Ἡ παράδοξη σκηνή στήν πρωτεύουσα τῆς ἐπαρχίας τοῦ Ἑλλησπόντου, τήν Κύζικο, συγκεντρώνει τά βλέμματα τῶν ἀνθρώπων. Ἑλκύει ὅμως συνάμα καί τήν προσοχή τῶν ἀγγέλων. Ἄνισοι οἱ δύο ἀντίδικοι. Στήν ἕδρα τή δικαστική κάθεται ἕνας λόγιος καί εὐγενής συγκλητικός, ὁ γέροντας Εὐιλάσιος. Μπροστά του στέκει ὄρθιος, ἁλυσοδεμένος ὁ κατηγορούμενος: ἕνας ἐχθρός τῆς αὐτοκρατορίας, ἕνας ἐπικίνδυνος κακοῦργος. Ποιός εἶναι αὐτός; Ἕνα κορίτσι μόλις 13 ἐτῶν!
  Ἡ κραταιά ρωμαϊκή αὐτοκρατορία δικάζει ἕνα ἀδύναμο παιδί, τήν ὀρφανή ἀρχοντοπούλα Φαύστα, μέ τήν κατηγορία ὅτι εἶναι χριστιανή. Ἡ τρυφερή παιδούλα φυλάγει θησαύρισμα ἱερό στήν ἄδολη καρδιά της τόν πολύτιμο μαργαρίτη καί εἶναι ἀποφασισμένη νά μήν τόν προδώσει. Σέ τούτη τή σκληρή μάχη θά κρατήσει στιβαρά στά ἀδύναμα χέρια της τήν ἱερή σκυτάλη τῆς πίστεως. Ἔχει πάρει τήν εὐλογία τοῦ Ἰησοῦ ἀπό τήν αἰώνια ἀγκαλιά του, τήν Ἐκκλησία. Κι Ἐκεῖνος «ὁ σοφίζων νήπια» πόση φρόνηση χαρίζει στό μικρό Του παιδί! «Ἐκ στόματος νηπίων» γιά ἄλλη μιά φορά καταρτίζεται αἶνος ὑπέροχος στόν ζῶντα Θεό.
  Ἡ ἀπολογία τῆς Φαύστας εἶναι καταπληκτική. Κι ὅταν στή συνέχεια ἡ μικρή μάρτυς δέχεται μέ ἀνδρεία ἐγκαρτέρηση τά φρικτά βασανιστήρια, ἡ καρδιά τοῦ δικαστῆ δονεῖται ἀπό συγκίνηση καί θαυμασμό. Κι ἐνῶ ἡ φωτιά δέν καίει τήν ἀθώα δούλη τοῦ Κυρίου, μία σπίθα πίστεως ἀνάβει στήν ψυχή τοῦ Εὐιλάσιου. Καί ποιός δέν ἀκούει μέ ζωηρή ἔκπληξη τόν γέροντα συγκλητικό νά ὁμολογεῖ τή χριστιανική πίστη!
  Ὁ ἔπαρχος Μάξιμος ἐπεμβαίνει μέ ἀγριότητα τότε καί ρίχνει τή Φαύστα καί τόν Εὐιλάσιο σέ ἕνα μεγάλο τηγάνι. Ἡ ὑπερκόσμια ἱλαρότητα τῶν μαρτύρων καί ἡ γλυκειά πρόσκληση τῆς Φαύστας νά πιστέψει κι αὐτός στόν Χριστό νικᾶ τήν πλάνη τοῦ Μαξίμου πού γίνεται ὁμολογητής τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ καί μάρτυρας. Στήν εἰδωλολατρική Κύζικο τοῦ 299 μ.Χ. ἡ πίστη κερδίζει νίκη περίλαμπρη!
  Ἡ μικρή Φαύστα ὑπεύθυνα καί ὥριμα πρόσφερε τό θάνατό της δῶρο σ᾿ Ἐκεῖνον πού εἶναι ἡ ζωή καί δέχθηκε ὡς ἀντίδωρο τό στέφος τῆς αἰωνιότητας. Μέσα στή χειμωνιά τῆς εἰδωλολατρίας σάν ἕνα μικρό πουλάκι γλυκοκελάηδησε καί σήμανε τήν αἰώνια ἄνοιξη στίς παγωμένες ψυχές τῶν δύο δικαστῶν της.
 Τά ἀδύναμα παιδικά της χέρια ἅρπαξαν ἀπό τόν πονηρό καί πρόσφεραν στόν λατρευτό Κύριο δύο ἰσχυρά λάφυρα.
 Ὁ Εὐιλάσιος καί ὁ Μάξιμος τιμῶνται ὡς μάρτυρες ἀπό τήν Ἐκκλησία μας μαζί μέ τήν ἡρωική Φαύστα στίς 6 Φεβρουαρίου.

Ἰχνηλάτης