Οἱ τρεῖς αἰῶνες πρίν ἀπό μᾶς εἶχαν ἤδη περάσει στήν ἱστορία μέ πολύ ξεχωριστούς καί ἐντυπωσιακούς τίτλους. Ὁ 18ος, ὁ αἰώνας τῶν φώτων. Ὁ 19ος, ὁ αἰώνας τῶν ἐπαναστάσεων. Ὁ 20ός, ὁ αἰώνας τῆς τεχνολογίας.
Μέ μιά τέτοια κληρονομιά πίσω του ὁ 21ος φάνταζε κιόλας ἀπ᾽ τήν ἀρχή. Τοῦ ἄξιζαν τόσα πυροτεχνήματα, λάμψεις καί κρότοι.
Τά φῶτα τοῦ Διαφωτισμοῦ τοῦ εἶχαν ἐξασφαλίσει τή γνώση καί κανένα σκοτάδι δέν θά μᾶς ἀπειλοῦσε πιά. Οἱ ἐπαναστάσεις τῶν ἐθνῶν εἶχαν χαρίσει πατρίδες, γλῶσσες, σύνορα, οἱ λαοί δέν θά ἦταν πλέον ἀνέστιοι. Κι ἡ τεχνολογία μέ πάταγο θά ἐκτόξευε τούς ἀνθρώπους πέρα ἀπ᾽ τήν τροχιά τῆς γῆς, στή σελήνη.
Ἀναμενόμενο, λοιπόν, ὁ 21ος νά προεξαγγελθεῖ σάν ἡ μεγάλη στιγμή τῆς ἱστορίας, ἡ καλύτερη μέχρι τώρα στιγμή της. Μέ ποιόν τίτλο ἄραγε;
Αἰώνας τῆς εὐημερίας γιά ὅλους ἤ ἴσως καί τῆς εὐτυχίας· δέν πρέπει νά φοβόμαστε τό μέγεθος τῶν λέξεων. Αἰώνας τῆς ψηφιακῆς ἐπανάστασης, τῆς τεχνητῆς νοημοσύνης, αἰώνας τοῦ Ἄρη, αἰώνας τῶν ρομπότ. Ὅλα αὐτά, ναί. Ἀλλά εἶναι μόνον ὑπότιτλοι. Ὁ τίτλος φαίνεται νά πέφτει κιόλας πάνω του ἀπ’ τούς εἰδικούς βαρύς σάν τσεκούρι.
Ὁ 21ος, ὁ αἰώνας τῆς μοναξιᾶς.
Τόσο ἀπειλητικῆς καί ἐξαπλούμενης, πού ἑτοιμάζονται ἤδη ἁρμόδια ὑπουργεῖα, κατάλληλα χάπια καί εἰδικές μηχανές νά τή διαχειριστοῦν. Μιά μοναξιά ἀπό ἐπιλογή ἤ ἀπό ἀνάγκη πού προχωράει νά σκεπάσει τά πάντα. Ἑκατομμύρια ἄνθρωποι θέλουν νά εἶναι μόνοι τους καί ἑκατομμύρια ἄλλοι πάσχουν πού εἶναι μόνοι τους.
Ποιός εἶναι ὁ πλησίον μου; ρώτησε ὁ νομικός τόν Χριστό. Ποιός εἶναι ὁ πλησίον μου γιά νά τόν ἀγαπήσω; Κι ἡ ἀπάντηση δόθηκε μέσα ἀπ’ τήν παραβολή μέ τήν ἐρώτηση ἀντεστραμμένη: Ποιός ἀπ’ τούς τρεῖς πού πέρασαν ἀπ’ τόν δρόμο ἔγινε πλησίον σ’ αὐτόν πού ἔπεσε στούς ληστές;
Ἡ μοναξιά εἶναι ἀλύπητη σάν μαστίγιο. Καί τό μαστίγιο δέν θέλει διαχείριση. Πρέπει νά τό ἁρπάξει κά- ποιος καί νά τό πετάξει μακριά. Γιά νά γίνει ὅμως αὐτό, πρέπει νά ὑπάρξει ἀντιστροφή. Ἀντιστροφή συναισθημάτων καί ὀπτικῆς γωνίας. Ἀντιστροφή τοῦ ἐρωτήματος.
Ὄχι εἶμαι μόνος, ποιός μέ θυμᾶται; Ἀλλά ποιός εἶναι μόνος, ποῦ, σέ ποιά πλατεία ἤ σέ ποιά ἐρημιά, σέ ποιά ἐφιαλτικά δωμάτια ἤ σέ ποιά ἀχανῆ ἀεροδρόμια, σ᾽ αὐτήν τήν καταγεγραμμένη πλέον «μοναξιά τῶν ἀεροδρομίων» τῆς ἐποχῆς μας;
Ἡ ἀντιστροφή πρέπει νά εἶναι ἄμεση καί ἡ μετατόπιση ἀπό μᾶς στούς ἄλλους ἐπείγουσα, σπάζοντας ἔτσι ἕναν ἀκόμη ὑπότιτλο τῆς ἐποχῆς μας πού εἶναι ἡ τρέλα τοῦ ἐγωκεντρισμοῦ. Καί ξέρουμε πόσο δύσκολα ὁ ἐγωκεντρισμός ἀντιστρέφει ἐρωτήματα πού μᾶς ἀφοροῦν.
Εἶναι ὅμως τό μόνο πού μπορεῖ νά ἀναστρέψει τόν τίτλο πού πάει νά γίνει τό στίγμα τοῦ αἰώνα μας. Δηλαδή τόσα φῶτα, τόσες ἐπαναστάσεις, γιά νά μείνει τελικά ὁ ἄνθρωπος μόνος του παρέα μόνο μέ μιά συσκευή;
Καί τί κρίμα! λίγο πιό πέρα γεμάτο ζεστασιά καί φῶς νά περιμένει τό πανδοχεῖο τοῦ Καλοῦ Σαμαρείτη.
Ζ.Γ.