Μέσα στή χαρακτηριστική τῶν καιρῶν μας γενική σύγχυση καί ἀνατροπή τῶν ἐννοιῶν, γίνεται ἕνα σοβαρό μπέρδεμα, πού προσβάλλει ὅ,τι ἱερότερο σ᾿ αὐτό τόν κόσμο, τήν ἁγία μας ᾿Εκκλησία, καί θέτει σέ κίνδυνο ὅ,τι πολυτιμότερο, τή σωτηρία μας. Ποιό εἶναι τό μπέρδεμα; Θά τό ἐκθέσω ἁπλά· Γνώρισμα τῆς μίας ἁγίας καθολικῆς καί ἀποστολικῆς ᾿Εκκλησίας, τῆς ᾿Ορθοδόξου ᾿Εκκλησίας μας, εἶναι ἡ οἰκουμενικότητα, τό νά ἁπλώνει, δηλαδή, τήν ἀγάπη καί νά προτείνει τή σωστική δύναμή της σέ ὅλη τήν οἰκουμένη. ῾Η ᾿Εκκλησία, κατά τό παράδειγμα τοῦ Κυρίου καί ᾿Αρχηγοῦ της ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, «θέλει πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν» (Α´ Τι 2,4). Σέ καμία περίπτωση ὅμως καί γιά κανένα λόγο ἡ ᾿Εκκλησία δέν ἀδικεῖ τήν ἀλήθεια γιά νά ἐξυπηρετήσει δῆθεν τήν ἀγάπη, διότι ἀποκομμένη ἀπό τήν ἀλήθεια ἡ ἀγάπη ἐκφυλίζεται σέ ἀπάτη.
Αὐτήν τήν ἀπάτη προβάλλει ἐντυπωσιακά καί φαντασμαγορικά ἡ αἵρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. ῎Αν μᾶς ἐνοχλεῖ ἡ μαζοποίηση καί χυλοποίηση τῶν πάντων κάτω ἀπό τόν ὁδοστρωτήρα τῆς παγκοσμιοποίησης, δέν εἶναι λιγότερο ἐπικίνδυνη ἡ μετάλλαξη τῆς οἰκουμενικότητας τῆς ᾿Εκκλησίας στό πονηρό καί διάτρητο οἰκουμενιστικό μοντέλο, πού προωθεῖ ὁ Οἰκουμενισμός ἀνασταίνοντας τόν σαρωτικά ἀπέλπιδα συγκρητισμό. Αὐτός θά ἀποτελεῖ τή βάση τῆς προσχεδιασμένης καί ἤδη ἐκκολαπτόμενης νέας ἐκκλησίας.
᾿Αλλά τό ἄρθρο αὐτό δέν προτίθεται νά ἀναφερθεῖ διεξοδικά στήν αἵρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, γιά τήν ὁποία ἄλλωστε ἔχουν γραφεῖ καί γράφονται πολλά. ῾Ο γράφων, ὡς μέλος τῆς ᾿Ορθοδόξου ᾿Εκκλησίας καί χωρίς καθόλου νά ἀμφισβητεῖ τήν ὀρθοδοξία ὁποιουδήποτε ἄλλου ὀρθοδόξου, αἰσθάνεται τήν ἀνάγκη νά ἐκφράσει τήν ἀγωνία καί τόν πόνο του γιά τά τεκτενόμενα εἰς βάρος τῆς ᾿Ορθοδοξίας· ᾿Εν ὀνόματι τῆς οἰκουμενιστικῆς ἑνότητος καί ἀγάπης καταπατοῦνται κατάφωρα καί ἀσύστολα θεσμοί αἰώνων. Παραθεωρεῖται ὡς ξεπερασμένο καί ἀναχρονιστικό τό ἱερό Πηδάλιο τῆς ᾿Εκκλησίας, διαγράφονται ἱεροί κανόνες, ἀθετεῖται ἡ εὐαγγελική γραμμή, τήν ὁποία μέ ἀκρίβεια καί φόβο Θεοῦ ἀκολούθησαν οἱ ἅγιοι πατέρες μας, καί ἐπιχειρεῖται ἡ «μετάθεσις ὁρίων» τά ὁποῖα ἐκεῖνοι ἔθεσαν καί ὑπερασπίσθηκαν μέ θυσίες, δάκρυ καί αἷμα.
