Μετά τήν πρώτη, λυτρωτική ἀναγγελία του στόν πεπτωκότα Ἀδάμ (βλ. Γέ 3,15), ὁ ἐρχομός τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ στή γῆ μας προφητεύθηκε στή συμφωνία, δηλαδή στήν παλαιά διαθήκη, πού σύναψε ὁ Θεός μέ τόν πιστό καί ἐκλεκτό του Ἀβραάμ. Τότε, στό 2000 περίπου π.Χ., ὁ αἰώνιος Κύριος ὑποσχέθηκε στόν Ἀβραάμ -σάν κάποιος πού ὑπογράφει συμβόλαιο- ὅτι «χάριν τῆς ὑπακοῆς σου σ’ ἐμένα ὅλα τά ἔθνη τῆς γῆς θά εὐλογηθοῦν μέσῳ ἑνός ἀπογόνου σου» (Γέ 22,18).
  Καί πράγματι. Διά τοῦ δίκαιου ἐκείνου πατριάρχη τοῦ Ἰσραήλ ἡ παγκόσμια αὐτή εὐλογία, ὁ σωτήρας Χριστός, ἡ «προσδοκία τῶν ἐθνῶν» (Γέ 49,10) ἀποκαλύφθηκε δυό χιλιετηρίδες ἀργότερα στή Βηθλεέμ τῆς Ἰουδαίας ὡς βρέφος, ὡς νεογέννητο. Ὅμως πόσο φοβερό! Ἄν καί ὡς βρέφος ἔκλαιγε, πεινοῦσε καί χρειαζόταν συνεχῶς φροντίδα, ἦταν ταυτόχρονα ὁ Γιαχβέ, ὁ αἰώνιος Θεός· αὐτός πού εἶχε «συμβληθεῖ» μέ τόν Ἀβραάμ· αὐτός πού δημιούργησε καί κρατοῦσε στήν παντοδύναμη παλάμη του τό σύμπαν!...
  Φυσικά θά ἦταν παραλογισμός νά προσπαθήσει κανείς νά ἐξηγήσει τά ἀνεξή­γητα. Τό πῶς ὁ Κύριος τοῦ παντός ἔγινε βρεφική ὕπαρξη εἶναι γιά τόν ἀνθρώπινο νοῦ ἀκατάληπτο… Τό μόνο πού μποροῦμε νά κάνουμε εἶναι νά μελε­τήσουμε ταπεινά ὅσα μᾶς παραδίδει γιά τό μυστήριο αὐτό ἡ θεόπνευστη Βίβλος, ὥστε νά μπορέσουμε νά ψηλαφήσουμε κάποιες ἔστω πτυχές του.
  Κάτι πού ἐντυπωσιάζει πολύ στήν ἱστορία τῆς γέννησης τοῦ Χριστοῦ εἶναι μιά ἔκδηλη ἀντινομία: Ἡ ὑπόσχεση στόν Ἀβραάμ γιά τόν Σωτήρα δόθηκε ἀπό τόν Θεό μέ τόν Ἴδιο νά ὁμιλεῖ ὡς κυρίαρχος καί ἔνδοξος· μέσα ἀπό σημεῖα. Ὁ δέ Ἀβραάμ τοῦ ἀνταποκρίθηκε κυριολεκτικά σάν δοῦλος του, χωρίς κανένα δικό του θέλημα. Κι ὅταν πεντακόσια χρόνια ἀργότερα ἡ σκυτάλη τῆς «διαθήκης» αὐτῆς θά περάσει στά τέκνα τοῦ πατριάρχη, δηλαδή στόν λαό τοῦ Ἰσραήλ, ὁ διαθέτης Κύριος θά τήν ἀνακοινώσει ἀπό τά ὕψη τοῦ ὄρους Σινά. Ἐκεῖ καί πάλι, καί μάλιστα πολύ ἐντονό­τερα τώρα, θά δηλώσει τήν παρουσία του μεγαλειωδῶς, ἔτσι πού οἱ Ἰσραηλίτες νά νομίζουν ὅτι θά πεθάνουν ἀπό τόν τρόμο τους.
