Σαμουήλ ὁ συνεργός τοῦ Θεοῦ

 20augustΜέ γλαφυρότητα καί σαφήνεια ἀποδίδει ὁ ἐκκλησιαστικός ποιητής τά κυριώτερα σημεῖα τῆς ζωῆς τοῦ προφήτου Σαμουήλ, τοῦ ὁποίου ἡ μνήμη τιμᾶται στίς 20 Αὐγούστου. Κατορθώνει μέσα ἀπό τήν ἁπλότητα τῆς ἐκφράσεως νά ζωγραφίσει τό μεγαλεῖο τῆς προφητικῆς προσωπικότητας καί νά ἐπισημάνει τήν πηγή αὐτοῦ τοῦ μεγαλείου, πού εἶναι ἡ ἁρμονική συνεργασία τοῦ ἀνθρώπινου παράγοντα μέ τόν θεϊκό.

   Ἀσφαλῶς ὅλοι οἱ προφῆτες, καί γενικά οἱ ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἀνοιχτοί στή συνεργασία μέ τόν Θεό. Ὁ Σαμουήλ ὅμως ἀποτελεῖ μία ἰδιάζουσα περίπτωση· ἀρχίζει τή συνεργασία του μέ τόν Θεό πρίν ἀκόμη λάβει τήν ἀνθρώπινη ὀντότητα. Τήν ἀρχίζει μέσῳ τῆς πιστῆς μητέρας του, ἡ ὁποία ζητᾶ ἀπό τόν Θεό νά τῆς χαρίσει ἕνα παιδί γιά νά τό ἀφιερώσει στήν ὑπηρεσία Ἐκείνου. Πόσων εὐλογιῶν αἰτία θά γίνει στή συνέχεια αὐτή ἡ μυστική συμφωνία πού κλείνει ἡ Ἄννα μέ τόν Θεό!

   Τήν πρώτη καί μεγάλη εὐλογία ἀναφέρει ὁ ποιητής στό πρῶτο Στιχηρό τοῦ Ἑσπερινοῦ·

Δῶρον εὐαπόδεκτον ἐκ μητρικῶν σέ ἀνέθετο

ἀγκαλῶν ἡ κυήσασα εὐχῆς γονιμώτατον,

Σαμουήλ καρπόν σε, προσκληρωσαμένη

καί ἀποδοῦσα τῷ Θεῷ

τῷ εὐεργέτῃ καθάπερ ηὔξατο·

διό σοι ἀνεπαύσατο χάρις τοῦ Πνεύματος,

ἔνδοξε, ἀκακίᾳ συναυξάνοντι

καί φρονήσει ἐμπρέποντι.


   Εἶναι ἡ χάρις τοῦ ἁγίου Πνεύματος πού πληρώνει τόν Σαμουήλ ἀπό τήν ὥρα πού συλλαμβάνεται ὡς ἔμβρυο στά σπλάγχνα τῆς εὐσεβοῦς μητέρας του, ἡ ὁποία τόσα χρόνια εἶχε σηκώσει τόν ὀνειδισμό τῆς ἀτεκνίας. Καί ἀναπαύεται τό Πνεῦμα στήν καρδιά τοῦ Σαμουήλ, καθώς ἡ πιστή Ἄννα, ἐκπληρώνοντας τό τάμα της άποδίδει στόν εὐεργέτη Θεό τόν καρπό τῶν σπλάγχνων της. Ἡ παρουσία τοῦ ἁγίου Πνεύματος ἐκδηλώνεται στή ζωή τοῦ θεοσδότου παιδιοῦ μέ τόν θαυμαστό συνδυασμό ἀκακίας καί φρονήσεως. Ἀσφαλῶς ἐδῶ ὁ ποιητής ὑπονοεῖ τή διαφορά τοῦ Σαμουήλ ἀπό τόν Ὀφνί καί Φινεές, τά δύο κακομαθημένα καί ἀσύνετα παιδιά τοῦ ἱερέα Ἠλί, μαζί μέ τά ὁποῖα μεγάλωνε.

   Καί ἔφθασε ἡ ὥρα, κατά τήν ὁποία ὁ Θεός θά ἐμπιστευθεῖ στό συνεργάτη του τή μεγάλη ἀποστολή, θά τόν καταστήσει ἱερέα του. Αὐτή τήν ἀποστολή ψάλλει τό δεύτερο Στιχηρό·

Χρῖσμα ἱερώτατον, ὡς ἱερεύς περικείμενος

προβλέπεις τά ἔμπροσθεν καί προστάξει θείᾳ

χρίεις βασιλέας καί τά ἐσόμενα δηλοῖς,

κρίνων δικαίως Ἰσραηλίτην λαόν ἀπαύστως  

παραβαίνοντα καί τοῦ Θεοῦ μακρυνόμενον,

Σαμουήλ ἀξιάγαστε, θεοφόρε πανόλβιε.


   Στήν πιό κρίσιμη ἐποχή, ὅταν ὁ «Ἰσραηλίτης λαός» ἀκατάπαυστα παραβαίνει τίς ἐντολές καί ἀπομακρύνεται ἀπό τόν Θεό, ὁ Σαμουήλ δέχεται τό «ἱερώτατον χρῖσμα». Διαδέχεται τόν Ἠλί καί ὡς «χριστός Κυρίου» ἐπιδίδεται στό τριπλό ἔργο πού ἐκεῖνος τοῦ ἔχει ἀναθέσει· «προβλέπει τά μέλλοντα», «χρίει βασιλεῖς» καί «κρίνει», δηλαδή κυβερνᾶ, τόν περιούσιο λαό τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ὁ οὐσιαστικός κυβερνήτης τοῦ Ἰσραήλ, ἀφοῦ σ’ αὐτόν ἀπευθύνεται ὁ λαός γιά νά ζητήσει βασιλιά. Αὐτός ἀναδεικνύει τόν Σαούλ διαλέγοντας καί χρίοντάς τον βασιλιά, ἀλλά καί αὐτός τόν ἐξουδετερώνει, ὅταν μέ ἐντολή τοῦ Θεοῦ χρίει νέο βασιλιά, τόν Δαβίδ. Εἶναι ὁ ἐκπρόσωπος τοῦ Γιαχβέ, ἀλλά καί μία προτύπωση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, καθώς συγκεντρώνει στό πρόσωπό του τά τρία ἀξιώματα· ἱερέας, προφήτης, βασιλιάς.

   Προβάλλει λαμπρός ὁ Σαμουήλ πάνω στό αἰώνιο βάθρο, ὅπου ἡ συνεργασία του μέ τόν Θεό τόν τοποθέτησε, σεβαστός καί θαυμαστός ὄχι μόνο στόν «Ἰσραηλίτην λαόν», ἀλλά καί στόν νέον Ἰσραήλ, στήν Ἐκκλησία. Καί εἶναι «ἀξιάγαστος», ἀξιοθαύμαστος καί «πανόλβιος», πανευτυχής, διότι εἶναι «θεοφόρος», θεοκίνητος, ἕνας πιστός καί ἀφοσιωμένος συνεργάτης τοῦ Θεοῦ.

 
«Ὀλυμπιάδα»