Σ᾿ αὐτό τό πλαίσιο ἐκτυλίχθηκαν στά τέλη τοῦ 2006 δύο γεγονότα τά ὁποῖα ἀπάδουν πρός τήν παράδοση τῆς ᾿Ορθοδόξου ᾿Εκκλησίας, γι᾿ αὐτό ἐμβάλλουν σέ ἀγωνία καί προβληματισμό, πληγώνουν καί σκανδαλίζουν τόν πιστό λαό· Πρόκειται γιά τήν ἐπίσκεψη τοῦ πάπα Βενεδίκτου Ράτσιγκερ στό Φανάρι κατά τή θρονική ἑορτή τοῦ ἁγίου ᾿Ανδρέα καί ὅλες τίς τιμές πού ἀνεπίτρεπτα τοῦ ἀποδόθηκαν ἀπό τόν Οἰκουμενικό μας Πατριάρχη, σάν νά ἐπρόκειτο γιά κάποιον ὀρθόδοξο πρωθιεράρχη. Δέν προλάβαμε νά συνέλθουμε ἀπό αὐτό καί ἀκολούθησε ἡ παρά τή θέληση τῆς ἱεραρχίας ἐπίσκεψη τοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου μας μέ συνοδία ἱεραρχῶν στό Βατικανό, ἡ συνάντησή του μέ τόν πάπα, ἡ κοινή δήλωσή τους.
Τό χειρότερο εἶναι ὅτι αὐτές οἱ σοβαρές, ἀθέμιτες καί ἀνήκουστες παραβάσεις ἐντέχνως ἀποχρωματίζονται ἀπό τό πνευματικό τους κόστος· ᾿Αποσιωπᾶται ἡ πραγματική ζημία πού προξενοῦν καί διατυμπανίζεται ἕνα κάλπικο κέρδος. Αὐτό κάνουν φλάμπουρο κάποιοι δημοσιογράφοι καί διαμορφώνουν ἀνάλογα τήν κοινή γνώμη. Οἱ παραβάσεις προβάλλονται κυρίως ὡς διπλωματικές ἐπιτυχίες. Καλύπτονται καί ὡραιοποιοῦνται κάτω ἀπό τό χιτώνα τῆς κοινῆς προσπάθειας γιά τήν κοινωνική δικαιοσύνη, τῆς ἀγάπης γιά τόν ἄνθρωπο καί τῆς μέριμνας γιά τά «μείζονα» προβλήματά του, τά ὁποῖα βέβαια ἐκτιμῶνται μέ καθαρά κοσμικά, πολιτικά καί ὑλιστικά κριτήρια. ῾Η θεολογική διάσταση, ἡ ἀλήθεια τοῦ δόγματος ἀγνοεῖται καί ἀποσιωπᾶται ἐντελῶς. Μέσα σ᾿ ἕνα σκόπιμα καλλιεργούμενο κλίμα ἐνθουσιασμοῦ γιά τή «μεγάλη ἐπιτυχία» ὁ κόσμος παραπλανᾶται καί ἀποκοιμίζεται μέ τό γλυκερό παραμύθι τῆς οἰκουμενιστικῆς ἑνότητος, ἐνῶ ὅσοι διαφωνοῦν ἤ ἐκφράζονται μέ δυσπιστία ἤ ἀνησυχία, στιγματίζονται ὡς φανατικοί φονταμενταλιστές, ἀσυγχρόνιστοι, στενοκέφαλοι καί πάντως ἄγευστοι ἀγάπης.
