Ὁ εὐσεβής Συμεών καί ἡ προφήτιδα Ἄννα ὑπῆρξαν οἱ ἄνθρωποι πού εὐλογήθηκαν ἀπό τόν Θεό νά δοῦν καί νά πιάσουν στά χέρια τους τόν Μεσσία, πού ἦταν ἡ λαχτάρα καί ἡ νοσταλγία ὅλης τους τῆς ζωῆς. Χρόνια μέσα στό ναό ζοῦσαν καί τρέφονταν μέ τόν πόθο τοῦ Λυτρωτῆ, πού θά ἐλευθέρωνε καί θά δόξαζε τόν Ἰσραήλ. Λές κι αὐτός ὁ πόθος τούς κρατοῦσε στή ζωή μέχρι πού ἡ ἐλπίδα τους βραβεύτηκε καί ὁ Συμεών σηκώνοντας ψηλά τό θεῖο βρέφος ἀνέκραξε· «Νῦν ἀπολύεις τόν δοῦλόν σου, Δέσποτα».
   Τό περιστατικό αὐτό ἔγινε κατά τήν τελετή τῆς ἀφιερώσεως τοῦ Ἰησοῦ στό ναό, πού ἦταν μία ἀπό τίς καθιερωμένες διατάξεις τοῦ μωσαϊκοῦ νόμου γιά ὅλα τά πρωτότοκα τῶν Ἰουδαίων. Κατά τήν ἔξοδο τῶν Ἰσραηλιτῶν ἀπό τήν Αἴγυπτο (Ἔξ κεφ. 13), ὁ Κύριος θέσπισε νά ἀφιερώνουν σ’ αὐτόν οἱ Ἰσραηλῖτες τά πρωτότοκά τους «ἀντί τῶν πρωτοτόκων τῶν Αἰγυπτίων ᾗ ἡμέρᾳ ἐπάταξεν πᾶν πρωτότοκον ἐν γῇ Αἰγύπτου ἀπό ἀνθρώπου ἕως κτήνους». Μέσα στήν ἐπίγεια ζωή τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἡ πράξη αὐτή ἀποτελεῖ ἀκόμη μία μαρτυρία γιά τό πόσο τέλειος ἄνθρωπος ἦταν, ἀκόμη μία ἀπόδειξη γιά τό πόσο ταπεινός ἔγινε, ἀκόμη μία ἀφορμή εὐγνωμοσύνης καί δοξολογίας γιά ὅσους πίστεψαν στ’ ὄνομά του. Τά βιώματα πού δημιουργεῖ στήν Ἐκκλησία αὐτό τό γεγονός εἶναι ἀποτυπωμένα στούς ὕμνους πού ψάλλονται τήν ἡμέρα αὐτῆς τῆς γιορτῆς.
   * Ὁ «παλαιός τῶν ἡμερῶν», ὁ ἀΐδιος καί ἄχρονος, πού ὑπῆρχε πάντοτε μαζί μέ τόν Πατέρα, ἐναποτίθεται σάν ἕνα σαρανταήμερο παιδί στά χέρια τοῦ σεβάσμιου λευΐτη. Ὁ δημιουργός τοῦ κόσμου, ἐκεῖνος πού μέ τά θεϊκά του χέρια ἔπλασε τόν ἄνθρωπο καί ἀπό τήν ἀρχή τῆς δημιουργίας κρατᾶ στήν παλάμη του τό σύμπαν, κάνει τήν πρώτη δημόσια ἐμφάνισή του στόν κόσμο. Ἀναγαλλιάζοντας ἀπό εὐφροσύνη ὁ γέροντας δέχεται αὐτόν πού κινεῖται πάνω στά Χερουβίμ καί δοξολογεῖται ἀκατάπαυστα ἀπό τά Σεραφίμ. Κόλπος τοῦ Πατρός καί θρόνος τῆς χάριτος γίνεται ἡ ἀγκαλιά τοῦ πρεσβύτη Συμεών, καθώς κλείνει μέσα της Ἐκεῖνον πού μ’ ἕνα του βλέμμα σείει τή γῆ καί μ’ ἕνα ἄγγιγμά του κάνει τά ὄρη νά καπνίζονται. Ὁ χορός τῶν ἀγγέλων γεμάτος κατάπληξη παρακολουθεῖ τό θαῦμα· αὐτόν πού τρέμουν οἱ οὐράνιες δυνάμεις τώρα τόν ἐναγκαλίζονται τά γηρασμένα χέρια τοῦ Συμεών.
