Κυρ. ΙΣΤ΄ Ματθαίου Μθ 25,14-31

῾Η παραβολή τῶν ταλάντων

  Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα τῆς ΙΣΤ´ Κυριακῆς τοῦ Ματθαίου εἶναι ἡ παραβολή τῶν ταλάντων (25,14-30). Τήν εἶπε ὁ Κύριος μετά ἀπό τήν παραβολή τοῦ ἔμπιστου δούλου (24,45-51) καί τῶν δέκα παρθένων (25,1-13). Καί οἱ τρεῖς αὐτές παραβολές  ἔχουν θέμα τή μέλλουσα κρίση καί τήν ἐγρήγορση μέ τήν ὁποία ὀφείλουν οἱ πιστοί νά τήν περιμένουν.
  Στήν παραβολή τῶν ταλάντων ἡ ἐγρήγορση παρουσιάζεται ὡς ὑπεύθυνη ἐργασία καί ὄχι ὡς παθητική καί ἄπρακτη προσμονή. ῾Ο ἀγαθός δοῦλος γρηγορεῖ, ἐργάζεται συνεχῶς καί πολλαπλασιάζει τά τάλαντα πού τοῦ ἔδωσε ὁ κύριός του. ῎Ετσι κατά τήν ἡμέρα τῆς κρίσεως βρίσκεται ἕτοιμος καί εὐάρεστος στόν Κύριο. ᾿Αντίθετα ὁ πονηρός καί ὀκνηρός δοῦλος τήν ὥρα τῆς κρίσεως βρίσκεται ἀνέτοιμος καί ἔνοχος, γι᾿ αὐτό κατακρίνεται.
  ῾Η παραβολή τῶν ταλάντων ἔχει πολλά κοινά σημεῖα μέ τήν παραβολή τῶν μνῶν, τήν ὁποία καταγράφει ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς (19,11-27), παρουσιάζει ὅμως καί διαφορές. Στήν παραβολή τῶν ταλάντων ὁ κύριος ἔδωσε διαφορετικό ποσό στόν κάθε δοῦλο, ἐνῶ οἱ μνές μοιράστηκαν ἐξίσου σέ ὅλους. ῾Ο ὀκνηρός δοῦλος πού δέν ἀξιοποίησε τό τάλαντο τιμωρεῖται σκληρά, ἐνῶ αὐτός πού ἄφησε ἀναξιοποίητη τή μνᾶ, ἀναγκάσθηκε νά τήν ἐπιστρέψει χωρίς ἄλλη τιμωρία.
 

α) ῾Η διανομή τῶν ταλάντων (25,14-15)

25,14. ῞Ωσπερ γάρ ἄνθρωπος ἀποδημῶν ἐκάλεσε τούς ἰδίους δούλους καί παρέδωκεν αὐτοῖς τά ὑπάρχοντα αὐτοῦ.
paravoli talanton 030  ῾Ο ᾿Ιησοῦς, ὅπως συνηθίζει, χρησιμοποιεῖ γιά τήν παραβολή του ἕνα γεγονός γνωστό στούς ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς. Οἱ μεγαλέμποροι ἄρχοντες, πολιτικοί καί στρατιωτικοί, συνήθιζαν εἴτε γιά ἐμπορικές εἴτε γιά πολιτικές ἤ στρατιωτικές ὑποθέσεις νά ἀπουσιάζουν γιά πολύ καιρό ἀπό τά σπίτια καί τίς οἰκογένειές τους ταξιδεύοντας σέ μακρινές χῶρες. ῞Ενα τέτοιο πρόσωπο ἦταν καί ὁ ἄνθρωπος ἀποδημῶν, γιά τόν ὁποῖο θά μιλήσει ὁ Κύριος. ῾Η διήγηση τῆς παραβολῆς ἀρχίζει μέ τό ὥσπερ, ὅπως, ἀλλά ἡ ἀπόδοση τῆς πρότασης παραλείπεται. Μέ τό τέλος τῆς παραβολῆς ὁ ᾿Ιησοῦς θά συνέχιζε κάπως ἔτσι· «῎Ετσι καί ἐγώ ἀναχωρώντας μέ τήν ἀνάληψή μου στούς οὐρανούς, θά παραδώσω στούς ἀποστόλους μου τά χαρίσματα γιά τόν καταρτισμό καί τή διοίκηση τῆς ᾿Εκκλησίας μου». «᾿Εκδημίαν αὐτοῦ καλεῖ τήν εἰς οὐρανούς ἄνοδον, ὅτε καί παρέδωκε τοῖς μαθηταῖς τά οὐράνια μυστήρια, καί τοῖς τῆς ᾿Εκκλησίας μυσταγωγοῖς ἑκάστῳ κατά τήν ἀναλογίαν τῆς θεοσεβείας τό ἁρμόδιον διδούς», τονίζει ὁ Θεόδωρος ῾Ηρακλείας.
  ῾Ο ἄνθρωπος αὐτός ἐκάλεσε τούς ἰδίους δούλους, αὐτούς πού ὡς ἀφεντικό τούς εἶχε στήν ἀποκλειστική ὑπηρεσία του. ᾿Εδῶ δούλους ὀνομάζει παραβολικά τούς ἀποστόλους ἀλλά καί ὅλους τούς πιστούς πού ἀναγνωρίζουν τόν Θεό ὡς κύριό τους καί εἶναι ἀφοσιωμένοι στό θέλημά του. Τήν ἐποχή ἐκείνη, ὅπως γνωρίζουμε, οἱ δοῦλοι ἦταν πρόσωπα τά ὁποῖα ἀγόραζε ὁ κύριός τους, τά εἶχε στήν ἰδιοκτησία του καί τά χρησιμοποιοῦσε ὅπως ἤθελε. Δέν εἶχαν δική τους περιουσία, ἀλλά ἐργάζονταν γιά τό ἀφεντικό τους. Οἱ πιστοί εἶναι δοῦλοι τοῦ Χριστοῦ, διότι αὐτός τούς ἐξαγόρασε ἀπό τήν αἰώνια καταδίκη μέ τίμημα μεγάλο, μέ τό αἷμα τῆς θυσίας του, ὅπως λέγουν ὁ ἀπ. Παῦλος καί ὁ ἀπ. Πέτρος (βλ. Α´ Κο 6,19-20· Α´ Πε 1,18-19). Οἱ  ἴδιοι οἱ ἀπόστολοι μάλιστα μέ καύχημα ἀποκαλοῦν τόν ἑαυτό τους δοῦλο τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. Καί ἀπέδειξαν πράγματι τήν ἀφοσίωσή τους στόν Κύριο, μέ τή ζωή, τή διδασκαλία καί τό μαρτύριό τους.
  ῾Ο κύριος τῆς παραβολῆς κάλεσε τούς δούλους του καί τούς ἐμπιστεύτηκε τήν περιουσία του, παρέδωκεν αὐτοῖς τά ὑπάρχοντα αὐτοῦ. Δέν τούς τά χάρισε ἀλλά τούς τά ἔδωσε νά τά ἐργαστοῦν γιά λογιαριασμό δικό του. Τά ὑπάρχοντα πού μᾶς παραδίδει ὁ Κύριος εἶναι τό Εὐαγγέλιο, ἡ ᾿Εκκλησία, τό κήρυγμα τοῦ θείου λόγου, τά μυστήριά της, καί γενικά ὅλες οἱ πνευματικές δωρεές, οἱ ὁποῖες εἶναι κτῆμα τοῦ Χριστοῦ καί μᾶς τίς ἐμπιστεύτηκε.

