Ἡ περικοπή ἐξιστορεῖ τό πιό σημαντικό γεγονός τῶν Εὐαγγελίων, πάνω στό ὁποῖο στηρίζεται ἡ πίστη μας. Καί τό γεγονός αὐτό εἶναι ὁ θάνατος καί ἡ ἀνάσταση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τό ὅτι ὁ Χριστός πέθανε, ἀποδεικνύεται ἀπό τήν ταφή του· τό ὅτι ἀναστήθηκε βεβαιώνεται μέ τίς ἐμφανίσεις του. Γιά τήν ταφή τοῦ Χριστοῦ μιλοῦν ὅλοι οἱ εὐαγγελιστές: Μθ 27,57-61· Λκ 23, 50-54· Ἰω 19,38-42. Γιά τήν ἐπίσκεψη τῶν μυροφόρων στόν τάφο μιλᾶ ὁ Ματθαῖος (Μθ 28,1-8) καί ὁ Λουκᾶς (Λκ 24,1-12).
   Μετά τή σταύρωση τοῦ Ἰησοῦ ὅλοι οἱ μαθητές διασκορπίσθηκαν. Ἀλλά τότε ἐμφανίσθηκαν οἱ κρυφοί μαθητές καί οἱ μαθήτριες, γιά νά προσφέρουν τίς τελευταῖες τιμές στό νεκρό σῶμα τοῦ Διδασκάλου.

Λέξεις:

15,42. ἤδη ὀψίας γενομένης = ὅταν εἶχε πλέον βραδιάσει
         ὅ ἐστι = δηλαδή
    43. εὐσχήμων = σεβαστός, ἐξοχώτατος
         ὅς καί ἦν προσδεχόμενος = πού κι αὐτός περίμενε
    44. ἐθαύμασε =ἀπόρησε
         τόν κεντυρίωνα = τόν ἑκατόνταρχο
    45. γνούς = ἀφοῦ ἔμαθε
         ἐδωρήσατο = χάρισε
    46. καθελών αὐτόν = ἀφοῦ τόν κατέβασε
         ἐνείλησε = τύλιξε
         κατέθηκεν αὐτόν ἐν μνημείῳ = τόν ἔβαλε μέσα σέ μνῆμα
         ὅ ἦν λελατομημένον ἐκ πέτρας = πού ἦταν λαξευμένο σέ βράχο
         προσεκύλισε=κύλησε πάνω
         λίθον=μία πέτρα
    47. ἐθεώρουν = παρατηροῦσαν
 16,1. διαγενομένου = ἀφοῦ πέρασε
         προάγει ὑμᾶς = πηγαίνει πρίν ἀπό σᾶς

15,42. Καί ἤδη ὀψίας γενομένης, ἐπεί ἦν παρασκευή, ὅ ἐστι προσάββατον.
   ὀψίας γενομένης: Ὀψία εἶναι τό δειλινό. Κατά τό ἑβραϊκό ἡμερολόγιο ἡ ἡμέρα ἀρχίζει τό ἀπόγευμα. Ἔτσι ἀπό τό ἀπόγευμα τῆς Παρασκευῆς θά ἄρχιζε τό Σάββατο. Καί ἐπειδή τό Σάββατο ἦταν ἡμέρα ἀργίας, ἐπιπλέον δέ αὐτό εἰδικά τό Σάββατο ἦταν καί ἡμέρα τοῦ ἑβραϊκοῦ Πάσχα καί δέν ἐπιτρεπόταν ἀπό τόν νόμο μιά τέτοια μέρα νά εἶναι ἄταφος ἕνας νεκρός, ὁ Ἰωσήφ προβαίνει στήν ταφή τοῦ Ἰησοῦ.
   ἐπεί ἦν Παρασκευή: Ἡ ἡμέρα πρίν ἀπό τό Σάββατο ὀνομάσθηκε Παρασκευή γιατί κατ’ αὐτήν οἱ Ἑβραῖοι ἔκαναν τίς παρασκευές, δηλαδή τίς ἑτοιμασίες πού χρειάζονταν γιά τό Σάββατο, κατά τό ὁποῖο δέν ἔκαναν καμία βαρειά δουλειά. Ὀνομαζόταν ἀκόμη ἡ μέρα αὐτή καί προσάββατον.

