Ἦταν στ’ ἀλήθεια ἰδιαίτερη καί ξεχωριστή προσωπικότητα. Ὁ δη­μο­σιογράφος καί ἱστορικός Ἰωάννης Φιλήμων δίκαια καί πολύ εὔστοχα τήν εἶχε χαρακτηρίσει «ἐπιβλητικὴν καπετάνισσαν, πρὸ τῆς ὁ­ποίας ὁ ἄνανδρος ᾐσχύνετο καὶ ὁ ἀνδρεῖος ὑπεχώρει». Περί Μπουμπουλίνας ὁ λό­γος.

 Εἶχε μέσα στό αἷμα της τοῦ πατέρα της τόν ἡρωισμό, καθώς ὁ Σταυ­ριανός Πινότσης συμμετεῖχε στά Ὀρλωφικά καί γι᾽ αὐτό συνελήφθη. Ὁ ὑδραῖος πλοίαρχος ἀρρώστησε στίς φυλακές τῆς Κωνστα­ντινούπολης καί ἡ σύζυγός του Σκεύω Κοκκίνη τόν ἐπισκέφθηκε ἑτοιμόγεν­νη. Καί τελικά στίς 11 Μαΐου 1771 μέσα στή σκοτεινή φυ­λακή ἡ Λα­σκα­ρίνα πρωτοβλέπει τό φῶς τοῦ ἥ­λιου.
 Μεγαλώνει στίς Σπέτσες μαζί μέ τά ὀκτώ ἑτεροθαλῆ ἀδέλφια ἀπό τόν δεύτερο γάμο τῆς χήρας Σκεύως. Ἀπό πολύ νωρίς φαίνεται ὁ ἡγετικός της χαρακτήρας. Κινεῖται ὡς ἀρχηγός τῆς οἰκογένει­ας κι ἐπιβάλλεται ἀμέσως μέ τόν δυναμισμό της, μέ τήν ἀκαταμάχητη ἀποφασιστικότητά της.
 Αὐτή ἡ μελαχρινή κοπέλα μέ τήν ἀρχοντική κορμοστασιά παντρεύεται δύο φορές, στά 17 της καί στά 30, ἀλλά χηρεύει διπλά. Οἱ σύζυγοι σκοτώνονται σέ συγκρούσεις μέ πειρα­τές. Μένει, λοιπόν, ἡ Λασκαρίνα ἀπό τό 1811 χήρα μέ 6 παιδιά καί μέ τό ὄνομα τοῦ δεύτερου συζύγου Δη­μητρίου Μπούμπουλη πλέ­ον νά τή συνοδεύει. Στά χέρια της κρατᾶ μία τεράστια περιουσία σέ πλοῖα, ἀκίνητα ἀλλά καί μετρη­τά. Θά μποροῦσε νά σκεφτεῖ τά παιδιά της, τά ἀπαραίτητα γιά τήν ἐποχή προικιά, τήν τακτοποίησή τους. Κι ὅμως... αὐτή ἡ γενναία καρδιά ζοῦσε κι ἀνέπνεε γιά ἕνα καί μόνο σκο­πό: τήν ἐλευθερία τῆς Ἑλλάδας!
 Παράτολμη καί θαρραλέα, αὐξάνει τήν πε­ριουσία της μέ σωστή διαχείριση. Οἱ Ὀθωμανοί ἐποφθαλμιοῦν τόν πλοῦτο της καί γυρεύουν νά δημεύσουν τήν περιουσία της μέ τήν ἀληθινή κατηγορία ὅτι ὁ Μπούμπουλης εἶχε πολεμήσει μέ δικά του πλοῖα στό πλευρό τῶν Ρώσων ἐναντίον τῶν Τούρκων.
 Ἡ ἀτρόμητη Μπουμπουλίνα δέν εἶναι διατεθειμένη νά παραδώσει ὅσα προορίζονται γιά τήν ἐπανάσταση πού μέ τόση λαχτάρα ἑτοιμάζουν οἱ Ἕλληνες. Καταφθάνει στήν Κων­σταντινούπο­λη. Ζητᾶ πρῶτα προ­στασία ἀπό τόν ρῶσο πρέσβη. Ἡ Ρωσία ἀναγνωρίζει τήν προσ­φο­ρά τοῦ συζύγου καί παρέχει στή Μπουμπουλίνα ἕνα κτῆμα στήν Κριμαία νά ἀσφαλιστεῖ μέχρι νά περάσει ἡ τρικυμία.