25,15. καί ᾧ μέν ἔδωκε πέντε τάλαντα, ᾧ δέ δύο, ᾧ δέ ἕν, ἑκάστῳ κατά τήν ἰδίαν δύναμιν, καί ἀπεδήμησεν εὐθέως.
  Καί ᾧ μέν ἔδωκε πέντε τάλαντα: Τό τάλαντο ἦταν μέτρο βάρους καί νομισματική μονάδα. Τό τάλαντο χρυσοῦ, ἦταν τό ἀκριβότερο νόμισμα τῆς κλασικῆς ἀρχαιότητος καί ἰσοδυναμοῦσε μέ 6.000 χρυσές δραχμές τῆς ἐποχῆς ἐκείνης. Προκαλεῖ ἐντύπωση ἡ μεγάλη ἀξία τοῦ ποσοῦ πού δίνει ὁ κύριος στούς δούλους του, καθώς καί τό ὅτι τά ποσά δέν μοιράζονται ἴσα ἀλλά οὔτε καί αὐθαίρετα. ῾Ο Κύριος ἐπιλέγει γιά τήν παραβολή τό νόμισμα τοῦ ταλάντου, γιά νά δηλώσει καί τόν μεγάλο πλοῦτο τοῦ ἀφεντικοῦ ἀλλά καί τήν ἀξία τῶν χαρισμάτων πού προσφέρει στούς ἀνθρώπους.
  Μερικοί θεώρησαν τάλαντα μόνο τά φυσικά προσόντα καί τίς ἱκανότητες τοῦ ἀνθρώπου, τά λεγόμενα ταλέντα. ῾Η πολυμορφία ὅμως καί ἡ ποικιλία τῶν δωρεῶν τοῦ Θεοῦ πρός τούς ἀνθρώπους δέν μᾶς ἐπιτρέπουν νά περιορίσουμε τήν ἔννοια τοῦ ταλάντου σέ ἕνα μόνο εἶδος δωρεᾶς. Τά τάλαντα πού ἐννοεῖ ὁ Χριστός εἶναι βέβαια τά φυσικά χαρίσματα πού διακρίνονται ἐξωτερικά ἀλλά πρωτίστως εἶναι τά πνευματικά χαρίσματα πού πλουτίζουν τόν ἐσωτερικό ἄνθρωπο.
  «Τάλαντον πολύτιμον εἶναι ἡ ψυχή, τάλαντα δέ καί τά μέσα τῆς σωτηρίας πού δίδει ὁ Θεός εἰς πάντα χριστιανόν. Καί ἄν αὐτά χρησιμοποιήση καταλλήλως καί μορφώση χαρακτῆρα ἐνάρετον καί ἅγιον, θά ὠφελήση ὄχι μόνον τόν ἑαυτόν του, ἀλλά καί ἄλλους πολλούς μέ τό παράδειγμά του. ῾Υπάρχει ἄνθρωπος εἰς χειροτέραν κατάστασιν ἀπό τόν πτωχόν Λάζαρον; Κι ὅμως ἐστόλισε τήν ψυχήν του μέ τελείαν ὑπομονήν, ἔγινε αἰώνιον παράδειγμα, ἀπό τό ὁποῖον ἀντλοῦν παρηγορίαν καί ἐλπίδα τόσαι καί τόσαι ψυχαί», ἐπισημαίνει ὁ ἀείμνηστος π. Σεραφείμ Παπακώστας.
  Τά τάλαντα εἶναι κεφάλαια πού πρέπει νά ἀποδώσουν κέρδη, εἶναι προσόντα γιά βοήθεια καί ἐξυπηρέτηση τῶν ἄλλων. Δέν δίνονται γιά δόξα καί ἀπόλαυση, ἀλλά γιά δράση καί ἐργασία. Δημιουργοῦν ὑποχρεώσεις, ὁρίζουν καθήκοντα καί χρέη πού ἀπαιτοῦν κόπους.
  ῾Η διευκρίνιση ὅτι ᾧ μέν ἔδωκε πέντε τάλαντα, ᾧ δέ δύο, ᾧ δέ ἕν, παρουσιάζει τήν προσωπική σχέση τοῦ Θεοῦ μέ τόν κάθε ἄνθρωπο, ἡ ὁποία ποικίλλει κατά πρόσωπο καί κατά περίπτωση. Δέν μπορεῖ, λοιπόν, κανείς νά παραπονεθεῖ, γιατί πῆρε λιγότερα ἀπό τόν ἄλλο. ῾Η συνέχεια τῆς παραβολῆς δείχνει ὅτι ὅποιος ἔλαβε πολλά, θά τοῦ ζητηθοῦν καί πολλά, ἐνῶ ὅποιος πῆρε λίγα, θά τοῦ ζητηθοῦν λιγότερα. ῾Η διαφορά τοῦ ἀριθμοῦ τῶν ταλάντων δέν ὁδηγεῖ τόν ἕνα στήν ἀγωνία τοῦ πολλαπλασιασμοῦ καί τόν ἄλλο στήν ἀδράνεια. ῾Ο σκοπός εἶναι ὁ καθένας νά ἀξιοποιήσει ὅ,τι τοῦ δόθηκε γιά τή δόξα τοῦ Θεοῦ. Τά χαρίσματα καί τά προτερήματα τοῦ καθενός νά γίνουν διακονία γιά τήν ὠφέλεια τῶν ἄλλων, γιά ὅλη τήν κοινωνία. Εἶναι ἀνάγκη, λοιπόν, νά ἐπισημάνουμε τά τάλαντά μας, νά τά ἐκτιμήσουμε καί νά τά ἀξιοποιήσουμε. Καί τό ἕνα τάλαντον, πού ἔλαβε ὁ τρίτος δοῦλος, δέν εἶναι κάτι μικρό καί ἀσήμαντο.
  ῾Εκάστῳ κατά τήν ἰδίαν δύναμιν. ῾Ο κύριος γνωρίζει τίς δυνατότητες τῶν δούλων του καί τίς ἀντιμετωπίζει μέ σεβασμό. ᾿Αποτελεῖ γεγονός ἀναμφισβήτητο ὅτι ὁ Θεός διανέμει τάλαντα στούς ἀνθρώπους καί δέν μένει κανείς χωρίς νά λάβει ἔστω καί ἕνα. Διαφέρει μόνο ὁ ἀριθμός τῶν ταλάντων πού δίνει στόν καθένα. ῾Η διανομή εἶναι ἄνιση, ἀλλά ὄχι αὐθαίρετη  διότι ὁ Θεός, πού γνωρίζει τίς προϋποθέσεις τοῦ κάθε ἀνθρώπου, τοῦ ἐμπιστεύεται τόσα τάλαντα, ὅσα ὁ καθένας μπορεῖ νά  πολλαπλασιάσει.
  ῾Ο ἀπ. Παῦλος λέει· «῾Ενί δέ ἑκάστῳ ἡμῶν ἐδόθη ἡ χάρις κατά τό μέτρον τῆς δωρεᾶς τοῦ Χριστοῦ» (᾿Εφ 4,7). ῾Ο ἅγιος Κλήμης Ρώμης λέει ὅτι ὁ Χριστός μοιράζει ἄνισα τά τάλαντά του στούς πιστούς, ὅπως στό στρατό ὅπου «οὐ πάντες εἰσίν ἔπαρχοι, οὐδέ χιλίαρχοι, ἀλλά ἕκαστος ἐν τῷ ἰδίῳ τάγματι τά ἐπιτασσόμενα ὑπό τοῦ βασιλέως ἐπιτελεῖ». Οἱ μεγάλοι ἀξιωματοῦχοι δέν μποροῦν νά κάνουν τίποτε χωρίς τούς μικρούς. ῾Ο  ἅγιος ᾿Ιγνάτιος λέει ὅτι ὁ ἱερός κλῆρος ἀποτελεῖ κιθάρα ἡ ὁποία ψάλλει τόν Χριστό καί ἡ κιθάρα αὐτή συγκροτεῖται ἀπό ποικίλες χορδές.  
  ῾Ο Μπάχ ἔπαιζε τίς ἀθάνατες μελωδίες του στό ἐκκλησιαστικό ὄργανο. Μά γι᾿ αὐτό χρειαζόταν τή βοήθεια τοῦ νεωκόρου, πού ἀθέατος τραβοῦσε τό φυσερό. Μιά μέρα ὁ νεωκόρος παραπονέθηκε, γιατί ὅλα τά συγχαρητήρια τά ἔπαιρνε ὁ Μπάχ. Αὐτό βέβαια ἔκαμε τόν μεγαλοφυῆ μουσικό νά γελάσει. ῞Οταν ὁ Μπάχ στήν προσεχῆ λειτουργία ἔβαλε τά χέρια στά πλῆκτρα, δέν ἔβγαινε ἦχος. ῎Εντρομος ἔρριξε τό βλέμμα στή θέση τοῦ νεωκόρου καί τόν εἶδε νά κάθεται μέ σταυρωμένα τά χέρια! ῾Η στάση του ἔλεγε· «῎Αν μπορεῖς, παῖξε μόνος σου, νά σέ θαυμάσουν».
 

