Γιατί εὐημεροῦν οἱ ἀσεβεῖς;

   «Πῶς συμ­­βαίνει οἱ ἀσεβεῖς νά εὐ­τυχοῦν, ἐνῶ οἱ δί­καιοι ὑποφέρουν καί καταπιέ­ζον­ται;», ρωτᾶ μέ πόνο τόν Θε­ό ὁ προφήτης Ἰερεμίας στό δωδέκατο κεφάλαιο τῆς προφητείας του. Τό ἴδιο βασανιστικό ἐρώτημα γιά τό θέμα τῆς θεοδικίας συναντᾶται στό βιβλίο τοῦ ᾿Ιώβ, στόν 72ο ψαλμό καί στόν προφή­τη ᾿Αββακούμ (βλ. 1,2-3. 13). ῾Ο ὅ­ρος τῆς διαθήκης τοῦ Θεοῦ μέ τόν ᾿Ισραήλ ἦ­ταν: «καὶ ἐ­ὰν θέλητε καὶ εἰσακούση­τέ μου, τὰ ἀ­γαθὰ τῆς γῆς φάγεσθε· ἐὰν δὲ μὴ θέλητε, μηδὲ εἰσακούσητέ μου, μάχαιρα ὑμᾶς κατέδεται» (᾿Ησ 1, 19-20· πρβλ. Λε 26). ῞Οταν, λοιπόν, ἔ­βλεπαν οἱ δί­καιοι νά συμβαίνει τό ἀντί­θετο, κιν­δύ­νευαν νά πέσουν στόν πει­­ρασμό, νά κλονισθεῖ ἡ ἐμπιστοσύνη τους στή δι­καιο­σύνη τοῦ Θεοῦ.

Κείμενο
12,1. Δίκαιος εἶ, Κύριε, ὅτι ἀπολο­γήσομαι πρὸς σέ, πλὴν κρίματα λα­λή­σω πρὸς σέ· τί ὅτι ὁδὸς ἀσεβῶν εὐοδοῦται, εὐθήνησαν πάντες οἱ ἀθε­τοῦν­τες ἀθετήματα;

........................................................
12,5. Σοῦ οἱ πόδες τρέχουσι καὶ ἐ­κλύουσί σε· πῶς παρασκευάσῃ ἐφ᾿ ἵπποις; Καὶ ἐν γῇ εἰρήνης σὺ πέποιθας, πῶς ποιήσεις ἐν φρυάγματι τοῦ ᾿Ιορ­δάνου;
12,6. ῞Οτι καὶ οἱ ἀδελφοί σου καὶ ὁ οἶκος τοῦ πατρός σου, καὶ οὗτοι ἠ­θέ­τησάν σε, καὶ αὐτοὶ ἐβόησαν, ἐκ τῶν ὀπίσω σου ἐπισυνήχθησαν· μὴ πιστεύ­σῃς ἐν αὐτοῖς, ὅτι λαλήσουσι πρός σε καλά.

Μετάφραση
12,1. Δίκαιος εἶσαι, Κύριε, γι’ αὐτό μπροστά σου θά ὑπερασπιστῶ τόν ἑ­αυτό μου. Κι ὅμως, ἔχω νά πῶ σέ σένα παράπονα: Γιατί ἡ πορεία τῶν ἀσεβῶν εὐοδώνεται, εὐημεροῦν ὅλοι ὅσοι ἐπίμονα παρανομοῦν;
.........................................................
12,5. Τρέχεις καί τά πόδια σου πα­ρα­λύουν· πῶς θά συναγωνισθεῖς μέ ἔφιππους; Σέ χώρα εἰρηνική νιώθεις ἀσφαλισμένος. Τί θά κάνεις στό ἀγρί­ε­μα τοῦ Ἰορδάνη;
12,6. Διότι καί οἱ ἀδελφοί σου καί ἡ οἰκογένεια τοῦ πατέρα σου, καί αὐτοί ἀκόμη σέ ἀπέρριψαν καί οἱ ἴδιοι σέ διέσυραν. Συνωμότησαν πίσω σου. Μή δείξεις ἐμπιστοσύνη σ’ αὐτούς, κι ἄν ἀκόμη σοῦ ποῦν λόγια καλά!

