Παρασκευή, 29 Μάρτιος 2024 02:00

Κυρ. Γρηγορίου Παλαμᾶ Μρ 2,1-12

Ἡ θεραπεία τοῦ παραλυτικοῦ τῆς Καπερναούμ

Λέξεις:
1. Δι’ ἡμερῶν = μετά ἀπό μέρες
ὅτι εἰς οἶκόν ἐστι = ὅτι βρίσκεται σέ κάποιο σπίτι
2. συνήχθησαν πολλοί = μαζεύθηκαν πολλοί
ὥστε μηκέτι χωρεῖν μηδέ τά πρός τήν θύραν = ὥστε νά μή χωράει πιά οὔτε
κοντά στήν πόρτα
3. αἰρόμενον ὑπό τεσσάρων = πού τόν σήκωναν τέσσερις
καί μή δυνάμενοι προσεγγίσαι αὐτῷ = καί ἐπειδή δέν μποροῦσαν νά τόν
πλησιάσουν
διά τόν ὄχλον = ἐξ αἰτίας τοῦ πλήθους
4. ἀπεστέγασαν τήν στέγην = ξεσκέπασαν τή σκεπή
ἐξορύξαντες = ἀφοῦ ἄνοιξαν τήν τρύπα
χαλῶσι τόν κράβαττον = κατεβάζουν τό κρεβάτι
6. διαλογιζόμενοι = πού συλλογίζονταν
ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν = στή σκέψη τους
τίς δύναται ἀφιέναι ἁμαρτίας = ποιός μπορεῖ νά συγχωρεῖ ἁμαρτίες
8. ἐπιγνούς = κατάλαβε
9. εὐκοπώτερον = εὐκολώτερο
ἔγειρε = σήκω
ἆρον τόν κράβαττόν σου = σήκωσε τό κρεβάτι σου
10. ἵνα δέ εἰδῆτε = γιά νά μάθετε
12. ἐναντίον πάντων = μπροστά στά μάτια ὅλων
ὥστε ἐξίστασθαι πάντας = ὥστε νά ἀποροῦν ὅλοι.

Ἱστορικά - Πραγματολογικά - Ἑρμηνευτικά

 Τή θεραπεία τοῦ παραλυτικοῦ τήν ἐξιστοροῦν καί οἱ εὐαγγελιστές Ματθαῖος (Μθ 9,1-8) καί Λουκᾶς (Λκ 5,17-26) ἀλλά ὁ εὐαγγελιστής Μᾶρκος τήν ἐκθέτει μέ περισσότερες λεπτομέρειες.
 Βρισκόμαστε στήν ἀρχή τῆς δημοσίας δράσεως τοῦ Κυρίου. Λίγο πιό πρίν κάλεσε τούς τέσσερις πρώτους μαθητές του Πέτρο, Ἀνδρέα, Ἰάκωβο καί Ἰωάννη, καί ἀμέσως μετά ἀπό τή θεραπεία τοῦ παραλυτικοῦ τῆς Καπερναούμ τόν βλέπουμε νά καλεῖ τόν Ματθαῖο. Ὁ εὐαγγελιστής Ματθαῖος μᾶς πληροφορεῖ ὅτι ἡ θεραπεία τοῦ παραλυτικοῦ ἔγινε τήν ἄλλη μέρα, μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Κυρίου ἀπό τή χώρα τῶν Γαδαρηνῶν.
 Μέ τή διήγηση τοῦ περιστατικοῦ αὐτοῦ καί οἱ τρεῖς εὐαγγελιστές θέλουν νά κηρύξουν τή θεότητα τοῦ Χριστοῦ, ὅπως θά τό δοῦμε μελετώντας τήν περικοπή μας. Ἡ Ἐκκλησία μας διανύοντας τήν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς χρησιμοποιεῖ τήν περικοπή αὐτή ὡς κήρυγμα τῆς ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν, ἡ ὁποία καί πάλι θεμελιώνεται στή θεότητα τοῦ Χριστοῦ.