β) Οἱ ἐνέργειες τῶν δούλων καί ἡ ἐπάνοδος τοῦ κυρίου (25,16-19)

  Στή συνέχεια τῆς παραβολῆς σημειώνεται ἡ ἄμεση δραστηριοποίηση καί ἡ ἐντατική ἐργασία τῶν δούλων πού πῆραν ἀπό πέντε καί ἀπό δύο τάλαντα, καθώς καί ἡ ἐνέργεια τοῦ τρίτου δούλου ν᾿ ἀποκρύψει στή γῆ τό δικό του. Μετά ἀπό πολύ χρόνο ἐπιστρέφει ὁ κύριος καί τακτοποιεῖ τούς λογαριασμούς μέ τούς δούλους του, στούς ὁποίους ἐμπιστεύτηκε τά διάφορα ποσά. ᾿Από τούς τρεῖς δούλους ὁ ἕνας βρέθηκε ἀνάξιος τῆς ἐμπιστοσύνης τοῦ κυρίου του,  διότι ἀποδείχτηκε πονηρός καί ὀκνηρός.

25,16-17. Πορευθείς δέ ὁ τά πέντε τάλαντα λαβών εἰργάσατο ἐν αὐτοῖς καί ἐποίησεν ἄλλα πέντε τάλαντα.  ῾Ωσαύτως καί ὁ τά δύο ἐκέρδησε καί αὐτός ἄλλα δύο.  
  Οἱ δύο πρῶτοι δοῦλοι ἐργάστηκαν καί διπλασίασαν τό κεφάλαιο πού πῆραν. Στόν κόσμο οἱ ἔμποροι συχνά παθαίνουν ζημιές, χρεωκοπίες καί καταστροφές, παρά τούς ἀκριβεῖς προϋπολογισμούς, τίς οἰκονομικές μελέτες καί τό ἐπιχειρηματικό πνεῦμα, ἐδῶ  ὅμως συμβαίνει τό ἀντίθετο. ῾Ο χριστιανός πού θά χρησιμοποιήσει τά πνευματικά του κεφάλαια καί θά ἐργαστεῖ μέ προθυμία καί ἐπιμέλεια, εἶναι ἀδύνατο νά μήν κερδίσει.
  «῾Ο καί πράττων καλῶς καί διδάσκων ὀρθῶς τά ἐμπιστευθέντα διπλασιάζει τάλαντα», σημειώνει ὁ Ζιγαβηνός. ῾Η αὔξηση τῶν ταλάντων εἶναι κάτι γενικό καί δέν περιορίζεται στίς ἀρετές τοῦ ἀνθρώπου. Τό νά φέρει κανείς καί ἄλλους στόν Χριστό καί νά γίνει αἴτιος προκοπῆς πολλῶν ἀδελφῶν, τό νά προσευχηθεῖ, νά ἐργαστεῖ καί ν᾿ ἀγωνιστεῖ γιά τήν ᾿Εκκλησία, νά συγχωρήσει ὅσους τόν ἔβλαψαν, νά ἐλεήσει αὐτούς πού ἔχουν ἀνάγκη, εἶναι αὔξηση τῶν ταλάντων. ῾Ο ἅγιος Χρυσόστομος τονίζει ὅτι εἶναι ἡ ἀγαθοποιός δράση τοῦ ἀνθρώπου μέσα στήν κοινωνία καί ὅτι τίποτε δέν εἶναι τόσο εὐάρεστο στόν Θεό ὅσο τό «κοινωφελῶς ζῆν».

