Ποιός εἶναι ὁ Ἰησοῦς καί τό ἔργο του;
Στήν εὐαγγελική περικοπή (Μθ 9,1-8) πού ἀκούσαμε σήμερα ὁ Κύριός μας παρουσιάζει ποιός εἶναι καί ποιό εἶναι τό ἔργο του, ἡ ἀποστολή του στόν κόσμο.
Στό πρῶτο ἐρώτημα ἡ ἀπάντηση εἶναι ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ἄνθρωπος, ὅπως ἐμεῖς, ὅπως ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, ἀλλά ἀναμάρτητος, ὅπως τό κηρύττει ἡ ἁγία Γραφή. Δέν εἶναι ὅμως μόνο ἄνθρωπος, εἶναι καί Θεός, Θεάνθρωπος. Εἶναι, ὅπως λέει ἡ Ἐκκλησία μας σέ ἕνα τροπάριο, «ἄνθρωπος τὸ φαινόμενον, Θεὸς τὸ κρυπτόμενον».
Ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἄνθρωπος τό βλέπουν, τό γνωρίζουν οἱ ἄνθρωποι. Ὅτι εἶναι Θεός πῶς φαίνεται, πῶς ἀποδεικνύεται; Στή σημερινή περικοπή βρίσκουμε ἀποδείξεις, διαπιστευτήρια.
Πρῶτα-πρῶτα ἀπόδειξη τῆς θεότητας τοῦ Ἰησοῦ εἶναι ὅτι εἶναι καρδιογνώστης. Τήν ὥρα πού κάνει τή θεραπεία, οἱ γραμματεῖς μέσα στήν καρδιά τους σκέπτονται κάτι. Καί αὐτό τό γνωρίζει ὁ Κύριος καί τό ἀποκαλύπτει· «Ἵνα τί ὑμεῖς ἐνθυμεῖσθε πονηρὰ ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν;». Καρδιογνώστης εἶναι μόνον ὁ Θεός, αὐτός «ἐτάζει νεφροὺς καὶ καρδίας» ὅπως τό λέγει ὁ προφήτης Ἠσαΐας καί τό ἐπαναλαμβάνει καί ἡ Ἀποκάλυψη. Καί μόνο μέ τό στοιχεῖο αὐτό θά μποροῦσαν νά καταλάβουν ποιός εἶναι αὐτός ὁ ἄν-θρωπος πού εἶναι ἀνάμεσά τους, ὅτι εἶναι ὄντως ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου, θεάνθρωπος.
Ἄλλη ἀπόδειξη εἶναι ἡ θεραπεία. Φέρνουν στόν Ἰησοῦ ἕναν ἄνθρωπο παράλυτο. Καί ὅπως λέγει ὁ Μᾶρκος «ἀπεστέγασαν τὴν στέγην» (2,4) καί τόν κατέβασαν μέ σχοινιά, ὅπως κατεβάζουμε τό φέρετρο στό μνῆμα, μπροστά στόν Ἰησοῦ στό δωμάτιο πού κήρυττε. Καί ὅταν εἶδε ὁ Ἰησοῦς τήν πίστη αὐτῶν, τοῦ παραλυτικοῦ καί τῶν ἀνθρώπων πού τόν ἔφεραν, εἶπε στόν παραλυτικό: «θάρσει, τέκνον· ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου». Κύριε, δέν ἦλθε ὁ ἄνθρωπος νά ἐξομολογηθεῖ καί νά ζητήσει ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν, ἦλθε γιά νά ζητήσει τή θεραπεία του. Ὁ Κύριος ὅμως ὡς ἰατρός ψυχῶν καί σωμάτων, πού τό βλέμμα του εἶναι ἀνώτερο ἀπό τίς ἀκτίνες ρέντγκεν, μπαίνει μέσα στήν ὕπαρξη τοῦ ἀνθρώπου, τήν ἐξετάζει καί διακρίνει τήν αἰτία τῆς παραλυσίας πού εἶναι ἡ ἁμαρτία. Γι᾽ αὐτό λέγει «τέκνον· ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου», κόβει τή ρίζα τοῦ κακοῦ.
