᾿Από τόν μακαρισμό πού διατύπωσε κάποιος ἀπό τούς φαρισαίους πού συμμετεῖχαν στό δεῖπνο ὁ Κύριος πῆρε τήν ἀφορμή νά διηγηθεῖ τήν παραβολή τοῦ δείπνου. ῾Η παραβολή αὐτή διδάσκει ὅτι ἡ εἴσοδος στήν βασιλεία τοῦ Θεοῦ δέν ἀποτελεῖ ἀποκλειστικό προνόμιο τῶν ᾿Ιουδαίων οὔτε κεκτημένο δικαίωμα εἰδικά γιά τήν τάξη τῶν φαρισαίων. ῾Ο Θεός δέν μοιάζει μέ τούς φαρισαίους οἰκοδεσπότες, πού καλοῦν στά συμπόσια μόνο τούς πλούσιους φίλους καί συγγενεῖς τους. Στό συμπόσιο τῆς οὐράνιας βασιλείας του προσκαλεῖ ὄχι μόνο τούς φίλους ᾿Ιουδαίους, ἀλλά καί τούς ἐχθρούς ἐθνικούς, τούς φτωχούς καί τυφλούς πνευματικά.
῾Η παραβολή τοῦ δείπνου διαβάζεται ὡς εὐαγγελική περικοπή τήν δεύτερη Κυριακή πρίν ἀπό τά Χριστούγεννα, τήν Κυριακή τῶν προπατόρων. Μοιάζει πολύ μέ τήν παραβολή τῶν βασιλικῶν γάμων, τήν ὁποία παραθέτει ὁ εὐαγγελιστής Ματθαῖος (βλ. 22,1-14), ἀλλά δέν εἶναι ἡ ἴδια. ᾿Εκείνη εἰπώθηκε στό ἱερό τοῦ ναοῦ πρός τούς ἀρχιερεῖς καί πρεσβυτέρους τοῦ λαοῦ, αὐτή κατά τήν πορεία τοῦ ᾿Ιησοῦ ἀπό τήν Γαλιλαία πρός τά ᾿Ιεροσόλυμα, στό σπίτι κάποιου φαρισαίου.
῾Η παραβολή τῶν βασιλικῶν γάμων ἔχει ἠθικό χαρακτήρα· διδάσκει ὅτι γιά νά παρουσιασθοῦμε στόν Θεό πού μᾶς κάλεσε, πρέπει νά εἴμαστε ἕτοιμοι. ῾Η παραβολή τοῦ δείπνου ἀποκαλύπτει μία θεολογική ἀλήθεια· ῾Ο Θεός ἀπευθύνει τό προσκλητήριό του σέ ὅλους ἀνεξαιρέτως τούς ἀνθρώπους. Γιά τήν ἀνταπόκριση εὐθύνεται ὁ καθένας προσωπικά.
14,15. ᾿Ακούσας δέ τις τῶν συνανακειμένων ταῦτα εἶπεν αὐτῷ· μακάριος ὃς φάγεται ἄριστον ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ Θεοῦ.
Μέ τήν ἀνάσταση θά ὁλοκληρωθεῖ ἡ αἰώνια ζωή καί θά συντελεσθεῖ ἡ ἀνταπόδοση. Εὔλογα, λοιπόν, ἀκούσας τις τῶν συνανακειμένων ταῦτα, κάποιος ἀπό τούς συνδαιτυμόνες, ὅταν ἄκουσε ὅσα εἶπε ὁ ᾿Ιησοῦς γιά ἀνταπόδοση καί ἀνάσταση, μεταφέρει τόν λόγο στήν ὕψιστη ἀνταπόδοση πού εἶναι ἡ ἀπόλαυση τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Λέει στόν Κύριο· μακάριος ὃς φάγεται ἄριστον ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ Θεοῦ, μακάριος ἐκεῖνος πού θά συμμετέχει στό γεῦμα τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ. ῾Ο μακαρισμός ἀπηχεῖ τήν ἰουδαϊκή ἀντίληψη ὅτι ὁ Μεσσίας θά εἶναι ἕνας ἔνδοξος ἐπίγειος βασιλιάς, πού θά ἐλευθερώσει τούς ᾿Ιουδαίους ἀπό τόν ζυγό τῆς δουλείας καί θά τούς χορτάσει μέ ἀγαθά καί εὐλογίες.
