Τό σημεῖον

Ἐνῶ ἡ κωμόπολη τῆς Βηθλεέμ κοιμόταν ἥσυχη καί ἐνῶ ὁ Ἡρώδης περνοῦσε μιά ἀκόμη νύκτα χλιδῆς ἀλλά καί ἀνησυχίας, ἕνα βρέφος γεννιόταν ἀθόρυβα σέ κάποια φάτνη κοντά στήν πόλη τοῦ Δαυΐδ. Γεννιόταν ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου. Μέσα στήν ἀφάνεια. Κανείς δέν ἀντιλήφθηκε τί συνέβη. Χρειάσθηκε, λοιπόν, νά ἔλθει ὁ ἄγγελος γιά νά ἀποκαλύψει τό μυστικό. Δέν πῆγε, ὅμως, σέ πλούσιους καί μορφωμένους, ἀξιωματούχους καί κυβερνῆτες, ἀλλά στούς πτωχούς καί καταφρονεμένους· στόν λαό τῆς γῆς· στούς ποιμένες πού ἀγρυπνοῦσαν καί φύλαγαν τά πρόβατά τους.

  Ποιμένες, λοιπόν, ἄνθρωποι δηλαδή τῆς αὐτῆς κοινωνικῆς θέσεως τοῦ ποιμένος τῶν προβάτων Δαυΐδ, καλοῦνται νά προσκυνήσουν τώρα τόν ἀπόγονό του. Εἶναι ὁ Χριστός Κύριος. Καί τό γνώρισμά του ποιό εἶναι; Πῶς θά τόν καταλάβουν; Τούς τό δίνει ὁ ἄγγελος. Τούς δίνει τό τεκμήριο ὅτι τούς λέγει ἀλήθεια· τό σημεῖο πού ἐπιβεβαιώνει τήν ὑπερφυᾶ ἀναγγελία του, ὥστε νά πεισθοῦν ὅτι δέν πρόκειται περί πλάνης. Τό σημεῖο, μέ τό ὁποῖο θά ἀναγνωρίσουν τό Παιδίον, εἶναι: ἕνα βρέφος σπαργανωμένο, κείμενο σέ φάτνη.

  Τί δοκιμασία γιά τούς ποιμένες! Δοκιμασία πίστεως. Μά εἶναι δυνατόν αὐτός πού προσδοκοῦσαν νά γεννᾶται σέ τόσο ἄθλιες συνθῆκες; Γι’ αὐτούς τό βρέφος ἐκεῖνο δέν ἦταν ἕνα παιδί σάν ὅλα τά ἄλλα. Ἦταν ἐκεῖνο πού χιλιάδες χρόνια τώρα ἀνέμενε ὁ πονεμένος λαός τους. Ἴσως θά περίμεναν νά ἀκούσουν: Θά τόν βρεῖτε νήπιο μέν, ἀλλά σπαργανωμένο μέ πολυτελῆ σπάργανα, στό καλύτερο σπίτι τῆς πόλεως, μέσα σέ λίκνο μεγαλοπρεπές, πού τό κυκλώνει συνοδεία τιμητική.

  Καί ὅμως. Αὐτός ὁ Βασιλιάς δέν ἦταν σάν ὅλους τούς ἄλλους. Δέν ἦταν ὅπως τόν περίμεναν.

  Ὁ ἄγγελος εἶναι κατηγορηματικός. Τούς δίνει ἀκριβῶς τό στίγμα πού ὁρίζει τή θέση αὐτοῦ τοῦ Βασιλιᾶ. Καί ἄν ἀκόμη εἶχαν γεννηθεῖ καί ἄλλα βρέφη ἐκείνη τή νύκτα στή Βηθλεέμ, κανένα πάντως ἀπό αὐτά δέν θά εἶχε ἀνακλιθεῖ σέ φάτνη. Γι’ αὐτό τό βρέφος ἡ μητέρα του πῆρε ἰδιαίτερη μέριμνα. Τό σπαργάνωσε. Βρέφος, λοιπόν, σπαργανωμένο καί κείμενο σέ φάτνη δέν θά ἔβρισκαν ἐκείνη τή νύκτα νά ἔχει καμιά μητέρα. Μόνο μία: ἡ Μαρία. Αὐτή πού δέν ἔβρισκε ἀλλοῦ τόπο κατάλληλο γιά τήν ἁγνότητα καί τή μυστική ἀποστολή πού εἶχε ἀναλάβει.

  Νά ποῦ μέσα γεννᾶται ὁ ἀναμενόμενος ἀπό τούς ποιμένες Ποιμένας τῶν λαῶν. Σέ συνθῆκες ἄθλιες. Γεννᾶται μέ χαρακτηριστικά σημεῖα πράγματι νέα καί ἐντελῶς ἄγνωστα στά τότε βασίλεια. Ἡ εἰδοποιός διαφορά του ἦταν μία σύνθεση. Ταπείνωση, ἁγνότητα, πτωχεία, ἁπλότητα συνέθεταν τό πορτραῖτο αὐτοῦ τοῦ παράδοξου Βασιλιᾶ. Οἱ ἄλλοι βασιλεῖς εἶχαν πλούτη, παλάτια, χλιδή καί πολυτέλεια. Εἶχαν ὅμως καί αἰσχρότητες, σοδομιτισμούς, μοιχεῖες, αἱμομιξίες. Οἱ δύο βασιλικές αὐλές δέν διέφεραν τόσο διότι ἡ μία εἶχε τά τῶν ἀλόγων ζώων καί ἡ ἄλλη τά χρυσαφικά, ὅσο διότι εἶχαν ἀγεφύρωτες ἠθικές διαφορές.