   * Ὁ Νομοδότης, πού χάραξε κάποτε πάνω σέ πλάκες τόν νόμο καί ἔσεισε τό Σινά ὅταν τόν παρέδιδε στόν Μωϋσῆ, ἔρχεται τώρα νά ἐκπληρώσει πειθαρχικά αὐτόν τόν νόμο σάν ἕνας ἁπλός καί ταπεινός ὑπήκοός του. Κι ὁ λευκασμένος λευΐτης, πόσο ἀνώτερος ἀπό τόν Μωϋσῆ ἀναδεικνύεται! Ἐκεῖνος ἀξιώθηκε νά δεῖ πολύ ἀμυδρά τά ὀπίσθια τοῦ Θεοῦ μέσα στό γνόφο καί τή θύελλα κι αὐτός τώρα κρατᾶ «σωματωθέντα τόν προαιώνιον Λόγον τοῦ Πατρός».
   * Ὅλα αὐτά τά ὑπομένει ὁ Κύριος «ἵνα μου πιστώσῃ τήν σάρκα», γιά νά μοῦ ἐπιβεβαιώσει τήν ἐνανθρώπησή του.
   * Στό πρόσωπο τοῦ γέροντα Συμεών ὁ ὑμνωδός βλέπει τόν γηρασμένο ἀπό τήν ἁμαρτία κόσμο, πού ὑποδέχεται τόν Θεό μέ μορφή νηπίου.
    Ἄν καί «προβεβηκώς τῇ ἡλικίᾳ» καί ὑπέρακμος ἀπό τό γῆρας ὁ Συμεών, διατηροῦσε τό νεανικό φρόνημα τῆς πίστεως θέλοντας νά δεῖ τόν Παντέλειο Θεό, πού μέ τόν ἐρχομό του στή γῆ, ἀνακαίνισε τόν κόσμο τόν γηρασμένο ἀπό τίς ἐπιθέσεις καί τούς πολέμους τοῦ παλαιοῦ ἐχθροῦ. Μπροστά σ’ αὐτή τή θεία συγκατάβαση ἔκθαμβος ὁ ὑμνωδός ἀνακράζει· «πάρτε κουράγιο χέρια τοῦ Συμεών, κουρασμένα ἀπό τά γηρατειά, καί πόδια τοῦ πρεσβύτη ἀποσταμένα, τρέξτε γιά νά ὑπαντήσετε τόν Χριστό. Κι ὅλη ἡ ἀνθρωπότητα ἑνωμένη σέ χορωδία μαζί μέ τά ἀσώματα πλάσματα ἄς ψάλλουμε στόν Κύριο, πού ἀπέραντα δοξάσθηκε». Τά λόγια του, «νῦν ἀπολύεις τόν δοῦλόν σου, Δέσποτα, κατά τό ρῆμά σου ἐν εἰρήνῃ», δίδουν ἀφορμή στόν ὑμνωδό νά μᾶς μιλήσει γιά τήν κάθοδο τοῦ Συμεών στόν Ἅδη, πού ἔφθασε σάν δροσιά στούς νεκρούς, σάν εὐχάριστη εἴδηση, εὐαγγέλιο στόν Ἀδάμ καί στήν Εὔα. «Μοῦ ἔδωσες, ἀναφώνησε ὁ Συμεών, τήν ἀγαλλίαση τοῦ σωτηρίου σου, Χριστέ. Παράλαβε τόν λάτρη σου, πού κουράσθηκε στή σκιά, νέο κήρυκα καί μύστη τῆς χάριτος, πού σέ ὑμνεῖ καί σέ δοξάζει».
