Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Ἡ τέχνη τῆς γεύσης

texni-geysis συνάντησα σέ διαφημιστικό μ’ αὐτή τή μορφή: «The art of tasting».
 Στάθηκα μπροστά στόν τίτλο καί τόν μετέφρασα, σύμφωνα μέ τά λίγα ἀγγλικά πού ξέρω: «Ἡ τέχνη τῆς γεύσης». Λογοπαίζω μέ τόν τίτλο: Σημαίνει «δημιουργῶ γεύσεις»; ἤ «ξέρω νά γεύομαι»; ἤ «ἡ γεύση εἶναι τέχνη»; Ἄς ξεκινήσουμε ἀπό τήν τρίτη σημασία.
 Πράγματι, ἡ γεύση εἶναι μιά ἀληθινή τέχνη. ῾Η αἴ­σθηση τῆς γεύσης εἶναι μιά ἀξιοθαύμαστη λειτουργία, πού πολύ σοφά ἔχει τοποθετηθεῖ πάνω στή γλώσσα μας. Φαίνεται στ’ ἀλήθεια ἀπίστευτο πῶς μπορεῖ ἕνας τόσο πολύπλοκος μηχανισμός, ὅπως αὐτός τῆς λειτουργίας τῆς γεύσης, νά ἐξαρτᾶται κυρίως ἀπό 3060 κύτταρα, μέ τέχνη τοποθετημένα στήν ἐπιφάνεια τῆς γλώσσας μας. Κι αὐτά εἶναι οἱ γευστικοί κάλυκες. Βρίσκονται στοιχημένοι σέ σχηματισμό λάμδα, γιά νά «παγιδεύουν» τή γεύση. Πρόκειται γιά 1012 ἐπάρματαχαρακώματα, πού περικυκλώνονται ἀπό μία τάφρο καί ἀποτελοῦν τό γευστικό λάμδα. Λέγονται «περιχαρακωμένες θηλές», καί μαζί μέ τίς τριχοειδεῖς καί τίς μυκητοειδεῖς θηλές ἀποτελοῦν τόν ἐξειδικευμένο βλεννογόνο τῆς γλώσ­σας. Σ’ αὐτόν συναντοῦμε πλῆθος ἀπό ἀπολήξεις ὁπτικῶν σωματίων, πού ἐπε­ξεργάζονται τήν ὑφή τῶν τροφῶν καί πληροφοροῦν τόν ἐγκέφαλό μας γιά τή συγκεκριμένη γεύση.
 Μπορεῖς ἄραγε νά καταμετρήσεις τήν ποσότητα τῶν γευστικῶν ἐρεθισμάτων; Τήν ἱκα­νότητα διάκρισης τῶν εἰδῶν; Τή δυ­νατότητα μνήμης, τόσο ἰσχυρῆς, ὥστε νά προτιμᾶται ἕνα γευστικό ἐρέθισμα ἀπό τόν ὀργανισμό, ὅσο χρονικό διάστημα κι ἄν ἔχει περάσει; Εἶναι, λοιπόν, τέχνη ἡ λειτουργία τῆς γεύσης, ὅπου παίζει ρόλο καί ἡ προσωπική κρίση καί γνώση. Τολμῶ ὅμως νά τή χαρακτηρίσω θεοδίδακτη τέχνη, πού μᾶς χαρίστηκε γιά τήν ἀσφάλεια ἀλλά καί τήν ἱκανοποίησή μας.
 Ἄν, λοιπόν, πᾶμε στή δεύτερη σημασία τοῦ τίτλου μας «ξέρω νά γεύομαι», βάζουμε πιά τήν προσωπική ἐπιλογή στά γευστικά ἐρεθίσματα. Μιά ὑγιής γλώσσα ἀπορρίπτει τό βλαπτικό ἐρέθισμα πρίν αὐτό καταστρέψει τόν ὀργανισμό. Μιά καθαρή γλώσσα γίνεται πιό εὐαίσθητη στίς διάφορες γεύσεις καί ἀποτελεῖ ἕναν καλό φρουρό γιά μιά σωστή διατροφή. Ἡ γλώσσα πού δέν ἔχει κάποιο τραῦμα ἤ ἔγκαυμα ἔχει ἀντικειμενική γεύση καί συμβάλλει στή σωστή προσωπική ἐπιλογή. Χρειάζονται, λοιπόν, κάποιες προϋποθέσεις ἁπλές ἤ καί σύνθετες κάποιες φορές, γιά νά γίνει ἡ τέχνη χρήσιμη καί νά εἶναι ἕνας καλός σύμβουλος καί ὁδηγός.
