Mέ τόν Στέργιο εἴμαστε κοντοπατριῶτες· ἐκεῖνος ἀπό χω­ριό τῶν Γρεβενῶν, ἐγώ ἀπό χωριό τῆς Κοζάνης. Ἦταν λίγο μεγαλύτερός μου καί ἐγώ τόν ἀγαποῦσα καί τόν σεβόμουνα ἀπό μαθητής ἀκόμη. Ὅταν περ­νοῦσε ἀπό Κοζάνη, σταματοῦσε γιά λίγο στήν ΧΕΝ (Χριστιανική Ἕνωση Νέων). Ἐ­γώ τόν ἔβλεπα καί τόν θαύμαζα. Ἦταν μα­θητής τοῦ π. Αὐγουστίνου (γιά τόν ὁ­ποῖο ἔγραψε ὁλόκληρο βιβλίο ἀργότερα), καί τόν ὁποῖο εἶχα γνωρίσει ὡς Διευθυντή τοῦ Γραφείου Β10 τοῦ Β´ Σώματος Στρατοῦ, ὅπου εἶχε κοντά του πολλούς συνεργάτες (Γρατσέας, Καραδιάκος, Μακράκης, Βλιαγκόφτης, Γιομπλιάκης), μέ τούς ὁποίους εἶχα φιλίες ἀπό τό βιβλιοπωλεῖο τῆς ΧΕΝ, ὅπου βοηθοῦσα τό Δραγατσίκα καί τόν Κουτσιμανῆ. Θυμοῦμαι, μάλιστα, πώς μιά φορά ἦρθε μαζί μέ τόν Διονύσιο Τριανταφυλλόπουλο, Γυμνασιάρχη τότε στά Γρεβενά, γιά νά πάρουν μικρά βιβλία γιά νά τά δώσουν ὡς βραβεῖα στά τακτικά κατηχητόπουλα τῶν Γρεβενῶν.

  Ἐκεῖνο πού μ᾽ ἐντυπωσίαζε πολύ τότε, ἦταν ἡ βοήθεια πού πρόσφερε ὁ Στέργιος στούς μαθητές πού εἶχαν κάποιες δυσκολίες στά μαθηματικά. Ἔλυνε ὅλα τά προ­βλή­ματα τῶν μεγαλύτερων φίλων μου πού ἑτοιμαζότανε γιά εἰσαγωγικές στό Πανεπιστήμιο καί συναντοῦ­σαν δυσκολίες. Τούς ἀνέλυε λεπτο­μερῶς ὅλα τά στοιχεῖα καί ὕστερα ἔφευγε γιά τή Θεσσαλονίκη ἤ γιά τά Γρεβενά, ὅποιο καί νά ᾽τανε τό δρομολόγιο, ἐπειδή στήν Κοζάνη ἀλλάζανε λεωφορεῖο καί σταθμό.
  Πέρασαν ἀρκετά χρόνια καί ἀνταμώσαμε ὅταν ἐγώ ὑπηρετοῦσα στήν 113 Π.Μ.Ε. (στό Σέδες), ὡς ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Ἐθνικῆς καί Θρησκευτικῆς διαφωτίσεως (1958). Κατέβαινα συχνά στή Θεσσαλονίκη καί πήγαινα στήν «Ἀ­πολύ­τρωση» (Πέλοπος 7), ὅπου ἀνταμώναμε. Χαιρόμουνα πολύ ὅταν τύχαινε νά ὁμιλεῖ ὁ Στέργιος στήν αἴθουσα τῆς Ἀδελφότητος, ὅπου συνέρρεε πλῆθος κόσμου. Στή Θεσσαλονίκη συνδέθηκα μέ τούς συναδέλφους στό Πανεπιστήμιο καί μέ κάποιους ἀπό τούς καθηγητές (Ἔξαρχο καί Σιώτη), οἱ ὁποῖοι τοῦ ἔδειχναν ἰδιαίτερη ἀγάπη.
