Ἡ τρίτη Κυριακή μετά τό Πάσχα ὀνομάζεται Κυριακή τοῦ παραλύτου, διότι κατ᾽ αὐτήν διαβάζεται ἡ εὐαγγελική περικοπή πού ἱστορεῖ τή θεραπεία τοῦ παραλυτικοῦ τῆς Βηθεσδᾶ (Ἰω 5,1-16).Σέ δύο τροπάρια ἡ ἑορτή κατά τήν ὁποία ὁ Ἰησοῦς θεράπευσε τόν παράλυτο ὀνομάζεται Πεντηκοστή. Συμφωνεῖ καί τό συναξάριο. Ἡ γνώμη αὐτή ἐνισχύεται ἀπό τήν πράξη τῆς Ἐκκλησίας, πού ὥρισε νά διαβάζεται ἡ περικοπή τῆς θεραπείας τοῦ παραλύτου στό Πεντηκοστάριο, ἄν καί αὐτό δέν μπορεῖ νά ἀποτελέσει τεκμήριο ὅτι ἡ θεραπεία τοῦ παραλύτου ἔγινε τήν περίοδο μεταξύ Πάσχα καί Πεντηκοστῆς. Ἁπλῶς τήν περίοδο αὐτή διαβάζεται, ὅπως εἶναι γνωστό, τό κατά Ἰωάννην εὐαγγέλιο. Συμβαίνει μερικά ἀπό τά γεγονότα πού ἱστοροῦνται στό κατά Ἰωάννην νά ἔγιναν κατά τήν περίοδο αὐτή, ὅπως τοῦ παραλυτικοῦ, δέν ἰσχύει ὅμως γιά ὅλα, διότι τότε θά σήμαινε ὅτι ὁλόκληρο τό κατά Ἰωάννην εὐαγγέλιο ἐξιστορεῖ γεγονότα πού ἔγιναν ἀπό τό Πάσχα ὥς τήν Πεντηκοστή.
Σέ ἀρκετά τροπάρια τῆς Κυριακῆς τοῦ παραλύτου γίνεται λόγος γιά τήν ἀναστάτωση πού προκάλεσε στούς Ἰουδαίους ἡ θεραπεία τοῦ παραλύτου κατά τήν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου καί ἡ ἀντίδρασή τους, διότι ὁ Ἰησοῦς παραβίασε τήν ἀργία τοῦ Σαββάτου.
Ἡ φθονερή στάση τῶν Ἰουδαίων ἔναντι τοῦ Ἰησοῦ καί τῶν σημείων, τά ὁποῖα ἐπιτελοῦσε, δίνει ἀφορμή στούς ποιητάς νά ὑπογραμμίσουν τίς ὀλέθριες συνέπειες τοῦ φθόνου.
Ἡ φθονερή στάση τῶν Ἰουδαίων ἔναντι τοῦ Ἰησοῦ καί τῶν σημείων, τά ὁποῖα ἐπιτελοῦσε, δίνει ἀφορμή στούς ποιητάς νά ὑπογραμμίσουν τίς ὀλέθριες συνέπειες τοῦ φθόνου.
- Φθείρει τόν ἴδιο τό φθονερό·
- Παραλύει τήν ψυχή τοῦ φθονεροῦ·
- Σκληρύνει καί κάνει ἀγνώμονα τήν ψυχή·
- Ἀποτρέπει τήν πίστη στόν Χριστό·
- Ὡδήγησε τόν Κύριο στό σταυρό·
Στό σημεῖο τῆς θεραπείας τοῦ παραλυτικοῦ ὁ ποιητής ἀναγνωρίζει τή θεραπευτική δύναμη τοῦ Ἰησοῦ καί τήν εὐσπλαχνία του. Τόν αἰσθάνεται ὡς δικό του σωτῆρα καί λυτρωτή καί ζητᾶ·
α) Τή θεραπεία τῆς ψυχικῆς του παραλυσίας, τήν ὁποία τοῦ δημιουργεῖ ἡ ἁμαρτία.
Τήν ψυχήν μου, Κύριε,
ἐν ἁμαρτίαις παντοίαις
καί ἀτόποις πράξεσι
δεινῶς παραλελυμένην,
ἔγειρε τῇ θεϊκῇ σου ἐπιστασία,
ὥσπερ καί τόν παράλυτον
ἤγειρας πάλαι
ἵνα κράζω σεσωσμένος·
Οἰκτίρμον, δόξα, Χριστέ,
τῷ κράτει σου.
β) Τό ἔλεος τοῦ Κυρίου·
...Πάντα σοι δυνατά, πάντα ὑπακούει
πάντα ὑποτέτακται
πάντων ἡμῶν μνήσθητι
καί ἐλέησον, Ἅγιε, ὡς φιλάνθρωπος.
Αὐτό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ εἶναι πού δίνει ἐλπίδα σωτηρίας σ᾽ ὅλους τούς ἠθικά παραλύτους. Ἄς μᾶς καταδιώκει πάντοτε!
Παυσανίας Κουτλεμάνης