Ἐκεῖνος πού ἔχει τόν οὐρανό θρό­νο καί τή γῆ ὑποπόδιο, ὁ Υἱός τοῦ Θε­οῦ καί Λόγος, ὁ αἰώνιος Δεσπότης τοῦ ἀν­θρώπινου γένους, ταπεινώνεται καί εἰ­σέρχεται στά Ἰεροσόλυμα ἐπάνω σ᾽ ἕνα πουλαράκι λίγο πρίν τό Πάσχα.
  Οἱ ρωμαῖοι ἄρχοντες, ὅταν τελείωνε ὁ πόλεμος καί νικοῦσαν τούς ἀντιπάλους τους, ἐπέστρεφαν δοξασμένοι, μπαί­νοντας στήν πόλη μέ χρυσές ἅμαξες. Στήν ἀρχή τῆς πομπῆς τοποθετοῦ­νταν οἱ αἰχμάλωτοι ἡγέτες, οἱ σύμ­μαχοί τους καί οἱ στρατιῶτες -μερικές φορές καί οἱ οἰκογένειές τους. Περπατοῦσαν συνήθως ἁλυσοδεμένοι, ἐνῶ κάποιοι ἀ­πό αὐτούς προορίζονταν γιά ἐκτέλεση. Τά κατασχεμένα τους ὅπλα, χρυσός, ἄρ­γυρος, ἀγάλματα, περίεργοι ἤ ἐξωτικοί θησαυροί μεταφέρονταν μέ ἅμαξες πί­σω τους, μαζί μέ πίνακες πού ἀπεικόνιζαν σημαντικά ἐπεισόδια τοῦ πολέ­μου. Στή συνέχεια ἔρχονταν στή σειρά μέ τά πόδια οἱ συγκλητικοί καί οἱ ἀξιωματοῦχοι τῆς Ρώμης, μέ τίς ἐρυθρές πολεμικές τους ἐνδυμασίες, στεφανωμένοι μέ δάφνες καί μετά ὁ νικη­τής στρατηγός στό ἅρμα του μέ τά τέσσερα ἄλογα ἤ κάποτε μέ λιοντάρια καί ἐλέφαντες. Οἱ ἄοπλοι στρα­τιῶτες του ἀκολουθοῦσαν μέ δάφνινα στεφάνια, φωνά­ζοντας «ἐγώ θριαμβεύω!» καί τρα­γουδώντας ὕμνους. Ὅλα αὐτά γίνονταν μέ τή συνοδεία μουσικῆς, θυμιάματος καί ρίψης λουλουδιῶν. Αὐτή τήν πομπή τήν ὀνόμαζαν «θρί­αμβο».
  Θρίαμβο -πολύ ἀλλιώτικο ὅ­μως- ἔ­κανε κι ὁ Χριστός, ὁ ἄρ­χοντας τῆς εἰ­ρή­νης καί τῆς ἀγάπης, κατά τήν εἴσοδό του στά Ἰεροσόλυμα. Θριαμ­βευ­τική καί μεγαλόπρεπη ἡ εἴσοδός του! Πλήθη ἀναρίθμη­τα συγκεντρώθηκαν, γιά νά ζητωκραυγάσουν τόν Κύριο τῆς ζωῆς καί τοῦ θα­νάτου. Ἦταν τέ­τοια ἡ ὑπο­δο­χή ὥστε, «εἰσελθόντος αὐτοῦ εἰς Ἰε­ροσό­λυμα ἐ­σεί­σθη πᾶσα ἡ πόλις» (Μθ 21,10). Ὁ Κύριός μας ὅμως, πού ὅλα τά ἄλ­λαξε καί τά ἔκανε «καινά», ἔκανε καί τόν θρί­αμβό του καινό. Ὁ ρωμαῖος ὕπατος καθόταν ἐπάνω σέ θρόνο καί σέ χρυσοστό­λιστη ἅμαξα, ἐνῶ ὁ Χριστός ἐπάνω σ᾽ ἕνα πουλάρι, πού εἶναι τό πιό ταπεινό καί καταφρονεμένο ἀ­νάμεσα στά ζῶα. Ὁ ἴδιος ταπεινός, πρᾶος, ἥσυχος, φτωχοντυμένος, σύμφωνα μέ τήν προφητεία τοῦ Ζαχαρία: «Εἴ­πατε τῇ θυγατρὶ Σιών, ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεταί σοι πραῢς καὶ ἐπιβεβη­κὼς ἐπὶ ὄνον καὶ πῶλον υἱὸν ὑπο­ζυγίου» (Μθ 21,5· πρβλ. Ζα 9,9-10). Δέν κρατάει στό χέρι του σκῆπτρο, ἀλλά εὐ­λογεῖ τόν κόσμο. Νικητής ἀπό τόν πόλεμο ἔρχεται, ἀφοῦ προηγουμένως πά­λεψε μέ τόν θάνατο καί τόν νίκησε, ἀνασταίνοντας τόν φίλο του Λά­ζαρο. Δέν συνοδεύεται ὅ­μως ἀπό ὑπασπιστές καί δορυφόρους, ἀλ­λά ἀπό ἄκακους ψαράδες, καταφρονεμένους σάν καί Κεῖνον. Σημαία του ἡ ἄκρα ταπείνωση, ἡ ἀπόλυ­τη πτωχεία καί ἡ ἀπέριττη ἁπλότητα. Σάλ­πιγγες καί τύ­μπα­να δέν διαλαλοῦσαν τή δόξα του, ἀ­θῶα ὅμως παιδιά καί νήπια κραύγαζαν «Ὡσαννά· εὐλογημένος ὁ ἐρχό­μενος ἐν ὀνόματι Κυρίου» (Ἰω 12,13), στρώ­νοντας κάτω κλαδιά δέντρων καί ροῦχα, γιά νά πατήσει τό γαϊδούρι πού μετέφε­ρε τόν Χριστό. «Ὁ τοῖς Χερου­βὶμ ἐ­πο­χούμενος καὶ ὑμνούμενος ὑπὸ τῶν Σεραφίμ» δέν χρησιμοποίησε χρυ­σή ἅμαξα οὔτε ὑπερήφανο ἄλογο ἀλλά ἕνα ταπεινό γαϊδουράκι.
  Ποιός δέν δακρύζει, ὅταν συλλογίζεται αὐτό τό μυστήριο! Πόσοι ὅμως μποροῦμε νά νιώσουμε τήν ἐλευθερία πού μᾶς χάρισε ὁ ἐλευθερωτής Χριστός καί νά ἀκολουθή­σουμε τό πουλάρι κι ὄχι τά ἀφρισμένα ἄλογα, πού χλιμιντρίζοντας ἔμπαιναν τότε στή Ρώμη μέ τά πολλά εἴδωλα, γιά νά εἰσέλθουμε κι ἐμεῖς μαζί μέ τόν Βασιλιά τῆς εἰρήνης στήν Ἄνω Ἰερουσαλήμ;
  Ἡ χαρά τῶν Ἰουδαίων ἦταν ἀσυ­γκρά­τητη. Τί σημαίνει τό μεγάλο πλῆ­θος, οἱ κλά­δοι τῶν φοινίκων, ἡ θυελ­λώδης βασιλική ὑποδοχή, ἡ θριαμβευτική χαρά; Τόν θρίαμβο αὐτό τόν μνημονεύουμε κάθε χρόνο μέ τήν ἴδια ἀκριβῶς χαρά, σάν νά βρισκόμαστε κι ἐμεῖς στά Ἰεροσόλυμα, περιμένοντας, χαιρετίζοντας, ὑ­μνώντας καί ἐπανα­λαμ­βάνοντας τίς ἴδιες ἐπευφημίες, τά ἴδια «ὡσαννά». Αὐτό σημαί­νει πώς ὁ Χριστός εἶναι βασιλιάς, πώς βασιλεύει, πώς ὁ λα­ός τόν ἀναγνωρίζει ὡς βασιλιά! Μίλησε, ἐξάλλου, γιά τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ καί γιά τή μέλλουσα βασιλεία Του. Κατά τή θριαμβευτική εἴσοδο στά Ἰεροσόλυμα, ἕξι μέρες πρίν ἀπό τό Πά­σχα, ὁ Ἰησοῦς ἀποκαλύπτει τό ἐπίγειο βασίλειό του, τό ἀνοίγει, προσκαλώντας ὅ­λους ἐμᾶς, νά γίνουμε πολίτες αὐτοῦ τοῦ βασιλείου, ὑπήκοοι ἑνός ταπεινοῦ Βασιλιᾶ, χωρίς ἐπίγεια ἐξουσία καί δύνα­μη, ἀλλά μέ παντοδύναμη καί παντοκρατορική ἀγά­πη.