15,43. ἐλθών ᾿Ιωσήφ ὁ ἀπό ᾿Αριμαθαίας, εὐσχήμων βουλευτής, ὃς καί αὐτός ἦν προσδεχόμενος τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, τολμήσας εἰσῆλθε πρός Πιλᾶτον καί ᾐτήσατο τό σῶμα τοῦ ᾿Ιησοῦ.
   Ἰωσήφ ὁ ἀπό Ἀριμαθαίας, εὐσχήμων βουλευτής: Ἦταν ἀπό τούς κρυφούς μαθητές τοῦ Χριστοῦ. Καταγόταν ἀπό τήν Ἀριμαθαία, ἡ ὁποία δέν ξέρουμε ποῦ ἀκριβῶς ἦταν. Ἦταν βουλευτής, δηλαδή μέλος τοῦ Συνεδρίου, πού ἦταν ὅ,τι εἶναι σήμερα γιά μᾶς ἡ Βουλή καί ἡ Ἱερά Σύνοδος μαζί, γιατί στό θεοκρατικό κράτος τοῦ Ἰσραήλ, ἡ θρησκευτική καί πολιτική ἐξουσία ἦταν κοινή.
   ὁ ἀπό Ἀριμαθαίας: σημαίνει ὄχι ἁπλῶς ὅτι καταγόταν ἀπό τήν Ἀριμαθαία, ἀλλά καί ὅτι ἦταν βουλευτής τῆς Ἀριμαθαίας στό Συνέδριο. Ὁ εὐαγγελιστής Ματθαῖος μᾶς λέει ὅτι ἦταν πλούσιος (Μθ 27,57).
   Καί αὐτός ἦν προσδεχόμενος τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ: Τί σημαίνει αὐτό μᾶς τό ἐξηγεῖ ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης, πού λέει ὅτι ὁ Ἰωσήφ ἦταν μαθητής τοῦ Ἰησοῦ, "κεκρυμμένος δέ διά τόν φόβον τῶν Ἰουδαίων" (Ἰω 19,38). Ὁ ἴδιος εὐαγγελιστής μᾶς πληροφορεῖ ὅτι μαζί μέ τόν Ἰωσήφ ἦρθε καί ὁ Νικόδημος (19,39), πού ἀνῆκε στήν τάξη τῶν φαρισαίων καί ἦταν καί αὐτός κρυφός μαθητής τοῦ Κυρίου.
   τολμήσας εἰσῆλθε πρός Πιλᾶτον καί ᾐτήσατο τό σῶμα τοῦ Ἰησοῦ: Τήν σταύρωση τοῦ Ἰησοῦ τήν ἀποφάσισαν οἱ Ἰουδαῖοι, ἀλλά ἡ ἀπόφαση ἐκτελέστηκε μετά ἀπό τήν ἔγκριση τῆς ρωμαϊκῆς ἐξουσίας, τῆς ὁποίας ἐπικεφαλῆς στήν Παλαιστίνη ἦταν ὁ Πιλᾶτος. Καί μάλιστα ὁ Πιλᾶτος ἐνέκρινε τόν θάνατο τοῦ Ἰησοῦ, γιατί τοῦ τόν παρουσίασαν σάν ἐπαναστάτη ἐναντίον τῆς ρωμαϊκῆς κυριαρχίας, σάν βασιλέα τῶν Ἰουδαίων. Γι’ αὐτό, τό νεκρό σῶμα τοῦ Ἰησοῦ ἀνήκει στήν κυριότητα τοῦ Πιλάτου καί ἀπό αὐτόν τό ζητᾶ ὁ Ἰωσήφ. Ἦταν τολμηρή ἡ ἐνέργεια τοῦ Ἰωσήφ νά ζητήσει τό σῶμα τοῦ Ἰησοῦ, γιατί ἀκόμη δέν εἶχε κοπάσει ἡ ταραχή τῶν ἀρχιερέων καί τοῦ λαοῦ, πού τό πρωΐ εἶχαν ἀποφασίσει τόν θάνατό του. Οἱ Ρωμαῖοι συνήθιζαν νά ἀφήνουν τά σταυρωμένα σώματα ἐκτεθειμένα πάνω στόν σταυρό γιά νά παραδειγματίζονται ὅσοι τά ἔβλεπαν. Ὁ μωσαϊκός νόμος ὅμως ὅριζε νά μή μένουν ἄταφοι οἱ νεκροί (Δε 21,23). Γι’ αὐτό ὁ Ἰωσήφ ζητᾶ νά θάψει τό σῶμα τοῦ Ἰησοῦ.

