Οἱ Θεσσαλονικεῖς, ὅπως σημειώνει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, δέχθηκαν «τὸν λόγον», τό κήρυγμα τοῦ ἀποστόλου, «ἐν θλίψει πολλῇ μετὰ χαρᾶς Πνεύματος ἁγίου» (Α΄ Θε 1,6), μέ πολλή θλίψη μέ κινδύνους, μέ διωγμούς ἀλλά καί μέ πολλή καί ξεχωριστή χαρά, πού εἶναι δῶρο τοῦ ἁγίου Πνεύματος.
Ἀκούγεται ὀξύμωρη ἡ παρατήρηση τοῦ ἀποστόλου. Πῶς εἶναι δυνατόν νά συνυπάρχουν χαρά καί θλίψη; ῎Αν τό νά ὑπομένει κανείς μία θλίψη ξεπερνᾶ κά ποιες φορές τίς ἀνθρώπινες δυνάμεις, πῶς εἶναι δυνατόν νά χαίρεται θλιβόμενος; «Πῶς; Τὰ μὲν γινόμενα, λυπηρά· τὰ δὲ τικτόμενα, οὐκέτι· οὐ γὰρ ἀφίησι τὸ Πνεῦμα», ἑρμηνεύει ὁ ἅγιος Χρυσόστομος. Τό ἅγιο Πνεῦμα ἐνεργεῖ ὥστε κι ἀπό τά λυπηρά νά γεννιέται χαρά. Στούς καρπούς του συγκαταλέγεται ἡ χαρά (βλ. Γα 5,22) καί τήν προσφέρει σέ κάθε ψυχή πού ἔχει κοινωνία μαζί του. ῞Οπως δέν εἶναι στή φύση τῆς φωτιᾶς νά δροσίζει, ἀλλά ἡ παρουσία τοῦ Θεοῦ δρόσιζε τούς τρεῖς Παῖδες μέσα στό καμίνι, παρόμοια μέσα στό καμίνι τῶν πειρασμῶν ὁ Παράκλητος ἔχει τή δύναμη νά δροσίζει, νά παρηγορεῖ, νά δημιουργεῖ ἕνα αἴσθημα πλατυσμοῦ καί γλυκασμοῦ. Πληροφορεῖ τήν ψυχή ὅτι εἶναι ἐλαφρύ καί προσωρινό τό βάρος τῶν θλίψεων, διότι ἀντισταθμίζεται μέ τή μέλλουσα δόξα, ἡ ὁ ποία εἶναι αἰώνια καί ἀπροσμέτρητα μεγάλη (βλ. Β´ Κο 4,17). Οἱ θλίψεις καί τά βάσανα τότε γίνονται σπορά, μία φυτεία χαρᾶς. Γι᾿ αὐτό οἱ πατέρες μιλοῦν γιά χαρμολύπη. ῾Ο ἅγιος Χρυσόστομος κηρύττει: «Ἔνεστι μαστιζόμενον ἥδεσθαι, ὅταν διὰ τὸν Χριστὸν πάσχῃ». Εἶναι, δηλαδή, δυνατόν κάποιος νά μαστιγώνεται καί νά χαίρεται, ὅταν ὑποφέρει γιά τόν Χριστό, ὅπως τόσο χαρακτηριστικά τό σημειώνει ὁ συγγραφέας τῶν Πρά ξεων γιά τούς ἀποστόλους: «Οἱ μὲν οὖν ἐπορεύοντο χαίροντες ἀπὸ προσώπου τοῦ συνεδρίου, ὅτι ὑπὲρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναι» (5,41).
῾Η ζωή τῶν χριστιανῶν δέν εἶναι ἀπαλλαγμένη ἀπό τόν πόνο. ῎Εχει βάσανα, θλίψεις, ἀρρώστιες, στενοχώριες, συκοφαντίες, ἀποτυχίες καί τόσες ἄλλες δοκιμασίες πού τίς ἐπιτρέπει ὁ Θεός. ῞Ολα ὅμως αὐτά τά κτυπήματα ὁ πιστός τά ἀντιμετωπίζει μέ χαρά. Καί στό μαρτύριο ἀκόμη προχωρεῖ μέ χαρά καί ἀγαλλίαση. Αὐτό πού γιά τούς ἄλλους εἶναι ἕνα παράδοξο καί ἀκατανόητο πράγμα, τό κατορθώνουν οἱ πιστοί μέ τή χάρη τοῦ ἁγίου Πνεύματος.