2,1. Καί εἰσῆλθε πάλιν εἰς Καπερναούμ δι᾿ ἡμερῶν καί ἠκούσθη ὅτι εἰς οἶκόν ἐστι.
 Καπερναούμ: Πόλη τῆς Γαλιλαίας στή βορειοδυτική ἀκτή τῆς λίμνης. Ἦταν ἀρκετά μεγάλη, ἡ πρωτεύουσα, θά λέγαμε, τοῦ νομοῦ στόν ὁποῖο ἀνῆκε ἡ Ναζαρέτ. Στήν Καπερναούμ κατοικοῦσε ὁ Χριστός, ὅταν περιόδευε κηρύττοντας σέ ὅλη τήν Παλαιστίνη. Ἐκεῖ ἐγκατέστησε καί τή μητέρα του καί τούς μεγαλύτερους ἀδελφούς του (παιδιά τοῦ Ἰωσήφ ἀπό ἄλλη γυναίκα). Ὁ Ματθαῖος τήν ὀνομάζει «ἰδίαν πόλιν» τοῦ Ἰησοῦ (Μθ 9,9).
 δι’ ἡμερῶν: Στίς μέρες αὐτές τῶν ὁποίων τά περιστατικά δέν μᾶς ἐξιστορεῖ ὁ εὐαγγελιστής Μᾶρκος, μεσολάβησε ἡ ἐπίσκεψη τοῦ Ἰησοῦ στή χώρα τῶν Γαδαρηνῶν καί ἡ ἐπιστροφή του ἀπό ἐκεῖ, ὅπως μᾶς λέει ὁ εὐαγγελιστής Ματθαῖος.
 εἰς οἶκον: Μερικοί νόμισαν ὅτι στό σπίτι του κήρυττε ὁ Ἰησοῦς. Πρόκειται μᾶλλον γιά κάποιο φιλικό του σπίτι. Ὅπως ξέρουμε ἀπό τίς διηγήσεις τῶν εὐαγγελίων, ὁ Κύριος τό Σάββατο κήρυττε στή συναγωγή. Ἀλλά καί τίς ἄλλες ἡμέρες μποροῦσε νά κηρύττει σέ κάποιο σπίτι.

2,2. Καί εὐθέως συνήχθησαν πολλοί, ὥστε μηκέτι χωρεῖν μηδέ τά πρός τήν θύραν· καί ἐλάλει αὐτοῖς τόν λόγον.
 Ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς ἀναφέρει ὅτι ἐκτός ἀπό τόν λαό πού συγκεντρώθηκε γιά νά ἀκούσει τόν Κύριο «ἦσαν καθήμενοι φαρισαῖοι καί νομοδιδάσκαλοι οἵ ἦσαν ἐληλυθότες ἐκ πάσης κώμης τῆς Γαλιλαίας καί Ἰουδαίας καί Ἰερουσαλήμ» (Λκ 5,17).

2,3. Καί ἔρχονται πρός αὐτόν παραλυτικόν φέροντες, αἰρόμενον ὑπό τεσσάρων.
 Ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο μεταφέρεται ὁ παραλυτικός στόν Ἰησοῦ δείχνει τή σοβαρή του κατάσταση. Τόν πήγαιναν σηκωτό γιατί ἦταν σχεδόν νεκρός, ἕνα ζωντανό πτῶμα.