   * Φωτισμένοι ἀπό τήν προφητεία ἡ εὐτυχής Ἄννα καί ὁ θεόπνευστος Συμεών καί ἐνῶ εἶχαν ἀποδειχθεῖ ἄμεμπτοι κατά τόν νόμο, εἶδαν καί προσκύνησαν τόν δοτῆρα τοῦ νόμου, πού ἔγινε βρέφος σάν καί μᾶς. Αὐτῶν τήν μνήμη χαρούμενοι γιορτάζουμε σήμερα δοξάζοντας ὅπως πρέπει τόν φιλάνθρωπο Ἰησοῦ.

«Ἀπολύτρωσις» 37 (1982) 24-25
    

 Μιά ζωή ἔκκλησης μυστικῆς. Ἡμέρες προσδοκίας, «καθ᾽ ἡμέραν προστιθείς τῇ θέρμῃ τήν θέρμην, τῷ πόθῳ τόν πόθον μέχρι τῆς αὐτοῦ ἐξόδου». Τόσο ταιριαστά μποροῦμε νά ἀποδώσουμε τά λόγια τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακος στόν πρεσβύτη Συμεών.
 Τά μέτρα τοῦ καιροῦ του δέν ἦταν καί δικά του μέτρα. Δέν εἶναι μέτρο ὁ χρόνος πού φεύγει. Μέτρο του ὁ Αναμενόμενος. Οὔτε οἱ ἀτελεύτητες μέριμνες πού εἶναι τά δικά μας μέτρα, σέ μιά προσπάθεια νά προλάβουμε (τί;) καί νά καλύψουμε τούς φόβους μας. Γιατί ἐμεῖς ζοῦμε σ᾽ ἕναν αἰώνα γεμάτο φόβους. Κι ἀπ᾽ ὅλα πιό πολύ μᾶς διακατέχει ὁ φόβος τοῦ θανάτου· ἤ μᾶλλον ὄχι: ἡ πίστη στό θάνατο. Ἡ πίστη αὐτή εἶναι ἡ πιό ἰσχυρή κι ἡ πιό διαδεδομένη στίς ἡμέρες μας. Ὁ θάνατος ὁ τελειωτικός. Κι εἶναι αὐτή πού φέρνει τήν άγωνία και ὁδηγεῖ στά ἀδιέξοδα.
 Ἀλλ´ ὁ Συμεών ἔμαθε στή συνείδησή του νά ἀγρυπνεῖ καί νά περιμένει. Μέσα σιωπή ἀποκαλυπτική, διότι συμπορεύεται μέ μιά ψυχή πού δέν μένει βουβή. «Λέγε, Συμεών, τίνι κράζεις καί βοᾶς;». Ὁ κόσμος γύρω του γερνάει· ὁ Συμεών ὡριμάζει γιά τήν αἰωνιότητα. Γνωρίζει τί σημαίνει ἀθανασία. Ἡ ἀναμονή του δέν εἶναι στατική· εἶναι βαθιά πνευματική. Ὅταν ἡ ζωή βιώνεται ἀπνευμάτιστα, ὁ θάνατος εἶναι σκληρός. Στή ζωή ὅμως πού γίνεται βίωμα πίστεως, ὁ ἄνθρωπος κρέμεται ἀπό τόν οὐρανό.
 Κι ἔτσι μιά μέρα, ξαφνικά, ἀνάβουν φῶτα ἀπροσδόκητα. Βρίσκεται «κατενώπιον Θεοῦ». Δέχεται τή δωρεά νά Τόν δεῖ καί νά Τόν ἀγγίξει. Κι ἡ ἀναμονή του δικαιώνεται. Τώρα, βιώνει τήν ἀθανασία. Ἡ ἔκκληση του γίνεται ἐπίκληση. «Ἀπόλυσον με ἐκ τῆς φθορᾶς, ὅτι εἶδον σε σήμερον». Αὐτός πού βλέπει ὁ Συμεών ἀνατρέπει τά φυσικά· γιατί εἶναι ἡ Ζωή. «Φέρων οὗτος» στά χέρια του «τήν Ζωήν, τῆς ζωῆς ἠτεῖτο λύσιν». Ὁ θάνατος δέν εἶναι πλέον θάνατος· κι ἡ ζωή τοῦ κόσμου εἶναι φθορά. Συντελεῖται μιά θαυμαστή ὑπέρβαση κι ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ ζῆ μιά μεταγωγή στόν Παράδεισο. «Ἀνοιγέσθω ἡ πύλη τοῦ οὐρανοῦ σήμερον», ψάλλουμε στόν Ἑσπερινό τῆς Ὑπαπαντῆς.