  Ζοῦμε σ᾽ ἕναν κόσμο, κάτω ἀπό κυβερνήσεις καί ἡγέτες πού ἔχουν ἀπαρνηθεῖ τόν Θεό -καί ἐν πολλοῖς καί τόν λαό- καί ἐνδιαφέρονται μόνο γιά τά προσωπικά τους συμφέροντα, κρατώντας ζηλότυπα τήν ἐξουσία, τή δύναμη καί τίς ἀμφισβητούμενες νίκες καί ἐ­πι­τυχί­ες τους. Σ᾽ αὐτόν τόν κόσμο ποῦ νά βρεθεῖ τόπος γιά τήν ἀγά­πη, τό φῶς καί τή χαρά τοῦ Θεοῦ; Αὐτή ὅμως τή μοναδική μέρα, τήν Κυριακή τῶν Βαΐ­ων, καθώς βρισκόμαστε σέ κοσμοπλημμυρισμένες ἐκκλησίες, μέ τά κλαδιά τῶν φοινίκων στά χέρια καί τή βροντή τοῦ βασιλικοῦ «ὡσαννά» στά χείλη μας, ἐπιβεβαιώνουμε στόν ἑαυτό μας καί στόν κόσμο: Ἡ βασιλεία τοῦ Χριστοῦ ζεῖ. Ἡ βασιλεία πού ἔλα­μψε τόσο λαμπρά ἐκείνη τήν ἡμέρα στά Ἰεροσόλυμα δέν πέθανε, δέν ἐξαφανίστηκε ἀπό τό πρόσωπο τῆς γῆς, παρά τίς λυσσαλέες ἐπιθέσεις πού δέ­χθηκε καί δέχεται.
  Γι᾽ αὐτό ὁμολογοῦμε μέ τά χείλη μας καί τήν καρδιά μας: Κύριε, εἶσαι ὁ μόνος μας Βασιλιάς. Πιστεύουμε ἀ­κρά­δαντα πώς ἡ βασιλεία τῆς ἀγάπης σου θά νικήσει τήν ἁμαρτία, τό κακό καί τόν θάνατο, ἔστω κι ἄν οἱ ἰσχυροί τῆς γῆς στηρίζουν κάθε ἐλπίδα στή δύναμη καί στή βία. Ὄχι! Ἡ βασιλεία τῆς βί­ας, τοῦ κακοῦ καί τοῦ ψεύδους δέν θά κυρι­αρχήσει! Θά καταρρεύσει, ὅ­πως κάθε πρώ­ην τύραννος, πού θέλησε νά σέ ἐξαφανίσει ἀπό τό πρόσωπο τῆς γῆς, ὅπως ἐκεῖνοι οἱ ρωμαῖ­οι στρατηγοί πού ἔκαναν τούς θριάμβους καί τούς ὁποίους κανείς σχεδόν δέν θυμᾶται. Ἀλλά τό βασίλειό σου, Κύ­ριε, θά παραμείνει· «οὐκ ἔσται τέ­λος» αὐτοῦ. Σέ θερμοπαρακαλοῦμε, ἔλα, Κύριε, μέ τήν ἀγάπη σου νά σκουπίσεις τά δάκρυα ἀπό τά μάτια μας· ἔλα, γλυκιέ μας Ἐσταυρωμένε, νά διαλύσεις μέ τή χαρά σου κάθε λύπη πού ἐμφωλεύει μέσα μας, καί νά πληρώσεις μέ τό φῶς τῆς ἀνάστασης τόν κό­σμο πού Ἐσύ δημι­ούρ­γησες, γιά νά μπορέσουμε κι ἐμεῖς νά ψάλουμε μαζί μέ τόν ὑμνωδό τό ἐξαίσιο Ἀπολυτίκιο τῆς ἑορτῆς τῶν Βαΐων: «Τὴν κοινὴν ἀ­νά­στασιν πρὸ τοῦ σοῦ πάθους πιστούμενος, ἐκ νεκρῶν ἤγειρας τὸν Λάζα­ρον, Χριστὲ ὁ Θεός. Ὅθεν καὶ ἡμεῖς ὡς οἱ παῖδες, τὰ τῆς νίκης σύμβολα φέ­ροντες, σοὶ τῷ νικητῇ τοῦ θανάτου βοῶμεν· Ὡσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις, εὐ­λογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου».

Εὐδοξία Αὐγουστίνου

"Ἀπολύτρωσις", Ἀπρίλ. 2023