15,44. Ὁ δέ Πιλᾶτος ἐθαύμασεν εἰ ἤδη τέθνηκε, καί προσκαλεσάμενος τόν κεντυρίωνα ἐπηρώτησεν αὐτόν εἰ πάλαι ἀπέθανε.
   ὁ δέ Πιλᾶτος ἐθαύμασεν εἰ ἤδη τέθνηκεν: Οἱ καταδικασμένοι σέ σταυρικό θάνατο σταυρώνονταν μέ τρεῖς τρόπους:
α) Ἄν ὁ σταυρός ἦταν ἕνας ἁπλός πάσσαλος, τούς κάρφωναν μέ τά χέρια σέ κλειστή ἀνάταση καί τίς παλάμες σχεδόν στήν κορυφή τοῦ πασσάλου. Στήν περίπτωση αὐτή πέθαιναν σέ λίγα λεπτά ἀπό ἀσφυξία.
β) Ἄν ὁ σταυρός εἶχε σχῆμα Τ ή †, τούς ἔδεναν τά χέρια στό ὁριζόντιο δοκάρι καί τά πόδια στό κάθετο. Ἔτσι πέθαιναν σέ πολλές μέρες ἀπό τήν πεῖνα, τή δίψα καί τήν ἡλίαση.
γ) Ἄν ὁ σταυρός εἶχε τό παραπάνω σχῆμα κάρφωναν τά χέρια στό ὁριζόντιο δοκάρι καί τά πόδια στό κάθετο. Γιά νά πατήσουν τά πόδια πάνω στό δοκάρι καί νά καρφωθοῦν λύγιζαν πολύ τά γόνατα τοῦ σταυρωμένου καί τό σῶμα του, κρεμασμένο ἀπό τά χέρια, ἔπαιρνε τό σχῆμα Υ. Τά τραύματα πού ἄνοιγαν τά καρφιά αἱμορραγοῦσαν, ἀλλά ὄχι πολύ γιατί ἦταν μικρά. Ἔτσι ὁ σταυρωμένος βασανιζόταν περίπου δύο ἡμέρες ὥσπου νά ξεψυχίσει. Ὁ Χριστός σταυρώθηκε μ’ αὐτό τόν τρίτο τρόπο. Γι’ αὐτό ὁ Πιλᾶτος ἀπόρησε ὅταν τοῦ ζήτησε ὁ Ἰωσήφ τό σῶμα τοῦ Ἰησοῦ. Δέν περίμενε νά 'χει πεθάνει τόσο νωρίς, γι’ αὐτό καί ἔδωσε ἐντολή νά ἐλέγξουν ἄν πέθανε ἤ ὄχι ὁ Ἰησοῦς.
   προσκαλεσάμενος τόν κεντυρίωνα: Ὁ κεντυρίων ἤ ἑκατόνταρχος ἦταν ἀξιωματικός τοῦ ρωμαϊκοῦ στρατοῦ, πού εἶχε στίς διαταγές του ἑκατό ἄνδρες. Ἦταν περίπου ὅ,τι εἶναι σήμερα ὁ λοχαγός. Ἕνας κεντυρίων μαζί μέ τέσσερις στρατιῶτες παρευρίσκονταν στή σταύρωση τοῦ Ἰησοῦ.

15,45. Καί γνούς ἀπό τοῦ κεντυρίωνος ἐδωρήσατο τό σῶμα τῷ ᾿Ιωσήφ.
καί γνούς ἀπό τοῦ κεντυρίωνος: Ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης περιγράφει ἀναλυτικώτερα πῶς βεβαιώθηκε ὁ κεντυρίων ὅτι ὁ Ἰησοῦς εἶναι νεκρός. Λέει ὅτι κάποιος ἀπό τούς στρατιῶτες "λόγχῃ αὐτοῦ τήν πλευράν ἔνυξε καί εὐθύς ἐξῆλθεν αἷμα καί ὕδωρ" (Ἰω 19,34).

15,46. Καί ἀγοράσας σινδόνα καί καθελών αὐτόν ἐνείλησε τῇ σινδόνι καί κατέθηκεν αὐτόν ἐν μνημείῳ, ὃ ἦν λελατομημένον ἐκ πέτρας, καί προσεκύλισε λίθον ἐπί τήν θύραν τοῦ μνημείου.
   καθελών αὐτόν: Ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης μᾶς πληροφορεῖ ὅτι στήν ἀποκαθήλωση τοῦ Ἰησοῦ μαζί μέ τόν Ἰωσήφ ἦταν καί ἄλλος ἕνας κρυφός μαθητής τοῦ Κυρίου, ὁ Νικόδημος, πού εἶχε φέρει "μῖγμα σμύρνης καί ἀλόης ὡς λίτρας ἑκατόν" (Ἰω 19,39), γιά τόν ἐνταφιασμό.
   ἐνείλησε τῇ σινδόνι: Γιά νά θάψουν ἕναν νεκρό στά χρόνια τοῦ Χριστοῦ, τόν σπαργάνωναν μέ τίς κειρίες πού ἦταν στενόμακρες λωρίδες ὑφάσματος, τίς ὁποῖες μούσκευαν μέ ἀρώματα. Οἱ κειρίες λέγονταν καί ὀθόνια, γι’ αὐτό ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης, λέει· "ἔλαβον οὖν τό σῶμα τοῦ Ἰησοῦ καί ἔδησαν αὐτό ἐν ὀθονίοις μετά τῶν ἀρωμάτων" (Ἰω 19,40). Ὀθόνη λεγόταν ἡ σινδών, καί ὀθόνια τά κομμάτια, οἱ λωρίδες τῆς ὀθόνης. Μ’ αὐτές τίς λωρίδες τύλιγαν σφιχτά ὅλο τό σῶμα τοῦ νεκροῦ ἀπό τίς φτέρνες μέχρι τόν λαιμό. Τά ὀθόνια, πού εἶχαν καί κολλητικές οὐσίες, κολλοῦσαν πάνω στίς σάρκες τόσο γερά, πού γιά νά τά βγάλει κανείς, ἔπρεπε νά καταξεσχίσει τίς σάρκες τοῦ νεκροῦ. Τό κεφάλι τοῦ νεκροῦ τό τύλιγαν μ’ ἕνα φακιόλι μουσκεμένο μέ ἀρώματα, πού λεγόταν σουδάριο. Κι ἀφοῦ ἔτσι τύλιγαν τόν νεκρό, τόν ἔβαζαν μετά στόν τάφο.
   ἐν μνημείῳ ὅ ἦν λελατομημένον ἐκ πέτρας: Στήν Παλαιστίνη τότε οἱ τάφοι δέν ἔμοιαζαν μέ τούς δικούς μας. Ὁ τάφος ἦταν ἕνα σπήλαιο λαξευμένο σέ βράχο ἤ σέ πετρῶδες μέρος σέ σχῆμα φούρνου. Ὁ θολωτός χῶρος μποροῦσε νά φιλοξενήσει πολλούς νεκρούς, γιατί ἤ ἄνοιγαν τέτοιους μικρότερους φούρνους στά ἐσωτερικά τοῦ τοιχώματος γιά καθένα νεκρό ἤ ἀπόθεταν τούς νεκρούς στό δάπεδο τοῦ μεγάλου θόλου. Τό στόμιο τοῦ τάφου τό ἔκλειναν μέ μία πέτρα. Καθώς δέν ἦταν παραχωμένος ὁ νεκρός γρήγορα ἄρχιζε νά μυρίζει καί ἡ δυσοσμία ἔβγαινε ἀπό τίς χαραμάδες τῆς πόρτας τοῦ τάφου. Οἱ συγγενεῖς τοῦ νεκροῦ γιά νά ἐξουδετερώσουν τή δυσοσμία πήγαιναν καί ἔρριχναν στόν τάφο ἀρώματα. Γι’ αὐτή τή δουλειά πῆγαν καί οἱ μυροφόρες στόν τάφο τοῦ Χριστοῦ.
   Στόν τάφο τοῦ Χριστοῦ οἱ φαρισαῖοι ἔβαλαν φρουρά, γιατί φοβοῦνταν μήπως οἱ μαθητές τοῦ Χριστοῦ κλέψουν τό νεκρό σῶμα του καί ποῦν ὅτι ἀναστήθηκε. Ἀλλά γιά νά μήν μποροῦν νά πειράξουν τόν νεκρό οὔτε οἱ φύλακες στρατιῶτες, σφράγισαν τόν τάφο. Δηλαδή ἔβαλαν σφραγισμένο βουλοκέρι, ὥστε νά μή μπορεῖ ν’ ἀνοίξει κανείς τόν τάφο, χωρίς νά καταστρέψει τίς σφραγῖδες. Ἔτσι οἱ στρατιῶτες φύλαγαν τόν τάφο ἀπό τούς ἀνθρώπους, καί οἱ σφραγῖδες τόν φύλαγαν ἀπό τούς στρατιῶτες.