Προτοῦ φύγει ἀπό τήν Πόλη ἡ τετραπέρατη Λασκαρίνα ἐξασφαλίζει συνάντηση μέ τή Βαλιδέ. Ἡ μητέρα τοῦ σουλτάνου ἐντυ­πω­σι­άζεται ἀπό τή δυναμική Ἑλληνίδα καί πείθει τόν γιό της νά προσ­τατεύσει μέ ἔγγραφο τήν περιουσία τῆς Μπουμπουλίνας!
 Αὐτή τήν περίοδο ἐντείνει τίς προετοιμασίες ἀγοράζοντας ὅπλα ἀπό λιμάνια τοῦ ἐξωτερικοῦ. Ὁλο­κλη­ρώνει μία κορβέτα 48 πή­- χεις! Αὐτή θά εἶναι ἡ ναυαρχίδα της. Ὡς γνήσια Ἑλληνίδα πού καμαρώνει γιά τή λαμπρή ἀρχαιοελληνική ἱ­στορία, τήν ὀνομάζει «Ἀ­γαμέμνων» καί τήν ἐξοπλίζει μέ 19 κανόνια! Τό πρῶτο ἑλληνικό πολεμικό πλοῖο! Τί κι ἄν ἔφτασαν καταγγελίες στήν Πύλη! Κατορθώνει δωροδοκώντας τόν τοῦρκο ἐπιθεωρητή νά συνεχίσει μέ πάθος τή ναυπήγηση.
Οἱ Σπέτσες εἶναι τό πρῶτο ἑλληνικό νησί πού κηρύσσει ἐπανάστα­ση στίς 3 Ἀπριλίου 1821. Ἡ κα­πε­τάνισσα ξεσηκώνει μέ λόγο καί μέ ἔργο, ἐμπνέει τά «γενναῖα παλληκάρια της», ὅπως συνήθιζε νά τά ἀποκαλεῖ, καί βά­ζει φωτιά στίς καρδιές τους. Δραστήρια καί φλογερή, δίνει ἁπλόχερα γιά τίς ἀνάγκες τῆς Ἐ­πανάστασης καί ξοδεύει σχεδόν ὅλη τήν περιουσία της μόλις στά δύο πρῶτα χρόνια! Συντηρεῖ πλοῖα, ἀλ­λά ἀναλαμβάνει οἰκονομικά καί τό πλήρωμα.
 Τό ὄνομά της εἶναι ἄρρηκτα συνδεδεμένο μέ τήν πολιορκία στό Ναύπλιο, ἐνῶ τό ψυχικό σθένος αὐτῆς τῆς Ἑλληνίδας φάνηκε καί στή μάχη τοῦ Ἄργους ὅπου ὁ γιός της σκοτώθηκε πολεμώντας γενναῖα. Πονᾶ ἡ μάνα βλέποντας τόν ἐχθρό νά ἀ­ποκεφαλίζει τόν Γιάννο της. Τό λα­κω­νικό μήνυμα πού ἔστειλε στήν προσωρινή Κυβέρνηση εἶναι ἀπόδειξη τοῦ μεγαλείου πού ἔκρυβε μέ­σα της αὐτή ἡ γυναίκα: «Ὁ γιός μου εἶναι νεκρός, ἀλλά τό Ἄργος ἔ­μεινε στά χέρια μας».
Βρισκόμαστε πλέον στά 1825. Ὁ ἐμφύλιος πόλεμος σπαράζει τούς Ἕλληνες. Ἡ Μπουμπουλίνα δια­μαρ­τύρεται γιά τήν ἄδικη φυλάκιση τοῦ Κολοκοτρώνη. Καί τότε ὑφίσταται κι αὐτή τίς συνέπειες... Τῆς ἀ­φαιροῦν τό κομμάτι γῆς πού τῆς εἶχαν παραχωρήσει τιμητικά στό Ἄργος γιά τίς ὑπηρεσίες της καί τήν ὑποχρεώνουν νά φύγει στίς Σπέτσες.
 Λειώνει ἡ καρδιά τῆς γενναίας καπετάνισσας. Τήν ὥρα πού ὁ Ἰ­μπραήμ ἀποβιβάζεται μέ νέες δυνάμεις καί ἀνακαταλαμβάνει τήν Πε­λοπόννησο, τήν ὥρα πού θά ἔπρεπε ὅλοι οἱ Ἕλληνες νά εἴμαστε ἑνωμένοι σάν μία γροθιά, ἡ ἀθεράπευτη διχόνοια πού μαστίζει τό ἔθνος μας φυλακίζει ἥρωες, ἐξορίζει πατριῶτες, σπέρνει διασπαστικά αἰσθήματα. Κι ὅμως ἡ ἑλληνική καρδιά της δέν βα­στᾶ. Παραμερίζει τήν πικρία κι ἑτοιμάζεται νά ἀναδιοργανώσει τίς δυνάμεις της καί νά συμ­μετάσχει στήν ἀπώθηση τοῦ Ἰμπραήμ. Δέν πρόφτασε ὅμως νά πραγματοποιήσει τό σχέδιό της.
