Ὁ ἅγιος Ἐφραίμ ὁ Κατουνακιώτης, ὅπως ἀφηγοῦνται οἱ λίγοι ὑποτακτικοί του, «δέν ἦταν πρακτικός καί πολυ­πράγ­μονας, ἀλλά ὅ,τι μικρό ἔκανε, πολλές φορές ἄτεχνα, τό ἔκανε μέ μεράκι καί κόπο καί πολύ ἱδρώτα». Ἦ­ταν σταθερό φρόνημά του νά μήν ἀ­σχο­λεῖ­ται μέ πράγματα πού δέν ἤ­ξε­ρε καλά. Καί τά πράγματα πού πρα­γμα­τικά τόν ἐνδιέφεραν ἦταν πολύ λίγα. Ἐπανερχόταν κάθε φορά στό ἴδιο θέ­μα: «Ἐδῶ ἤρθαμε γι᾽ αὐτόν τόν Ἑ­σπε­ρι­νό, τόν κανόνα, τόν Ὄρθρο, τό Ἀ­­­πόδειπνο. Ἄν τά ἀφήνουμε ἤ τά κά­νου­με μισά μέ χίλιες προφάσεις, τότε γιατί καθόμαστε ἐδῶ;». Ἡ συμβουλή του στούς μοναχούς του ἦταν «μήν ἀνοίγεστε, μήν ἀνοίγεστε», μέ τήν ὁποία ἐννοοῦσε τήν ἀποφυγή νέων πραγμάτων, ἰδεῶν, με­­ριμνῶν. Στό πολυώροφο κτήριο πού βρέθηκαν κάποτε δέν δεχόταν μέ κανέναν τρόπο νά μάθει πῶς χρησιμοποι­εῖται ὁ ἀνελκυστήρας. - Πα­τῆ­στε το, γέροντα, νά κατέβουμε. - Ὄχι, πάτησέ το ἐσύ, ἔλεγε στόν ὑποτακτικό του, μέ δυσφορία ἄν τόν ἐπέμεναν.
Ἡ νέα χρονιά ἀγκομαχάει ἤδη ἀπ᾽ τό ξεκίνημά της μέ τά «θά» πού θά κάνουμε. Ἡ ὑπερδραστηριότητα εἶναι μιά τυραννία τῆς ἐποχῆς μας. Καί συνδυασμένη μέ τήν ὑπερπληροφόρηση ἔχουν πλέον ξεπεράσει τόν ἄνθρωπο καί τίς δυνατότητές του. Ὁ ἄνθρωπος στέκεται ἔκθετος ὑποκάτω τους.
«Χάσαμε τόν δρόμο μας», φωνάζουν ἐπιστήμονες, εἰδικοί μελετητές, καλλιτέχνες. Ἄλλοι γυρίζουν ταινίες πού ἑ­στιάζουν στό ἀργό, φυσιολογικό κύλισμα τοῦ χρόνου, γιά νά σταματήσουν ἔστω καί λίγο -ὅσο βλέπουμε τήν ταινία- τό τρεχαλητό τῆς ζωῆς μας. Σκηνές, ἄς ποῦμε, μέ ἀνθρώπους πού μόνο περπατοῦν σέ ἀκρολιμνιές καί ἀ­κροθαλασσιές καί μαζεύουν κοχύλια. Ἄλλοι ἐκδίδουν εἰδησεογραφικά ἔν­τυ­πα χωρίς εἰ­δήσεις, μέ στόχο νά τά διαβάσεις ἀφοῦ ξέρεις ἤδη τά γεγονότα, γιά νά ἀκυρώσουν ἔτσι τήν ξέφρενη βιασύνη γιά γρήγορη πληροφόρηση. Ἄλλοι ὀργανώνουν κινήμα­τα «slow food», «slow tra­vel», «slow reading», γιά νά σώσουν μιά ἀνυπεράσπιστη ἐποχή. Κι ὅλοι εἶναι σάν νά λένε «ἑνὸς δέ ἐστι χρεία». Ὅτι τό ἕνα εἶναι προτιμότερο ἀπ᾽ τά πολλά. Εἶναι καλύτερα νά διαβάσεις ἀργά ἕνα βιβλίο κι ὄχι πολλά βιαστικά. Καί εἶναι ἀκόμα καλύτερα ἄν, ἀντί γιά τά πολλά, καταφέρεις νά ξαναδιαβάσεις τό ἕνα βιβλίο πού σοῦ ἄρεσε. Ἐκστρατεῖες νέ­ων σέ ὅλο τόν κόσμο προωθοῦν τό λί­γο, τό ἕνα, τό ἀπαραίτητο γιά μιά ἰ­σορροπημένη, φυσιολογική, ἀνθρώπινη ζω­ή.
Κάτι ἤξερε, λοιπόν, ὁ γέ­ρον­τας. «Σχολάσατε καὶ γνῶτε ὅτι ἐγώ εἰμι ὁ Θεός». Τελειῶ­στε μέ ὅλα, γιά νά μπορέσετε νά μέ βρεῖτε. Ἔτσι εἶχε τελειώσει μέ ὅλα καί ᾽κεῖνος ὁ φλογερός χριστιανός ποιητής:
«Νά σβήσουν ὅλα κι ὅλα νά σιγήσουν• μονάχος μου θέλω νά βρεθῶ μαζί Σου, στήν ἔρημη ἀκρογιαλιά πού σπάει τό κύμα».
Πετώντας τά πολλά ὁ γέροντας εἶχε πλέον ὅλο τόν χρόνο δικό του, στήν ἐξ­ουσία του. Πῶς τόν γέμιζε; Μέ προσ­ευχή. Μνημόνευε μέρα-νύχτα λίστες ὁλόκληρες μέ ὀνόματα ζώντων καί κεκοιμημένων. Αὐ­τή ἦταν ἡ δουλειά του.
Ρώτησαν πρόσφατα σέ μιά συνέντευξη ἕναν γάλλο φιλόσοφο τί θά ἀ­παντοῦσε στήν ἐ­ρώ­τηση «τί ἐπάγγελμα κάνε­τε;». «Μαγεμένος, ἐρωτευμένος μέ τήν ἀνθρωπότητα», ἀ­πάν­τη­σε.
Τό ἐπάγγελμα τοῦ γέροντα ἦταν μᾶλλον «προσευχόμενος γιά τήν ἀν­θρω­­πότητα»• πλήρους ἀπασχόλησης.

Ζ.Γ.