15,47. Ἡ δέ Μαρία ἡ Μαγδαληνή καί Μαρία ᾿Ιωσῆ ἐθεώρουν ποῦ τίθεται.
   Μαρία ἡ Μαγδαληνή: Ἦταν ἀπό τίς πρῶτες μαθήτριες τοῦ Κυρίου, ἴσως ἡ μεγαλύτερη ἀπό ὅλες καί μέ πολύ ζῆλο. Καταγόταν ἀπό τήν πόλη Μάγδαλα τῆς Γαλιλαίας καί γι’ αὐτό λεγόταν Μαγδαληνή. Ὁ Ἰησοῦς τήν εἶχε θεραπεύσει ἀπό ἑπτά δαιμόνια καί μετά τή θεραπεία της ἔμεινε κοντά στόν Χριστό μαζί καί μέ ἄλλες γυναῖκες, γιά νά ὑπηρετοῦν τόν Κύριο. Οἱ ἱστορίες πού παρουσιάζουν τή Μαρία τή Μαγδαληνή νεαρή καί ἁμαρτωλή εἶναι ψεύτικες.
   Μαρία Ἰωσῆ: Ἀναφέρεται καί ὡς Μαρία ἡ τοῦ Κλωπᾶ, ἀδελφή τῆς μητρός τοῦ Κυρίου, μήτηρ τοῦ Ἰακώβου τοῦ μικροῦ καί Ἰωσῆ. Εἶναι γυναίκα τοῦ Κλωπᾶ, ἀδελφοῦ τοῦ Ἰωσήφ, δηλαδή συννυφάδα τῆς Παναγίας. Εἶχε τρεῖς γιούς, τόν Ἰάκωβο τόν μικρό, τόν Ἰωσῆ καί τόν Σίμωνα. Ἦταν κι αὐτή ἀπό τίς μαθήτριες τοῦ Κυρίου.

16,1. Καί διαγενομένου τοῦ σαββάτου Μαρία ἡ Μαγδαληνή καί Μαρία ἡ τοῦ ᾿Ιακώβου καί Σαλώμη ἠγόρασαν ἀρώματα ἵνα ἐλθοῦσαι ἀλείψωσιν αὐτόν.
   Σαλώμη: Εἶναι ἡ γυναίκα τοῦ Ζεβεδαίου, μητέρα τοῦ Ἰακώβου καί τοῦ Ἰωάννου. Ἦταν καί αὐτή μαθήτρια τοῦ Κυρίου.
   ἠγόρασαν ἀρώματα… αὐτόν: Ἐπειδή ὅπως εἴπαμε οἱ τάφοι ἀνέδιδαν τή δυσοσμία τοῦ νεκροῦ, οἱ συγγενεῖς τῶν νεκρῶν πήγαιναν κι ἔρριχναν στόν τάφο ἀρώματα. Γι' αὐτό καί οἱ μυροφόρες μόλις πέρασε ἡ ἀργία τοῦ Σαββάτου, πῆραν ἀρώματα καί ἦρθαν νά τά ρίξουν στόν τάφο τοῦ Ἰησοῦ.

16,2. Καί λίαν πρωΐ τῆς μιᾶς σαββάτων ἔρχονται ἐπί τό μνημεῖον, ἀνατείλαντος τοῦ ἡλίου.
   λίαν πρωί τῆς μιᾶς σαββάτων: Σάββατα στά ἑβραϊκά λεγόταν ἡ ἑβδομάδα. Μία Σαββάτων εἶναι ἡ πρώτη μέρα τῆς ἑβδομάδος, ἡ ὁποία μετά τήν ἀνάσταση τοῦ Κυρίου πῆρε τό ὄνομά του, Κυριακή.

