«Σέ λίγο θά γιορτάσουμε τά 200 χρόνια τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπανάστασης· μιά Ἐπανάσταση, ἡ ὁποία ἐμπνεύ­στη­κε ἀπό τήν Ἀμερικανική Ἐπανάσταση. Καί νο­μί­ζω ὅτι θά εἶναι μία πολύ καλή εὐ­καιρία νά κάνουμε ἕναν κοινό ἀπο­λο­γισμό ὅσων ἔγιναν, ἀλλά καί ὅσων μποροῦμε νά πε­τύχουμε μαζί...», εἶπε ὁ πρωθυπουργός μας, γιά νά εὐχα­ρι­στήσει προφανῶς τόν ὑψηλό ἐπι­σκέ­πτη του, ὑπουργό Ἐξωτε­ρικῶν τῶν ΗΠΑ Mike Pompeo.
Γιά λόγους πολιτικῆς σκοπιμότητας ἔγιναν αὐτές οἱ δηλώσεις ἤ ἀπό ἄ­γνοι­α; Οὔτε τό ἕνα οὔτε τό ἄλλο ἐπι­τρέ­πε­ται. Στήν ἱστορία δέν χωροῦν ἐκπτώσεις.
Καταρχάς ὅλοι μας γνωρίζουμε ὅτι ἡ Ἑλ­λη­νική Ἐπανάσταση ἔγινε «γιά τοῦ Χριστοῦ τήν Πίστη τήν Ἁγία καί τῆς Πα­τρίδος τήν Ἐλευθερία». Οἱ πρόγονοί μας διακήρυξαν στήν πρώτη Ἐθνο­συ­νέλευση (Ἰανουάριος 1822): «Ὁ κατὰ τῶν Τούρ­κων πόλεμος ἡμῶν, μακρὰν τοῦ νὰ στη­ρίζεται εἰς ἀρχάς τινας δη­μαγω­γικὰς καὶ στασιώδεις, ἢ ἰδιω­φε­λεῖς... εἶναι πόλε­μος ἐθνικός, πόλεμος ἱερός».
Ὅσοι ἀσχολοῦνται μέ τά σχετικά θέ­ματα γνωρίζουν ὅτι ἡ ἀμερικανική κυ­βέρ­νηση κρατοῦσε ἐπιφυλακτική στά­ση στόν ἑλληνικό ἀγώνα. Μάλιστα πρόταση βουλευτῶν στήν Ἀμερική νά ἐκδοθεῖ ἁπλό ψήφισμα συμπαθείας στόν ἑλληνι­κό λαό ἀπορρίφθηκε ἀπό τό Κογκρέσο. Ἐξάλλου χρόνια πρίν ἀπό τό ξέσπασμα τῆς Ἐπανάστασης ἡ Ἀ­μερική προσπα­θοῦ­σε νά δημιουρ­γή­σει ἐμπορικές σχέ­σεις μέ τήν Τουρκία.
Κάποιοι ὑποστηρίζουν ὅτι ὁ Τόμας Τζέφερσον -συντάκτης μαζί μέ τόν Βε­νιαμίν Φραγκλίνο τῆς Διακήρυξης τῆς Ἀνεξαρτησίας τῶν ΗΠΑ- ἦταν μέγας φι­λέλληνας. Ὁ φιλελληνισμός του, ὅ­μως, ἐξ­αντλεῖται στήν ἀλληλογραφία του μέ τόν Κοραῆ· πέραν τούτου οὐ­δέν.
Κατά τή διάρκεια τῆς Ἐπανά­στα­σης ἐπι­δι­ώχθηκε μία συμφωνία διομο­λο­γή­σεων, μία συν­θήκη «φιλίας καί ἐμπο­ρίου» ἀπό τήν ἀμερικανική κυ­βέρ­νηση μέ τούς Τούρκους, ὥστε νά ἔχουν τή δυνατότητα τά ἀμερικα­νικά πλοῖα νά περνοῦν τά Στενά καί νά που­λοῦν τά προϊόντα τους στήν ἀγορά τῆς Ρω­­σίας.
Ἕνα ἄλλο γεγονός εἶναι ὅτι οἱ φρε­γά­τες, πού εἶχαν παραγγείλει οἱ Ἕλ­ληνες μέ τά δάνεια στούς ἀμερικανούς ναυπη­γούς, δέν παραδό­θηκαν στήν κα­θορισμένη ἡμε­ρο­­μη­­νία κι αὐτό βοή­θη­σε τόν Ἰμπραήμ νά κα­τα­λάβει τό Με­σο­λόγγι.
Ἐπιπλέον, ὁ ρόλος τοῦ ἀμερικανοῦ συν­­ταγματάρχη Τζάρβις, τοῦ «καπετάν Γιώρ­γη τοῦ ἀμερικάνου», εἶναι σκοτει­νός γενικά καί μάλιστα στή συνωμοσία κατά τοῦ Ὀδυσσέα Ἀνδρούτσου.
Γιά ὅλους αὐτούς τούς «ἀλλη­θω­ρι­σμούς» τήν ἀπάντηση μᾶς τή δίνει ὁ ἀ­κα­δημαϊκός Σπ. Μελᾶς: «Ἀλλά ἡ ἀξία τοῦ Εἰ­κοσιένα εὑρίσκεται ἀκόμη ὑψη­λότερα. Ὅ,τι τοποθετεῖ τό μέγα τοῦτο κίνημα ὑ­πε­ράνω ὅλων τῶν Ἐπανα­στά­σεων τῆς Εὐ­ρώ­πης καί τῆς Ἀμερικῆς, ὑπεράνω ὅλων τῶν ἀγώνων τῶν Βο­ρει­­οα­μερικανῶν διά τήν ἐ­λευθερίαν των, ὑπεράνω τῆς Γαλλικῆς Ἐ­πανα­στά­­σεως τοῦ τέλους τοῦ δεκάτου ὀγ­δόου αἰῶ­νος, ὑπεράνω παντός ἐπα­να­στατικοῦ κινή­­μα­­τος τοπικοῦ καί χρο­νικοῦ προσ­διο­ρισμοῦ εἶναι ἡ κοσμοϊ­στο­ρική ἔν­νοιά του καί αἱ κοσμο­ϊ­στο­ρικαί του συνέ­πει­ες... Ὑπῆρξεν ἡ καθολική ἐξέγερ­σις καί ὁ καθο­λικός ἀγών ἑνός ὁλο­κλή­ρου κόσ­μου... Ἦτο ἀγών ἀνα­βιώ­σεως τῆς ἑλ­ληνικῆς ἰδέ­ας, ἀνα­στά­σεως τοῦ ἐπί ἀμετρή­τους αἰῶ­νας φωτοδότου τοῦ κό­σμου, ὅπως ἀνα­λάβη τήν θέσιν του εἰς τήν ἱστορικήν δη­μι­ουργίαν».

Εὐδοξία Αὐγουστίνου