  Ἔτσι ἁπλός καί ταπεινός γεννήθηκε ὁ Ἰησοῦς. Μοναδικός βασιλιάς, πού δέν ἔχει τόν ὅμοιό του, ἦλθε στόν κόσμο μέ μοναδικά χαρακτηριστικά, μοναδικά σημεῖα. Καί ὅπως ἀφανής γεννήθηκε, ἔτσι ἀφανής καί ἔζησε. Πόσοι ἄραγε τόν κατάλαβαν; Πόσοι διέκριναν τό περπάτημα τοῦ Θεοῦ νά ὑποκρύπτεται στό βάδισμα Ἐκείνου, ὁ ὁποῖος ὑπό φαινόμενα κοινά καί συνήθη ἔζησε ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους; Τά ἐξωτερικά του σημεῖα τούς ἐξαπατοῦσαν. Ἦταν ἕνας ἄνθρωπος σάν καί αὐτούς. Ἄν καί εἶχε δώσει τά διαπιστευτήριά του, ἄν καί ἐπετέλεσε τόσα σημεῖα, παρά ταῦτα δέν τόν κατάλαβαν. Ἄλλοι ἀπό φθόνο καί ἄλλοι διότι δέν ἐννοοῦσαν νά ἀποθέσουν τόν «ὄγκον» (Ἑβ 12,1), ὅλες ἐκεῖνες τίς ἰουδαϊκές προκαταλήψεις περί Μεσσία. Ἀκόμη καί οἱ μαθητές του δέν τόν καταλάβαιναν. Γι’ αὐτό καί ἀναρωτιόνταν: «Ποταπός ἐστιν οὗτος;» (Μθ 8,27). Καί ἄν κάποτε τό «στόμα τῶν ἀποστόλων», ὁ Πέτρος, τόν ὁμολόγησε ὅτι αὐτός εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, ὅμως ὁ ἴδιος ἀργότερα ἔγινε ἀντιρρησίας στό σχέδιο τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτό καί χρειάσθηκε στό τέλος «τὸ σημεῖον Ἰωνᾶ», γιά νά σκανδαλίσει μέν τούς Ἰουδαίους, νά ἀνοίξει δέ τόν δρόμο τῆς ἐπιστροφῆς στά ἔθνη καί νά κάνει τούς μαθητές νέους ἀνθρώπους γιά τό νέο βασίλειο.

  Ὅμως καί σήμερα στέκεται δίπλα μας ὁ Ἰησοῦς, ἀφανής καί ταπεινός. Κρύπτεται κάτω ἀπό τήν πτωχεία τῶν πτωχῶν, τήν ἀδικία τῶν ἀδικουμένων, τόν κατατρεγμό τῶν διωκομένων, τόν πόνο τῶν ἀρρώστων, τήν ἐγκατάλειψη τῶν ἐγκαταλελειμμένων, τήν πείνα τῶν πεινασμένων, τά βάσανα τῶν φυλακισμένων. Δέν θά τόν βροῦμε φανερά μέσα στίς πλούσιες ἐκκλησίες μας. Ὁ Κύριος δέν τίθεται μόνον «τεθυμένος» ἐπάνω στήν ἁγία Τράπεζα. Εἶναι καί ἔξω ἀπό τούς ναούς μας. Στά πρόσωπα ἀνθρώπων πού δέν προκαλοῦν ἐντύπωση. Καί ὅμως κάτω ἀπό φαινόμενα τόσο κοινά, πού συνηθίσαμε νά βλέπουμε, ποιοί θησαυροί κρύβονται! Πόσοι ἀφέντες μας εἶναι κάτω ἀπό τό ἔνδυμα τοῦ πτωχοῦ, τοῦ ταπεινοῦ, τοῦ καταφρονεμένου! Εἶναι οἱ ἀδελφοί τοῦ Ἰησοῦ, ὅπως ὁ ἴδιος τούς ὀνόμασε.

  Αὐτούς πρέπει νά ἀνακαλύψουμε μέσα στήν ἀφάνειά τους. Σέ αὐτούς πρέπει νά προσφέρουμε τά ἁπλοϊκά δῶρα τῆς ἀγάπης μας σάν τούς βοσκούς. Σέ αὐτούς μποροῦμε νά βροῦμε τό σημεῖο τοῦ βρέφους Ἰησοῦ· τήν ταπείνωση, τήν πτωχεία, τήν ἁπλότητα.

π. Εἰρηναῖος

“Ἀπολύτρωσις¨, Δεκ. 2025