  Κι ὅλα αὐτά ἀφοροῦσαν μόνο στήν ὑπόσχεση γιά τόν Χριστό. Ὅταν ὅμως ἡ ὑπό­σχεση ἔγινε γεγονός, κι ἐνῶ θά περίμενε κανείς νά ἐξελιχθεῖ καί νά ἐνταθεῖ ἡ ἐπιβολή τοῦ Θεοῦ στό πλάσμα του, τά πράγματα παραδόξως ἀντιστράφηκαν. Ὁ Κύριος τοῦ Σινά γίνεται ἄνθρωπος καί ὑπογράφει μαζί μας -μέ ὅλη τήν ἀνθρωπό­τητα πλέον καί ὄχι μόνο μέ τόν Ἰσραήλ- μιά νέα συμφωνία, ἡ ὁποία δέν ὑπόσχεται πιά ἀλλά ἐγγυᾶται τή σωτηρία πού ὡς Χριστός προσφέρει. Ὡστόσο, ἡ καινούργια αὐτή διαθήκη, ἡ καινή διαθήκη, δέν συνάπτεται μέ τόν Θεό ἔνδοξο ἐξουσιαστή καί τόν ἄνθρωπο δοῦλο του, ἀλλά ἀκριβῶς ἀντίθετα: Ἐξουσιαστής εἶναι τώρα ὁ ἄνθρω­πος καί δοῦλος του ὁ Θεός. Ὁ Κύριος γεννιέται ὡς ἄνθρωπος καί ἀπογράφεται ἀμέ­σως ὡς ἰδιοκτησία τοῦ Καίσα­ρα τῆς Ρώμης, ἐνῶ θά πεθάνει πάνω σ’ ἕναν σταυ­ρό ὡς κατάδικος ἐπίσης τῆς Ρώ­μης.
  Ἀλλά γιατί συμβαίνει αὐτό; Γιατί ὁ Θεός, ὁ δημιουργός μας, δέν ἐπιβάλλεται κι αὐτή τή φορά ἀλλά ὑπομένει ἑκούσια ἕναν τόσο ταπεινωτικό ὀνειδισμό; Ἡ ἀπάντηση στό ἐρώτημα αὐτό εἶναι μία: Γιά νά μή θίξει τήν ἐλευθερία μας, μέ τήν ὁποία μᾶς προίκισε ὅταν μᾶς ἔπλασε. Διότι ἐπιθυμεῖ νά τόν πλησιάζει ὁ ἄνθρωπος ὄχι ὑποταγ­μένος ἀναγκαστικά στή δόξα τῆς θεότητάς του, ἀλλά ἐπειδή τό θέλει. Ἐπειδή τόν ἀναγνωρίζει ἐλεύθερα ὡς Κύριό του, κι ὅταν ἀκόμη τόν βλέπει νά πάσχει σάν παρίας, σάν ἕνας ἀπ’ τούς ἔσχατους αὐτῆς τῆς γῆς. Εἰδάλλως θά συμβεῖ νά συν­δεθεῖ μαζί Του ὄχι ὡς εἰκόνα Του, ὡς ἕνας πού Τοῦ μοιάζει, ἀλλά σάν ἄβουλο ζῶο.
  Ὅμως, ἄν εἶναι ἔτσι, γιατί ὁ Κύριος δέν ἔκανε τό ἴδιο μέ τόν Ἀβραάμ καί τόν Ἰσρα­ήλ; Γιατί σ’ αὐτούς ἐπιβλήθηκε; Διότι τότε, στήν ἡμιπρωτόγονη ἐκείνη ἐποχή, δύσκολα ἀντιλαμβάνονταν οἱ ἄνθρωποι τί θά πεῖ ἐλευθερία. Τότε ἡ μόνη γλώσσα πού καταλάβαιναν ὅσον ἀφορᾶ στή σχέση τους μέ τόν Θεό ἦταν ἡ ἐπιβολή πού γεννᾶ τό θαῦμα.
Ὡστόσο, στήν ἐποχή μας ἡ συζήτηση αὐτή περί τῆς ἐλευθερίας τοῦ ἀνθρώπου μοιάζει παρωχημένη. Τό μέγα θέμα δέν εἶναι πλέον αὐτό. Τό μέγα θέμα καί πρό­βλημα εἶναι ἡ ἐλευθερία τοῦ… Θεοῦ. Ναί, τό ἐρώτημα πού τίθεται μέ πεῖσμα, ἄν καί ἀνο­μολόγητα βεβαίως, εἶναι κατά πόσον ἔχει δικαίωμα στήν ἐλευθερία ὁ Θεός! Καί δέν πρόκειται γιά σόφισμα, ὅπως θά βιαστοῦν νά παρατηρήσουν κάποιοι. Σή­μερα ὁ ἄν­θρωπος, μέ ψηλωμένο τόν νοῦ του ἀπό τά τόσα καί τόσα ἐπιτεύγματά του, κουνάει τό δάχτυλο στόν Δημιουργό του καί τοῦ κάνει τόν… δάσκαλο. Θέλει νά τόν «ἀλλάξει», νά τόν «διορθώσει», δέν τοῦ ἀναγνωρίζει τό δικαίωμα νά πράττει καί νά λέει ὅ,τι θέ­λει!...