2,4. Καί μή δυνάμενοι προσεγγίσαι αὐτῷ διά τόν ὄχλον, ἀπεστέγασαν τήν στέγην ὅπου ἦν, καί ἐξορύξαντες χαλῶσι τόν κράβαττον, ἐφ᾿ ᾧ ὁ παραλυτικός κατέκειτο.
paralitou kapernaoum ἀπεστέγασαν τήν στέγην: Τό πῶς ἀνέβηκαν στή στέγη μᾶς τό ἐξηγεῖ ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς· «ἀναβάντες ἐπί τό δῶμα» (Λκ 5,19). Γιά νά ἐξηγήσουμε πῶς ἦταν δυνατό ν’ ἀνεβοῦν στή στέγη τέσσερις ἄνθρωποι, κρατώντας μάλιστα ἕνα παράλυτο καί πῶς ἄνοιξαν τρύπα καί πῶς τόν κατέβασαν ἀπό ἐκεῖ, πρέπει νά ξέρουμε πῶς ἦταν ἡ στέγη τῶν παλιῶν σπιτιῶν τῆς Παλαιστίνης. Τά σπίτια τῆς ἀρχαίας Παλαιστίνης καί πολλῶν ἄλλων ἀνατολικῶν χωρῶν εἶχαν ἕνα μέρος τῆς στέγης τους ἐπίπεδο, σάν ταράτσα, στήν ὁποία ἀνέβαιναν μέ σκάλα ἐξωτερική, συνήθως. Αὐτό ἦταν τό δῶμα καί τό χρησιμοποιοῦσαν γιά νά στεγνώσουν ἐκεῖ χόρτα ἤ ἄλλα γεωργικά προϊόντα. Ἡ ὑπόλοιπη στέγη ἦταν σχεδόν σάν τίς στέγες πού ἔχουμε καί σήμερα στά χωριά μας. Μόνο πού δέν ἦταν σκεπσμένη μέ κεραμίδια σάν τά σημερινά, ἀλλά μέ διαφορετικά, μεγάλα κεραμίδια πού οἱ διαστάσεις τους πολλές φορές ἦταν 0,70 Χ 0,70. Τά κεραμίδια αὐτά τά στήριζαν ἐπάνω σέ ξύλινα δοκάρια καί μάλιστα πολλές φορές χωρίς νά βάλουν ἀπό κάτω καλαμωτή. Ἐσωτερική ὀροφή, δηλαδή ταβάνι, τά περισσότερα σπίτια δέν εἶχαν. Ἔτσι ἄν ἔβγαλαν 8 ἤ τό πολύ 10 κεραμίδια, δέν εἶχαν παρά νά τρυπήσουν τήν καλαμωτή καί ἀμέσως ἄνοιγαν μέρος γιά νά περάσουν τόν παραλυτικό.

2,5. Ἰδών δέ ὁ ᾿Ιησοῦς τήν πίστιν αὐτῶν λέγει τῷ παραλυτικῷ· τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου.
 τήν πίστιν αὐτῶν: Δηλαδή τῶν ἀνθρώπων πού μετέφεραν τόν παραλυτικό ἀλλά καί τοῦ ἰδίου τοῦ παραλυτικοῦ, πού ὑποβλήθηκε σέ μιά τόσο μεγάλη ταλαιπωρία, γιατί, ὁπωσδήποτε, πίστευε ὅτι ὁ Ἰησοῦς μπορεῖ νά τόν θεραπεύσει.
 τέκνον : Γιά δύο λόγους μποροῦσε νά ὀνομάζει τόν παραλυτικό ἔτσι ὁ Κύριος: α) Ἐφόσον πίστευε, ἦταν διά τῆς πίστεως παιδί τοῦ Θεοῦ. β) Ὡς δημιούργημα τοῦ Θεοῦ ἦταν καί παιδί του.

