Ὁ Δοῦλος τοῦ Κυρίου

  douloskyriouΚατά τή μακρά πορεία τῆς προετοιμασίας τῆς ἀνθρωπότητας γιά τή σωτηρία της, ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ χρησιμο­­­ποίησε πολλούς διαφορετικούς τρόπους, ἀνάμεσα στούς ὁποίους καί ἀν­θρώπους πού στό ἱερό κείμενο ὀνομά­- ζονται «δοῦλοι τοῦ Κυρίου». Τόν τίτλο αὐτό φέρουν ἐπάξια πρόσωπα ὅπως οἱ πατριάρχες Ἀβραάμ, Ἰσαάκ, Ἰακώβ, ὁ Μωυσῆς, ὁ Ἰησοῦς τοῦ Ναυῆ, ὁ Δαβίδ, οἱ προφῆτες Ἠλίας, Ἀμώς, Ἰερεμίας καί ὅλοι οἱ γνήσιοι προφῆτες, καθώς καί ὅλοι οἱ ἱερεῖς ἐξαιτίας τοῦ ὑψηλοῦ λειτουργήματός τους. Ἀποστολή τους ἦ­ταν νά διατηρήσουν τόν λαό τοῦ Θεοῦ σέ στενή σχέση μέ τόν Θεό, νά λατρεύ­ουν μόνον αὐτόν καί νά ἐφαρμόζουν τόν νόμο του, ἕως ὅτου πραγματοποιηθεῖ ἡ ὑπόσχεσή του στόν Ἀβραάμ     ὅτι «εὐλογήσω σε... καὶ ἐνευλογηθή­σο­νται ἐν σοὶ πᾶσαι αἱ φυλαὶ τῆς γῆς»     (Γέ 12,2.3). Γι’ αὐτό ὁ προφήτης Ἠσαΐ­ας ὀ­νομάζει «δοῦλο» ὁλόκληρο τόν λαό τοῦ Ἰ­σραήλ (48,20), διαπιστώνοντας ὅ­μως μέ θλίψη ὅτι ἀπέτυχε νά εἶναι πιστός στόν Θεό καί νά σκορπίσει τήν εὐλογία του στόν κόσμο, μέ ἀποτέλεσμα καί ὁ ἴδιος νά καταστραφεῖ καί νά αἰχμαλωτιστεῖ.
  Στά κεφάλαια 49-53 τοῦ βιβλίου του ὁ προφήτης, μέ τόν φωτισμό πού τοῦ ἔδωσε τό ἅγιο Πνεῦμα, ἀποκάλυψε τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο ὁ Θεός ὡς ἀπό­λυ­τος Κύριος τοῦ κόσμου καί τῆς ἱστορίας ἔδωσε λύση στό ἀδιέξοδο: Ἐπέλεξε ἕναν ἄλλο Δοῦλο, ὁ ὁποῖος παρέμεινε πιστός μέχρι τέλους καί ὄχι μόνον ἀποκατέστησε τόν παλαιό Ἰσραήλ, ἀλλά καί ἐκπλήρωσε τήν οἰκουμενική ἀποστολή, πού εἶχε ἀνατεθεῖ σέ ἐκεῖνον, μέ θυσία τῆς ζωῆς του.
  Ἡ μορφή του παρέμεινε γιά πολλούς αἰῶνες ἄγνωστη καί μυστηριώδης, παρά τήν ἐπίμονη μελέτη καί ἐμβάθυν­ση τῶν σοφῶν τοῦ Ἰσραήλ στόν προφητικό λόγο, ἀφοῦ κανένα πρόσωπο ἀπό τήν ἱστορία τοῦ ἐκλεκτοῦ λαοῦ δέν μπο­ροῦσε νά ἀνταποκριθεῖ στίς περιγραφές τοῦ Ἠσαΐα. Τά στοιχεῖα τῆς ταυ­τότητάς του, σύμφωνα μέ τόν προφήτη, ἦταν τά ἑξῆς:
α)Ὁ Θεός τόν ἐξέλεξε ἀπό τήν κοιλιά τῆς μητέρας του καί τοῦ ἀνέθεσε τήν ἀποστολή (49,1).
β)Γιά νά τήν ἐκπληρώσει μέ ἐπιτυχία, ἔδωσε στά χείλη του λόγο σάν τό «κοφτερό μαχαίρι» καί τόν ὀνόμασε «Δοῦ­λο» του (49,2-3).
