Δεύτερη Ἀναπνοή

Σαβάρς Καραπετιάν c- Καλησπέρα, παιδιά! Τί κάνετε;
- Ἔ, τί νά κάνουμε κυρία... Δύ­σκο­λα τά πράγματα!
- Κουραστήκαμε σήμερα... εἶναι καί αὐτές οἱ μάσκες! Μιά ἀναπνοή νά πάρουμε!
- Ἀναπνοή εἴπατε; Κρατῆστε αὐτή τή λέξη γιά τό τέλος καί θά πᾶμε γιά λίγο ἕνα ταξίδι στή Ρωσία! Θά παρα­κο­λου­θήσουμε ἕνα τρίλεπτο βίντεο ἀ­πό κάποιους χειμερινούς Ὀλυμπιακούς ἀγῶ­νες. Λοιπόν, εἶστε ἕτοιμοι;
Τό ἐνδιαφέρον εἶναι ἔκδηλο στά μά­τια τῶν παιδιῶν. Ἡ τάξη παρακολουθεῖ μέ προσοχή:
«Ἦταν 6 Ὀκτωβρίου 2014, σάν σήμερα... Ἡ Ὀλυμπιακή φλόγα τῶν χειμερινῶν Ὀλυμπιακῶν ἀγώνων μέ ἀφετηρία τήν Ἀρχαία Ὀλυμπία ἔχει διανύσει τή μεγαλύτερη διαδρομή στήν ἱστορία της μέ συνολικό μῆκος 65.000 χιλιόμετρα καί ἔχει περάσει ἀ­πό 2.900 πόλεις καί 83 περιοχές τῆς Ρωσίας. Ἑκατομμύρια τηλεθεατές πα­ρακολουθοῦν τόν λα­μπαδη­δρό­μο πού μεταφέρει τή φλό­γα στήν Κόκκινη Πλατεία. Εἶναι ἕνας μεσόκοπος ἄνδρας, πού κρατᾶ μέ χαρά καί συγκίνηση τή δάδα, ὅταν ξαφνικά συμβαίνει κάτι ἀναπάντεχο: ἕνα δυνατό ρεῦμα ἀέ­ρα σβήνει τή φλόγα!».
- Καλά, κυρία, γιατί ἔβαλαν αὐτόν νά τρέξει; πετάγεται ὁ Γιῶργος.
- Δέν κατάφερε νά κρατήσει ἀ­ναμ­μένη τή φλόγα…
- Μά, δέν μποροῦσε νά πάρει τά πό­δια του...
- Παιδιά, μή βιάζεστε νά σχολιάσε­τε τήν ἐπιλογή τοῦ λαμπαδηδρόμου. Οἱ Ρῶ­σοι, ὄχι ἁπλά δέν στε­νο­­χωρέθηκαν μέ τό γεγονός, ἀλλά ἀποφάσισαν νά κρατήσει τόν πυρσό ὁ ἴ­διος ἀθλητής καί τήν ἑ­πό­μενη ἡ­μέ­ρα. Ὑπῆρξε ὁ μο­να­δικός ἄν­θρω­πος πού μετέφερε τή φλόγα δύο φο­ρές κατά τή διάρκεια τῆς ἴδιας διοργάνωσης. Ποιός ἦταν; Ξέρε­τε;
- Ποῦ νά ξέρουμε, κυρία;
- Μήπως ἦταν κάποιος Ὀλυμπιονίκης;
- Ναί, ἦταν ἕνας σπουδαῖος Ὀλυ­μπιονίκης, Ἀρμένιος στήν καταγωγή, ὁ Σαβάρς Καραπετιάν.
- Δέν τόν ἔχουμε ἀκούσει. Πεῖτε μας γι᾽ αὐτόν!
- Σαβάρς Καραπετιάν: Παγκόσμιος πρωταθλητής τεχνικῆς κολύμβησης, κά­τοχος 11 παγκόσμιων ρε­κόρ. 17 φο­ρές ὑπῆρξε παγκόσμιος πρωταθλητής, 13 φορές πρωταθλητής Εὐρώπης καί 7 φο­ρές πρωταθλητής τῆς Σοβιετικῆς Ἕνωσης. Ὅμως σήμερα δέν θά μείνουμε σέ αὐτά τά μετάλλια, ἀλλά σέ ἕνα γεγονός πού τόν ἀνέδειξε πρωταθλητή τῆς ζωῆς!
Εἶναι 16 Σεπτεμβρίου τοῦ 1976. Ὁ Σαβάρς μόλις τελείωσε τήν καθημερινή προπόνηση τῶν 20 χιλιομέτρων γύρω ἀ­πό τή λίμνη Γερεβάν, παρέα μέ τόν ἀ­δελφό του Κάμο. Ξά­φνου βλέπουν τόν ὁδηγό ἑνός τρόλεϊ νά χάνει τόν ἔ­λεγχο τοῦ ὀχήματος καί νά πέφτει μέ πάταγο στά παγωμένα νερά τῆς λίμνης. Τό τρό­λεϊ ἀπεῖχε περίπου 25 μέτρα ἀπό τήν ἀκτή, ἀλλά βυθίζεται ἀμέσως στά 10 μέ­τρα. Ἄν καί ἡ ὁρατότητα -λόγῳ τῆς λάσπης πού ἀναδυόταν ἀπό τόν πυθμένα- ἦταν σχεδόν μηδενική, ὁ Καραπετιάν δέν τό σκέφτεται δεύτερη φορά. Βουτάει στά παγωμένα νερά. Μέ τά πό­δια του σπάει τό πίσω τζάμι τοῦ τρόλει καί ἀρχίζει ἀπό ἐκεῖ νά βγάζει ἀν­θρώ­πους καί νά τούς ἀνεβάζει στήν ἐπιφάνεια. Τούς παραλαμβάνει ὁ ἀδελφός του, ὁ ὁποῖος τούς ἀ­πο­θέ­τει στήν ξηρά. Ἡ ὥρα περνάει. Κά­θε λεπτό εἶναι μοναδικό! Ὁ Καραπε­τιάν ἐ­ξακολουθεῖ νά ἀ­νασύρει ἀν­θρώπους.