2,6. Ἦσαν δέ τινες τῶν γραμματέων ἐκεῖ καθήμενοι καί διαλογιζόμενοι ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν.
 ἦσαν δέ τινες τῶν γραμματέων ἐκεῖ: Οἱ γραμματεῖς αὐτοί ἦρθαν ἀπό τήν Καπερναούμ, ἀλλά καί ἀπό ἄλλες πόλεις κι ἀπό τά Ἰεροσόλυμα ἀκόμη, ὅπως μᾶς πληροφορεῖ ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς, εἰδικά γιά νά συναντήσουν τόν Ἰησοῦ. Ὅπως φαίνεται ἀπό τά εὐαγγέλια, αὐτή ἡ συνάντηση τοῦ Ἰησοῦ μέ φαρισαίους εἶναι ἡ πρώτη. Ἔμαθαν οἱ φαρισαῖοι γιά τόν νεαρό αὐτό διδάσκαλο πού βαπτίσθηκε ἀπό τόν Ἰωάννη κι ἔδειξε ἔτσι ὅτι παίρνει τήν ἴδια θέση μ’ ἐκεῖνον ἔναντι τῶν φαρισαίων. Ἄκουσαν ὅτι στήν ἐπί τοῦ ὄρους ὁμιλία του εἶπε στούς ἀνθρώπους ὅτι «ἐάν μή περισσεύσῃ ἡ δικαιοσύνη ὑμῶν πλεῖον τῶν γραμματέων καί φαρισαίων, οὐ μή εἰσέλθητε εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν» (Μθ 5,20) καί ὅτι μίλησε ἀόριστα καί γιά κάποιους ὑποκριτές (Μθ 6,5· 7,5). Ὅλα αὐτά τούς ἀνησύχησαν, γι’ αὐτό καί ἀποφασίζουν νά ἔρθουν νά δοῦν ποιός εἶναι αὐτός ὁ τολμηρός νεαρός καί νά ἀκούσουν μέ τά ἴδια τους τά αὐτιά τό κήρυγμά του ὡς πνευματικοί ὑπεύθυνοι τοῦ Ἰσραήλ.

2,7. Τί οὗτος οὕτω λαλεῖ βλασφημίας; τίς δύναται ἀφιέναι ἁμαρτίας εἰ μή εἷς ὁ Θεός;
 Σύμφωνα μέ τή διδασκαλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς (βλ. Ἠσ 43,25 κ.ἀ.), κάθε ἁμαρτία προσβάλλει τόν Θεό καί μόνον αὐτός μπορεῖ νά τή συγχωρήσει. Ὁποιοσδήποτε ἄλλος ἰσχυριζόταν ὅτι συγχωρεῖ ἤ μπορεῖ νά συγχωρήσει ἁμαρτίες, ἔπεφτε στή βλασφημία καί ἡ τιμωρία γιά τό σοβαρό αὐτό παράπτωμα ἦταν λιθοβολισμός (Λε 24,16).

2,8. Καί εὐθέως ἐπιγνούς ὁ ᾿Ιησοῦς τῷ πνεύματι αὐτοῦ ὅτι οὕτως αὐτοί διαλογίζονται ἐν ἑαυτοῖς, εἶπεν αὐτοῖς· τί ταῦτα διαλογίζεσθε ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν;
 τί ταῦτα διαλογίζεσθε ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν; Οἱ φαρισαῖοι ἦρθαν νά βροῦν κάποια ἀστοχία ἤ κάποιο λάθος στό κήρυγμα τοῦ Ἰησοῦ, γιά νά τόν ἀποκηρύξουν. Κι αὐτός τούς δίνει κάτι πολύ περισσότερο, μιά ἀφορμή γιά νά τόν θεωρήσουν βλάσφημο, ἀφοῦ εἶπε ὅτι συγχωρεῖ τίς ἁμαρτίες τοῦ παραλυτικοῦ. Ἀλλά ἀμέσως στή συνέχεια τούς δίνει ἕνα ἀτράνταχτο σημάδι τῆς θεότητός του. Διαβάζει τή σκέψη τους. Αὐτό τό σημάδι οἱ φαρισαῖοι δέν μποροῦσαν νά τό ἀμφισβητήσουν, γιατί ἤξεραν καλά ἀπό τήν Ἁγία Γραφή ὅτι ὅπως μόνο ὁ Θεός συγχωρεῖ ἁμαρτίες, ἔτσι καί μόνο ὁ Θεός ἐτάζει νεφρούς καί καρδίας (Ψα 7,10· Β΄ Πα 6,30· Ἀπ 2,23).