25,18. ῾Ο δέ τό ἕν λαβών ἀπελθών ὤρυξεν ἐν τῇ γῇ καί ἀπέκρυψε τό ἀργύριον τοῦ κυρίου αὐτοῦ.
  ῾Ο τρίτος δοῦλος ἔθαψε στή γῆ τό ἀργύριον τοῦ κυρίου αὐτοῦ καί ἔτσι τό ἄφησε ἀνενέργητο, ἀναξιοποίητο. ῾Ο Θεοφύλακτος ἐξηγεῖ· «Τό ἐν τῇ γῇ δηλοῖ τήν εἰς ὑλικά καί κοσμικά πράγματα προσήλωσιν καί χρῆσιν τῶν πνευματικῶν αὐτοῦ δυνάμεων καί δώρων». ῾Ο δοῦλος περιῆλθε σέ πνευματική ἀδράνεια καί παραλυσία, σπατάλησε δηλαδή τίς δυνάμεις του στίς κοσμικές ἐπιθυμίες καί ἡδονές. ῾Ο Θεός τοῦ ἔδωσε τό τάλαντο τῆς πίστεως καί ἐκεῖνος δέν τό  χρησιμοποίησε γιά νά ἀναπτύξει μία πνευματική ζωή, ἀλλά τό ἔθαψε ὡς νεκρό νόμισμα. Δέν ἦταν καταχραστής, δέν τό σπατάλησε, ἀλλά τό ἄφησε ἀχρησιμοποίητο. Τό ὅτι ὅμως δέν τό ἀξιοποίησε εἶναι σάν νά τό σπατάλησε καί ἁμάρτησε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. ῾Ο Κύριος διδάσκει ὅτι ὅποιος ἀρνεῖται νά κάνει τό καλό, πού μπορεῖ νά κάνει, διαπράττει κακό, ὅπως φαίνεται ἀπό τή στάση τοῦ ἱερέα καί τοῦ λευΐτη στήν παραβολή τοῦ καλοῦ Σαμαρείτη  (βλ. Λκ 10,32). ῾Ο ἅγιος ᾿Ιάκωβος ἐπαναλαμβάνει ὅτι «εἰδότι οὖν καλόν ποιεῖν καί μή ποιοῦντι, ἁμαρτία αὐτῷ ἐστιν» (4,17).
 
25,19. Μετά δέ χρόνον πολύν ἔρχεται ὁ κύριος τῶν δούλων ἐκείνων καί συναίρει μετ᾿ αὐτῶν λόγον.
Στούς στίχους πού ἀκολουθοῦν ὁ Χριστός μέ εἰκόνες καί ζωηρούς παραβολικούς λόγους παρουσιάζει τή μεγάλη καί παγκόσμια ὥρα τῆς Δευτέρας Παρουσίας του, τήν κρίση καί τήν ἀπολογία τῶν ἀνθρώπων, τήν ἀμοιβή ἤ τήν τιμωρία τους.
Μετά τήν ᾿Ανάληψη τοῦ ᾿Ιησοῦ στούς οὐρανούς, θά ἀκολουθήσει ἡ Δευτέρα Παρουσία μετά χρόνον πολύν. Τονίζεται ἐδῶ ὅτι δόθηκε στούς δούλους χρόνος πολύς, δηλαδή ἀρκετός ὥστε νά μπορέσουν νά ἐργασθοῦν καί νά διπλασιάσουν τό τάλαντο. ῞Οταν τελικά ὁ κύριος τῆς παραβολῆς ἐπέστρεψε, ζήτησε λογαριασμό ἀπό τούς δούλους του. ῎Ετσι καί ὁ Χριστός μέ πολλή δύναμη καί μεγαλοπρέπεια θά ξαναέρθει. Τότε θά καθίσει στόν ἔνδοξο θρόνο του καί συναίρει μετ᾿ αὐτῶν λόγον, θά ζητήσει λογαριασμό γιά τήν ἀξιοποίηση τῶν χρημάτων του (πρβλ. Μθ 18,23).  

 

γ) ῾Ο ἔπαινος καί ἡ ἀμοιβή τοῦ πρώτου καί δεύτερου δούλου (25,20-23)

25,20. Καί προσελθών ὁ τά πέντε τάλαντα λαβών προσήνεγκεν ἄλλα πέντε τάλαντα λέγων· κύριε, πέντε τάλαντά μοι παρέδωκας· ἴδε ἄλλα πέντε τάλαντα ἐκέρδησα ἐπ᾿ αὐτοῖς.
  ῾Ο δοῦλος πού εἶχε λάβει τά πέντε τάλαντα καί ἔφερε στό ἀφεντικό του ἄλλα πέντε τάλαντα, παρουσιάστηκε μέ παρρησία καί θάρρος μπροστά του λέγων· κύριε, πέντε τάλαντά μοι παρέδωκας· ἴδε ἄλλα πέντε τάλαντα ἐκέρδησα ἐπ᾿ αὐτοῖς. Μοῦ ἐμπιστεύτηκες πέντε τάλαντα, κοίτα ἐκέρδησα ἄλλα τόσα. Τό κέρδος δέν τό ἀποδίδει στόν ἑαυτό του ἀλλά στήν προσφορά τοῦ κυρίου του, ἀπό τόν  ὁποῖο ἔλαβε τό κεφάλαιο τῆς ἐργασίας του.
  Οἱ πιστοί δέν οἰκειοποιοῦνται τήν καρποφορία τῶν ταλάντων, δέν ἀποδίδουν στόν ἑαυτό τους τό κέρδος. Συναισθάνονται ὅτι ὁ Θεός τούς δώρισε τά διάφορα χαρίσματα, τούς ἔδωσε τή διάθεση καί τήν ἀπόφαση νά ἐργασθοῦν σύμφωνα μέ τό θέλημά του, γι᾿ αὐτό ἀναγνωρίζουν ὅτι τά πάντα ἀνήκουν στόν Θεό, ἀφοῦ «ὁ Θεός ἐστίν ὁ ἐνεργῶν τά πάντα ἐν πᾶσι» (Α´ Κο 12,6).
 
