Ἀπόσπασμα ἀπό τό Ἡμερολόγιον Ἐκστρατείας,
τοῦ Β. Κανελλοπούλου, δημοδιδασκάλου
«Κατά τό τέλος τοῦ Φεβρουαρίου 1918 ὑπηρέτουν ὁ ὑποφαινόμενος ὡς δημοδιδάσκαλος εἰς τό ἐν Στεφανίῳ Κλεωνῶν Κορινθίας πλῆρες Δημοτικόν Σχολεῖον, ὅτε ἦλθεν ἡ ἀγγελία τῆς ὑπό τά ὅπλα προσκλήσεώς μου ὡς ἐφέδρου ἀξιωματικοῦ τοῦ πυροβολικοῦ. Νέοι πατριωτικοί παλμοί τῆς καρδιᾶς μου διηγέρθη- σαν καί παλαιαί ἀναμνήσεις τῶν ἀγώνων τῶν πολέμων 1912-1913 ἀνεπολήθησαν εἰς τήν φαντασίαν μου, ὠθοῦντες με πρός νέας ὑπηρεσίας πολλῷ ἐπιτακτικωτέρας τῆς τοῦ διδασκάλου πρός τήν δεινοπαθοῦσαν πατρίδα.
Εὐθύς ἀμέσως πᾶσα νοερά διδασκαλική ἐργασία ἀπεβλήθη ὅλως αὐτομάτως καί αἱ στρατιωτικαί πλέον σκέψεις κατέλαβον τήν παραχωρηθεῖσαν αὐταῖς τιμητικήν θέσιν. Πάραυτα προέβην εἰς τήν τακτοποίησιν τῶν ἀποσκευῶν μου, βοηθούμενος καί ὑπό τοῦ λίαν ἐπιστηθίου μου καί πλέον ἀδελφικοῦ μου φίλου κ. Π. Μαλαχάτου, ἐπειγόμενος νά ἀναχωρήσω διά τήν ἰδιαιτέραν μου πατρίδα Χελιδορέαν, ἵνα παραλαμβάνων τάς στρατιωτικάς μου ἀποσκευάς καί ἀποχαιρετῶν ἴσως δι᾽ ὑστάτην φοράν τούς οἰκείους μου, παρευρεθῶ εἰ δυνατόν, τό συντομώτερον εἰς τάς τάξεις μου. Ἐν τῷ μεταξύ ὅμως καί κατά τό σύνηθες αὐτῶν, ἦλθον οἱ μαθηταί μου καί αἱ μαθήτριαι εἰς τό Σχολεῖον διά τήν διδασκαλίαν. Μόλις εἶδον αὐτούς, νέα ρίγη συγκινήσεως διέδραμον εὐθύς τό σῶμα ὡς ἠλεκτρική συστοιχία καί ἄπειροι προβληματικοί διαλογισμοί διῆλθον ἀπό τόν νοῦν μου!!!
“Ἀγαπημένα μου παιδιά, θά ἀξιωθῶμεν ἄραγε νά σᾶς ἐπανίδωμεν καί νά συνεχίσωμεν πάλιν τήν ἐπίμοχθον διδασκαλικήν ἐργασίαν μας, τήν διακοπεῖσαν πολλάκις μέχρι σήμερον ὑπό ἐπιτακτικωτέρων ἀναγκῶν τῆς φιλτάτης μας πατρίδος, προκληθεισῶν ὑπό τῶν προαιωνίων αὐτῆς ἐχθρῶν τῶν μισούντων λυσσωδῶς, ἐσαεί, τό ἔκπαγλον μεγαλεῖον καί τήν ἀπαράμιλλον δόξαν αὐτῆς; Ἄς ἀφήσωμεν ἑαυτούς μέ τήν βοήθειαν τοῦ Θεοῦ εἰς τήν διάθεσιν τῆς πατρίδος! Ἡ τύχη προώρισεν ἡμᾶς ἵνα πάντα τόν βίον ἡμῶν ἔχωμεν ἀφιερωμένον εἰς τάς ἀνάγκας τῆς πατρίδος μας, ἐν τῷ κοινωνικῷ βίῳ, εἰς τήν διάπλασιν τοῦ ἤθους τῶν ἑλληνοπαίδων τόσον ἀπό χριστιανικῆς ἀπόψεως ὅσον καί σπουδαιότερον ἀπό ἐθνικῆς ἀπόψεως καί εἰς τήν ἀνάδειξιν αὐτῶν ὡς χρηστῶν χαρακτήρων καί γενναίων ὑπερασπιστῶν τοῦ μέλλοντος τῆς πατρίδος• ἐν δέ τῷ στρατιωτικῷ βίῳ εἰς τήν καθοδήγησιν τῶν ἀνδρωθέντων πλέον ἑλληνοπαίδων ἐκεῖ ὅπου τό καθῆκον ἡμῶν καί ἡ τιμή τῆς πατρίδος τό ἀπαιτεῖ”.