῾Ως γνήσιος φαρισαῖος ὁ ἄνθρωπος πού εἶπε τόν μακαρισμό θά εἶχε ἀσφαλῶς τήν αὐτάρεσκη βεβαιότητα ὅτι ὁ ἴδιος ὁπωσδήποτε θά περιλαμβάνεται δικαιωματικά ἀνάμεσα στούς μακαρίους πού θά καθίσουν στό τραπέζι τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ. ῾Ο Κύριος πατάσσει τήν αὐταρέσκεια τοῦ φαρισαίου μέ τήν παραβολή πού διηγεῖται στήν συνέχεια.
14,16. ῾Ο δὲ εἶπεν αὐτῷ· ἄνθρωπός τις ἐποίησε δεῖπνον μέγα καὶ ἐκάλεσε πολλούς.
Κάποιος ἄνθρωπος ἔκανε δεῖπνο μεγάλο καί κάλεσε πολλούς. Τό δεῖπνον εἶναι μία ὄμορφη ὥρα στήν ζωή τῶν ἀνθρώπων μετά ἀπό τόν κόπο τῆς ἡμέρας, κατάλληλη γιά ἁπλές ἤ ἐπίσημες συνάξεις καί ἐπικοινωνίες. Σύμφωνα μέ τήν ἑρμηνεία τῆς παραβολῆς, ὁ ἄνθρωπος πού παραθέτει τό δεῖπνο εἶναι ὁ φιλάνθρωπος Θεός. Τό παρατιθέμενο δεῖπνο εἰκονίζει τήν εὐφρόσυνη κοινωνία τῶν ἀνθρώπων μέ τόν Θεό μέσα στήν ᾿Εκκλησία του καί αἰώνια στήν οὐράνια βασιλεία του. Χαρακτηρίζεται μέγα, δηλαδή μεγαλόπρεπο καί πλούσιο, γιά πολλούς λόγους·
α) Εἶναι μεγάλος αὐτός πού κάνει τό δεῖπνο.
β) Εἶναι πολύτιμα τά ἀγαθά πού παρατίθενται.
γ) ῎Εχει μεγάλη διάρκεια· ἐκτείνεται στήν αἰωνιότητα.
δ) ῎Εχουν μεγάλες διαστάσεις οἱ ὠφέλειες πού προκύπτουν ἀπό τήν συμμετοχή στό δεῖπνο.
ε) Εἶναι πολλοί οἱ καλεσμένοι. Στούς πολλοὺς πού κλήθηκαν ἀρχικά νά παρευρεθοῦν συγκαταλέγονται οἱ δώδεκα φυλές τοῦ ᾿Ισραήλ, οἱ ᾿Ιουδαῖοι ὅλων τῶν αἰώνων μέχρι καί τήν ἐποχή τοῦ ᾿Ιησοῦ.
14,17. καὶ ἀπέστειλε τὸν δοῦλον αὐτοῦ τῇ ὥρᾳ τοῦ δείπνου εἰπεῖν τοῖς κεκλημένοις· ἔρχεσθε, ὅτι ἤδη ἕτοιμά ἐστι πάντα.
Οἱ ἄνθρωποι τῆς παραβολῆς εἶχαν δεχθεῖ ἐγκαίρως τήν πρόσκληση γιά τό δεῖπνο, ἀλλά τῇ ὥρᾳ τοῦ δείπνου, ὅταν ἔφθασε ἡ ὥρα νά ἀρχίσει τό δεῖπνο ὁ οἰκοδεσπότης ἀπέστειλε τὸν δοῦλον αὐτοῦ γιά τήν τελευταία ὑπενθύμιση ὅτι ἤδη ἕτοιμά ἐστι πάντα, εἶναι ὅλα ἕτοιμα. ῏Ηταν μία εὐγενική χειρονομία ἐκ μέρους τοῦ οἰκοδεσπότη. ᾿Ακόμη καί σήμερα στούς ἀνατολικούς λαούς ἐπικρατεῖ ἡ συνήθεια νά γίνεται μία ὑπενθύμιση στούς καλεσμένους λίγο πρίν ἀπό τό δεῖπνο, ὅταν ὅλα εἶναι ἕτοιμα καί πρόκειται νά ἀρχίσει τό γλέντι.