᾿Αξιοσημείωτο εἶναι ὅτι στίς συναντήσεις τόσο τῆς Κωνσταντινουπόλεως ὅσο καί τοῦ Βατικανοῦ ἔγινε ἀναφορά στήν ἀνανέωση τοῦ ἀπό καιρό «παγωμένου» θεολογικοῦ διαλόγου ᾿Ορθοδοξίας καί Παπισμοῦ καί ἐκφράσθηκε ἡ λαχτάρα γιά τή μετοχή στό κοινό ποτήριο τοῦ Μυστηρίου. ᾿Εξάλλου ὁ σημερινός πάπας φέρεται ὡς καλός γνώστης καί θαυμαστής τῆς ᾿Ορθοδοξίας. ᾿Αλλά σέ τί τάχα μᾶς ὠφελεῖ αὐτό; Μήπως δήλωσε παραίτηση ἀπό τό παπικό πρωτεῖο; Μήπως ἀποκήρυξε τό ἐπάρατο filioque ἤ κάποια ἀπό τίς ἄλλες δογματικές πλάνες τοῦ παπισμοῦ; Μήπως ἀποδοκίμασε τήν πολυκακούργα Οὐνία καί τό πλῆθος τῶν ἐγκλημάτων τοῦ παπισμοῦ εἰς βάρος τῆς ᾿Ορθοδοξίας; Μήπως ὑποσχέθηκε πώς δέν θά ἐπαναληφθοῦν; ῾Απλῶς εὐχήθηκε γιά τήν ἕνωση γενικά καί ἀόριστα ἤ μᾶλλον πολύ συγκεκριμένα· ὅταν μιλᾶ γιά ἕνωση ὁ παπικός Οἰκουμενισμός ἐννοεῖ τήν ὑποταγή τῆς ᾿Ορθοδοξίας στήν ἐξουσία τοῦ πάπα.
Εἶναι γνωστή ἀπό παλιά αὐτή ἡ νοοτροπία τοῦ παπισμοῦ. Τό θλιβερό εἶναι ὅτι στίς μέρες μας, δυστυχῶς, βρίσκει ὄχι λίγους ὑποστηρικτές καί μεταξύ τῶν ὀρθοδόξων θεολόγων καί ἱεραρχῶν. Βέβαια, ἡ ἐπιστροφή τῶν πλανεμένων στήν ἀλήθεια τῆς ὀρθοδόξου πίστεως εἶναι ὁ πόθος καί ὁ πόνος ὅλων μας. Οἱ προσπάθειες γιά προσέγγιση ἔχουν ξεκινήσει ἐδῶ καί δέκα αἰῶνες. Πολλές φορές ὅμως ναυάγησε ὁ περιβόητος διάλογος, διότι ἀπό πλευρᾶς τῶν παπικῶν ἐκδηλώθηκαν τάσεις παραγκωνισμοῦ τῆς ἀλήθειας ἐν ὀνόματι τῆς ἀγάπης. Σωστά εἶχε διακηρύξει ὁ μακαριστός᾿Αρχιεπίσκοπος κυρός Χριστόδουλος στό Χαλέπι τό 2003· «῾Ο διάλογος τῆς ἀγάπης διευκολύνει στό νά ὑπάρχει καταλλαγή μέ τούς ρωμαιοκαθολικούς (ἐν. παπικούς), ἀλλά δέν συμβάλλει στήν ἐπί τῆς οὐσίας ἑνότητα καί ἐπί πλέον δρᾶ ἀρνητικά, διότι ὁδηγεῖ στήν περιθωριοποίηση τῶν ἐκκλησιολογικῶν, θεολογικῶν καί δογματικῶν διαφορῶν. Μόνον ἡ ἄρση τῶν διαφορῶν αὐτῶν μπορεῖ νά ὁδηγήσει τόν διάλογο σέ ἀγαθά ἀποτελέσματα».