  -Θυμόμαστε π.χ. ὅλοι ὅτι πρόσφατα πολιτικοί καί δημοσιογράφοι διατείνονταν σάν θεολόγοι-αὐθεντίες ὅτι ἡ ὁμοφυλοφιλία δέν εἶναι ἁμαρτία! Ἄρα (προφανῶς) ὁ λόγος τοῦ Κυρίου ὅτι «ἀρσενοκοῖται… βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι» (Α´ Κο 6,9-10) ἀπορρίπτεται!...
  -Ἄλλοι, πολιτικοί πάλι, μέ ὀργίλο ὕφος ὑπογράμμιζαν ἀπό τηλεοράσεως ὅτι οἱ θρησκεῖες (καί ἡ Ὀρθόδοξη πίστη) ἕναν ρόλο πρέπει νά ἔχουν: Νά ἑνώνουν τούς ἀνθρώπους. Ὅσο γιά τίς ἀσύ­μπτω­τες δογματικές πα­ραδόσεις (συμπε­ραίνουμε εὔλο­γα ἐμεῖς), ἀδιάφορο! Συνεπῶς, ὅταν τό Πνεῦμα τό ἅγιο ξεκαθαρίζει στήν ἁγία Γραφή ὅτι ἡ χριστιανική πί­στη εἶναι μία καί στο­χεύει προ­πάντων στή σωτηρία μας ἀπό τόν θάνατο, τό λιγότερο σφάλ­λει…
  -Σέ ἄλλη ὀρθόδοξη χώ­ρα, ὅ­πως εἶδε ἐμβρό­ντη­τος ὅλος ὁ πλα­νήτης, συνέ­βη τό ἑξῆς ἀνή­κου­στο: Ἐ­γκά­θετοι τῆς ἐξουσίας ξυ­λο­­κό­πησαν ἄγρια ἱεράρχη δη­μο­σίως, διότι ἐννοεῖ νά παρα­μέ­νει πιστός στήν κα­νονική Ἐκκλησία καί ὄχι σέ μιά παρα­συνα­γωγή σχι­σμα­τι­κῶν, πού φιλοδοξεῖ νά ἐ­πι­βληθεῖ ἡ ἴδια ὡς «Ἐκ­­κλησία». Οἱ ἴδιοι ἤ ὅμοιοί τους ἐθεάθη­σαν νά εἰσορ­μοῦν σέ ναό, νά τόν κα­τα­λαμ­βάνουν βίαι­α καί νά ἀ­πει­λοῦν μέ προτε­τα­μένα ὅ­πλα(!!!) πι­στούς. Ὄχι, δέν θά μᾶς ὑ­πο­­δει­κνύει ὁ νόμος τοῦ Θε­­οῦ τί ἀπο­τε­λεῖ Ἐκ­κλησία, ἀλ­λά τά συμ­φέ­ρο­ντά μας...
  Κι αὐτά εἶναι λεπτομέ­ρειες μό­νο στό μεγάλο ἀπο­καρ­διωτικό κά­δρο… Κι ἐνῶ εἶναι Χριστού­γεν­να, κι ἐνῶ ὅλα γύρω ἀποπνέουν γλύ­κα, ἀνεβαί­νει σάν ἀξεπέ­ρα­στη πίκρα στόν νοῦ τό πα­- ρά­πονο ἐ­κεῖνο τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ: «Ὦ γε­νιά ἄπι­στη καί διεστραμ­μέ­νη!… Μέχρι πό­τε θά σᾶς ἀνέχομαι;» (Μθ 17,17).
Ἄραγε, εἶναι λιγότερο ἐπίκαι­ρο σήμερα;…

Εὐάγγελος Ἀλ. Δάκας

Δρ Θεολογίας - Φιλόλογος

Περιοδικό ῾῾Ἀπολύτρωσις῾῾,

Τεῦχος Δεκεμβρίου 2024