Τό νά ἀληθεύεις εἶναι δύσκολη ὑπόθεση. Ὁ ἄνθρωπος, ἐπειδή εἶναι δέσμιος τῶν ἐπιθυμιῶν του, οἱ ὁποῖες συχνά δέν εἶναι συμβατές μέ τήν πραγματικότητα, ψεύδεται. Ψεύδεται ὄχι μόνο στά μικρά καί ἀσήμαντα ἀλλά ἀκόμη καί στά πιό σπουδαῖα καί καίρια. Εἶναι μάλιστα τόσο ἐπιρρεπής στό ψέμα, ὥστε ὁ σεβασμός τῆς ἀλήθειας, τό νά βηματίζεις δηλαδή στά ἴχνη της καί νά τήν ὑπερασπίζεσαι, νά προϋποθέτει πολλές φορές γενναιότητα.
Ὡστόσο δέν χρειάζεται νά τονίσουμε πόσο ἀναγκαία εἶναι ἡ ἀλήθεια στή ζωή μας. Χωρίς αὐτή εἴμαστε τυφλοί, δέν ξέρουμε ποῦ βαδίζουμε. Κι ἄν αὐτό προκαλεῖ τρόμο ὅταν ἀπειλεῖ τή βιοτή μας σέ τοῦτο τόν ἐφήμερο κόσμο, πόσο περισσότερο πρέπει νά μᾶς τρομάζει ὅταν ὑπονομεύει τήν ἐλπίδα τῆς αἰωνιότητας, τῆς ἀτελεύτητης ζωῆς ἐν Χριστῷ.
Ἄς μελετήσουμε κάπως βαθύτερα αὐτό τό θέμα: Ὁ Κύριος εἶπε ὅτι εἶναι ἡ ἀλήθεια (Ἰω 14,6). Ὅτι δηλαδή εἶναι ἐντελῶς ξένος σέ ὁποιοδήποτε ψέμα, παραποίηση ἤ ἀλλοίωση. Αὐτό σημαίνει ὅτι γιά ὅποιον ψεύδεται εἶναι ἀπρόσιτος, ἀπόλυτα ἀπρόσιτος. Διότι ἐφόσον τό ψέμα παραμορφώνει τήν ἀλήθεια καί τήν καταστρέφει, πῶς μπορεῖ νά πλησιάσει τόν Θεό, τήν ἀλήθεια, αὐτός πού τοῦ εἶναι ὑποχείριο;
Πῶς προσεγγίζει ὅμως κανείς τόν Θεό; Πῶς συνδέεται μαζί του; Τό ἐρώτημα αὐτό, τό τόσο κρίσιμο, δέν ἐπιδέχεται πολλές ἀπαντήσεις παρά μόνο μία καί ξεκάθαρη: μέσῳ τῆς πίστεως. Δέν ὑπάρχει ἄλλος τρόπος. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος λέει ἐπ’ αὐτοῦ τά ἑξῆς πολύ χαρακτηριστικά: Θά ἀναρωτηθεῖ ποτέ κανείς ποιός θά ἀνεβεῖ στόν οὐρανό γιά νά κατεβάσει τόν Χριστό στή γῆ ἤ ποιός θά κατεβεῖ στήν ἄβυσσο γιά νά τόν ἀναστήσει ἀπό τούς νεκρούς; Ὄχι βέβαια. Εἶναι ἀδύνατο κάτι τέτοιο. Ἐντούτοις ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά οἰκειωθεῖ τό μέγα αὐτό μυστήριο. Πῶς; Μέσῳ τῆς πίστεως (βλ. Ρω 10,6-10). Τί εἶναι πίστη; Εἶναι ὁ τρόπος νά ἀντιλαμβανόμαστε τά ἀόρατα (βλ. Ἑβ 11,1). Εἶναι, θά λέγαμε, ἡ ἕκτη αἴσθηση, ἡ ὁποία ὑπάρχει στόν καθένα καί μᾶς δίνει τή δυνατότητα νά γνωρίσουμε τόν Θεό.