Κι ὅταν κανείς ἔχει μέσα του τό Πνεῦμα τό ἅγιο, ὄχι μόνο δέν θλίβεται καί δέν ἀπογοητεύεται στίς δοκιμασίες, ἀλλά διατηρεῖ τή χαρά του, διότι γνωρίζει ὅτι ὁ Θεός δέν τίς ἀγνοεῖ. ῾Η στενή σχέση μέ τόν Θεό, ἡ παρουσία τοῦ ἁγίου Πνεύματος χαρίζει τέτοια πληρότητα στόν πιστό, ὥστε μέσα σ᾿ αὐτήν καί οἱ πόνοι καί οἱ θλίψεις μετασχηματίζονται σέ εἰρήνη καί εὐφροσύνη.
Θά προσπαθήσουμε νά προσεγγίσουμε αὐτό τό παράδοξο μέ τό ἑξῆς παράδειγμα: ῾Υποθέστε πώς ἕνας πάμφτωχος ἐργάτης, πού ἔχει ἄρρωστο τό παιδί του καί πεινασμένη τήν οἰκογένειά του, εἰσπράττει ἀπό τή δουλειά του 200 εὐρώ. Χαίρεται, διότι μέ τό ποσό αὐτό θά τακτοποιήσει κάποιες ἀνάγκες του. Φτάνοντας ὅμως στό σπίτι του διαπιστώνει ὅτι τά ἔχασε αὐτά τά χρήματα. Τήν ἴδια στιγμή τοῦ τηλεφωνοῦν ἀπό τήν Τράπεζα ὅτι κάποιος πλούσιος κατέθεσε στόν λογαριασμό του 10.000.000 εὐρώ. Θά συνεχίσει νά λυπᾶται γιά τά 200 εὐρώ πού ἔχασε; ᾿Ασφαλῶς ὄχι. ᾿Εφόσον ἔχει στήν κατοχή του ἕναν τόσο μεγάλο θησαυρό, δέν θά στενοχωρεῖται γιά τό μικρό ποσό πού ἔχασε. Τό ἴδιο συμβαίνει καί μέ τούς χριστιανούς. ῞Οσες θλίψεις καί δοκιμασίες κι ἄν ὑποφέρουν, εἶναι σάν νά ἔχασαν ἕνα ἐλάχιστο ποσό, ἐνῶ τήν ἴδια στιγμή κερδίζουν ἀμύθητα πλούτη. Καί πλούτη εἶναι ἡ ἐλπίδα, ἡ προκαταβολή τῆς αἰώνιας ζωῆς, τήν ὁποία ἀπό ἐδῶ ἀπολαμβάνουν οἱ πιστοί. Μέσα στήν καταχνιά τῆς θλίψης ζοῦν τό φῶς τῆς παρουσίας τοῦ Κυρίου. ῎Ετσι διατηροῦν τή χαρά τους ἀμετάπτωτη.
῞Οπως ἡ θάλασσα ταράσσεται στήν ἐπιφάνεια, ἀλλά στόν βυθό μένει γαλήνια· ὅπως ἡ λίμνη παγώνει στήν ἐπιφάνεια, ἀλλά στό βάθος της διατηρεῖ σταθερή τή θερμοκρασία της, ἔτσι καί οἱ χριστιανοί, ὡς ἄνθρωποι στενοχωροῦνται ἀπό τίς συμφορές τῆς ζωῆς, στό βάθος τῆς καρδιᾶς τους ὅμως μένουν πάντοτε χαρούμενοι καί εἰρηνικοί μέ τή χαρά τοῦ ἁγίου Πνεύματος.
Στέργιος Ν. Σάκκος