γ)Ὅρισε ὡς ἔργο του νά συνάξει ἀ­πό τήν ἐξορία τίς διασκορπισμένες φυ­λές τοῦ Ἰσραήλ καί νά τίς δοξάσει μέ μιά νέα διαθήκη πού θά φωτίσει ὅλα τά ἔ­θνη καί θά σκορπίσει σωτηρία μέχρι τά ἔσχατα τῆς γῆς (49,5-6).
δ)Ὁ Δοῦλος θά μείνει ἀσάλευτος στήν ἐκπλήρωση τῆς ἀποστολῆς του μέ ἀκλόνητη ἐμπιστοσύνη στόν Θεό, πού τελικά θά τόν δικαιώσει, παρόλα τά βασανιστήρια πού θά ὑποστεῖ, ὅπως μαστίγωση, ραπίσματα καί ἐμπτυσμούς στό πρόσωπο (50,4-9).
ε)Θά κηρύξει τήν πίστη καί ἐμπιστοσύνη στίς αἰώνιες καί ἀκατάλυτες ὑποσχέσεις τοῦ Θεοῦ γιά αἰώνια σωτηρία καί δόξα, μέ ἐγγύηση τή λύτρωση ἀπό τήν ἀσσυριακή καί βαβυλωνιακή δουλεία (51,1-52,12).
στ)Τή λύτρωση αὐτή θά τήν ἐπιτύχει μέ τό προσωπικό του Πάθος, πού θά εἶναι πολύ σκληρό· θά τό ὑποστεῖ ὅμως γιά τίς ἁμαρτίες τοῦ λαοῦ του, ἐνῶ ὁ ἴδιος εἶναι ἀπολύτως ἀθῶος· μέ αὐτό θά γιατρέψει τίς πληγές πού δημιούργησαν οἱ ἁμαρτίες τοῦ λαοῦ του, τόν ὁποῖο τελικά καί θά δοξάσει μέ τή δόξα πού θά τοῦ χαρίσει ὁ Θεός (52,13-53,12).
  Σέ κανέναν -οὔτε βασιλιά, οὔτε προ­­φήτη, οὔτε ἄλλον ἀπό τούς δικαί­ους τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης- δέν βρίσκο­νται ὅλα τά παραπάνω συγκε­ντρωμέ­να, παρά μόνο στόν θεάνθρωπο Ἰησοῦ ἀπό τή Ναζαρέτ τῆς Γαλιλαίας. Κανείς ἀπό τούς εὐαγγελιστές δέν τόλμησε νά περιγράψει τήν ὄψη του μετά ἀπό τά φρικτά βασανιστήρια πού ὑπέφερε ἀπό τούς σκληροτράχηλους ρωμαίους στρα­τιῶ­­τες. Τό ἔπραξε ὅμως ὁ προφή­της Ἠ­σαΐας, ὁ ὁποῖος ἀναφώνησε ἐν Πνεύ- ­­ματι: «Καὶ εἴδομεν αὐτόν, καὶ οὐκ εἶχεν εἶδος οὐδὲ κάλλος· ἀλλὰ τὸ εἶδος αὐ­τοῦ ἄτιμον» (53,2-3). Ὁ Δοῦ­λος τοῦ Κυ­ρίου πού ἔβλεπε δέν εἶχε χάσει μό­νο τήν ὡραιότητά του, ἀλλά ἀκόμη καί τήν ἴδια τήν ἀνθρώπινη ὄψη του. Τό ἴδιο ἀκριβῶς περιέγραφε καί ὁ Ψαλμωδός, πάλι ἐν Πνεύματι, λέγοντας: «Ἐγὼ δέ εἰμι σκώληξ καὶ οὐκ ἄνθρωπος, ὄ­νει­δος ἀνθρώπων καὶ ἐξου­θέ­νημα λα­οῦ» (21,7).
  Γιά ποιά αἰτία ὅλα αὐτά; Διότι, ὅπως ἐξήγησε ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς, «μείζονα ταύ­της ἀγάπην οὐδεὶς ἔχει, ἵνα τις τὴν ψυ­χὴν αὐτοῦ θῇ ὑπὲρ τῶν φίλων αὐτοῦ. Ὑμεῖς φίλοι μού ἐστε, ἐὰν ποιῆτε ὅσα ἐγὼ ἐντέλλομαι ὑμῖν» (Ἰω 15,13-14). Διότι «ἐγὼ ἦλθον ἵνα ζωὴν ἔχωσι καὶ περισ­σὸν ἔχωσιν» (Ἰω 10,10).

Ἀθανάσιος Παπαρνάκης

῾Ἀπολύτρωσις῾῾, Ἀπρίλιος 2024