῾Η ἑρμηνεία τῆς παραβολῆς ταυτίζει τόν ἀπεσταλμένο δοῦλον μέ τούς κατά καιρούς ἀπεσταλμένους τοῦ Θεοῦ καί εἰδικώτερα μέ τόν Πρόδρομο καί μάλιστα μέ τόν ᾿Ιησοῦ Χριστό, τόν Υἱό τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος «ἑαυτὸν ἐκένωσε μορφὴν δούλου λαβών» (Φι 2,7). ῾Ο ᾿Ιησοῦς Χριστός εἶναι ὁ δοῦλος ἀλλά συγχρόνως καί ὁ οἰκοδεσπότης καί κύριος τοῦ συμποσίου. Οἱ καλεσμένοι, ὁ ἐκλεκτός λαός τῶν ᾿Ιουδαίων, ποικιλοτρόπως εἶχαν εἰδοποιηθεῖ ἤδη ἀπό τήν ἐποχή τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Τῇ ὥρᾳ τοῦ δείπνου, τήν ὥρα πού ὅλα ἦταν ἕτοιμα, ὅταν πλέον εἶχε φθάσει τό «πλήρωμα τοῦ χρόνου» (Γα 4,4), ἦλθε ὁ ἴδιος ὁ ᾿Ιησοῦς Χριστός γιά νά πεῖ σ᾿ αὐτούς ὅτι ἔφθασε ἡ στιγμή γιά τήν ἀνέκφραστη ἀπόλαυση τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ἤδη ἕτοιμά ἐστι πάντα. Τά ἑτοίμασε ὅλα, λέει ὁ ἅγιος Κύριλλος, «ἁμαρτιῶν ἀπόθεσιν, Πνεύματος ἁγίου μέθεξιν, υἱοθεσίας λαμπρότητα, βασιλείαν οὐρανῶν», ὁ ἴδιος «ὁ Θεὸς καὶ Πατὴρ ἐν Χριστῷ».
14,18-20. Καὶ ἤρξαντο ἀπὸ μιᾶς παραιτεῖσθαι πάντες. ῾Ο πρῶτος εἶπεν αὐτῷ· ἀγρὸν ἠγόρασα, καὶ ἔχω ἀνάγκην ἐξελθεῖν καὶ ἰδεῖν αὐτόν· ἐρωτῶ σε, ἔχε με παρῃτημένον. Καὶ ἕτερος εἶπε· ζεύγη βοῶν ἠγόρασα πέντε, καὶ πορεύομαι δοκιμάσαι αὐτά· ἐρωτῶ σε, ἔχε με παρῃτημένον. Καὶ ἕτερος εἶπε· γυναῖκα ἔγημα, καὶ διὰ τοῦτο οὐ δύναμαι ἐλθεῖν.
῾Η εὐγενική καλωσύνη τοῦ οἰκοδεσπότη δέν συγκίνησε καθόλου τούς καλεσμένους. ᾿Αρνοῦνται νά παρευρεθοῦν στό δεῖπνο καί μάλιστα μέ ἕναν τρόπο ἄκομψο, προσβλητικό καί ὑποτιμητικό. Σάν νά ἦταν συνεννοημένοι μεταξύ τους, ἤρξαντο ἀπὸ μιᾶς παραιτεῖσθαι πάντες, δήλωναν παραίτηση ὅλοι.
῾Η παραβολή μνημονεύει τρεῖς περιπτώσεις καλεσμένων, πού φαίνονται ἄνθρωποι εὐκατάστατοι, μεγαλοκτηματίες καί ἐκπροσωποῦν ὅλες τίς κατηγορίες καί ἀξίες τοῦ ὑλιστικοῦ κόσμου. Καί οἱ τρεῖς ἐπαναλαμβάνουν μέ ἔμφαση τήν ἀπάντηση· ἐρωτῶ σε, ἔχε με παρῃτημένον, ἡ ὁποία μεταφράζεται· «Συγχώρεσέ με γιά τήν ἀπουσία μου», ἀλλά οὐσιαστικά σημαίνει· «Παράτα με, ἄφησέ με στήν ἡσυχία μου».