Ἄν λοιπόν θέλει νά προσεγγίσει κάποιος τόν Κύριο, τήν ἀλήθεια, πρέπει πρίν ἀπ’ ὁτιδήποτε ἄλλο νά πιστεύει σωστά. Νά εἶναι ἡ πίστη του ἀπόλυτα στοιχισμένη στή θεία ἀποκάλυψη καί νά μήν ἐκτρέπεται οὔτε κατ’ ἐλάχιστον. Οὔτε σέ ἕνα γιῶτα. Διότι, ὅπως ἡ παραμικρή ἀπόκλιση τοῦ πλοίου ἀπό τή γραμμή πλεύσης θά τό ὁδηγήσει σέ λάθος προορισμό, ἔτσι καί ἡ παραμικρή νόθευση τῆς «ἁγίας ἐντολῆς» (Β´ Πέ 2,21) θά μᾶς ὁδηγήσει στήν πλάνη καί συνεπῶς μακριά ἀπό τόν ἅγιο Θεό.
Εἴπαμε ὅμως πιό πάνω ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἐθιστεῖ στό ψέμα καί στήν παραποίηση. Ὡς ἐκ τούτου δέν ὑπῆρχε περίπτωση νά μήν προσβάλει τό πάθος αὐτό καί τήν περιοχή τῆς πίστεως. Ἄλλωστε, ὅπως εἶπε ὁ Κύριος, πατέρας τοῦ ψεύδους εἶναι ὁ ἀνθρωποκτόνος σατανᾶς (Ἰω 8,44) καί ὁ σατανᾶς τί ἄλλο προσπαθεῖ νά γκρεμίσει προπάντων ἄν ὄχι τήν πίστη; Ὑπῆρξαν λοιπόν στό διάβα τῆς ἱστορίας πολλά ἕρμαια τοῦ διαβόλου, ἄνθρωποί του, οἱ ὁποῖοι ἐπιχείρησαν νά ἀλλοιώσουν τίς ἀλήθειες τῆς πίστεως ἀπό ἀλαζονεία καί ἰδιοτέλεια. Μάλιστα τό φαινόμενο αὐτό παρατηρήθηκε ἤδη στήν ἀποστολική ἐποχή, ὅταν ἰδίως ἐπιχείρησε νά εἰσβάλει στήν Ἐκκλησία τό ἀνίερο τάγμα τοῦ Γνωστικισμοῦ. Καί μπορεῖ κανείς νά διαπιστώσει μελετώντας τήν Καινή Διαθήκη ὅτι οἱ μαθητές τοῦ Κυρίου ἀντιμετώπισαν αὐτή τήν ἀπειλή ὄχι μέ διπλωματία καί ἁβρότητες, ἀλλά μέ ἰδιαίτερη αὐστηρότητα καί ἀσυμβίβαστα. Κι ὅταν ἀργότερα, μετά τούς διωγμούς, ξέσπασαν πολλές τέτοιες κρίσεις μέσα στό ἐκκλησιαστικό σῶμα μέ κυριώτερες τίς αἱρέσεις τοῦ Ἀρειανισμοῦ, τοῦ Νεστοριανισμοῦ καί τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ, οἱ ἅγιοι πατέρες, οἱ ἐντολοδόχοι τῶν ἀποστόλων, ἀκολούθησαν τήν ἴδια γραμμή: κανένας συμβιβασμός μέ τό ψέμα, καμία ὑποχώρηση ἀπό τίς ἐπάλξεις τῆς ἀλήθειας, καμιά συγκάλυψη! Μάλιστα αὐτοί πού σήκωσαν τό μεγαλύτερο βάρος αὐτοῦ τοῦ πολέμου γιά τήν ὑπεράσπιση τῆς ἱερῆς παρακαταθήκης -παλεύοντας πολλές φορές μέ τόν ἐχθρό ἐντελῶς μόνοι τους- ὑπέστησαν διώξεις καί μαρτύριο καί ἄγγιξαν τόν θάνατο.