῾Ωστόσο, χωρίς νά συντελεσθεῖ καμία ἄρση τῶν δογματικῶν διαφορῶν σπεύδουμε νά ἀγκαλιάσουμε τόν πάπα σάν νά θέλουμε νά ἐνισχύσουμε τήν ἰδέα του ὅτι εἶναι ὁ θρησκευτικός πλανητάρχης. Μήπως θαμπωθήκαμε ἀπό τήν ἀγαπολογία καί ὡραιολογία τῶν παπικῶν καί λησμονοῦμε τήν ἀλήθεια; ᾿Αλλά, ὅπως ἔλεγε ὁ ἀείμνηστος π. Γεώργιος Φλωρόφσκι, οἱ διάλογοι μέ τό Βατικανό ὀφείλουν νά μεταφέρουν τήν ἀλήθεια τῆς ᾿Ορθοδοξίας· διαφορετικά δέν ἔχουν λόγο διενεργείας.
Δέν εἶναι τῆς ὥρας μία διεξοδική ἀναφορά στήν ἱστορία, πού μαρτυρεῖ ἀκαταγώνιστα ὅτι ἡ παπική ἀγάπη ἐξαντλεῖται στά λόγια, ἐνῶ στήν οὐσία ἐπιζητεῖ τήν κυριαρχία. Παραπέμπω στή δίτομη «Μελέτη ἱστορική περί τῶν αἰτίων τοῦ σχίσματος», τοῦ ἁγίου Νεκταρίου. ᾿Εκεῖ θά δεῖ ὁ ἀναγνώστης ὅτι οἱ πρῶτες ἀπόπειρες τῶν παπῶν γιά τήν ἐξάσκηση ἡγεμονικῆς ἐξουσίας στήν ᾿Εκκλησία ἐκδηλώνονται ἤδη ἀπό τόν 2ο μ.Χ. αἰώνα, ὅταν ὁ πάπας Βίκτωρ ἀφόριζε ὅλους ὅσοι διαφωνοῦσαν μαζί του!
Μετά τήν ἀπόσχισή του ἀπό τήν ᾿Ορθοδοξία ὁ παπισμός ζητᾶ στήριγμα στό ξίφος τῆς πολιτικοστρατιωτικῆς δυνάμεως. Τά ἀλλεπάλληλα στίφη τῶν σταυροφόρων, καί μάλιστα τῆς τετάρτης σταυροφορίας (1204 μ.Χ.), πού ἦρθαν μέ τό πρόσχημα νά ἐλευθερώσουν τούς ἁγίους τόπους, ἤθελαν νά ἐπιβάλουν δυναμικά τήν παπική ἐξουσία στήν ὀρθόδοξη ᾿Ανατολή. Πόσο γελάσθηκαν!
῾Η προσπάθεια στή Φερράρα-Φλωρεντία, τίς παραμονές τῆς ἁλώσεως τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἀπό τούς Τούρκους, ἀπέτυχε. Μέσα στόν γενικό πανικό καί τήν πίεση πού ἀσκοῦσαν οἱ παπικοί, ἦταν ἀρκετή ἡ ἄρνηση ἑνός Μάρκου Εὐγενικοῦ γιά νά ἀκυρώσει τά σχέδιά τους καί νά ἀναγκάσει τόν πάπα νά ὁμολογήσει ἡττημένος· «Μᾶρκος οὐχ ὑπέγραψεν, οὐδέν ἐποιήσαμεν»! ῾Η ψευδοένωση ἐπί Βέκκου ἦταν μία γελοιότητα, ἐνῶ οἱ φοβερές μηχανορραφίες στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας ἔπεσαν στό κενό, καθώς τά παπικά ἐγκλήματα διόγκωσαν τήν ἀγανάκτηση τοῦ λαοῦ.