Εἶναι ἀξιοσημείωτο ὅτι οἱ ἀσχολίες πού κρατοῦν τούς καλεσμένους μακριά ἀπό τό δεῖπνο εἶναι ἔντιμες καί νόμιμες, δέν εἶναι κατακριτέες οὔτε ἁμαρτωλές. Καταντοῦν, ὡστόσο, ἀπαράδεκτες καί θανάσιμα ἐπικίνδυνες, ἐπειδή τούς ἀπορροφοῦν καί τούς κρατοῦν ἔξω ἀπό τήν βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Μπορεῖ, πράγματι, κάποιος νά περιπλακεῖ σέ ἔργα ἐπιτρεπτά καί νά χάσει ἐξαιτίας αὐτῶν τήν σωτηρία του, καθώς οἱ μέριμνες, τά πλούτη καί οἱ ἡδονές αὐτῆς τῆς ζωῆς συμπνίγουν τά ἀγαθά σπέρματα καί δέν τά ἀφήνουν νά καρποφορήσουν μέσα του (βλ. Λκ 8,14).
Παρ᾿ ὅλο πού φαίνονται διαφορετικές οἱ δικαιολογίες μέ τίς ὁποῖες αἰτιολογοῦν τήν ἄρνησή τους οἱ καλεσμένοι, ὅλες ξεκινοῦν ἀπό τήν ἴδια νοοτροπία, ἀπό τήν ἀδιαφορία, καί ἐκφράζουν τήν κακή θέλησή τους. ᾿Ενῶ ἀρχικά δέχθηκαν τήν πρόσκληση, στήν συνέχεια τήν ἀθετοῦν δίχως σοβαρό λόγο. Οὐσιαστικά δίδουν τήν προτεραιότητα σέ διάφορες ὑποθέσεις καί ἀσχολίες ὑποτιμώντας τό δεῖπνο καί τόν οἰκοδεσπότη πού τούς κάλεσε. Οἱ ἀπαντήσεις τους εἶναι ἀνειλικρινεῖς·
α) ᾿Αγρὸν ἠγόρασα, καὶ ἔχω ἀνάγκην ἐξελθεῖν καὶ ἰδεῖν αὐτόν, λέει ὁ πρῶτος καλεσμένος. Προφανῶς εἶχε δεῖ τόν ἀγρό πρίν τόν ἀγοράσει. Τώρα θέλει νά τόν ξαναδεῖ γιά νά μελετήσει ἀπό κοντά τήν ἀξιοποίησή του καί νά δώσει τίς σχετικές ὁδηγίες στούς δούλους πού θά ἐπιμελοῦνταν τήν καλλιέργεια τοῦ ἀγροῦ. Δέν ἦταν, λοιπόν, τόσο ἀνυπέρθετη ἡ ἐπίσκεψη· μποροῦσε νά ἀναβληθεῖ γιά κάποια ἄλλη ὥρα, μετά τό δεῖπνο.
β) Ζεύγη βοῶν ἠγόρασα πέντε, καὶ πορεύομαι δοκιμάσαι αὐτά· ῾Ο δεύτερος προσκεκλημένος προβάλλει ὡς ἐμπόδιο μία μεγάλη καί ὄχι συνηθισμένη ἀγορά πού ἔκανε, πέντε ζεύγη βοδιῶν! ᾿Επείγεται νά τά δοκιμάσει, νά διαπιστώσει τήν δύναμη, τήν ἀντοχή, τήν εὐπείθειά τους. Θεωρεῖ καί αὐτός λιγώτερο σημαντική τήν συμμετοχή του στό δεῖπνο.
γ) Γυναῖκα ἔγημα καὶ διὰ τοῦτο οὐ δύναμαι ἐλθεῖν· ῾Ο τρίτος προσκεκλημένος ἦταν νεόνυμφος καί αὐτό χρησιμοποιεῖ ὡς πρόφαση γιά τήν ἀποχή του ἀπό τό δεῖπνο. Δέν μποροῦσε βέβαια νά παραστεῖ μαζί μέ τήν γυναίκα του, διότι στά ἀρχαῖα συμπόσια συμμετεῖχαν μόνον ἄνδρες. ῎Επρεπε νά τήν ἀφήσει γιά λίγο μόνη, ὥστε νά παρευρεθεῖ στό συμπόσιο, ἄν τό ἤθελε. ᾿Εκεῖνος ὅμως ἀρνεῖται, πιθανόν διότι παρερμήνευσε ἕναν νόμο τοῦ Δευτερονομίου κατά τόν ὁποῖο· «ἐὰν δέ τις λάβῃ γυναῖκα προσφάτως, οὐκ ἐξελεύσεται εἰς πόλεμον, καὶ οὐκ ἐπιβληθήσεται αὐτῷ οὐδὲν πρᾶγμα· ἀθῷος ἔσται ἐν τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ ἐνιαυτὸν ἕνα, εὐφρανεῖ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, ἣν ἔλαβεν» (Δε 24,5). Αὐτό ὅμως δέν σήμαινε ὅτι ἀπαγορευόταν νά παρευρεθεῖ στό δεῖπνο.