Οἱ φαρισαῖοι ὅμως καί οἱ γραμματεῖς ταράσσονται. Μόνον ὁ Θεός ἔχει δικαίωμα νά συγχωρήσει ἁμαρτίες, ἔτσι γράφει ἡ ἁγία Γραφή. Συνεπῶς ἕνα ἀπό τά δύο συμβαίνει: ἤ ὁ Χριστός εἶναι Θεός καί ἔχει δικαίωμα νά συγχωρήσει ἁμαρτίες ἤ, ἄν δέν εἶναι Θεός καί συγχωρεῖ ἁμαρτίες, εἶναι βλάσφημος. Ὁ Ἰησοῦς ἀπαντᾶ στόν λογισμό τῶν φαρισαίων· «τί γάρ ἐστιν εὐκοπώτερον, εἰπεῖν, ἀφέωνταί σου αἱ ἁμαρτίαι, ἢ εἰπεῖν, ἔγειρε καὶ περιπάτει;». Καί τά δύο εἶναι ἀδύνατα ἀνθρωπίνως, ἀλλά ὁ Ἰησοῦς λέγει στόν παραλυτικό· «ἐγερθεὶς ἆρόν σου τὴν κλίνην καὶ ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου». Καί ἀμέσως ὁ παραλυτικός ἔγινε καλά.
Οἱ ἄνθρωποι πού βλέπουν ὅτι μέ ἕνα του λόγο ὁ Ἰησοῦς θεραπεύει τόν παραλυτικό, βεβαιώνονται ὅτι καί οἱ ἁμαρτίες του συγχωρήθηκαν. Ἄρα ἔχει δικαίωμα ὁ Ἰησοῦς νά συγχωρεῖ ἁμαρτίες καί ἑπομένως δέν εἶναι βλάσφημος, εἶναι Θεός. Ἡ συγχώρεση τῶν ἁμαρτιῶν, τό ὅτι εἶναι καρδιογνώστης καί ἡ θεραπεία τοῦ παραλυτικοῦ φανερώνουν πράγματι ποιός εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Εἶναι Θεός ἀληθινός ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ, ὁμοούσιος μέ τόν Θεό Πατέρα.
Ποιό εἶναι ὅμως τό ἔργο του καί ἡ ἀποστολή του στόν κόσμο; Ὅπως τό λέει ὁ ἴδιος, τό τονίζουν οἱ ἀπόστολοι καί τό διδάσκει ἡ Ἐκκλησία μας, ἀποστολή του εἶναι νά καταλύσει τά ἔργα τοῦ διαβόλου, νά σώσει τό ἀπολωλός, τόν ἄνθρωπο. Ἐμένα τόν ἁ-μαρτωλό, ἐσένα τόν συναμαρτωλό ἀλλά καί ὅλο τόν κόσμο νά μᾶς σώσει ἀπό τήν ἁμαρτία.
Τό μεγαλύτερο κακό στήν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος εἶναι ἡ ἁμαρτία. Χειρότερο ἀπό τή φτώχια καί τήν πείνα, μεγαλύτερο ἀπό τήν ἀρρώστια, τρομερότερο ἀπό τόν πόλεμο, ἀπό τόν σεισμό καί ἀπό τήν πυρκαγιά, πιό μεγάλο καί ἀπό τόν θάνατο. Διότι ἡ ἁμαρτία εἶναι αἰώνια καί ὅλα τά ἄλλα κακά ἔχουν πολλές φορές τή ρίζα καί τήν προέλευσή τους στήν ἁμαρτία. Καί ἀπό τήν ἁμαρτία δέν μπορεῖ κανένας νά σώσει τόν ἄνθρωπο, οὔτε ἡ ἐπιστήμη καί ἡ τέχνη οὔτε οἱ φιλοσοφίες καί οἱ θρησκεῖες. Ὅλες οἱ προσπάθειες πού ἔγιναν ἀπέτυχαν. Μόνον ὁ Ἰησοῦς Χριστός μπορεῖ νά μᾶς σώσει ἀπό τήν ἁμαρτία.