25,21. ῎Εφη αὐτῷ ὁ κύριος αὐτοῦ· εὖ, δοῦλε ἀγαθέ καί πιστέ! ᾿Επί ὀλίγα ἦς πιστός, ἐπί πολλῶν σε καταστήσω· εἴσελθε εἰς τήν χαράν τοῦ κυρίου σου.
  Τόν πρῶτο δοῦλο, ὁ ὁποῖος μέ τήν ἐργασία του διπλασίασε τά πέντε τάλαντα, ὁ κύριος τόν ἐπαινεῖ· εὖ, δοῦλε ἀγαθέ καί πιστέ. Χαρακτηρίζεται ἀγαθός, διότι μέ τά τάλαντα τοῦ κυρίου του ἐργάσθηκε τό ἀγαθό στούς ἀνθρώπους, ὅπως ἐξηγεῖ ὁ Θεοτόκης· «᾿Αγαθός ἐστίν ὁ μεταδοτικός, ὡς ἀγαθοποιῶν τόν πλησίον αὐτοῦ». Πιστός δέ λέγεται διότι κοπίασε μέ ἀφοσίωση γιά τά συμφέροντα τοῦ κυρίου του «οἰκονομῶν τό δοθέν αὐτῷ τάλαντον κατά τόν σκοπόν τοῦ Κυρίου αὐτοῦ».
  ᾿Επί ὀλίγα ἦς πιστός: Δηλώνει τήν ἀφοσίωση τοῦ δούλου καί τονίζει τό ἐνδιαφέρον του γιά τό λίγο, πού τοῦ ἐμπιστεύθηκε ὁ κύριός του. Λίγα καί μικρά εἶναι τά πρόσκαιρα χαρίσματα, σέ σύγκριση μέ τήν οὐράνια δόξα καί τήν αἰώνια βασιλεία, πού ὁ Θεός ἀξιώνει τόν δοῦλο του. Σ’ αὐτόν τόν δοῦλο ὑπόσχεται ὅτι θά τοῦ δώσει πολλά· ἐπί πολλῶν σε καταστήσω. Θά σοῦ χαρίσω ἀγαθά «ἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε» (Α´ Κο 2,9), δόξα ἀνεκλάλητη καί βασιλεία ἀπέραντη. Σ᾿ αὐτά τόν προσκαλεῖ λέγοντας εἴσελθε εἰς τήν χαράν τοῦ κυρίου σου, διότι ὅλα αὐτά προξενοῦν τήν ἀτελεύτητη χαρά καί τήν αἰώνια ἀγαλλίαση τῆς βασιλείας του.
  ῾Ο κύριος βέβαια δέν εἶχε ἀνάγκη ἀπό τά τάλαντα τῶν ὑπηρετῶν του, ἀλλά ὅσα τούς δόθηκαν καί ὅσα ἀπόκτησαν θά εἶναι ὁ δικός τους αἰώνιος πλοῦτος. ῾Ο εὐαγγελιστής ᾿Ιωάννης λέει ὅτι τά καλά ἔργα ἀκολουθοῦν τόν ἄνθρωπο μετά τό θάνατό του. «Μακάριοι οἱ νεκροί, οἱ ἐν Κυρίῳ ἀποθνήσκοντες ἀπ᾿ ἄρτι. Ναί, λέγει τό Πνεῦμα, ἵνα ἀναπαύσωνται ἐκ τῶν κόπων αὐτῶν· τά δέ ἔργα αὐτῶν ἀκολουθεῖ μετ᾿ αὐτῶν» (᾿Απ 14,13). ῾Ο θησαυρός τῶν δικαίων  θά εἶναι ὅλα τά ἀπερίγραπτα ἀγαθά τοῦ παραδείσου (βλ. Α´ Κο 2,9).
 Θά εἰσέλθουν εἰς τήν χαράν τοῦ κυρίου ὅσοι ἐργάστηκαν ἐδῶ ὡς πιστοί οἰκονόμοι καί διαχειριστές τῶν χαρισμάτων, ὡς πρόθυμοι καί εὐεργετικοί ὑπηρέτες τῶν ἄλλων. Τήν ἀλήθεια αὐτή ἐκφράζει τό τροπάριο τῶν ἀποστίχων, πού ψαλλέται τό βράδυ τῆς Μ. Δευτέρας· «Δεῦτε, πιστοί, ἐπεργασώμεθα προθύμως τῷ Δεσπότῃ· νέμει γάρ τοῖς δούλοις τόν πλοῦτον καί ἀναλόγως ἕκαστος πολυπλασιάσωμεν τό τῆς χάριτος τάλαντον· ὁ μέν σοφίαν κοσμείτω δι᾿ ἔργων ἀγαθῶν· ὁ δέ λειτουργίαν λαμπρότητος ἐπιτελείσθω· κοινωνείτω δέ τοῦ λόγου ὁ πιστός τῷ ἀμυήτῳ· καί σκορπιζέτω τόν πλοῦτον πένησιν ἄλλος· οὕτω γάρ τό δάνειον πολυπλασιάσομεν, καί ὡς οἰκονόμοι πιστοί τῆς χάριτος δεσποτικῆς χαρᾶς ἀξιωθῶμεν· αὐτῆς ἡμᾶς καταξίωσον, Χριστέ ὁ Θεός, ὡς φιλάνθρωπος».