16,3. Καί ἔλεγον πρός ἑαυτάς· τίς ἀποκυλίσει ἡμῖν τόν λίθον ἐκ τῆς θύρας τοῦ μνημείου;
   Οἱ μυροφόρες σκέπτονταν νά ἀνοίξουν τό μνῆμα τοῦ Κυρίου γιά νά ρίξουν καί μέσα μύρα. Ἐπειδή ὅμως ἡ πέτρα πού ἔκλινε τήν εἴσοδο τοῦ μνήματος ἦταν μεγάλη, συζητοῦσαν μεταξύ τους πηγαίνοντας κι προβληματίζονταν ποιός θά κυλίσει τήν πέτρα.

16,4. Καί ἀναβλέψασαι θεωροῦσιν ὅτι ἀποκεκύλισται ὁ λίθος· ἦν γάρ μέγας σφόδρα.
   ἀποκεκύλισται ὁ λίθος: Ἡ ἀνάσταση τοῦ Κυρίου δέν περιγράφεται πουθενά στά Εὐαγγέλια, γιατί κανείς δέν εἶδε τόν Κύριο νά βγαίνει ἀπό τόν τάφο. Οἱ εὐαγγελιστές διηγοῦνται μόνο ὅ,τι εἶδαν καί ἔπιασαν. Εἶδαν δέ καί ἔπιασαν τόν ἀναστημένο Κύριο, τόν ἄκουσαν, ἔφαγαν καί περπάτησαν μαζί του. Ὁ Κύριος ἀναστήθηκε καί βγῆκε ἀπό τόν τάφο ἀοράτως καί χωρίς νά ἀνοίξει τήν πλάκα ἤ νά καταστρέψει τίς σφραγῖδες. Γι’ αὐτό ψάλλουμε τό Πάσχα· "φυλάξας τά σήμαντρα σῷα, Χριστέ, ἐξηγέρθης τοῦ τάφου", πού σημαίνει: "Χριστέ, ἀναστήθηκες καί βγῆκες ἀπό τόν τάφο διατηρώντας τίς σφραγῖδες σῶες". Ἔτσι ὁ τάφος ἦταν γιά ἀρκετή ὥρα ἄδειος καί οἱ στρατιῶτες τόν φύλαγαν νομίζοντας ὅτι ὁ νεκρός εἶναι μέσα. Ὕστερα ἀπό ὥρα, ὅταν πλησίαζαν οἱ γυναῖκες, γιά νά ρίξουν τά ἀρώματα καί ἔλεγαν ποιός θά μᾶς κυλίσει τή βαρειά πλάκα (γιατί αὐτές καί οἱ μαθητές δέν ἤξεραν ὅτι οἱ φαρισαῖοι εἶχαν βάλει φρουρά), τότε ὁ ἄγγελος γιά νά δείξει στίς γυναῖκες τόν τάφο ἄδειο, ἔκανε σεισμό καί πέταξε κάτω τήν πλάκα καί τότε οἱ στρατιῶτες λιποθύμησαν ἀπό τόν φόβο τους. Ὁ Χριστός βγῆκε ἀπό τόν τάφο ὅπως ἀκριβῶς λίγο ἀργότερα τήν ἴδια μέρα μπῆκε στό δωμάτιο τῶν ἕνδεκα μαθητῶν κεκλεισμένων τῶν θυρῶν. Τό ἀναστημένο σῶμα δέν χρειάζεται κανένα ἄνοιγμα γιά νά μπεῖ ἤ νά βγεῖ. Μπαίνει καί ἀπό τόν τοῖχο.

16,5. Καί εἰσελθοῦσαι εἰς τό μνημεῖον εἶδον νεανίσκον καθήμενον ἐν τοῖς δεξιοῖς, περιβεβλημένον στολήν λευκήν, καί ἐξεθαμβήθησαν.
   καί εἰσελθοῦσαι εἰς τό μνημεῖον: Ὁ εὐαγγελιστής Ματθαῖος λέει ὅτι ὁ ἄγγελος καθόταν ἐπάνω στόν λίθο, ἐνῶ ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς ἀναφέρει δύο ἀγγέλους. Οἱ διαφορές αὐτές ὄχι μόνο δέν μειώνουν τήν ἀλήθεια τῶν Εὐαγγελίων, ἀλλά τονίζουν τή φυσικότητα τῆς διηγήσεως.