῞Ολες οἱ παραπάνω ἀπαντήσεις μεγαλοποιοῦν ἀσήμαντους λόγους, προκειμένου νά ἀποκρύψουν τήν ἔλλειψη τῆς διαθέσεως γιά συμμετοχή στό δεῖπνο. ῾Υποδηλώνουν τήν προσκόλληση τοῦ ἀνθρώπου στά γήινα καί πρόσκαιρα καί τήν ἀδιαφορία του γιά τά οὐράνια καί αἰώνια ἀγαθά πού τοῦ προσφέρει ἡ θεϊκή ἀγάπη.
14,21. Καὶ παραγενόμενος ὁ δοῦλος ἐκεῖνος ἀπήγγειλε τῷ κυρίῳ αὐτοῦ ταῦτα. Τότε ὀργισθεὶς ὁ οἰκοδεσπότης εἶπε τῷ δούλῳ αὐτοῦ· ἔξελθε ταχέως εἰς τὰς πλατείας καὶ ῥύμας τῆς πόλεως, καὶ τοὺς πτωχοὺς καὶ ἀναπήρους καὶ χωλοὺς καὶ τυφλοὺς εἰσάγαγε ὧδε.
῾Ο δοῦλος τῆς παραβολῆς παραγενόμενος, ὅταν ἐπέστρεψε ἀπό τήν ἀποστολή του, ἀπήγγειλε τῷ κυρίῳ αὐτοῦ ταῦτα, μετέφερε μέ ἀκρίβεια στόν κύριό του, ὅπως εἶχε ὑποχρέωση, τίς ἀπαντήσεις πού ἔλαβε. ᾿Εκεῖνος, ὀργισθεὶς εἶπε τῷ δούλῳ αὐτοῦ, ἐξοργισμένος γιά τήν κατάδηλη περιφρόνηση καί ἀγνωμοσύνη τῶν καλεσμένων, ἔδωσε νέα ἐντολή στόν δοῦλο του. ᾿Απαιτεῖ μάλιστα νά τήν πραγματοποιήσει ταχέως, νά τακτοποιηθοῦν ὅλα καί νά πραγματοποιηθεῖ τό δεῖπνο χωρίς καθυστέρηση, ὥστε καί ἄν θελήσουν ἀργότερα νά ἔρθουν ἐκεῖνοι πού ἀρνήθηκαν, νά μήν μποροῦν πλέον.
Λέει στόν δοῦλο του ὁ οἰκοδεσπότης· ἔξελθε ταχέως εἰς τὰς πλατείας καὶ ῥύμας τῆς πόλεως, πήγαινε γρήγορα στίς πλατεῖες καί στά στενά δρομάκια τῆς πόλεως, σέ δημόσια μέρη, δηλαδή, ὅπου σύχναζαν πολλοί ἄνθρωποι ὅλων τῶν τάξεων. ᾿Από ἐκεῖ εἰσάγαγε ὧδε, νά ὁδηγήσεις ἐδῶ, στό δεῖπνο, τοὺς πτωχούς, τούς ταλαίπωρους ἐπαῖτες, καὶ ἀναπήρους καὶ χωλούς καὶ τυφλοὺς, ἀνθρώπους ταπεινούς, ἀδύναμους καί καταφρονεμένους. Αὐτοί θά ἀντικαταστήσουν στό δεῖπνο τούς ἀξιοπρεπεῖς γαιοκτήμονες καί προύχοντες πού ἀρνήθηκαν νά ἀνταποκριθοῦν στήν τιμητική πρόσκληση τοῦ οἰκοδεσπότη.