25,22-23. Προσελθών δέ καί ὁ τά δύο τάλαντα λαβών εἶπε· κύριε, δύο τάλαντά μοι παρέδωκας· ἴδε ἄλλα δύο τάλαντα ἐκέρδησα ἐπ᾿ αὐτοῖς. ῎Εφη αὐτῷ ὁ κύριος αὐτοῦ· εὖ, δοῦλε ἀγαθέ καί πιστέ! ᾿Επί ὀλίγα ἦς πιστός, ἐπί πολλῶν σε καταστήσω· εἴσελθε εἰς τήν χαράν τοῦ κυρίου σου.
  Τήν ἴδια ἀμοιβή λαμβάνει καί ὁ δεύτερος δοῦλος ὁ ὁποῖος διπλασίασε τά δύο τάλαντα. ῾Ο κύριος ὅ,τι εἶπε στόν πρῶτο δοῦλο τό λέει καί σ᾿ αὐτόν, τόν ἐπαινεῖ μέ τήν ἴδια φράση· εὖ, δοῦλε ἀγαθέ καί πιστέ! Τόν βραβεύει μέ τήν εἴσοδό του στή βασιλεία τοῦ Θεοῦ.  «Εἰ καί διάφορα τά χαρίσματα, ἀλλ᾿ ἴση ἡ τιμή· διότι καί ἴση ἡ σπουδή. Καί γάρ ἑκάτερος τά δεδομένα ἐδιπλασίασε», ὑπογραμμίζει ὁ Ζιγαβηνός. ῾Ο κύριος τιμᾶ τούς δούλους καί τούς δοξάζει ὀνομάζοντάς τους πιστούς καί ἀγαθούς, καί τούς προάγει.


δ) ῾Η τιμωρία τοῦ ὀκνηροῦ δούλου (25,24-30)

  Τό ὑπόλοιπο μέρος τῆς παραβολῆς ἀναφέρεται στήν τιμωρία τοῦ ὀκνηροῦ δούλου, ὁ ὁποῖος δέν ἐργάσθηκε ὅπως οἱ δύο πρῶτοι ἀλλ᾿ ἀπέκρυψε τό τάλαντό του στή γῆ. ῾Ο Κύριος στή συμπεριφορά αὐτοῦ τοῦ δούλου ἀποκάλυψε τήν ἀχαριστία καί τίς παράλογες προφάσεις τῶν πονηρῶν καί ὀκνηρῶν ἀνθρώπων. Αὐτοί ποτέ δέν ἀρκοῦνται σέ ὅσα ὁ Θεός τούς δίνει, οὔτε τοῦ προσφέρουν τήν εὐχαριστία πού τοῦ χρωστοῦν, ἀλλά πάντοτε κλαίγονται μέ ἀχαριστία. ᾿Ενῶ δέν κάνουν τό χρέος τους, ἐπινοοῦν αὐθάδεις καί παράλογες προφάσεις οἱ ὁποῖες δέν τούς δικαιολογοῦν, ἀλλά τούς κατακρίνουν.

25,24. Προσελθών δέ καί ὁ τό ἕν τάλαντον εἰληφώς εἶπε· κύριε, ἔγνων σε ὅτι σκληρός εἶ ἄνθρωπος, θερίζων ὅπου οὐκ ἔσπειρας καί συνάγων ὅθεν οὐ διεσκόρπισας.
 Κύριε, ἔγνων σε ὅτι σκληρός εἶ ἄνθρωπος: ῾Ο πονηρός δοῦλος θεωρεῖ τόν κύριό του ὡς σκληρό, ἀπαιτητικό καί ἄδικο. Παρουσιάζει μιά περίεργη στάση. ᾿Ενῶ λέει ὅτι γνωρίζει τή σκληρότητα τοῦ κυρίου του, ἡ συμπεριφορά του δείχνει ὅτι δέν τόν φοβᾶται καί δέν τόν ὑπολογίζει. Βλέποντας ὅτι ὁ κύριός του βράβευσε τούς ἀφοσιωμένους καί ἐργατικούς συνδούλους του, περιμένει τή δική του σειρά νά ἀπολογηθεῖ. Καταλαβαίνει τήν ἐνοχή του, ἀλλά δέν μπορεῖ νά τήν ἀποδεχθεῖ· νά παραδεχθεῖ ταπεινά τήν ἀδυναμία του καί νά ζητήσει συγγνώμη. ῎Ετσι ἀπό κατηγορούμενος γίνεται δικαστής. Δέν ἀναλαμβάνει τήν εὐθύνη τῶν πράξεών του, ἀλλά δικαιολογεῖται, κατηγορώντας τόν κύριό του ὅτι ἀπαιτεῖ αὐτά γιά τά ὁποῖα δέν κοπίασε.
  Παρουσιάζει ὁ δοῦλος αὐτός μιά στάση ἀνάλογη μέ αὐτή τῶν πρωτοπλάστων, πού στήν προσπάθειά τους νά δικαιολογήσουν τήν πτώση τους, μεταθέτουν τήν εὐθύνη ἀπό τόν ἕναν στόν ἄλλον καί τελικά στόν ἴδιο τόν Θεό· «Καί εἶπεν ὁ ᾿Αδάμ· ἡ γυνή, ἥν ἔδωκας μετ᾿ ἐμοῦ, αὕτη μοι ἔδωκεν ἀπό τοῦ ξύλου» (Γέ 3,12).