16,7. Ἀλλ᾿ ὑπάγετε εἴπατε τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ καί τῷ Πέτρῳ ὅτι προάγει ὑμᾶς εἰς τήν Γαλιλαίαν· ἐκεῖ αὐτόν ὄψεσθε, καθώς εἶπεν ὑμῖν.
   τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ καί τῷ Πέτρῳ: Ὁ Πέτρος μετά τήν ἄρνησή του ἦταν λυπημένος. Ὀ ἄγγελος τόν ἀναφέρει ὀνομαστικά γιά νά τοῦ δώσει νά καταλάβει ὅτι ὁ Κύριος ἔχει δεχθεῖ τή μετάνοιά του, τόν συγχώρεσε καί τόν συμπεριλαμβάνει στήν ὁμάδα τῶν μαθητῶν.
   προάγει ὑμᾶς εἰς τήν Γαλιλαίαν… εἶπεν ὑμῖν: Ὁ Κύριος εἶχε προειδοποιήσει τούς μαθητές του μετά τό πάθος του νά φύγουν στή Γαλιλαία καί ἐκεῖ θά τόν δοῦν (14,28). Αὐτοί ὅμως, ἐπειδή καθόλου δέν περίμεναν νά ἀναστηθεῖ, παρέμειναν στά Ἰεροσόλυμα φοβισμένοι καί τσακισμένοι ἀπό τή θλίψη πού χάσανε τόν διδάσκαλό τους καί ἀπό τήν ἀγωνία μήπως ἡ κακία τῶν φαρισαίων ξεσπάσει καί πάνω τους.