Ἡ στιγμή αὐτή τῆς τελευταίας συναναστροφῆς μου μέ τούς μαθητάς μου, πληροφορηθέντας τά τῆς ἐπιστρατεύσεώς μου, ἦτο λίαν ψυχολογική δι᾽ αὐτούς, ὤφειλον δ᾽ ἐκ καθήκοντος ἐπωφελούμενος τῆς περιστάσεως ταύτης νά ἐπενεργήσω ἐπί τῆς εὐπλάστου αὐτῶν ψυχῆς, νά δημιουργήσω εἰς αὐτούς πατριωτικά συναισθήματα ἐν συνδυασμῷ πρός τά θρησκευτικά τοιαῦτα, νά θέσω τόν ἑαυτό μου ὡς ἄμεσον παράδειγμα τῶν καθηκόντων παντός πολίτου πρός τήν πατρίδα διά τό παρόν, ἵνα διαμορφωθῶσι διά τῆς ἀπομιμήσεως καί οὖτοι παρόμοιοι διά τό μέλλον. Ἄκρα σιγή ἐβασίλευε κατά τήν στιγμήν ἐκείνην, ἡ προϋπάρχουσα καί ἐν τῷ προσώπῳ μου πρός στιγμήν ζωγραφηθεῖσα συγκίνησις ἀπεβλήθη καί διά τόνου ζωηροῦ ὑπέμνησα τά οἷα ὤφειλον καθήκοντα πάντων, ἀφοῦ δέ ὑπέκαυσα τόν ζῆλον αὐτῶν πρός τό μαθητικόν των ἔργον τοῦ παρόντος, ηὐχήθην νά ἴδωμεν τήν πατρίδα ἡμῶν ὑπέρποτε ἄλλοτε δοξασμένην, εὐχηθείς δέ κατόπιν καλήν συνάντησιν πάντων ὑπό τό αὐτό περιβάλλον διά τήν ἐξακολούθησιν τοῦ ἔργου ἡμῶν, ἀποχαιρέτησα τούτους.
Τήν στιγμήν ταύτην τῇ ἀληθείᾳ μόλις συνεκρατούμην κατεχόμενος ὑπό ἀκρατήτου καί κυματοειδοῦς ρίγους τῆς συγκινήσεως. Ὑπεκαίετο δέ τοῦτο ἔτι περισσότερον βλέπων παριστάμενον κατά τήν ἀποχαιρετιστήριον ταύτην στιγμήν καί τόν ἕτερον θερμόν φίλον κ. Ἀγαθάγγελον Μπλάτσον, ἱερομόναχον τῆς παρακειμένης μονῆς «Ἅγιος Δημήτριος» καί ἐφημέριον τῆς Κοινότητος, διακρινόμενον ἐπί ἄκρᾳ εὐσεβείᾳ, παραδειγματικῇ ἀγαθότητι, χρηστότητι βίου καί θερμῇ φιλοπατρίᾳ, ὅστις εἰς τήν ἀνάπτυξιν τοῦ πατριωτικοῦ μου θέματος πρός τούς μαθητάς εὑρίσκετο πάντοτε μέ τούς ὀφθαλμούς πλήρεις δακρύων. Δέν ἐδάκρυε ὁ ἀλησμόνητος οὗτος καί λίαν φιλόξενος φίλος μου διά τόν ἀποχωρισμόν μας, ὅστις πιθανόν νά ἦτο προσωρινός, πιθανόν καί διαρκής, ἀλλ᾽ ἐδάκρυε ἀναλογιζόμενος καί οὗτος τήν κινδυνώδη καί πλήρη περιπετειῶν ἐξέλιξιν τῶν ἐθνικῶν μας ζητημάτων».
Αὐτοί ἦταν οἱ διδάσκαλοί μας. Γεμάτοι ὑψηλά ἰδανικά. Τέτοιοι λάτρεις τῆς πατρίδος μας σήμερα θά χαρακτηρίζονταν «φασίστες» καί «φασισταριά» ἤ «ἐθνικιστές» καί «ἐθνίκια». Ἄραγε ποιοί εἶναι οἱ πατριῶτες;
Ἐπιμέλεια Μ.Π.Γ.
"Ἀπολύτρωσις", Ἀπρ. 2019