2,9. Τί ἐστιν εὐκοπώτερον, εἰπεῖν τῷ παραλυτικῷ, ἀφέωνταί σου αἱ ἁμαρτίαι, ἢ εἰπεῖν, ἔγειρε καί ἆρον τόν κράβαττόν σου καί περιπάτει;
 Αὐτά τά λόγια τοῦ Ἰησοῦ ἀποκαλύπτουν τί ἀκριβῶς διαλογίζονταν οἱ γραμματεῖς καί φαρισαῖοι. Τό νόημα εἶναι ὅτι ὁ Χριστός λέει: Ἐγώ ξέρω ὅτι τό νά συγχωρεῖς ἁμαρτίες εἶναι δυσκολώτερο ἀπό τό νά θεραπεύσεις ἄρρωστο, γιατί τό δεύτερο μπορεῖ νά τό κάνει κι ἕνας προφήτης μέ τή δύναμη τοῦ Θεοῦ. Ἐσεῖς, ἐπειδή δέν πιστεύετε ὅτι ἔχω πράγματι αὐτή τήν ἐξουσία, ἀλλά ὅτι ἁπλῶς βλασφημῶ, νομίζετε ὅτι τό νά πῶ μόνο λόγια καί μάλιστα λόγια βλάσφημα, δέν εἶναι τίποτε, τό νά δείξω ὅμως ἔργα χειροπιαστά εἶναι δύσκολο καί δέν μπορῶ νά τό κάνω.

2,10. Ἵνα δέ εἰδῆτε ὅτι ἐξουσίαν ἔχει ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἀφιέναι ἐπί τῆς γῆς ἁμαρτίας - λέγει τῷ παραλυτικῷ.
 υἱός τοῦ ἀνθρώπου: Τί σημαίνει τό ὄνομα αὐτό ἐξηγήσαμε σέ προηγούμενο μάθημα. Υἱό τοῦ ἀνθρώπου ὀνομάζει μόνο ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς τόν ἑαυτό του καί κανείς ἄλλος ἐκτός ἀπό τόν πρωτομάρτυρα Στέφανο, πού τό κάνει μία φορά στή δίκη του στό συνέδριο πρίν ἀπό τό μαρτύριο (Πρξ 7,56). Μέ τό ὄνομα αὐτό θυμίζει ὁ Κύριος στούς ἀκροατές του τήν προφητεία τοῦ Δανιήλ, ὅπου υἱός τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ὁ Μεσσίας καί παρουσιάζεται ἐκεῖ ὄχι ἁπλῶς ὡς ἄνθρωπος, ἀλλά ὡς ὑπεράνθρωπος. Κι ἐδῶ τό ὄνομα υἱός τοῦ ἀνθρώπου τό ἐπιβεβαιώνει ὁ Κύριος μέ τό ὑπερφυσικό σημεῖο πού κάνει. Δείχνει ὅτι δέν εἶναι μόνο ἄνθρωπος, ὅπως φαίνεται, ἀλλά εἶναι καί Θεός, ἀφοῦ κάνει κάτι πού μόνο ὁ Θεός μπορεῖ νά τό κάνει.