Τά κυριώτερα νοήματα

   1. Ἡ ταφή τοῦ Κυρίου: Ὁ Ἰωσήφ καί ὁ Νικόδημος, μέλη τοῦ μεγάλου Συνεδρίου πού καταδίκασε τόν Χριστό, δέν συμφωνοῦσαν μέ τή γνώμη τοῦ Συνεδρίου καί δημοσιεύουν αὐτή τή διαφωνία τους δείχνοντας ὅλη τους τήν ἀγάπη στόν διδάσκαλο Ἰησοῦ. Ἡ πράξη τους δείχνει τήν εὐγένεια τῆς καρδιᾶς τους, τή δύναμη τῆς ἀγάπης τους, ἀλλά καί τήν τόλμη καί τήν ἀνδρεία τους.
   Ἔχει μεγάλη σημασία τό ὅτι ὁ θάνατος τοῦ Ἰησοῦ πιστοποιεῖται ἀπό τόν ρωμαῖο στρατιωτικό καί βεβαιώνεται μέ τήν ταφή του. Δίνει μία ἀπάντηση: α) Στούς αἱρετικούς δοκῆτες, πού ἔλεγαν ὅτι ὁ Χριστός δέν ἦταν τέλειος ἄνθρωπος, ἀλλά κατά δόκησιν παρουσιάστηκε σάν ἄνθρωπος. Ἔπαθε καί πέθανε, ἄρα ἦταν ἄνθρωπος. β) Στούς ἀρνητές τῆς ἀναστάσεως, πού μιλοῦν γιά νεκροφάνεια κτλ. Ὁ ἴδιος ὁ δήμιος πιστοποιεῖ τόν θάνατο τοῦ Ἰησοῦ, γι’ αὐτό κανείς δέν μπορεῖ νά ἀμφιβάλλει γιά τήν ἀνάστασή του, ἀφοῦ ἕνας σίγουρα νεκρός ἐμφανίζεται ζωντανός.
   Σημαντική εἶναι ἐπίσης ἡ λεπτομέρεια πού μᾶς διασώζουν οἱ ἄλλοι εὐαγγελιστές, ὅτι ὁ Ἰωσήφ χάρισε στόν Ἰησοῦ τόν ἀριστοκρατικό καί ἀμεταχείριστο τάφο του. Καί ἔχει σημασία αὐτό: α) Σάν τεκμήριο τῆς ἀναστάσεως καί β) σάν προφητικός ὑπαινιγμός.
   α) Ἀφοῦ μόνον ὁ Ἰησοῦς μπῆκε γιά πρώτη φορά σ’ αὐτόν τόν τάφο, αὐτός σίγουρα εἶναι πού βγῆκε. Δέν ὑπάρχει περίπτωση νά βγῆκε κάποιος ἄλλος ἀπό τόν τάφο καί νά παρουσιάσθηκε αὐτός σάν Ἰησοῦς.
   β) Ὅπως ὁ τάφος τοῦ Ἰησοῦ εἶναι καινούργιος, ἔτσι ὅλα στήν Καινή Διαθήκη εἶναι καινούργια. Καινούργιο τό Πάσχα, καινούργια ἡ διαθήκη τοῦ Θεοῦ μέ τόν λαό του, καινούργια ἡ ζωή, ὅπως εἶναι καινούργιος ὁ τάφος, ἡ μήτρα ἀπό τήν ὁποία γεννιοῦνται ὅλοι οἱ χριστιανοί.
   2. Οἱ μυροφόρες: Ἄν θαυμάζουμε καί ἐπαινοῦμε τήν τόλμη τοῦ εὐσχήμονος Ἰωσήφ, δέν ὑστεροῦν καθόλου σέ τόλμη καί οἱ γυναῖκες πού εἴδαμε στήν περικοπή μας. Στήν ἐνέργεια τῶν μυροφόρων βλέπουμε τήν εὐαίσθητη γυναικεία καρδιά, τή γεμάτη ἀγάπη, ἀλλά καί θαυμαστή ἀνδρεία.
   Ὁ Μ. Βασίλειος στόν λόγο του στή μάρτυρα Ἰουλίττα, βάζει στό στόμα της νά λέει ὅτι ὅταν ὁ Θεός ἔπλασε τή γυναίκα δέν πῆρε μόνο σάρκα ἀπό τήν ἀνδρική σάρκα, ἀλλά καί ὀστοῦν ἀπό τά ὀστᾶ τοῦ ἀνδρός, γιά νά δώσει στήν γυναίκα σθένος καί ἀντοχή. Κι αὐτό τό θαυμαστό σθένος, τήν ἀνδρεία, βλέπουμε στίς μυροφόρες. Αὐτό πού κάνει δυνατές τίς μυροφόρες εἶναι ἡ ἀγάπη. Ἡ ἀγάπη εἶναι τό πιό ἰσχυρό καί ἀκατανίκητο ὅπλο τῆς γυναίκας. Ἄν ὁ ἄνδρας κυριαρχεῖ μέ τή δύναμη, ἡ γυναίκα ὑποτάσσει καί αὐτόν τόν κυρίαρχο ἄνδρα μέ τήν ἀγάπη της. Ἡ ἀγάπη εἶναι ἀναπόσπαστο χαρακτηριστικό τῆς γυναίκας. Γυναίκα χωρίς ἀγάπη δέν εἶναι κἄν γυναίκα. Εἶναι ἕνα ἀπαίσιο πλάσμα, πού δημιουργεῖ ἀποτροπιασμό (π.χ. Μήδεια, Κλυταιμνήστρα, Ἰεζάβελ, Ἡρωδιάς). Ἡ ἀγάπη κάνει τή γυναίκα νά θυσιάζει τόν ἑαυτό της γιά χάρη τῶν ἄλλων (π.χ. μητέρα, νοσοκόμα). Κι ὅσο πιό μεγάλη ἀξία ἔχει αὐτό γιά τό ὁποῖο θυσιάζεται, τόσο μεγαλύτερη εἶναι καί ἡ δική της ἀξία. Οἱ μυροφόρες τά ἄφησαν ὅλα κι ἀκολούθησαν τόν Χριστό στή διδασκαλία καί τή δράση του. Ἀλλά τόν ἀκολούθησαν ἀκόμη καί στόν τάφο του, ὅταν ὅλοι τόν εἶχαν ἐγκαταλείψει. Ἀποκαλύπτει σ’ αὐτές πρῶτα τή μεγάλη εἴδηση τῆς Ἀναστάσεως. Κι ἀκόμη ἐμφανίζεται σ’ αὐτές πρῶτα ὁ Ἀναστημένος Κύριος καί τίς ἀποστέλλει νά φέρουν στόν κόσμο τό μήνυμα τῆς ἀναστάσεώς του, ὅπως ψάλλει ἡ Ἐκκλησία μας: "Δεῦτε ἀπό θέας γυναῖκες εὐαγγελίστριαι, καί τῇ Σιών εἴπατε· Δέχου παρ’ ἡμῶν χαρᾶς εὐαγγέλια, τῆς Ἀναστάσεως Χριστοῦ• τέρπου, χόρευε καί ἀγάλλου Ἰερουσαλήμ, τόν Βασιλέα Χριστόν θεασαμένη ἐκ τοῦ μνήματος, ὡς νυμφίον προερχόμενον".

Στεργίου Σάκκου, Εὐαγγελικές περικοπές (βοήθημα γιά κυκλάρχες)