Καί ὁ τρόπος πού μᾶς σώζει; Πολύ καταπληκτικός. Δέν μᾶς σώζει μέ τή θεϊκή του παντοδυναμία, δηλαδή δέν βγάζει διαταγή νά σωθοῦμε ἀπό τήν ἁμαρτία, γιατί τότε θά παύαμε νά εἴμαστε ἐλεύθεροι ἄνθρωποι καί θά ἤμασταν ἀθῶα περιστέρια καί προ-βατάκια. Μᾶς σώζει μέ τή θυσία του, μέ τό αἷμα του. Ναί, «τὸ αἷμα Ἰησοῦ Χριστοῦ... καθαρίζει ἡμᾶς ἀπὸ πάσης ἁμαρτίας» (Α´ Ἰω 1,7).
Τό μήνυμα τῆς περικοπῆς εἶναι τόσο ἐπίκαιρο, τόσο δυνατό γιά μένα καί γιά σᾶς, γιά ὅλους μας. Ἀπό τό μεγαλύτερο κακό πού λέγεται ἁμαρτία μόνον ἡ Ἐκκλησία, πού διαχειρίζεται τήν αἰώνια ζωή, πού μᾶς προσφέρει τό σῶμα καί τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ μπορεῖ νά μᾶς σώσει. Τό φάρμακο τῆς σωτηρίας ἕνα: τά δάκρυα τοῦ ἁμαρτωλοῦ καί τοῦ Χριστοῦ τό αἷμα.
Στ. Ν. Σάκκος
Κυριακή 30-7-1989, Μόναχο
Μιά ἀνάλυση τῆς περικοπῆς τῆς θεραπείας τοῦ παραλυτικοῦ, ὅπως περιγράφεται στό κατά Μᾶρκον Εὐαγγέλιο, ὁδηγεῖ στή διάκριση τεσσάρων προσώπων πού ἀντιπροσωπεύουν τέσσερις κόσμους.
Ὁ π ρ ῶ τ ο ς παραλληλίζεται μέ τόν ἄνθρωπο πού δέχτηκε στό σπίτι του τόν Ἰησοῦ. Εἶναι οἱ ἄνθρωποι πού μέ τή ζωή τους διακηρύττουν ὅτι ὁ Θεός βρίσκεται στόν οἶκο τῆς ψυχῆς τους, ἀποτελεῖ τό κέντρο τῆς ὑπάρξεώς τους. Ἔχουν γεμίσει οἱ ἴδιοι ἀπό τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ καί τό γεγονός αὐτό δέν μένει κρυφό, δέν μπορεῖ νά μείνει κρυφό. Καί ἡ παρουσία ἀκριβῶς ἀνθρώπων πεπληρωμένων, ἀναπόφευκτα συνοδεύεται ἀπό συρροή καί συγκέντρωση ἄλλων πού ζητοῦν βοήθεια.
Τόν δ ε ύ τ ε ρ ο κόσμο ἀντιπροσωπεύουν οἱ ἄνθρωποι πού ἔφεραν τόν παραλυτικό μπροστά στόν Ἰησοῦ. Εἶναι οἱ ἄνθρωποι πού γεύτηκαν οἱ ἴδιοι τή ζωή τοῦ εὐαγγελίου καί εὐαγγελίζονται καί σέ ἄλλους. Αὐτοί οἱ ἄνθρωποι τοῦ Χριστοῦ, ὅπως καί ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, πάντα διακόπτουν τήν ἀνάπαυσή τους, γενναιόδωρα προσφέρουν τή δύναμη καί τήν εἰδικότητά τους καί φορτώνονται τά βάρη τῶν ἀλλων. Ὁ ρόλος τους δέν εἶναι περιπτωσιακός ἀλλά συνεχής, δραστήριος καί ἀπαιτητικός. Γίνονται οἱ φορεῖς! Μέ ποικίλους τρόπους ὁδηγοῦν ψυχές στό Χριστό. Καί ἡ προσέγγιση ἀπαιτεῖ εὐφυΐα καί ἐπιμονή, ὅπως τήν ἔδειξαν μέ τόν τρόπο τους οἱ ἄνθρωποι τοῦ παραλυτικοῦ.