  Ὅταν ἀπολύθηκα καί ἐπέστρεψα στήν Ἀθήνα, ἄρχισα νά συνεργάζομαι στίς Ἐκ­δόσεις «Ἀστέρος», ὅπου μ᾽ ἐπισκεπτόταν ὁ Στέργιος ὅταν κατέβαινε στήν πρωτεύ­ουσα. Μέ τό πέρασμα τῶν χρόνων ἐγώ ἔφυγα γιά ἀνώτερες σπουδές στή Γαλλία καί ὁ Στέργιος στή Γερμανία. Στό Παρίσι ξαφνιάστηκα ὅταν τόν εἶδα μπροστά μου: «Πῶς ἐδῶ Στέργιο;». «Ἔμαθα ὅτι εἶσαι ἐ­δῶ καί ἦρθα νά σέ ἰδῶ. Ἔχω μαζί μου καί τόν ἄλλο Στέργιο, τόν Τσάμη, πού ἀσχολεῖ­ται μέ τή Θρησκειολογία». Τά εἴπαμε, τούς ξενάγησα ὅσο μποροῦσα καί ὅσο ἦ­ταν ἐ­λεύθεροι καί χωρίσαμε. Φεύγοντας γιά τή Γερμανία, μοῦ λέει: «Σέ λίγο θά γυρίσω στήν Ἑλλάδα. Καθώς προχωρεῖς στή δια­τρι­βή σου, ἄν συναντήσεις κάποια δυσ­κο­λία στά χειρόγραφα, γράψε μου, γιατί ἐγώ ταξιδεύω συχνά στό Ἅγιον Ὄ­ρος καί ἔχω φίλους στίς ἁγιορείτικες βιβλιο­θῆκες». Καί ὄντως, ὅταν βρέθηκα σέ τέτοιες δυσκολίες, τοῦ ἔγραψα καί ἐκεῖνος ἔσπευσε νά ξοδέψει χρόνο καί λεφτά γιά νά μ᾽ ἐξυπηρετήσει. Τοῦ χρω­στῶ, λοιπόν, καί γι᾽ αὐ­τές τίς διευκολύνσεις βαθειά εὐγνωμο­σύνη.
  Τά χρόνια περνοῦσαν καί οἱ σχέσεις μας γίνονταν, λόγῳ τῶν θεολογικῶν μας θεμάτων, ὅλο καί στενότερες. Ἐκεῖνος ἀ­νέβαινε τά καθηγητικά σκαλοπάτια καί ἐγώ σιγάσιγά προχωροῦσα στά ὑμνολογικά μου μονοπάτια. Ἀνταλλάζαμε τά μελετήματα καί τά βιβλία μας καί ἐγώ ἐθαύμαζα πάντα τόν ἱεροκήρυκα καί τόν καινοδιαθηκολόγο πού ἀνέβαινε ὅλο καί πιό ψηλά. Τόν βοηθοῦσα καί μέ βοηθοῦ­σε διά τῆς προσευχῆς. Καί ὅταν κάποτε τύχαινε νά ὑποφέρω ἐγώ μέ στή­ριζε ἐκεῖνος καί ὅταν κάποιος πειρασμικός ἄνεμος τόν χτυποῦ­σε, ἐγώ πού διάβαζα καί μετέφραζα τά «Γεροντικά» τοῦ ἔλε­γα τ᾽ ἀνάλογα Ἀποφθέγματα: «Ἔπαρον τοὺς πειρασμοὺς καὶ οὐδεὶς ὁ σωζόμενος» ἤ τό ἄλλο: «Ὅσο δυνατότερα φυσάει ὁ ἄνεμος, τόσο βαθύτερα πᾶνε οἱ ρίζες τοῦ δέντρου στή γῆ, γιά ν᾽ ἀντέχει».
  Ὅπως ἔχω σημειώσει πιό πάνω, χαιρόμασταν τήν ἀδελφική φιλία καί τήν συνεργασία ὅπου μπορούσαμε. Θυμοῦμαι τώρα μέ πολλή συγκίνηση, ὅταν ἐπέστρεψα ἀπ᾽ τίς σπουδές μου στό ἐξωτερικό, τό ἔμαθε ὁ Στέργιος καί, πηγαί­νοντας ἀπό Θεσσαλονίκη γιά τά Γρεβενά, πῆρε ταξί ἀπό τήν Κοζάνη καί ἦρ­θε νά με ἰδεῖ στήν Λευκοπηγή. Ἀγκαλια­στήκαμε συγκινημένοι καί οἱ δύο καί ὁ πατέρας μου τόν παρακάλεσε νά μείνει καί νά φάει μαζί μας, τό βρισκούμενο. Ἔμεινε καί κουβεντιάζαμε ὥρα πολ­λή. Ὁ πατέρας μου, πού ἤξερε ὅλα τά χω­­ ριά καί τά βουνά τῶν Γρεβενῶν, ἄρχισε νά τόν ρωτάει διάφορα πράγματα καί ὁ Στέργιος ἀπαντοῦσε. Καί τότε λέει σέ μιά στι­γμή ὁ Στέργιος:
  Ξέρεις, μπαρμπαΒασίλη, ἔχω κι ἐγώ βοσκήσει κοπάδια καί ἔχω ὀργώσει καί ἔχω σπείρει, ὅπως καί ὁ γιός σου καί φίλος μου. Θά σοῦ πῶ, ἀκόμα, ὅτι ἔχω ἔρθει στήν κατοχή, πού φύγαμε ἀπό τά Γρεβενά καί μείναμε προσωρινά στό γειτονικό σας Γενήκιοϊ, γιά ν᾽ ἀποφύγουμε τούς Ἰταλούς πού κρατοῦσαν τήν πόλη καί τά χωριά μας. Μάλιστα, ἐδῶ, στά χωράφια πού θερίζανε, ἐγώ καί ἡ ἀδελ­φή μου ἡ Μαρία ὅταν μάζευαν οἱ θερι­στά­δες τά δεμάτια, ἐμεῖς, σάν τήν σταχομαζώχτρα τοῦ Παπαδιαμάν­τη, μαζεύαμε στάχυστάχυ ὅ,τι ἔπεφτε. Τό ξεσπυρίζαμε στό σπίτι καί μετά τό ἔφερνα στόν ὦμο στό χωριό σας, στόν μύλο τοῦ Ἀντώνη Φλώρου καί τό ἄλεθα καί τό κουβαλοῦσα πάλι στόν Ἄργυλο (ἔτσι λέγεται τώρα τό Γενήκιοϊ), ὅπου ἡ μάνα μας ζύμωνε τό εὐλογημένο ψωμί!