᾿Αποτροπιαστικά ἐγκλήματα ἔγιναν καί ἀργότερα (1941-1945). Στήν Κροατία οἱ οὔστασι -οἱ ναζοί τοῦ παπισμοῦ- κατακρεούργησαν 800.000 ᾿Ορθοδόξους, οἱ ὁποῖοι ἀρνοῦνταν νά προσχωρήσουν στόν παπισμό. Φρικιαστικές βιαιότητες μέ φωτογραφίες καί νοτκουμέντα περιέχουν δύο ἱστορικές μελέτες γραμμένες μάλιστα ἀπό παπικούς, οἱ ὁποῖοι ὁμολογοῦν ὅτι ντρέπονται γιά τό θρήσκευμά τους. (Βλ. Εd. Ρaris Genoside in Satellite Croatia, 1941-1945, μτφ. L. Perkins, Melburne 1981 καί Μ.Α. Rivelli, L' Archivescovo del genocidio Milano1998). Τόν ἀρχιτέκτονα αὐτῆς τῆς θηριωδίας, καθολικό ἀρχιεπίσκοπο τοῦ Ζάγκρεμπ Στέπινατς εἶχε ἀνακηρύξει ἅγιο ὁ προηγούμενος πάπας ᾿Ιωάννης Παῦλος Βοϊτίλα. Κι ἐμεῖς προσκαλέσαμε καί δεχθήκαμε αὐτόν τόν πάπα στήν ᾿Αθήνα μέ τιμές, ἐνῶ κατά τήν πρόσφατη ἐπίσκεψή του στό Βατικανό ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπός μας ἔψαλε στόν τάφο του «αἰωνία ἡ μνήμη»!
᾿Από τόν 16ο αἰώνα τήν ἐπέκταση τῆς θρησκευτικοπολιτικῆς ἐξουσίας τοῦ παπισμοῦ στήν ᾿Ανατολή ἀνέλαβε ἡ Οὐνία· Διατηρώντας πλήρως τά δόγματα καί τό λειτουργικό τυπικό τῆς ᾿Ορθοδόξου ἐκκλησίας ἐπιβάλλει μόνο ἕναν ὅρο στούς ᾿Ορθοδόξους πού προσηλυτίζει· τήν ὑποταγή στόν πάπα! ᾿Ασύλληπτα ὄργια διέπραξαν οἱ οὐνίτες παλαιότερα ἀλλά καί πρόσφατα, στίς χῶρες τῆς ᾿Ανατολικῆς Εὐρώπης μετά τήν κατάρρευση τοῦ κομμουνισμοῦ.
Κατ᾿ ἐπανάληψιν ᾿Ορθόδοξοι ἱεράρχες καταδίκασαν τήν Οὐνία καί τόνισαν ὅτι «τό θέμα αὐτό ἀποτελεῖ τό μεῖζον πρόβλημα» στίς σχέσεις μας μέ τόν παπισμό. ῾Ωστόσο, κατά τήν ἐπίσκεψη τοῦ πάπα στό Φανάρι, ἀνάμεσα στίς ἄλλες ἐκδηλώσεις ἀγάπης, ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης δώρισε χρυσό σταυρό στόν καρδινάλιο ᾿Ιγνάτιο, ἀρχηγό τῶν οὐνιτῶν! Ξέρουμε τί κάνουμε; Τέτοιες συμπεριφορές παραπέμπουν σ᾿ ἐκεῖνο τό σοφό γιά τήν περίπτωσή του σύστημα τοῦ βασιλιᾶ τοῦ Πόντου Μιθριδάτη (132-63 π.Χ)· Παίρνοντας καθημερινά μεγαλύτερη ἀλλά ὄχι θανατηφόρα ποσότητα δηλητηρίου ἀπέκτησε ἀνοσία στό δηλητήριο. Μ᾿ αὐτόν τόν τρόπο ἤθελε νά προφυλαχθεῖ ἀπό πιθανό δηλητηριασμό ἀπό τούς ἐχθρούς του Ρωμαίους. ᾿Αντίθετα ἐμεῖς μέ καθημερινές μικρές ἤ μεγάλες δόσεις οἰκουμενισμοῦ ἀμβλύνουμε τά κριτήρια τῆς ᾿Ορθοδοξίας, τόσο ὥστε μόνοι μας νά «βγάζουμε τά μάτια μας». Καί φθάσαμε νά μήν ἀντιλαμβανόμαστε κἄν ὅτι ὁ πάπας δέν ζητᾶ ἕνωση ἀλλά ὑποταγή. Τό θέμα ὅμως εἶναι μεγάλο· θά συνεχίσουμε, σύν Θεῷ.
Στέργιος Ν. Σάκκος