῾Ο Κύριος «πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν» (Α´ Τι 2,4). Τό προσκλητήριό του εἶναι οἰκουμενικό, ἀπευθύνεται σέ ὅλους. Εἶναι, λοιπόν, βέβαιο, ὅτι καί ἄν οἱ πρῶτοι καλεσμένοι ἀνταποκρίνονταν στήν πρόσκληση, ὁ οἰκοδεσπότης θά καλοῦσε καί τούς καταφρονεμένους. Προηγήθηκε ὅμως ἡ πρόσκληση πρός τίς τάξεις πού ἀρνήθηκαν, ὥστε νά φανεῖ ἡ προσωπική τους εὐθύνη καί νά εἶναι ἀναπολόγητοι. ῾Η κίνηση αὐτή τοῦ οἰκοδεσπότη δηλώνει ὅτι στήν βασιλεία τοῦ Θεοῦ γίνονται δεκτοί ἄνθρωποι φτωχοί, ἄσημοι καί ἀσθενεῖς, μέ τήν προϋπόθεση, βέβαια, ὅτι θά ἀνταποκριθοῦν στό κάλεσμά του. ᾿Αντί τῶν ἐπιφανῶν ᾿Ιουδαίων καί τῶν προκρίτων φαρισαίων, πού περιφρόνησαν τό κάλεσμα τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, θά παρακαθήσουν στό δεῖπνο τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ οἱ φτωχοί καί περιφρονημένοι, ὁ «ἄμ χαάρετς», ὁ λαός τῆς γῆς, πού πρόθυμα δέχθηκαν τό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου. «Τὰ μωρὰ τοῦ κόσμου καὶ οἱ ἐξουθενωμένοι, οὗτοι ἐκλήθησαν», σχολιάζει ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος (πρβλ. Α´ Κο 1,27).
14,22-23. Καὶ εἶπεν ὁ δοῦλος· κύριε, γέγονεν ὡς ἐπέταξας, καὶ ἔτι τόπος ἐστί. Καὶ εἶπεν ὁ κύριος πρὸς τὸν δοῦλον· ἔξελθε εἰς τὰς ὁδοὺς καὶ φραγμοὺς καὶ ἀνάγκασον εἰσελθεῖν, ἵνα γεμισθῇ ὁ οἶκός μου.
᾿Επιστρέφοντας τήν δεύτερη φορά ὁ δοῦλος ἀνακοινώνει ὅτι ἐκτελέσθηκε ἡ διαταγή τοῦ κυρίου του, ἀλλά ὑπάρχει ἀκόμη χῶρος καί γιά ἄλλους· κύριε, γέγονεν ὡς ἐπέταξας, καὶ ἔτι τόπος ἐστί. ῾Ο οἰκοδεσπότης τόν στέλνει τώρα εἰς τὰς ὁδοὺς καὶ φραγμούς, στούς δρόμους καί σέ ὑπαίθριους περιφραγμένους χώρους, δηλαδή πάλι σέ μέρη πολυσύχναστα. ᾿Εδῶ βλέπουν οἱ ἅγιοι πατέρες τήν στροφή τοῦ εὐαγγελίου στά ἔθνη.
῾Η ἐντολή ἀνάγκασον εἰσελθεῖν δέν σημαίνει ἀσφαλῶς ἄσκηση βίας· τονίζει τήν ἐπίμονη προσπάθεια πού ὀφείλει νά καταβάλει ὁ δοῦλος, ὥστε νά πείσει τούς ἀνθρώπους νά δεχθοῦν τήν ἀπίστευτη καί ἀπροσδόκητη πρόσκληση ξεπερνώντας κάθε δισταγμό. ῾Η ἐπιθυμία τοῦ οἰκοδεσπότη, ἵνα γεμισθῇ ὁ οἶκός μου, φανερώνει τήν γενναιόδωρη ἀγάπη του καί ἐπιβεβαιώνει ὅτι ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ δέν ἀνέχεται τά κενά, ὅπως καί ἡ φύση. ῎Αν ἀρνήθηκαν νά συμμετέχουν στήν χαρά τῆς βασιλείας ἐκεῖνοι πού ἐπί αἰῶνες ἑτοιμάζονταν γι᾿ αὐτήν, θά βρεῖ ὁ Θεός ἄλλους, δέν θά μείνει ἄδειος ὁ παράδεισος!