25,25. καί φοβηθείς ἀπελθών ἔκρυψα τό τάλαντόν σου ἐν τῇ γῇ· ἴδε ἔχεις τό σόν.
  ῾Η στάση τοῦ τρίτου δούλου φανερώνει ὄχι μόνο ἀδιαφορία καί τεμπελιά ἀλλά καί κακία καί σκληρότητα. ῾Ο τρόπος πού μιλάει δείχνει ὅτι θεωρεῖ τήν ἐνέργειά του σοφή καί συνετή. Προνόησε νά μή χάσει τό τάλαντο καί ἔτσι νομίζει ὅτι εἶναι ἐντάξει ἀπέναντι τοῦ κυρίου του.
  Πρίν ἀπό ἀρκετά χρόνια οἱ ἄνθρωποι γιά νά ἀσφαλίσουν θησαυρούς πού εἶχαν στήν κατοχή τους π.χ. ἕνα κουτί ἤ ἕνα πιθάρι λίρες, ἄνοιγαν ἕνα λάκκο καί τά παράχωναν, σέ μέρος πού ἤξεραν μόνο αὐτοί. ῎Ετσι κι ὁ πονηρός δοῦλος, γιά νά ἀσφαλίσει τό τάλαντον, τό παράχωσε.  ῾Ο δοῦλος δικαιολογεῖται ὅτι φοβήθηκε τόν κύριό του. ῾Ο φόβος δέν δημιουργεῖ ποτέ ἔργα ἀνδρείας καί ἡρωισμοῦ. Αὐτός πού φοβᾶται δέν ἐμπιστεύεται, δέν σκέφτεται ὀρθά, ἀλλά διακατέχεται ἀπό δειλία καί ἀπελπισία. Φοβήθηκε ὁ δοῦλος τίς συναλλαγές καί τίς ἀποτυχίες τοῦ ἐμπορίου, τόν κόπο καί τόν κίνδυνο τῆς δουλειᾶς καί προτίμησε τήν ἡσυχία του. ῾Ο φόβος ἀναστέλλει κάθε δημιουργική ἐργασία καί ὁδηγεῖ στήν ὀκνηρία. Μέ τήν ὀκνηρία εἶναι ἀναμεμιγμένη καί ἡ πονηριά. Προκειμένου νά ριψοκινδυνεύσει ἕνα ἀμφίβολο ἀποτέλεσμα μέ τήν ἐργασία, προτιμᾶ τή βεβαιότητα τῆς ραθυμίας. ᾿Επιστρέφει τό τάλαντο ἀκέραιο στό ἀφεντικό του, χωρίς νά ὑποπτεύεται ὅτι αὐτό πού ζητεῖ ὁ κύριος δέν εἶναι ἡ διαφύλαξη τοῦ ταλάντου ἀλλά ἡ ἀξιοποίησή του μέ τήν ἐργασία καί τόν πολλαπλασιασμό. ῾Ο ἱερός Αὐγουστῖνος χαρακηρίζει ἀσέβεια τό νά μήν ὠφελεῖς κανέναν.
  Τό θάψιμο τοῦ ταλάντου ἀποτελεῖ περιφρόνηση γιά τόν Θεό καί ἔλλειψη ἀγάπης γιά τόν συνάνθρωπο.
  ῎Ισως ὁ δοῦλος αὐτός νά σκέπτεται ὅτι εἶναι ἀδικημένος πού ἔλαβε μόνο ἕνα τάλαντο, ἐνῶ οἱ ἄλλοι πῆραν περισσότερα. ᾿Αποτελεῖ τυπικό παράδειγμα πολλῶν ἀνθρώπων πού νομίζουν ὅτι στεροῦνται χαρισμάτων, ὅτι δέν ἔχουν δυνατότητες δράσεως, ὅτι εἶναι οἱ ἀδικημένοι. «῎Ας μήν προφασίζεται κανείς ὅτι ἔχει ἕνα μόνο τάλαντο, καί δέν μπορεῖ νά κάνει τίποτε. Μπορεῖ καί μέ ἕνα νά προκόψει... Καί χρήματα καί προθυμία καί τά πάντα ἄς τά προσφέρουμε γιά τήν ὠφέλεια τοῦ πλησίον», προτρέπει ὁ ἅγιος Χρυσόστομος.

25,26. ᾿Αποκριθείς δέ ὁ κύριος αὐτοῦ εἶπεν αὐτῷ· πονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ! ᾔδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καί συνάγω ὅθεν οὐ διεσκόρπισα!
῾Ο κύριος, προφανῶς ὀργισμένος, τόν προσφωνεῖ πονηρέ δοῦλε καί ὀκνηρέ.  Τό ἐπίθετο πονηρός χρησιμοποιεῖται σέ ἀντίθεση πρός τό «ἀγαθέ δοῦλε», πού χαρακτήρισε τούς δύο πρώτους, ἐνῶ τό ὀκνηρέ εἶναι ἀντίθετο τοῦ «πιστέ».
῾Η πονηριά τοῦ τρίτου δούλου φαίνεται στήν προσπάθεια νά δικαιολογήσει τήν ἀμέλειά του. ῾Η ὀκνηρία του ἀποδεικνύεται ἀπό τό ὅτι δέν ἀξιοποίησε τό τάλαντό του. ῾Η ἐπίπληξη τοῦ κυρίου σημαίνει· «῞Οσο περισσότερο σοῦ φαινόμουν σκληρός καί ἀπαιτητικός, τόσο περισσότερο ἔπρεπε νά φροντίσεις νά ἱκανοποιηθῶ, καταβάλλοντας κάθε προσπάθεια πού θά σοῦ ἐξασφάλιζε κέρδος καί ἀμοιβή».

25,27. ῎Εδει οὖν σε βαλεῖν τό ἀργύριόν μου τοῖς τραπεζίταις, καί ἐλθών ἐγώ ἐκομισάμην ἄν τό ἐμόν σύν τόκῳ.
  Τίς ὑπηρεσίες πού προσφέρουν σήμερα οἱ τράπεζες, στήν ἀρχαιότητα τίς ἐπιτελοῦσαν ἰδιῶτες πού λέγονταν τραπεζίται. ῏Ηταν, πράγματι, πολύ εὔκολο νά καταθέσει ὁ δοῦλος τό τάλαντο στούς τραπεζίτες, ὁπότε θά εἶχε καί κάποιο κέρδος ἐπί πλέον νά προσφέρει στόν κύριό του. ῾Ο πονηρός δοῦλος ὅμως ἔδειξε ὀκνηρία καί ἀδιαφορία γιά τά συμφέροντα τοῦ ἀφεντικοῦ του. ῎Ετσι συνετέλεσε στήν πλήρη ἀχρήστευση τοῦ ποσοῦ πού τοῦ δόθηκε.
  Στήν περίπτωση τοῦ τρίτου δούλου ἀνήκουν ὅλοι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι, ἄν καί βρίσκονται μέσα στήν ᾿Εκκλησία, ἔχουν ράθυμη, ψυχρή, πονηρή καί ἰταμή σχέση μέ τόν Χριστό. Εἶναι δοῦλοι ἐπικατάρατοι διότι εἶναι ἀμελεῖς, ὅπως λέει ὁ προφήτης ᾿Ιερεμίας· «᾿Επικατάρατος ὁ ποιῶν τά ἔργα Κυρίου ἀμελῶς» (᾿Ιε 31,10).

25,28. ῎Αρατε οὖν ἀπ᾿ αὐτοῦ τό τάλαντον καί δότε τῷ ἔχοντι τά δέκα τάλαντα.
῾Η καταδίκη τοῦ δούλου παρουσιάζει τρία σκέλη. Πρῶτον, τή στέρηση τοῦ ταλάντου· ἄρατε οὖν ἀπ᾿ αὐτοῦ τό τάλαντον. Εἶναι φυσικό νά πάρει ὁ Θεός τή δωρεά ἀπό ἐκεῖνον πού δέν τήν χρησιμοποιεῖ. Δεύτερον, τήν ἀπόρριψη τοῦ δούλου στό αἰώνιο βασανιστήριο (βλ. στ. 30). Τρίτον, ὁ Κύριος παραχωρεῖ τό ἀναξιοποίητο τάλαντο στόν δοῦλο πού διπλασίασε τά πέντε· δότε τῷ ἔχοντι τά δέκα τάλαντα. ῎Ετσι τοῦ ἀνοίγει ἕνα νέο πεδίο, στό ὁποῖο θά μπορέσει νά ἀναπτύξει τή δρατηριότητά του καί συνεπῶς νά ἀποκτήσει καινούργια δόξα καί λαμπρό στεφάνι γιά τήν αἰωνιότητα.