 Τοῦ Κυρίου ἡ Ὑπαπαντή μᾶς προσφέρει διέξοδο. Ὁ Κύριος προσφέρεται σ᾽ ἀνθρώπινα χέρια, γιά νά γίνουν αὐτοί -οἱ ἄνθρωποι- προσφορά στόν Θεό. Κι ἔτσι, «θά πεθάνουμε μέ χαρά», ὅπως ἔλεγε ὁ ἅγιος Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ. Κι ὁ πρεσβύτης Συμεών ὑποδεικνύει τήν ὑπέρβαση τοῦ φόβου τοῦ θανάτου, ἀφοῦ ὁ θάνατος εἶναι ἡ ἀναίρεση τῆς ζωῆς. Μά, ὅταν βρίσκεσαι στή θεωρία τῆς Ζωῆς; Ὅταν ἀγγίζεις τή Ζωή καί τρέφεσαι μ᾽ αὐτήν ἐν μυστηρίῳ; Τότε, ἡ ζωή παίρνει ἄλλο νόημα. Γίνεται μυστική ἀναμονή. Γίνεται ζωή ἐσωτερική, μέσα στή σιωπή καί κοπιαστική πορεία. «Δεῦτε καί ἡμεῖς Χριστῷ συναντηθῶμεν καί δεξώμεθα Αὐτόν». Ὑπάρχει ὅμως πάντοτε ἡ προϋπόθεση νά δοῦν «οἱ ὀφθαλμοί» μας «τό σωτήριον» τοῦ Θεοῦ καί τό «φῶς» του ἀπό αὐτήν ἐδῶ τή ζωή. Εἶναι γι᾽ αὐτό ἀναπότρεπτη ἡ ἀνάγκη, μέτρα μας νά μήν εἶναι τά μέτρα τῶν καιρῶν μας· καί νά προσθέτουμε τόν «καθ᾽ ἡμέραν πόθον πόθῳ» στόν Κύριό μας «μέχρι τῆς ἐξόδου» μας.

Κύριλλος

  Φλέβα ζωῆς καί πηγή οὐρανίων μηνυμάτων στέκει ἡ γιορτή τῆς ῾Υπαπαντῆς τοῦ Κυρίου στήν ἀρχή τοῦ Φλεβάρη. Ξεχωρίζω ἕνα ἀπό τά πολλά, ἰδιαίτερο καί μοναδικό σ᾿ αὐτήν μήνυμα, τήν ἀφιέρωση.
  ῏Ηταν ὁρισμός τοῦ Θεοῦ νά τοῦ προσφέρουν οἱ ᾿Ισραηλῖτες κάθε πρωτότοκο ἀρσενικό πού γεννιόταν.  Καί τά μέν ζῶα τά πρόσφεραν θυσία στό ναό, τούς δέ πρωτοτόκους υἱούς τούς ἀπήλλασσαν ἀπό τήν προσφορά, πληρώνοντας γι᾿ αὐτούς ἕνα συμβολικό ποσό στούς Λευΐτες (῎Εξ 13,12-16· ᾿Αρ 18,15-18). Σύμφωνα μέ τό νόμο αὐτό ἡ Παναγία παρουσίασε τόν ᾿Ιησοῦ σαραντάμερο βρέφος στό ναό καί ὁ ᾿Ιησοῦς ἀφιέρωσε ὡς ἄνθρωπος τόν ἑαυτό του στόν Θεό. ῎Ω συγκατάβαση θεϊκή, ἀσύλληπτη κι ἀνερμήνευτη γιά τόν ἀνθρώπινο νοῦ!
