᾿Από τότε πού ὁ Μονογενής Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, ἡ ἐνυπόστατη ᾿Αλήθεια καί Χαρά καί Εἰρήνη καί Σοφία ἐνσαρκώθηκε, ἔχει ὅλη ἡ ἀνθρωπότητα τή δυνατότητα νά προσεγγίζει τίς μεγάλες αὐτές ἔννοιες ὄχι ὡς ἀφηρημένες ἰδέες ἀλλά ὡς συγκεκριμένο πρόσωπο.
    ῾Ο  Χριστός εἶναι ἡ ᾿Αλήθεια, ἡ Ζωή,  ἡ Χαρά, ἡ ᾿Ελπίδα, ἡ Εἰρήνη, ἡ Σοφία τοῦ κόσμου. Τό μαρτυροῦν αὐτό οἱ μυριάδες τῶν ἁγίων τῆς πίστεώς μας ἀνά τούς αἰῶνες. ῾Υπάρχουν μάλιστα ἁγιασμένες προσωπικότητες ὀνοματισμένες μέ τά ὀνόματα αὐτά. Τέσσερις τέτοιες ἅγιες μορφές προβάλλει μαζί ἡ ᾿Εκκλησία μας τό μήνα αὐτό, στίς 17 Σεπτεμβρίου. Εἶναι ἡ ἁγία Σοφία μέ τίς τρεῖς θυγατέρες της, Πίστη, ᾿Αγάπη καί ᾿Ελπίδα. ᾿Ονόματα ἐπιβεβαιωμένα ἀπό τήν ἴδια τή ζωή καί ὑπογραμμένα μέ τό αἷμα τοῦ μαρτυρίου τῶν ἁγίων αὐτῶν γυναικῶν, πού ὑπῆρξαν «τῶν ἀρετῶν ἐπώνυμοι»!
    Σέ χρόνια δύσκολα, στήν ἐποχή τοῦ χριστομάχου Διοκλητιανοῦ (300 μ.Χ.) ἔζησε ἡ εὐσεβής Σοφία. Δικαιώνοντας τό ὄνομά της φρόντιζε νά «περιπατεῖ ἐν σοφίᾳ» (᾿Εφ 5,15), δηλαδή μέ πίστη, μέ εὐσέβεια. ᾿Εντυπωσιασμένη ἀπό τίς τρεῖς μεγάλες ἀλήθειες τοῦ Εὐαγγελίου, πίστη, ἀγάπη καί ἐλπίδα, ἔδωσε αὐτά τά ὀνόματα στά παιδιά της. Τό πιό θαυμαστό εἶναι ὅτι δίδαξε τίς θυγατέρες της νά ζοῦν, ὅπως κι αὐτή, σύμφωνα μέ τίς θεολογικές αὐτές ἀρετές· μέ πίστη πρός τόν Θεό, μέ ἀγάπη πρός τόν συνάνθρωπο, μέ ἐλπίδα στή θεία καταγωγή καί τόν αἰώνιο προορισμό. Καί σάν ἦρθε ἡ ὥρα ἀπέδειξαν τήν πίστη τους ὄχι μόνο μέ τά λόγια καί τή ζωή ἀλλά καί μέ τή θυσία τους.
    Γιά νά ἐκδικηθεῖ τήν πιστή Σοφία, ὁ τύραννος βασάνισε καί τελικά ἀποκεφάλισε μπρός στά μάτια της τίς θυγατέρες της, πού ἀδελέαστες καί οἱ τρεῖς ἀπό τίς ὑποσχέσεις τοῦ διώκτη κι ἀτρόμητες ἀπό τά φόβητρά του, ὅπως ἡ μητέρα τους, ἔμειναν πιστές στόν Χριστό. Μέ καρτερία ἡ πιστή μητέρα παραστάθηκε στό μαρτύριο τῶν θυγατέρων της καί πάνω στόν τάφο τους παρέδωσε καί ἡ ἴδια τό πνεῦμα της. ῎Ετσι, πέρασε μαζί μέ τά τρία βλαστάρια της στήν αἰώνια δόξα καί χαρά τοῦ Θεοῦ.
    Τί μήνυμα λαμπρό καί ἐπίκαιρο γιά ὅλους ἐμᾶς, τούς χριστιανούς τοῦ σήμερα, ἀναπέμπει ἡ ἁγία μητέρα Σοφία! Τό μήνα αὐτό ὅλοι οἱ γονεῖς μέ ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον καί μέ τόσες θυσίες ἀγωνιζόμαστε νά ἐξασφαλίσουμε στά παιδιά μας τίς προϋποθέσεις γιά τήν κατάκτηση τῆς ἀνθρώπινης σοφίας. ᾿Οφείλουμε ἐντούτοις νά νοιαστοῦμε καί γιά τήν «ἄνωθεν σοφία». Εἶναι μία ὑπόθεση πού ἀφορᾶ τόσο στά παιδιά μας ὅσο καί στόν καθένα ἀπό μᾶς. ῾Ως τέκνα κατά χάριν τοῦ Θεοῦ, βλαστοί τῆς σταυρικῆς θυσίας τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, τῆς ἀληθινῆς Σοφίας, εἴμαστε «οἱ ἀληθινοί φιλόσοφοι», κατά τόν ἅγιο Χρυσόστομο, οἱ φίλοι τῆς σοφίας πού ἀπορρέει ἀπό τό πρόσωπο τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, ἀπό τήν ἀποκεκαλυμμένη ἀλήθεια τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου. ῾Η οὐσιαστική σχέση μας μέ τή Σοφία τοῦ Θεοῦ μαρτυρεῖται ἀπό τρία χαρακτηριστικά γνωρίσματα· τήν πίστη, τήν ἀγάπη καί τήν ἐλπίδα. Κι αὐτά ἐκφράζονται, ὅπως γράφει στούς Θεσσαλονικεῖς ὁ ἀπόστολος Παῦλος, μέ τό «ἔργον τῆς πίστεως», τόν «κόπον τῆς ἀγάπης», τήν «ὑπομονήν τῆς ἐλπίδος» (Α´ Θε 1,3). Πόσο τά κατέχουμε; Πόσο χαρακτηρίζουν τή ζωή μας;

Στέργιος Ν. Σάκκος

Ἀπολύτρωσις 59 (2004) 171