   Ὁ προφήτης Ἰερεμίας ταράζεται, καθώς βλέπει τό κακό νά κατακτᾶ συνεχῶς ἔδαφος, τούς ἀσεβεῖς νά συνωμοτοῦν καί νά βλάπτουν τούς εὐσεβεῖς καί συγ­χρόνως νά εὐημεροῦν. Μέ­σα σ᾿ αὐτή τή ζάλη τῶν λογι­σμῶν, πού καταβάλλει τόν προφήτη περισ­σότερο καί ἀπό τήν ἀσέβεια καί τίς δολοπλο­κίες τῶν συμπατριωτῶν του, αὐ­τός καταφεύγει στόν Θεό. Τά ἐρωτη­μα­τικά πού ὀρθώνονται μέσα του τά καταθέ­τει ταπεινά στόν ἴδιο: Πῶς τά ἐπιτρέπει ὅλα αὐτά ὁ ἀγαθός Θεός; Πῶς δέν ἀ­ναλαμβάνει τήν ὑπε­ράσπιση τῶν ἀνί­σχυρων δικαίων καί δέν τιμωρεῖ τούς ἄδικους ἀσεβεῖς; ᾿Α­διαφορεῖ ἤ ξεγελιέ­ται ἀπό τά γεμάτα ὑποκρισία λό­για τους;
   Στήν εὔλογη ἀπορία τοῦ προφήτη θά περιμέναμε ὁ Θεός νά ἀπαντήσει καθησυχαστικά, διαβεβαιώνοντάς τον ὅτι ἡ τιμωρία τῶν ἀσεβῶν θά εἶναι ἄ­μεση καί ἀναπόφευκτη. ῾Ο Κύριος ὅ­μως δέν ἀπαντᾶ ἀμέσως σέ ὅ,τι τόν ρωτάει ὁ ᾿Ιερεμίας, ἀλλά τοῦ συνιστᾶ ὑπομονή. Προλέγει μάλιστα ἀκόμη πιό σκληρούς διωγμούς. Ἀποκαλύπτει ὁ Θεός στόν προφήτη ὅτι καί οἱ συγγενεῖς του πῆ­ραν μέρος στή συνωμοσία πού ἔγινε ἐναντίον του.
   Φάνηκε στήν ἀρχή πώς ὁ προφή­της προσπαθεῖ νά ἀσφαλίσει τόν Θεό ἀπό τήν ὑποκρισία τῶν ἀσεβῶν. Νά ὅμως πού ὁ Θεός τοῦ ἀποκαλύπτει τήν ἐναν­τίον του συνωμοσία καί τόν προει­δοποιεῖ νά φυλαχτεῖ κι ἀπό αὐ­τούς πού θά παραστήσουν τόν φίλο του. Σάν νά τοῦ λέει: «᾿Ιερεμία, μήν ἀνη­συχεῖς γιά μένα. Γνωρίζω ὄχι μόνο τήν ὑποκρισία τῶν δικῶν μου ἐχθρῶν, ἀλ­λά καί τῶν δικῶν σου, καί σοῦ τούς ὑποδεικνύω».
 fisi  Πολλές φορές κι ἐμεῖς προβληματιζόμαστε πάνω σέ διάφορα γεγονότα πού συμβαίνουν στόν κόσμο καί στήν ζωή μας, τά ὁποῖα προκαλοῦν τό αἴ­σθημα τῆς δικαιοσύνης. Πιστεύουμε ὅ­τι ὁ Θεός δέν κάνει σφάλμα οὔτε κα­κό σέ κανένα ἀπό τά πλά­σμα­τά του, ὡσ­τόσο ἀναζητοῦμε τό νόημα τῶν ἐ­νερ­γειῶν του. Ἀλλά τό σχέδιο τοῦ Θε­οῦ εἶ­ναι ἀνεξερεύνητο καί ἀνεξι­χνί­αστο. Δέν μπορεῖ νά ἐξηγηθεῖ μέ ὅσα ἀν­­τι­λαμβα­νόμαστε στή ζωή αὐτή. Τό δρά­μα τῆς παρούσης ζωῆς ἑρμη­νεύεται μόνο μέ τήν ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στήν πρό­νοια τοῦ Θεοῦ καί μέ τήν προ­οπτική τῆς αἰωνιότητος.
   ῾Ο προφήτης ᾿Ιερεμίας εἶναι ἕνας τύπος τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁ­ποῖος ὑπέμεινε τήν ἀποδοκιμασία τῶν συμπατριωτῶν του (᾿Ιω 1,11) καί τῶν λε­γομένων ἀδελφῶν του (βλ. Μρ 3,21). Γιά τόν λόγο αὐτό τμήματα τῶν κεφα­λαίων 11 καί 12 διαβάζονται στήν ᾿Α­κολουθία τοῦ ῎Ορθρου τῆς Μ. Πέμ­πτης (ἑσπέρας Μ. Τετάρτης).

Στέργιος Ν. Σάκκος

"Ἀπολύτρωσις", Αὐγ.-Σεπτ. 2021