2,12. Καί ἠγέρθη εὐθέως, καί ἄρας τόν κράβαττον ἐξῆλθεν ἐναντίον πάντων, ὥστε ἐξίστασθαι πάντας καί δοξάζειν τόν Θεόν λέγοντας ὅτι οὐδέποτε οὕτως εἴδομεν.
 καί ἄρας τόν κράβαττον: Μερικοί, γιά νά μειώσουν τάχα τό σημεῖο πού ἔκανε ὁ Ἰησοῦς εἶπαν ὅτι ὁ κράβαττος ἦταν ἁπλῶς ἕνα ἐλαφρύ στρῶμα, ἤ ἴσως ἕνα τετράγωνο ὕφασμα. Ἀλλά καί μία μαξιλαροθήκη νά ἦταν, τό γεγονός εἶναι ὅτι αὐτός πού σάν ἄψυχο πτῶμα εἶχε κουβαληθεῖ πάνω στόν κράβαττο, ἐπιστρέφει τώρα περπατώντας μόνος του στό σπίτι. Κι ὅταν τοῦ λέει ὁ Κύριος νά σηκώσει τό κρεβάτι του, εἶναι γιά νά φανεῖ ἡ περίσσια δύναμη. Αὐτός ὁ ἄνθρωπος πού τόσα χρόνια τώρα ἔμενε σάν νεκρός στό κρεβάτι, σάν νά ἦταν αὐτό ὁ τάφος του, τώρα ἐλευθερωμένος ἀπό τή φοβερή ἀρρώστια, τό σηκώνει σάν τρόπαιο νίκης.
 ἐναντίον πάντων: Ἡ θεραπεία ἔγινε δημόσια, μπροστά στά μάτια ὅλων καί κανείς δέν μπορεῖ νά τήν ἀμφισβητήσει.

Τά κυριώτερα νοήματα

 Ἡ θεότης τοῦ Χριστοῦ: Αὐτό πού περισσότερο ἀπ’ ὅλα σκανδαλίζει σήμερα τούς ἀνθρώπους στό θέμα τῆς πίστεως εἶναι ἡ πίστη στή θεότητα τοῦ Χριστοῦ. Ἄν oἱ χιλιαστές καί ἄλλοι αἱρετικοί διαστρεβλώνοντας καί παρερμηνεύοντας τήν ἁγία Γραφή πολεμοῦν τή θεότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὑπάρχουν καί ἕνα πλῆθος ἀνθρώπων, πού χωρίς νά εἶναι δηλωμένοι αἱρετικοί, χωρίς νά παρουσιάζουν τόν ἑαυτό τους ἐχθρό τοῦ Χριστοῦ, τόν πολεμοῦν. Εἶναι αὐτοί πού λένε ὅτι ὁ Χριστός ἦταν ἕνας μεγάλος σοφός, ἕνας κοινωνικός ἐπανα­στά­της, ἕνας σπουδαῖος ἡγέτης, ἕνας ἅγιος ἄνθρωπος καί πολλά ἄλλα καλά πράγ­ματα, πού δέν εἶναι ὅμως σωστά, γιατί τόν δέχονται μόνο ὡς ἄνθρωπο. Τό θεμέλιο τῆς ὀρθοδόξου χριστιανικῆς πίστεώς μας εἶναι ἡ θεότης τοῦ Χριστοῦ. Αὐτός πού ἔζησε σάν ἕνας ταπεινός ἄνθρωπος, μόλις 33 χρόνια, πάνω στή γῆ μας, εἶναι συγχρόνως ὁ αἰώνιος Θεός, ὁ δημιουργός τοῦ σύμπαντος καί κυβερ­νήτης τοῦ κόσμου. Εἶναι ὁ πλάστης μας, πού μᾶς δημιούργησε μέ ἰδιαίτερη φροντίδα καί μᾶς ἀναδημιούργησε μέ τή σταυρική του θυσία. Εἶναι ὁ μεγάλος Κριτής πού θά μᾶς κρίνει τήν ἡμέρα τῆς Δευτέρας Παρουσίας του, αὐτός στοῦ ὁποίου τή συντροφιά θά ἀπολαύσουν οἱ πιστοί τόν αἰώνιο παράδεισο. Ἡ ἁγία Γραφή δίνει ἀναρίθμητες ἀποδείξεις γιά τή θεότητα τοῦ Χριστοῦ καί μπορεῖ κάθε ἄνθρωπος πού διαθέτει τόν κοινό νοῦ νά μελετήσει καί νά ἐρευνήσει τό θέμα καί νά πεισθεῖ γιά τή μεγάλη αὐτή ἀλήθεια. Οἱ πιό χτυπητές ἀποδείξεις ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ὄχι μόνο ἄνθρωπος ἀλλά καί Θεός εἶναι οἱ προφητεῖες, ἡ ἀνάστασή του, ἡ μαρτυρία τοῦ ἰδίου καί τό κήρυγμα τῶν θεοπνεύστων ἀποστόλων. Μία ἄλλη σειρά ἀποδείξεων γιά τή θεότητα τοῦ Χριστοῦ εἶναι τά σημεῖα πού ἔκανε. Στήν περικοπή μας ἡ θεότης τοῦ Χριστοῦ κηρύσσεται μέ τρία ἀλλεπάλληλα σημεῖα:

  • Συγχωρεῖ τίς ἁμαρτίες τοῦ παραλυτικοῦ.
  • Διαβάζει τή σκέψη τῶν γραμματέων.
  • Θεραπεύει τόν παραλυτικό.
 Ἡ ἁμαρτία εἶναι ἡ φθορά τοῦ πνεύματος, ἡ ἀρρώστια τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώ­που, ἐνῶ ἡ ἀρρώστια εἶναι ἡ φθορά τοῦ σώματος. Ὁ Χριστός, συγχωρώντας καί θεραπεύοντας τόν παραλυτικό, δείχνει ὅτι εἶναι ὁ γιατρός τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος. Ἀκόμη, φανερώνοντας τή σκέψη τῶν γραμματέων, δείχνει ὅτι αὐτός ἐλέγχει τήν λειτουργία τοῦ ἀνθρώπου, ἐτάζει νεφρούς καί καρδίας. Τά τρία αὐτά σημεῖα ἄνθρωπος δέν θά μποροῦσε νά τά ἐπιτελέσει. Ὁ Χριστός πού τά ἐπιτελεῖ εἶναι ὁ Θεός, ὁ δημιουργός.
Ἄλλο νόημα

 Ἡ ἁμαρτία αἰτία τῆς ἀρρώστιας: Ὁ πρῶτος ἄνθρωπος βγῆκε ἀπό τά χέρια τοῦ Θεοῦ ὑγιής, τέλειος σωματικά. Ἀλλά ἀπό τότε πού ἔκανε τήν ἁμαρ­τία καί παρέβη τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ, δέχθηκε ἕνα τρομερό κλονισμό. Σάν σεισμός ἡ ἁμαρτία ἔσεισε τήν ὕπαρξή του ὅλη καί διεπότισε κάθε κύτταρο τοῦ σώματός του μέ τό μικρόβιο τῆς φθορᾶς. Ἡ ἁμαρτία ξεκινᾶ ἀπό τήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου, ἐπηρεάζει ὅμως καί τό σῶμα του, γιατί ὑπάρχει στενή σχέση καί ἀλληλεπίδραση μεταξύ τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος. Αὐτό μποροῦμε νά τό διαπιστώσουμε καί μόνοι μας στόν ἴδιο τόν ἑαυτό μας. Ὁ θυμός π.χ., ἡ ὀργή, ὁ φθόνος εἶναι καθαρά πνευματικές ἁμαρτίες. Κι ὅμως ἐπηρεάζουν πολύ καί τό σῶμα. Ἄν τώρα θελήσουμε νά σκεφθοῦμε καί ἄλλες ἁμαρτίες πού συνδέονται περισσότερο μέ τό σῶμα, π.χ. τόν ἀλκοολισμό, τήν ναρκομανία, θά καταλήξουμε στό συμπέρασμα στό ὁποῖο ἔφθασε ὁ ἱερός Χρυσόστομος, ὅτι ''τά πλείονα τῶν ἀρρωστημάτων ἐξ ἁμαρτημάτων εἰσί τῶν ἡμετέρων''. Γι’ αὐτό, ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ μέ τό στόμα τοῦ ἀποστόλου Παύλου μᾶς προειδοποιεῖ· ''Τά ὀψώνια τῆς ἁμαρτίας θάνατος''.
 Ὁ Κύριος, πρίν θεραπεύσει τόν παραλυτικό, τοῦ εἶπε· «ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου». Κι ἄλλοτε πάλι, ἀφοῦ θεράπευσε τόν πα­ραλυτικό τῆς Βηθεσδά, ὅταν τόν ξανασυνάντησε τοῦ εἶπε· «ἴδε ὑγιής γέγονας· μηκέτι ἁμάρτανε» (Ἰω 5,14). Αὐτό μᾶς βοηθᾶ νά σκεφθοῦμε ὅτι πολλές φορές οἱ ἀρρώστιες ξεκινοῦν ἀπό τίς ἁμαρτίες μας. Αὐτό βέβαια δέν εἶναι ἀπόλυτο, διότι ἐκτός ἀπό τίς παραπάνω μαρτυρίες στήν Κ. Διαθήκη ἔχουμε τή μαρτυρία τοῦ ἰδίου τοῦ Ἰησοῦ γιά τόν ἐκ γενετῆς τυφλό, ὅτι ἡ ἀρρώστια του δέν ἦταν ἀποτέλεσμα ἁμαρτίας· «οὔτε οὗτος ἥμαρτεν οὔτε οἱ γονεῖς αὐτοῦ» (Ἰω 9,3).
 Ἡ ὑγεία μας εἶναι τό πιό πολύτιμο ἀπό τά ἐπίγεια ἀγαθά μας. Γι’ αὐτό καί ἡ Ἐκκλησία μας στή θεία Λειτουργία εὔχεται ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίας τῶν πιστῶν. Ἀκόμη γιά τήν ὑγεία προσεύχεται ἡ Ἐκκλησία μας μέ εἰδικό μυστήριο, τό μυστήριο τοῦ Εὐχελαίου. Εἶναι καθῆκον μας ἱερό νά φροντίζουμε γιά τήν ὑγεία τοῦ σώματός μας. Ἀλλά γιά νά ἐξασφαλίσουμε τήν ὑγεία μας πρέπει νά φροντίσουμε νά διορθώσουμε τό κακό στή ρίζα του. Καί ἡ ρίζα ἀπό τήν ὁποία ξεκινᾶ καί κατευθύνεται ἡ ὑγεία μας, εἶναι ἡ ψυχή. Ὅπως εἴπαμε βέβαια, δέν εἶναι κάθε ἀρρώστια μας ἀποτέλεσμα τῆς ἁμαρτίας, ἀλλά ὁπωσδήποτε κάθε ἁμαρτία ἔχει κάποιο ἀντίκτυπο στό σῶμα μας, τό ὁποῖο φθείρει. Γι’ αὐτό ἡ Ἐκκλησία μας τόν καιρό αὐτό τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς μᾶς συνιστᾶ τή θεραπεία τῆς ψυχῆς μας πρῶτα ἀπό τήν ἀρρώστια τῆς ἁμαρτίας. Ἡ θεραπεία αὐτή γίνεται μέ τή μετάνοια. Ὁ Θεός τόν ὁποῖο προσβάλλουμε καί πληγώ­νου­με μέ τίς ἁμαρτίες μας, δέχεται νά μᾶς συγχωρήσει, νά μᾶς ξεπλύνει καί νά μᾶς θεραπεύσει ἀπό τή φοβερή ἀσθένεια τῆς ἁμαρτίας. Ἀλλά γιά νά μᾶς συγχωρήσει πρέπει πρῶτα ἐμεῖς νά μετανοήσουμε, νά τόν ζητή­σου­με καί τότε σάν τόν παραλυτικό θά λυτρωθοῦμε καί θά σηκωθοῦμε ἀπό τά βάθη τῶν κακῶν ὅπου ἡ ἁμαρτία μᾶς ἔρριξε.
Στεργίου Σάκκου,
Εὐαγγελικές περικοπές (Βοήθημα γιά κυκλάρχες)