 Στίς 22 Μαΐου τοῦ 1825 ἐξαγρι­ωμένοι ἄντρες ἀπό τήν οἰκογένεια Κούτση γυρεύουν πίσω τήν Εὐγενία Κούτση, μιά καί ἡ Μπουμπουλίνα πλέον δέν εἶχε περιουσία καί δέν ἤθελαν τόν γιό της Γεώργιο γιά γαμπρό. Ὕστερα ἀπό μία ἔν­τονη λογο­μα­χία, τό κακό δέν ἄργησε νά συμβεῖ. Ἕνα βόλι τήν ἔριξε νεκρή… Ἦ­ταν τυχαῖο; Ἦταν δολοφονία; Ἄ­γνωστο. Τό μόνο σίγουρο εἶναι πώς αὐτή ἡ λεοντόκαρδη ἡρωίδα πού ὁρμοῦσε ἄτρομη ἐνάντια στόν ἐχθρό διψώντας γιά λευτεριά χάθηκε τόσο ἄδικα ἀπό χέρι ἀδελφικό.
 Τό ἴδιο ἄδικο τέλος μέ τήν καπετάνισσά του εἶχε καί τό θρυλικό της πλοῖο… Οἱ ἀπόγονοι δώρισαν στό ἑλληνικό κράτος τό «Ἀγαμέμνων» γιά νά ἐνδυναμωθεῖ ὁ ἐλάχιστος ἑλ­­- ληνικός στόλος. Ὅταν ὅμως ὁ Μια­ούλης θέλησε νά ἀντιταχθεῖ στόν Καποδίστρια, ἀντέδρασε πυρπο­λών­τας τό πλοῖο τῆς Μπουμπου- λίνας! Ἡ σολωμική «διχόνοια ἡ δολε­ρή» ἔ­-δρα­σε καί πάλι καταστροφικά.
Μέσα στό συγκεχυμένο κλίμα τῆς ἐποχῆς μας πού μαστιζόμαστε ἀπό ἀλληλοκατηγο­ρί­ες, πού ὅλοι διεκδικοῦν ἡγεσίες καί πρωτεῖα δί­χως ἴχνος θυσίας, ἔρχεται ἡ μορφή τῆς Μπου­μπουλίνας νά μᾶς προβληματίσει. Ἔ­δωσε τά καράβια της, τήν περιουσία της ὅλη κι ἔμεινε κοινωνικά περιφρο­νημένη. Πρόσφερε τά παιδιά της θυσία γιά τήν πατρίδα καί ἦταν ἕτοιμη νά δώσει γιά τή λευτεριά μας καί τήν τελευταία σταγόνα τοῦ αἵματός της. Μόνο πού δέν τήν ἀφήσαμε νά θυσιαστεῖ σέ μία μάχη ἡρωικά. Κι ὅταν με­τά τόν θάνατό της ἔμεινε τό πλοῖο της νά συνε­χίζει τόν ἀγώνα τῆς κυρᾶς του, τό βυθίσανε κι αὐτό πάλι χέρια ἑλληνικά, γιά νά ἐπιβεβαιωθεῖ ἡ τραγικότητα τοῦ διχασμοῦ. Γιατί νά μή μᾶς διδάσκουν τά παραδείγματα ἀπό τήν ἱ­στορία;
Μία τέτοια ἡρωίδα ἀξίζει νά τήν προβάλλουμε ὡς πρότυπο φιλοπατρίας στίς νέες γενιές. Ὅσο σιωποῦ­με, δραστηριοποιοῦνται οἱ γείτονες καί τή διεκδικοῦν ὡς δική τους ἡρω­ί­δα. Στά σχολικά τους βιβλία κατατάσσουν τή Μπουμπουλίνα, καθώς καί τόν Κολοκοτρώ­νη καί τόν Μπότσαρη στούς φιλέλληνες δίπλα στόν λόρδο Βύρωνα! Κι ἐμεῖς τηροῦμε σιγήν ἰχθύος μπροστά σέ μία τέτοια παραχάραξη τῆς ἱστορίας! Ὡστόσο, κάθε σελίδα στήν πολυκύμαντη ζωή τῆς Μπουμπουλίνας βρον­το­φωνάζει πώς ἡ ἡρωίδα εἶχε καταγωγή, καρδιά καί συνείδηση ἑλληνική!

Ἀγγελική Τσιραμπίδου
Φιλόλογος

Ἀπολύτρωσις 71 (2016) 141-143