«Ἄκου, Μπάιρον, πόσον θρῆνον
κάνει, ἐνῶ σέ χαιρετᾶ,
ἡ πατρίδα τῶν Ἑλλήνων,
κλαῖγε, κλαῖγε λευτεριά».
Μέ αὐτούς τούς στίχους ὁ Διονύσιος Σολωμός, βαθύτατα συγκινημένος, ἐξυμνεῖ τόν φιλέλληνα Λόρδο. Ὁ ἄγγλος φιλέλληνας, λάτρης τοῦ ἑλληνικοῦ πνεύματος καί γοητευμένος ἀπό τά μνημεῖα τῆς χώρας, ἐπισκέπτεται τό 1809 τήν Ἑλλάδα. Στό θέαμα τῶν ἀκρωτηριασμένων μαρμάρων τοῦ Παρθενώνα, διαμαρτύρεται στόν ἀρχαιοκάπηλο λόρδο Ἔλγιν, ζητώντας μέ ἐπίμονες προσπάθειες τήν ἐπιστροφή τῶν μαρμάρων στόν Ἱερό Βράχο. Ἐγκαταλείπει τήν ἄνεση τῆς κοινωνικῆς του θέσης, γιά νά συνδράμει στόν ἀγώνα γιά τήν ἐλευθερία. Τό 1823 καταφθάνει στό Μεσολόγγι. Τόν ὑποδέχονται μέ τιμές, ἀναγνωρίζοντας στό πρόσωπό του τή μέχρι τώρα ἄδολη προσφορά του στήν Ἑλλάδα ἀπό τό ἐξωτερικό. Τοῦ προσδίδουν ἀξιώματα, παρακινώντας τον νά λάβει τό στέμμα τοῦ βασιλέα στό νεοσύστατο Ἑλληνικό Κράτος πού θά συγκροτοῦνταν. Ἀρνούμενος τίς προτάσεις, πολέμησε μαζί μέ τούς Σουλιῶτες γιά τήν ποθούμενη ἀνεξαρτησία τῆς χώρας. Δέν πρόλαβε ὅμως νά ἀτενίσει τήν ἐκπλήρωση τοῦ ὁράματός του. Ὕστερα ἀπό βαρύτατη ἀσθένεια ἐξέπνευσε στό κρεβάτι τοῦ πόνου ἀνήμερα τοῦ Πάσχα, 19 Ἀπριλίου 1824. Ὁ λόρδος Βύρων ἔγινε πλέον σύμβολο τοῦ ἀγώνα καί τῆς ἐθνικῆς μας ἐλευθερίας. Ἡ ἑλληνική Πολιτεία, ἀναγνωρίζοντας τήν προσφορά του, παραχώρησε τό ὄνομά του σέ δῆμο τοῦ νομοῦ Ἀττικῆς.
Φέτος συμπληρώνονται 200 χρόνια ἀπό τήν ἐκδημία τοῦ εὐγενῆ φιλέλληνα ἥρωα. Ὁ λόρδος Βύρων δέν συνδεόταν ἐθνολογικά μέ τήν Ἑλλάδα. Ὅμως, ἡ ἀφειδώλευτη ἀγάπη του γιά τόν ἑλληνικό πολιτισμό καί ἡ ἁγνή του ἐπιθυμία γιά τήν ἐλευθερία τόν κατέστησαν Ἕλληνα, πρότυπο διαχρονικό. Ἡ θυσία καί τό γενναῖο φρόνημά του συνέβαλαν μαζί μέ πληθώρα ἡρώων στό νά ἀποκτήσει ἡ ὑποδουλωμένη Ἑλλάδα τό ἀγαθό τῆς ἐλευθερίας.
Στήν ἐποχή μας ὑβρίζουν καί περιφρονοῦν Ἐκκλησία καί Πατρίδα, ἀξίες πού ἀποτέλεσαν θεμέλια στή δημιουργία τοῦ σύγχρονου ἑλληνικοῦ κράτους. Ἀντί νά προβάλλονται ὑγιῆ πρότυπα στό κοινωνικό γίγνεσθαι, ὑποθάλπεται ὁ ἐξοστρακισμός τῆς πίστης καί τῆς φιλοπατρίας. Τό πρόσωπο τοῦ ἄγγλου φιλέλληνα προβάλλει φωτεινό σύμβολο φιλοπατρίας στά σκοτάδια τῆς παγκοσμιοποίησης. Ἡ κατάθεσή του γιά τήν Ἑλλάδα, «Τῆς ἔδωσα τόν χρόνο, τήν ὑγεία, τήν περιουσία μου καί τώρα τῆς δίνω τή ζωή μου. Τί μποροῦσα νά κάνω παραπάνω;», εἶναι ὅ,τι πιό ἁγνό καί ἀληθινό θά μποροῦσε νά ἐμπνεύσει τίς νεανικές καρδιές, ὥστε νά πορεύονται παντοτινά στό μονοπάτι τῶν ἀξιῶν, βιώνοντας τήν ἀληθινή ἐλευθερία.
Π.Μ.
"Ἀπολύτρωσις", Τεῡχος Ἀπριλ., 2024