Μετά τόν φτωχό καί περιφρονημένο λαό τοῦ ᾿Ισραήλ δέχονται τήν πρόσκληση τῆς σωτηρίας τά εἰδωλολατρικά ἔθνη, πού οἱ φαρισαῖοι μέ βδελυγμία τά περιφρονοῦσαν. ᾿Αποξενωμένα ὥς τότε ἀπό τίς δωρεές τοῦ Θεοῦ (βλ. ᾿Εφ 2,12) ἦταν βυθισμένα ἐπί αἰῶνες στό σκοτάδι τῆς εἰδωλολατρίας. Τό ἐπίμονο ὅμως κήρυγμα τῶν ἀποστόλων, ἡ ἀνυπέρβλητη δύναμη τοῦ θεόπνευστου εὐαγγελικοῦ λόγου τούς «ἀνάγκασαν» νά εἰσέλθουν στούς κόλπους τῆς ᾿Εκκλησίας.
14,24. Λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι οὐδεὶς τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων τῶν κεκλημένων γεύσεταί μου τοῦ δείπνου.
῾Ο τελευταῖος λόγος τοῦ οἰκοδεσπότη εἶναι κατηγορηματικός· λέγω γὰρ ὑμῖν, σᾶς βεβαιώνω, ὅτι οὐδεὶς τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων τῶν κεκλημένων γεύσεταί μου τοῦ δείπνου, κανείς ἀπό ἐκείνους τούς πρώτους καλεσμένους πού περιφρόνησαν τήν πρόσκλησή μου δέν θά γευθεῖ τό δεῖπνο μου. ᾿Αποκλείονται ἀπό τό δεῖπνο ὅλοι ἐκεῖνοι πού ἀρνήθηκαν νά ἀνταποκριθοῦν στό κάλεσμα τοῦ οἰκοδεσπότη. Οἱ ἀλαζόνες φαρισαῖοι, πού νόμιζαν ὅτι ὡς ἐκλεκτοί ἀπόγονοι τοῦ ᾿Αβραάμ ἔχουν κεκτημένα δικαιώματα στήν βασιλεία τοῦ Θεοῦ, διαψεύδονται πλήρως.
Τό λέγω γὰρ ὑμῖν μεταφέρει τήν παραβολή στήν πραγματικότητα. ῾Ο ᾿Ιησοῦς, πού εἶπε τήν παραβολή ὡς ἀπάντηση στόν μακαρισμό τοῦ αὐτάρεσκου φαρισαίου (στ. 15), ἀποκαλύπτει ὅτι εἶναι ὁ οἰκοδεσπότης τοῦ δείπνου. Δηλώνει ξεκάθαρα ὅτι δέν πρόκειται νά γευθοῦν τά ἀγαθά τῆς βασιλείας του οἱ συνδαιτυμόνες του φαρισαῖοι, ἄν ἀδιαφορήσουν γιά τήν πρόσκληση πού Αὐτός τούς ἀπευθύνει.
῾Ομοίως κατηγορηματική θά ἀντηχήσει κατά τήν ἡμέρα τῆς κρίσεως ἡ ἀμετάκλητη ἀπόφαση τοῦ Κυρίου, ὅτι ἀποκλείονται γιά πάντα ἀπό τήν βασιλεία του ὅλοι ὅσοι περιφρόνησαν καί ἀρνήθηκαν τό κάλεσμά του.