 Ἔτσι ὁ ἀνθρώπινος νοῦς, πολυμήχανος καί εὐρεσιτέχνης, δημιούργησε γεύσεις... κι αὐτό τό ὀνόμασε «the art of tasting». Καί ἡ διαφήμιση συνεχίζεται καί μ’ ôλλους τίτλους: Ἔβαλε στόχο ὑψηλό μέ τό ὄνομα «Everest». Ὄρισε τόπο συνάντησης μέ τό ὄνομα «Corner». ῾Υποσχέθηκε ἐπικαιρότητα μέ τόν τίτλο «All fresh», ἀλλά καί χρυ­σή ἐπιτυχία διαφημίζοντας «Golden». Προσείλκυσε τούς πελάτες του μέ τόν τίτλο «Γι’ αὐτούς πού ξέρουν». Τούς κάλεσε μέ μιά οἰκειότητα στόν «Γιώτη» ἤ στόν «Θεῖο Βάνια», γιά νά τούς προτείνει «ποιότητα πού ξεχωρίζει» καί νά τούς δελεάσει μέ «γεύση πού προκαλεῖ». Καί οἱ διαφημιστικοί τίτλοι συνεχίζονται κάπως ἔτσι: Ἐσύ πού ἀναζητᾶς «ζωή καί κότα» καί ἔχεις καταληφθεῖ ἀπό «Γυρομανία», ψάξε μήπως κάτι σοῦ λείπεια στό «Καί» θά ἀναπληρώσεις, μόνο κάν’ το «μέ... νοῦ».
 Μήν ἐπηρεάζεσαι ἀπό τά τόσα «Μenu». Βάλε σέ ἐνέργεια τή θεοδίδακτη τέχνη πού διακρίνει τό ὡφέλιμο καί φυλάγει ἀπό τό ἄχρηστο. ῾Η γεύση σου ἀναζητᾶ τό γνήσιο πού ἔβαλε ὁ Θεός στή φύση. ῾Oδηγεῖται ἀπό μόνη της σέ ὅ,τι οἰκοδομεῖ γερά τόν ὀργανισμό μας. Ἀξιοποίησε μέ νοῦ αὐτή τήν τέχνη πού χωρίς κόπο ἔχεις μάθει ἀπό τό σοφό, ἀριστοτέχνη Δημιουργό σου. Σοῦ ἔδωσε Ἐκεῖνος τή δυνατότητα νά γεύεσαι ὅλα τά δῶρα τῆς φυσικῆς του δημιουργίας, ὅπως ἕνα παιδί ἀπολαμβάνει τά δῶρα τοῦ Πατέρα του. Καί ἔγινε ἡ γεύση ἡ πιό δυνατή συμμετοχή στίς χειροπιαστές δωρεές τοῦ Θεοῦ. Ἔγινε ἡ πιό δυνατή α­ἴσθηση τοῦ ἀνθρώπου. Ἀποτελεῖ πιά προσωπική του ἐμπειρία.
 Αὐτός, λοιπόν, πού μᾶς δημιούργησε εἶναι καί ὁ μόνος πού μπορεῖ νά μᾶς προσκαλεῖ σέ μιά προσωπική ἐμπειρία τῆς ζωῆς κοντά Του. Εἶναι ὁ μόνος πού μπορεῖ γιά ὅλα τά δικά Του νά καλεῖ χωρίς τήν ἀνάγκη διαφήμισης «γεύσασθε καί ­ἴδετε»... κι εἶναι τό προσκλητήριο πού ἀποτελεῖ καί στόχο καί τόπο συνάντησης· εἶναι μέσα στήν ἐπικαιρότητα καί χαρίζει σίγουρη ἐπιτυχία. Καλεῖ ὅλους ἀδιάκριτα μέ μιά μοναδική οἰκειότητα. Ἐσύ, λοιπόν, πού ἀναζητᾶς ζωή καί προσφορά καί λαχταρᾶς αἰωνιότητα, δῶσε τό «παρών» στή γεύση αὐτῆς τῆς ζωῆς... μόνο κάν’ το μέ καρδιά!
 

Eὐγενία Xατζηιωαννίδου