Ὁ τ ρ ί τ ο ς κόσμος περιλαμβάνει ὅλους ἐκείνους πού ἔχουν κοινά γνωρίσματα μέ τόν παραλυτικό τῆς περικοπῆς. Πάντα μιά φυσική κλινική ἀσθένεια χρειάζεται θεραπεία. Ἀλλά πολύ περισσότερο αὐτό πού ἔχει ἀνάγκη ὁ ἄνθρωπος καί τό ὁποῖο τόν ἀπαλλάσσει ἀπό κάθε κακό, εἶναι ἡ πνευματική ἀποκατάσταση καί παλινόρθωση. Οἱ φοβερές ἀρρώστιες τοῦ κόσμου μας μαρτυροῦν γιά τή φθορά, πού εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἁμαρτία. Ὅλοι μας δοκιμαζόμαστε ἀπό μιά πνευματική ἀσθένεια, πού θά βρεῖ ἀνταπόκριση καί θεραπεία μόνο σέ πνευματική φροντίδα.
Οἱ διεθνεῖς συμβάσεις εἶναι ἀδύναμες γιά νά μᾶς δώσουν τό ἀληθινό φάρμακο. Ἀπαιτεῖται μιά πανίσχυρη συμφωνία, μιά αἰώνια καταλλαγή, πού θά μᾶς ἐξασφαλίσει τή σωτηρία. Πόσο δύσκολο ὅμως γιά τό πνεῦμα τῆς ἐποχῆς μας! Θεωροῦμε τό πετρέλαιο πιό σημαντικό ἀπό τό αἷμα, τή γῆ ἀνώτερη στήν ἀξία ἀπό τόν ἄνθρωπο. Πετοῦμε σάν ἄκυρο τό λόγο τοῦ Θεοῦ, τή μάχαιρα τοῦ Πνεύματος, καί ἐμπιστευόμαστε στήν πολεμική σάλπιγγα καί τό ὀξύ ξίφος. Ἀλλά κι ἔτσι, μποροῦμε νά βροῦμε τή θεραπεία. Ὁ Ἰησοῦς μέ τό εὐαγγέλιό του ἔφερε τήν καταδίκη τῆς ἁμαρτίας, τήν ἄφεση καί τή δύναμη νά τήν νικοῦμε. Ἀπό μᾶς μένει νά βροῦμε τούς ὁδηγούς πού θά μᾶς φέρουν κοντά Του.
Τόν τ έ τ α ρ τ ο κόσμο ἀντιπροσωπεύει ἡ μερίδα τῶν γραμματέων. Εἶναι ἐκεῖνοι οἱ ἄνθρωποι μέ τό περιφρονητικό χαμόγελο στά χείλη, τό κατσούφιασμα στό πρόσωπο καί μέ τήν περισπούδαστη ἔκφραση τοῦ ἐξεταστῆ, τοῦ ἐρευνητῆ. Ὅμως δέν βλέπουν τίποτε, τά μάτια τους εἶναι κλειστά. Γι’ αὐτούς ἡ νοοτροπία τους εἶναι τό πᾶν· ἀντίθετα, ἡ ἀνθρώπινη ἀνάγκη, πού λένε πώς τήν ὑπηρετοῦν, καί τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, πού ἰσχυρίζονται πώς τό μελετοῦν, δέν εἶναι τίποτε. Εἶναι τό χειρότερο εἶδος τύφλωσης, πού ὁδηγεῖ σέ μεγάλη καταστροφή. Ἄνθρωποι ὅλοι, καί μπροστά μας ὁ Ἰησοῦς. Τά διαπεραστικά Του μάτια διαβάζουν τή σκέψη μας καί βλέπουν τίς κρυφότερες πλευρές τοῦ ἑαυτοῦ μας. Γυάλινα σπίτια εἴμαστε μπροστά στό βλέμμα τοῦ Θεοῦ. Τίποτε μυστικό πιά ἀπ’ Αὐτόν. Ὁ Θεός διορᾶ καί ἐποπτεύει. Ἡ θεραπευτική ματιά Του καί ὁ σωτήριος Λόγος Του θά μᾶς χαρίσει τήν θεραπεία καί τήν ὑγεία. Φτάνει μόνο νά βροῦμε τό δρόμο πού θά μᾶς φέρει κοντά Του καί νά δείξουμε τήν πίστη πού θά κάνει τή χάρη Του δική μας.