25,29. Τῷ γάρ ἔχοντι παντί δοθήσεται καί περισσευθήσεται, ἀπό δέ τοῦ μή ἔχοντος καί ὅ ἔχει ἀρθήσεται ἀπ᾿ αὐτοῦ.
  Αὐτό τό συμπέρασμα τονίζεται καί σέ ἄλλα σημεῖα τῶν εὐαγγελίων (βλ. Μθ 13,12· Μρ 4,25· Λκ 8,18). ῞Οποιος μέ τή συνεχῆ ἐργασία, τή σπουδή καί τήν ἐπιμέλεια ἔχει φέρει εἰς πέρας τήν ἀποστολή του κατά τή διάρκεια τῆς ζωῆς του,  θά λάβει πλούσια ἀμοιβή κατά τήν ὥρα τῆς κρίσεως, ἐνῶ ὁ ὀκνηρός καί πονηρός θά τιμωρηθεῖ αὐστηρά.
  Τό νόημα αὐτοῦ τοῦ στίχου μᾶς βοηθάει νά καταλάβουμε τήν παράξενη ἰδιότητα πού ἔχουν τά «νομίσματα» πού μᾶς δίνει ὁ Κύριος. ῞Ενας πού ἔχει, ἀποκτᾶ περισσότερα καί ἕνας πού δέν ἔχει, χάνει κι αὐτό πού ὥς τώρα τοῦ ἀνῆκε. ῾Η γῆ, ὅταν εἶναι εὔφορη, πολλαπλασιάζει τούς καρπούς, ὅταν ὅμως εἶναι ἄγονη καί ἄνυδρη ξηραίνει καί τούς ὑπάρχοντες. Τό ἴδιο συμβαίνει καί στήν πνευματική ζωή. Τούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι ἀγωνίζονται καί προοδεύουν, ἡ ἴδια ἡ πνευματικότητά τους τούς βοηθάει νά καλλιεργηθοῦν περισσότερο καί ἡ ἴδια ἡ καλλιέργεια συντελεῖ στό νά καρποφορήσουν περισσότερο. Στό στερέωμα τῆς ᾿Εκκλησίας προβάλλουν πολυταλαντοῦχοι ἅγιοι. Μέσα τους ἠχοῦσε ἀκατάπαυστα καί ἔντονα ἡ προτροπή τοῦ ἀπ. Παύλου· «μή ἀμέλει τοῦ ἐν σοί χαρίσματος» (Α´ Τι 4,14). Μήν παραμελεῖς τό χάρισμα πού σοῦ ἔδωσε ὁ Θεός. Μήν καταχώνεις τό τάλαντο. Καλλιέργησέ το, ἀξιοποίησέ το, πολλαπλασίασέ το.
  ᾿Αντίθετα οἱ πονηροί, οἱ ράθυμοι καί ἀμελεῖς, καί ἄν ἀκόμη ἔχουν κάτι καλό, τό χάνουν, διότι εἶναι ἀνάξιοι καί αὐτῆς τῆς μικρῆς εὐλογίας πού τούς δίνει ὁ Θεός, γιά νά καλλιεργήσουν καί νά βοηθήσουν τόν ἑαυτό τους.

25,30. καί τόν ἀχρεῖον δοῦλον ἐκβάλετε εἰς τό σκότος τό ἐξώτερον· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμός καί ὁ βρυγμός τῶν ὀδόντων.
  ῾Η παραβολή κλείνει μέ τήν ἐντολή τοῦ κυρίου ὁ ἀχρεῖος δοῦλος νά ριχτεῖ εἰς τό σκότος τό ἐξώτερον, νά παραδοθεῖ στήν αἰώνια τιμωρία. Τό χωρίο εἶναι μιά μαρτυρία τῆς μελλούσης κρίσεως καί κολάσεως. ῎Οχι μόνο στόν παλαιό νόμο ἀλλά καί στά εὐαγγέλια, λέγει ὁ ἅγιος Αὐγουστίνος, εἶναι φανερή ἡ αὐστηρότητα τῆς κρίσεως τοῦ Θεοῦ πρός αὐτούς πού μέ τή θέλησή τους ἀπειθοῦν.

Συνοπτικά τά συμπεράσματα τῆς παραβολῆς τῶν ταλάντων εἶναι τά ἑξῆς·
  1. ῎Αγνωστος εἶναι ὁ χρόνος τῆς τελικῆς κρίσεως. Αὐτό ἀπαιτεῖ τήν συνεχῆ ἐγρήγορση,  τήν ἀδιάκοπη ἐργασία καί τήν ἐκπλήρωση τῆς ἀποστολῆς μας.
  2. ῾Η ὀκνηρία σημαίνει ἔλλειψη ἀγάπης πρός τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο.
  3. ῾Η διαφορά πού ὑπάρχει μεταξύ τῶν ἀνθρώπων ὡς πρός τό ἔργο πού ἐπιτελοῦν δέν ὀφείλεται σέ αὐθαίρετη διανομή τῶν ταλάντων ἀπό τόν Θεό. ᾿Εκεῖνος μοιράζει τά δῶρα του ἀνάλογα πρός τίς δυνατότητες τοῦ κάθε ἀνθρώπου, τίς ὁποῖες γνωρίζει πολύ καλά.
  4. ῾Ο ἄνθρωπος εἶναι διαχειριστής τῶν ταλάντων πού τοῦ ἔδωσε ὁ Θεός. Στήν κρίση θά δώσει λόγο γιά τήν καλή ἤ κακή χρήση τους.
  5. ῾Η ἀγάπη τοῦ Θεοῦ φαίνεται στή διανομή τῶν ταλάντων στούς ἀνθρώπους καί ἡ δικαιοσύνη του στή λογοδοσία τῶν ἀνθρώπων σχετικά πρός τή διαχείριση τῶν ταλάντων.
  6. ῾Ο Θεός τιμωρεῖ ὄχι μόνο τή διάπραξη τοῦ κακοῦ ἀλλά καί τήν ἀμέλεια, τήν παράλειψη τοῦ καλοῦ.

Στέργιος Σάκκος
Εὐαγγελικές περικοπές (βοήθημα γιά κυκλάρχες)