  Τό γεγονός αὐτό, πού ἀποτελεῖ τήν οὐσία τῆς γιορτῆς τῆς ῾Υπαπαντῆς, σημειώνει ἕνα νέο καθεστώς γιά τόν νέο ᾿Ισραήλ, τόν καινούργιο λαό τοῦ Θεοῦ. ῞Ολοι ὅσοι πιστεύουμε πλέον στόν Υἱό τοῦ Θεοῦ καί γινόμαστε μέλη στό σῶμα του καί συνιστοῦμε τήν ᾿Εκκλησία του, εἴμαστε οἱ "πρωτότοκοι" τῆς ἀνθρωπότητος, οἱ ἀφιερωμένοι στόν Κύριο. Τήν ἱερή ὥρα τοῦ Βαπτίσματος δηλώσαμε μέ τό στόμα τοῦ ἀναδόχου μας ὅτι ἀποτασσόμαστε τό σατανᾶ καί συντασσόμαστε μέ τόν Χριστό. Κι ἔβαλε πάνω μας ὁ Χριστός τή σφραγίδα του, τό ἅγιο χρίσμα. ᾿Ενηλικιωμένοι καί ὥριμοι πλέον, ὡς συνειδητά μέλη τῆς ᾿Εκκλησίας, ἀγωνιζόμαστε νά μιμηθοῦμε τόν Κύριό μας, γιά νά συνταχθοῦμε μιά μέρα μέ τή θριαμβεύουσα ᾿Εκκλησία, τήν ὁποία ὁ ἀπόστολος Παῦλος ὀνομάζει "᾿Εκκλησία πρωτοτόκων ἐν οὐρανοῖς ἀπογεγραμμένων" (῾Εβ 12,23).
   Πόση τιμή, στ᾿ ἀλήθεια, καί πόση δόξα! Εἴμαστε τ᾿ ἀγαπημένα παιδιά τοῦ Θεοῦ! "Μᾶς διάλεξε ὁ ἀθάνατος μέσα στά πλήθη τῶν γενιῶν καί τῶν καιρῶν". Μᾶς ἐξαγόρασε καί μᾶς ἀπελευθέρωσε ἀπό τό θάνατο καί τή φθορά μέ τίμημα ἀκριβό, μέ τό πολύτιμο αἷμα τοῦ Υἱοῦ του.
  Εἴμαστε τοῦ Θεοῦ κι εἶναι ὁ Θεός δικός μας! ῞Οσο πιό συνειδητά προσφέρουμε τόν ἑαυτό μας γιά τό πρῶτο, τόσο πιό οὐσιαστικά βιώνουμε τό δεύτερο. Κι ὅσο περισσότερο κατανοοῦμε τήν προσφορά τοῦ Θεοῦ, τόσο βαθύτερα συντετριμμένοι ἐπιθυμοῦμε νά ἀνταποδώσουμε. Καί ἡ καλύτερη ἀνταπόδοση εἶναι νά τιμήσουμε τό δῶρο πού μᾶς προσφέρει ὁ Θεός· νά διατηρήσουμε τήν ἐλευθερία πού μᾶς χαρίζει, καταθέτοντάς την ἑκούσια στή δική του ὑποταγή. ῾Υποταγή στόν Θεό σημαίνει ἐλευθερία, διότι ὁ Θεός εἶναι ὁ μόνος πού μπορεῖ νά διασφαλίσει τήν ἐλευθερία τήν ὁποία ὁ ἴδιος μᾶς χάρισε.
  Μέ τή ζωντανή θυσία μας ἐνώπιόν του, τή θυσία τῆς ἐλευθερίας μας στήν ἀγάπη του, μένουμε ἀληθινά ἐλεύθεροι κι αἰώνια χορτασμένοι στήν ἀγκαλιά τοῦ Κυρίου, πού ἀκριβῶς γι᾿ αὐτό, γιά νά μᾶς ἀγκαλιάσει καί νά μᾶς σώσει, προσφέρεται ὡς "βρέφος ἀγκαλοφορούμενον" μέ τήν ἁγία ῾Υπαπαντή του.

Στέργιος Σάκκος

Ἀπολύτρωσις 53 (1998) 27