- Πόσα λεπτά κάνει γιά τόν καθέ­να;
- Περίπου 30 μέ 35 δευτερόλεπτα. Ἔχει ἀνασύρει ἤδη 30 ἀπό τούς 92 ἐ­πι­βάτες, ὅταν ἀρχίζει σταδιακά νά χάνει τίς αἰσθήσεις του ἀπό τήν κόπωση καί τά τραύματα. Ἀναίσθητος, μέ θραύσμα­τα γυαλιῶν σέ ὅλο του τό σῶμα μετα­φέ­ρε­ται στό νοσοκομεῖο. Παραμένει σέ κῶ­μα γιά 46 ἡμέρες. Ἔχει βαρύτατη πνευμονία καί σηψαιμία λόγῳ τῶν μολυσμένων νε­ρῶν τῆς λίμνης.
- Πόσο χρονῶν ἦταν;
- Ἦταν μόλις 23 ἐτῶν…
- Μά αὐτός εἶναι ἥρωας! φωνάζει ὁ Μιχάλης καί σηκώνεται ὄρθιος.
Ἡ τάξη χειροκροτᾶ καί τά παιδιά φωνάζουν: «Ναί! Ἥρωας!».
- Κυρία, τί ἔγινε μετά; Τόν βράβευσαν γιά τήν πράξη του;
- Γιά ἄγνωστο λόγο τό περιστατικό δέν εἶδε ἀμέσως τό φῶς τῆς δημοσιό­τη­τας. Ἡ ἱστορία του ἔγινε εὐ­ρέως γνωστή τό 1982, ὅταν μία σοβιετική ἐ­φημερίδα δημοσίευσε τίς λεπτομέρειες τοῦ συμβά­ντος σέ ἄρ­θρο μέ τίτλο: «Ἡ ὑποβρύχια μά­χη τοῦ πρωταθλητῆ». Ἔ­κτοτε ὁ Καραπετιάν παρασημοφορήθηκε, βραβεύθηκε ἀ­πό τήν UNESCO καί τοῦ ἀπονεμήθηκαν πολλά μετάλλια. Τό 1986 ἕνας ἀστεροειδής πού ἀνακαλύφθηκε πῆ­ρε τό ὄνομά του: «3027 Shavarsh».
- Ἀποκαταστάθηκε ἡ ὑγεία του;
- Ναί, ἀλλά δέν μπόρεσε νά κολυ­μπή­σει ξανά ὅπως πρίν. Ὅταν ἀργότερα ρωτήθηκε γιά τό κατόρθωμά του, εἶπε: «Ἤ­ξε­ρα ὅτι θά μπορέσω νά σώσω μόνο κάποιους, ὁπότε φοβόμουν μήν κάνω κάποιο λάθος. Ἐκεῖ κάτω ἦταν τόσο σκο­τεινά... Σέ μία ἀ­πό τίς βουτιές μου, ἅρ­παξα κατά λά­θος μία θέση ἀντί γιά ἕναν ἄν­θρωπο... Θά μποροῦσα νά ἔχω σώσει ἄλλη μία ζωή. Αὐτή ἡ θέση στοιχειώνει μέχρι καί σήμερα τούς ἐ­φι­άλτες μου». Μάλιστα, λίγα χρόνια ἀρ­γότε­ρα, τόν Φεβρουάριο τοῦ 1985, ὁ Καραπετιάν περνάει τυχαῖα ἔξω ἀπό ἕνα φλεγόμενο κτή­ριο. Ὁρμάει μέσα στίς φλόγες καί βγάζει ἔξω τούς παγι­δευμένους χω­ρίς νά σκεφτεῖ τόν ἑ­αυ­τό του. Παραμένει καί πάλι πολλούς μῆ­νες στό νοσο­κομεῖο ἔχοντας σοβαρά ἐγκαύματα καί πρόβλημα μέ τήν ἀναπνοή...
- Ἀπίστευτος ὁ ἡρωισμός του! Σήμερα ζεῖ;
- Ναί, εἶναι ἰδιοκτήτης ἑνός ἐμπορικοῦ καταστήματος παπουτσιῶν, πού τό ἔχει ὀνομάσει «Δεύτερη ἀναπνοή», μιά καί ὁ ἴδιος χάρισε σέ τόσο κόσμο μιά δεύτερη ἀναπνοή, χωρίς νά ὑπολογίσει τόν ἑαυτό του! Καί πο­τέ δέν τό μετάνιωσε…
- Πολύ ταιριαστό ὄνομα!
- Ναί, παιδιά... Μποροῦμε νά γίνου­με καί ἐμεῖς μία... «δεύτερη ἀναπνοή» γιά τούς ἄλλους, μικροί ἥρωες τῆς ζω­ῆς, ὅ­ταν δέν σκεφτόμαστε τόν ἑαυτό μας καί τόν προσφέρουμε στούς γύρω μας. Μία μικρή φλόγα ἐλπίδας πού δέν πρέπει νά σβήσει!

Μ.Ε.Χ.