Στεργίου Σάκκου, Ἑρμηνεία στό Κατά Λουκᾶν Εὑαγγέλιο, τ. Β΄, σελ. 290-297
Ἡ θεμελιακή γιορτή τῆς ἱστορίας, τά Χριστούγεννα, σημαδεύει τόν Δεκέμβριο, ἀλλά καί ὅλο τόν χρόνο, ὅπως σημάδεψε καί ὅλη τήν ἀνθρώπινη ἱστορία τήν ὁποία διχοτομεῖ σέ π.Χ. καί μ.Χ. «Ὁ Θεός ἐπί τῆς γῆς ὤφθη καί ἐν τοῖς ἀνθρώποις συνανεστράφη», ὅπως τό προεῖπε ὁ Βαρούχ (3,38). Ὡστόσο τό χάρισμα τῆς ἐλευθερίας, δῶρο μοναδικό τοῦ Δημιουργοῦ στόν ἄνθρωπο, θά καθιστοῦσε ἄκαρπη τήν ἐμφάνιση τοῦ Θεοῦ στήν γῆ, ἄν οἱ ἄνθρωποι ἀρνοῦνταν τήν συναναστροφή μαζί του. Γι᾿ αὐτό ἡ μακρόθυμη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἀπό τά βάθη τῶν αἰώνων προετοίμαζε τήν συναναστροφή μέ τά λογικά πλάσματά του. Τήν πρωτοανακοίνωσε ὡς παρήγορη ὑπόσχεση πρός τόν πεσμένο πρωτόπλαστο, τήν ὥρα πού ἡ ἀνταρσία του τόν ἐξόριζε ἀπό τόν παράδεισο. Τήν ἐπανέλαβε πολλές φορές, σέ διάφορους καιρούς, μέ τό πολυποίκιλο κήρυγμα τῶν προφητῶν· ὅλη ἡ Παλαιά Διαθήκη ἀντηχεῖ χαρμόσυνα «ἔρχεται ὁ Μεσσίας, ἑτοιμασθεῖτε γιά τήν ὑποδοχή του!».
Αὐτό ἀκριβῶς τό μήνυμα διασαλπίζει ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία μέ τήν εὐαγγελική περικοπή τῆς κλήσεως στό γαμήλιο δεῖπνο, πού διαβάζεται στά μέσα τοῦ Δεκεμβρίου. Προϊδεάζει καί προετοιμάζει τίς καρδιές γιά τήν μεγάλη συνάντηση μέ τόν Ἰησοῦ Χριστό, τόν Σωτῆρα Θεό, πού γιά χάρη μας γίνεται «ὁ Ἐμμανουήλ», ὁ Θεός μαζί μας!
Οἱ ἅγιοι τῆς πίστεώς μας ἀποτελοῦν τά ζωντανά ὑπομνήματα τῆς ἀνταπόκρισης στήν κλήση τοῦ Θεοῦ, τά πειστικά παραδείγματα καί πρότυπα τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς. Εἶναι αὐτοί πού περπάτησαν πάνω στήν γῆ «ἀξίως τοῦ Θεοῦ», κατά τό θέλημα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅπως ὑπαγορεύει τό ἅγιο Εὐαγγέλιο, καί ἀναδείχθηκαν ἀντάξιοι τῆς κλήσεως.
Προνόμιο μοναδικό καί τιμή ὕψιστη εἶναι τό ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός μέ τό ἅγιο Εὐαγγέλιό του μᾶς καλεῖ στήν ὑπέροχη πολιτεία του. Μᾶς καθιστᾶ κοινωνούς στό βασίλειο τῆς χάριτος κατά τήν παροῦσα ζωή, στήν Ἐκκλησία του, πού συνεχίζεται μέ τό βασίλειο τῆς δόξης κατά τήν μέλλουσα ζωή, στόν οὐρανό.
Ἀξιοποιώντας αὐτό τό μήνυμα καλούμαστε νά περπατήσουμε ἀντάξια πρός τήν κλήση τοῦ Θεοῦ. Οἱ ἐσωτερικές διαθέσεις ἀλλά καί ἡ ἐξωτερική συμπεριφορά μας νά ἀνταποκρίνονται πρός τό προνόμιο πού μᾶς χάρισε ὁ Θεός. Νά ἀπηχοῦν τήν πίστη πού ὁμολογοῦμε. Ἔτσι θά ἀνταποκριθοῦμε ἐπάξια στήν τιμητική κλήση του καί θά καταστήσουμε γιά τόν ἑαυτό μας «βατήν τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν», στήν ὁποία μᾶς καλεῖ ὁ ἐνανθρωπήσας Κύριος. Αὐτή ἡ ἐπάξια ἀνταπόκριση ἄς εἶναι τό δῶρο πού θά τοῦ προσφέρουμε τά φετινά Χριστούγεννα. Γιά νά καταυγάσει τήν σκοτεινή ζωή μας τό φῶς τοῦ ἄστρου τῆς Βηθλεέμ. Ἀμήν!