  Ὁ πατέρας μου τόν κοιτοῦσε χωρίς νά τόν διακόψει ἀλλά κάποια στιγμή δέν βάσταξε:
  Νά σέ ρωτήσω κάτι, κ. Στέργιο: Ἔβοσκες γίδια, ὄργωνες, ἔσπερνες, κουβαλοῦ­σες σακκιά στόν ὦμο τό σιτάρι καί τό ἀ λεύρι καί τώρα κατάντησες (δηλαδή, ἔ­φτασες νά γίνεις) Καθηγητής Πανεπιστημίου! Πῶς ἔγινε;
  Μήν ἀπορεῖς, μπαρμπαΒασίλη, ἔτσι θά γίνει καί ὁ γιός σου, τώρα πού τελείωσε τίς σπουδές του. Βοηθάει ὁ Θε­ός ὅταν προσευχόμαστε καί ὅταν τοῦ τό ζητοῦμε γιά τό καλό τῆς Ἐκκλησίας καί τῶν χριστιανῶν.
  Ὁ πατέρας μου γιά νά τόν εὐχαριστήσει τοῦ εἶπε καί ἕνα τραγούδι «Στό Γρεβενό, στό Γρεβενό, τόν ἔμορφο τόν τό­πο...».

*   *   *

  Ὁ Στέργιος Σάκκος ἦταν ὁ ἱεροκήρυκας καί ὁ ἐπιστήμων Καινοδιαθηκολόγος. Ὡς ἱεροκήρυκας ἀκολουθοῦσε τά ἴχνη τοῦ γέροντά του π. Αὐγουστίνου καί διακονοῦσε τόν ἱερόν Ἄμβωνα σ᾽ ὅλα τά μήκη καί τά πλάτη τῆς Ἑλλάδος, ὅπου τόν καλοῦσαν. Ἦταν ἀκάματος ἐργάτης τοῦ Εὐ­αγ­γελίου καί προσπαθοῦσε νά μιμηθεῖ σέ ὅλα τόν ἱερό Χρυσόστομο γιά τόν ὁποῖο ἔγραψε οὐκ ὀλίγα. Ὡς Καθηγητής τῆς Εἰ­σαγωγῆς καί τῆς Ἑρμηνείας τῆς Καινῆς Δι­α­θήκης ἔγραψε πολλά καί βοήθησε πολύ τούς φοιτητάς του νά βροῦν τόν σωστό δρόμο προσέγγισης καί ἑρμηνείας τῆς Ἁ­γίας Γραφῆς. Μέ τήν πάροδο τοῦ χρόνου θά κριθοῦν καί θά ἀξιολογηθοῦν ἀπό ἁρ­μο­δίους τά ἔργα του. Ἐκεῖνο πού μένει ζων­τανό καί πληθυνόμενο καί αὐξανόμενο διαρκῶς εἶναι τό ἱεραποστολικό ἔργο του καί στά Κατηχητικά καί στίς Κατασκηνώσεις καί ἰδιαίτερα στήν παιδευτική πνοή πού ἔδωκε στήν Ἀδελφότητα «Χριστιανική Ἐλπίς», πού μέ τίς ὁδηγίες του, τίς θυσίες του καί τήν ὁλοκληρωτική ἀφοσίωσή του, ἔγινε κόσμημα στήν ὅλη διακονία τῆς Ὀρ­θοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.

Π. Β. Πάσχος
Ὁμότιμος Καθηγητής
τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν