Πολλές ἅγιες μορφές κοσμοῦν τό ἡμερολόγιο τοῦ Δεκεμβρίου καί πλαισιώνουν τό μέγιστο γεγονός τῆς ἱστορίας, πού γιορτάζουμε τόν μήνα αὐτό, τήν κατά σάρκα Γέννηση τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ξεχωρίζω ἀνάμεσά τους τόν ἅγιο Ἀμβρόσιο ἐπίσκοπο Μεδιολάνων, γιά νά πάρουμε ἀπό αὐτόν τό μήνυμα τοῦ μήνα.
  Ἡ ἀριστοκρατική καταγωγή, ἡ ἄριστη μόρφωση, ὁ ἄρτιος χαρακτήρας ἐνισχυμένα ἀπό τήν πλούσια χάρη τοῦ Θεοῦ κατέστησαν τόν Ἀμβρόσιο σπουδαία ἡγετική προσωπικότητα τοῦ 4ου μ.Χ. αἰώνα. Ὡς ἐπίσκοπος τῶν Μεδιολάνων ἄσκησε μεγάλη ἐπιρροή στήν θρησκευτική πολιτική τῶν αὐτοκρατόρων, διατηρώντας ὅμως πάντοτε ἐπιβλητική ἀνεξαρτησία ἀπέναντί τους. Μέ θαυμασμό σημειώνει ἡ ἱστορία τήν θεοπρεπῆ καί γεμάτη παρρησία στάση τοῦ Ἀμβροσίου ἔναντι τοῦ αὐτοκράτορα Θεοδοσίου, τοῦ σπουδαίου ἐκείνου ἄρχοντα, πού ἐπί τῶν ἡμερῶν του ἀναγνωρίσθηκε ὁ χριστιανισμός ὡς ἐπίσημη θρησκεία τοῦ Βυζαντίου: Μετά ἀπό ἕνα αἱματοκύλισμα στήν Θεσσαλονίκη ὁ αὐτοκράτορας ἦρθε στά Μεδιόλανα. Μέ παρρησία τότε ὁ ἐπίσκοπος Ἀμβρόσιος τοῦ ἀπαγόρευσε τήν εἴσοδο στόν ναό, θυμίζοντάς του ὅτι «κἄν βασιλεύς εἶναι δέν πρέπει ἔτσι προπετῶς καί αὐθαδῶς νά τολμᾶ εἰς τά θεῖα». Ἐλέγχθηκε ὁ αὐτοκράτορας ἀπό τήν θέση τοῦ ἐπισκόπου, συγκλονίσθηκε, μετανόησε κι ἔτσι ἀποκαταστάθηκε στήν Ἐκκλησία. Βεβαίως τό Εὐαγγέλιο προστάζει· «πᾶσα ψυχή ἐξουσίαις ὑπερεχούσαις ὑποτασσέσθω» (Ρω 13,1). Νά σεβόμαστε τούς ἄρχοντες, νά ὑπακοῦμε στίς προσταγές τῆς ἐξουσίας· μέ τήν προϋπόθεση ὅμως ὅτι αὐτή δέν ἀντιβαίνει στόν νόμο τοῦ Θεοῦ. Διαφορετικά, ἰσχύει ἡ ἀποστολική τακτική «πειθαρχεῖν δεῖ Θεῷ μᾶλλον ἤ ἀνθρώποις» (Πρξ 5,29).
 Σαφές τό μήνυμα ἀπευθύνεται σέ τρεῖς κατευθύνσεις: α) Στούς ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας μας θυμίζει ὅτι εἶναι θεϊκή ἐπιταγή καί ποιμαντική εὐθύνη γι᾿ αὐτούς ὁ δίκαιος ἔλεγχος πού γίνεται μέ παρρησία ὄχι μόνο πρός τόν ἁπλό λαό ἀλλά καί πρός τά ὑψηλά ἱστάμενα πρόσωπα. β) Στούς πολιτικούς ἄρχοντες προβάλλει τήν ὑψηλή κορυφή τῆς ταπείνωσης καί ὑποταγῆς στόν νόμο τοῦ Θεοῦ. Τιμᾶ τόν ἄρχοντα τό νά ἀναγνωρίζει πάνω ἀπό τήν ἐξουσία του τήν ἐξουσία τοῦ Θεοῦ. γ) Στόν κάθε ἁπλό χριστιανό ὁ ἅγιος Ἀμβρόσιος μηνύει ὅτι πάνω ἀπό πρόσωπα, πάνω ἀπό ἀνθρώπινους νόμους καί παραδόσεις στέκει ὁ λόγος καί ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ. Ὅταν τόν ἐφαρμόζουμε στήν προσωπική μας ζωή, ἔχουμε τό σθένος νά τόν προτάσσουμε καί σέ ὅλες τίς συναλλαγές μας. Κι ὅταν ὁδηγός καί ρυθμιστής τῆς ζωῆς μας εἶναι ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ, τί ἔχουμε νά φοβηθοῦμε;

Στέργιος Ν. Σάκκος

Ἀπολύτρωσις 64 (2009) 323