Ἀλλά ἄς ἀφήσουμε τό χθές κι ἄς ἔρθουμε στό σήμερα. Καί σήμερα ἡ ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ ἀπειλεῖται ἀπό τήν αἵρεση καί τήν πλάνη. Πρέπει νά εἶναι κανείς τυφλός πνευματικά γιά νά μήν τό βλέπει. Ἀπειλεῖται ἰδίως ἀπό τή φοβερή αἵρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, ἡ ὁποία ἔχει ἤδη ἁλώσει ἕνα σεβαστό τμῆμα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ὀργανισμοῦ. Τί εἶναι ὁ Οἰκουμενισμός; Εἶναι ὁ σύγχρονος συγκρητισμός. Οἱ οἰκουμενιστές φρονοῦν ὅτι δέν εἶναι Ἐκκλησία μόνον ἡ Ὀρθοδοξία, ἡ ὁποία παρέμεινε ἀπόλυτα πιστή στήν παράδοση τῶν ἁγίων, ἀλλά καί οἱ αἱρέσεις τοῦ Παπισμοῦ, τοῦ Προτεσταντισμοῦ καί τῶν ὑπολειμμάτων τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ. Ὅτι οὐσιαστικά δέν μᾶς χωρίζει τίποτε ἀπ’ αὐτές καί τίς ἀπίθανες πλάνες τους, ἐκτός ἴσως ἀπό κάποιες ἱστορικές συγκυρίες.
Ἡ αἵρεση αὐτή εἶναι πολύ φοβερή, φοβερώτερη ἀπό τίς ἄλλες τοῦ παρελθόντος, διότι ἐκτός τῶν ἄλλων καλύπτεται πίσω ἀπό τό προσωπεῖο τῆς ἀγάπης. Οἱ εἰσηγητές καί οἱ θιασῶτες της, πού ἀνήκουν κυρίως στόν χῶρο τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἡγεσίας, ὑποστηρίζουν ὅτι αὐτό πού προέχει δέν εἶναι οἱ διαφορές στά δόγματα, ἀλλά ἡ ἀγάπη. Νά εἴμαστε ὅλοι οἱ Χριστιανοί ἑνωμένοι. Μέ ὁποιοδήποτε τίμημα. Αὐτό διδάσκουν ἄλλωστε καί οἱ θεωρίες τῆς Νεωτερικότητας, οἱ ὁποῖες γιά πολλούς, καί μάλιστα «εὐσχήμονες», ὑπερέχουν de facto καί αὐτοῦ τοῦ Εὐαγγελίου. Κι ἔτσι ναρκώνεται τό γνήσιο ἐκκλησιαστικό φρόνημα.
Μ’ ἄλλα λόγια ὁ Οἰκουμενισμός ὑποστηρίζει ὅτι ἡ ἀγάπη μπορεῖ νά ψεύδεται, νά ἐξαπατᾶ, νά ἀλλοιώνει τήν ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ κι ὅμως νά ἀποτελεῖ ὁδό θεογνωσίας. Νά ὁδηγεῖ σ’ Αὐτόν πού διακήρυξε μέ τόν λόγο του καί μέ τό αἷμα του ὅτι «ἐγώ εἶμαι ἡ ἀλήθεια» (Ἰω 14,6)!
Ἄν αὐτό δέν εἶναι διαστροφή καί ἔγκλημα, τί εἶναι; Κι ἄν αὐτή ἡ κατάσταση δέν προκαλεῖ τήν ἀντίδρασή μας, ὅπως συμβαίνει σ’ ἕνα ὑγιές σῶμα ὅταν ἀπειλεῖται ἀπό τέτοιο θανατηφόρο κίνδυνο, τότε τί σημαίνει γιά μᾶς ζωή καί τί θάνατος;
Ὁ ἐχθρός εἶναι ἤδη ἐντός τῶν τειχῶν. Ἔστω καί τώρα πρέπει οἱ συνειδήσεις μας νά ἀντισταθοῦν μέ ἀποφασιστικότητα στήν καμουφλαρισμένη βία του. Ἀλλιῶς, ἄν καθυστερήσουμε κι ἄλλο, θά εἶναι πλέον πολύ ἀργά.
Εὐάγγελος Ἀλ. Δάκας, Δρ Θεολογίας, Φιλόλογος
"Ἀπολύτρωσις", Φεβρ. 2020