Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, μέ τή γέννηση ἑνός μελλοντικοῦ βασιλιᾶ, ἔχουν τήν ἐντύπωση πώς γεννιέται μέσα στήν πολυτέλεια, στήν καλύτερη μαιευτική κλινική, ἀπό τούς καλύτερους γιατρούς καί μαιευτῆρες τοῦ κόσμου. Ἕνα παιδί πού θά ἀποτελέσει στό μέλλον τήν ἐλπίδα ἑνός καλύτερου αὔριο γιά τή συγκεκριμένη χώρα. Αὐτή εἶναι ἡ εἰκόνα πού ἔχουμε γιά ἕναν βασιλιά. Γιά τόν Βασιλιά τῆς Ἀνάστασης, τῆς Ἐλπίδας καί τῆς Ἀγάπης, τί γνωρίζουμε;

  Χιλιάδες χρόνια πρίν, σέ μία μικρή πόλη, σέ αὐτήν πού "δέν εἶναι ἡ μικρότερη ἀνάμεσα στούς ἡγεμόνες τοῦ Ἰούδα, γιατί ἀπό αὐτήν θά ἔρθει ἕνας Κυβερνήτης πού θά ποιμάνει τόν λαό τοῦ Θεοῦ, Ἰσραήλ" (πρόφ. Μιχαίας), τή Βηθλεέμ, γεννήθηκε ὁ Βασιλιάς τῆς Ἐλπίδας γιά τή σωτηρία τοῦ κόσμου καί τήν αἰώνια ζωή, ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός. Δέν γεννήθηκε, οὔτε στό καλύτερο πανδοχεῖο τῆς περιοχῆς οὔτε σέ κάποια καλή μαιευτική κλινική τῆς ἐποχῆς, ἀλλά σέ ἕναν στάβλο. Εἶναι "ὁ ἀχώρητος παντί". Μέσα σέ αὐτόν τόν στάβλο, γεννήθηκε Αὐτός πού μέ τόση ἀγάπη καί ὑπομονή δίδαξε σέ ὅλους μας τόν θεῖο λόγο. Αὐτός πού μᾶς καθοδήγησε μέ τή διδασκαλία Του καί μᾶς ἔβαλε στό δίλημμα, νά διαλέξουμε ἀνάμεσα στό καλό καί τό κακό, στό ὠφέλιμο καί τό ἀνώφελο. Αὐτός, πού στό τέλος, ἐπωμίστηκε μέ τό Πάθος Του τίς ἁμαρτίες τοῦ κόσμου. Εἶναι, "ὁ αἴρων τάς ἁμαρτίας τοῦ κόσμου", καί -στό τέλος- ὁ "ἀναστάς ἐκ τῶν νεκρῶν".
  Δυστυχῶς, μέσα στόν σκοτεινό κόσμο πού ζοῦμε, σ' ἕναν κόσμο πού κυριαρχεῖ τό μίσος, ἡ ἀδικία, ἡ διχόνοια, τό κακό συμφέρον, πολλοί ἄνθρωποι, πού δέν φοβοῦνται νά μαρτυροῦν τήν πίστη τους, ἀκόμα προσπαθοῦν νά ψάξουν τό "ἄστρο τῆς Βηθλεέμ". Αὐτό πού θά τούς ὁδηγήσει στόν νεογέννητο Χριστό μας. Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἔχουν τυφλωθεῖ ἀπό τά "καλά καί συμφέροντα" τῆς ὑλικῆς ζωῆς καί δέν μποροῦν νά βροῦν αὐτό τό φῶς. Τό φῶς πού θά τούς ὁδηγήσει στήν Αἰώνια Χαρά, στήν Ἐλπίδα γιά τήν Αἰώνια Ζωή καί στόν "ὁρισμό τῆς Ἀγάπης", τόν Κύριό μας, τῆς ὁποίας τήν ἀληθινή ἔννοια, δέν μπορεῖ κάποιος νά τή βρεῖ στόν κόσμο τοῦ σήμερα, στόν ὁποῖο κυριαρχεῖ ὁ καταναλωτισμός καί ὁ ὑλισμός, βάζοντας τήν πνευματική ἀγάπη στό περιθώριο.
  Ὑπάρχει ὅμως καί κάτι χειρότερο. Νά κάνουμε Χριστούγεννα χωρίς Χριστό! Σάν νά μᾶς λέει ὁ Χριστός: "Γιορτάζεις γιά μένα, χωρίς ἐμένα." Εἶναι τόσο τραγικό, ἰδίως στή δύσκολη ἐποχή πού ζοῦμε, νά ἑορτάζουμε τά Χριστούγεννα χωρίς τόν ἴδιο τόν Κύριό μας μέσα στήν καρδιά μας. Αὐτά πού μᾶς ἀπασχολοῦν εἶναι τά ρεβεγιόν, ποῦ θά διασκεδάσουμε, τί δῶρο θά μᾶς φέρει ὁ "Ἁι-Βασίλης"... Καί τό χειρότερο; Ἀπό ἀνθρώπους πού συμμετέχουν στήν ἐνεργή ζωή τῆς Ἐκκλησίας καί στά μυστήριά της καί μάλιστα δηλώνοντας ὅτι εἶναι "ἀφοσιωμένοι χριστιανοί". Θεωροῦν ὅτι τό νά πᾶς Ἐκκλησία τά Χριστούγεννα, εἶναι πλέον κάτι τό ξεπερασμένο, κάτι πού τό ἔκαναν μία φορά κι ἕναν καιρό οἱ ἄνθρωποι πρίν ἀπό αὐτούς. Γιά προσφορά καί ἀγάπη πρός τόν συνάνθρωπό τους; Οὔτε λόγος! Χριστούγεννα γι' αὐτούς, εἶναι τό στόλισμα τοῦ δέντρου καί (τό πολύ-πολύ) ἡ προσθήκη μιᾶς καί φάτνης, "ἔτσι γιά τό ἔθιμο". Πέρα ἀπό αὐτό, τίποτε ἄλλο!
  "Μήπως ἔχουμε καί ἐμεῖς τήν εὐθύνη αὐτῆς τῆς κατάστασης; Μήπως δέν κάνουμε κάτι σωστά;" Εἶναι μερικά ἀπό τά ἐρωτήματα πού θέτουν οἱ ἀληθινοί πιστοί. Ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι, ἰδιαίτερα τά τελευταῖα χρόνια, ἡ συστηματική κατήχηση τῶν πιστῶν ἔχει μπεῖ στό περιθώριο, ἀφήνοντάς τους ταυτόχρονα σέ πλήρη ἄγνοια τῶν πραγμάτων τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ συστηματική κατήχηση (κύκλος μελέτης Ἁγ. Γραφῆς, κατηχητικά σχολεῖα, κλπ.) ἔχει μπεῖ στό περιθώριο καί ἀντικαταστάθηκε μέ τό ἁπλό καί ἄτυπο "κυριακάτικο κήρυγμα", χωρίς νά τονίζονται ὅσο πρέπει οἱ ἀλήθειες τῆς πίστης μας. Πολλοί ἄνθρωποι δέν ξέρουν τί πιστεύουν. Δέν ξέρουν τί ζοῦν τήν ὥρα τῆς Θείας Λειτουργίας. Ἡ ἄγνοια εἶναι αὐτή πού τούς ὁδηγεῖ μακριά ἀπό τό "ἄστρο τῆς Βηθλεέμ" καί παίρνουν τόν ἄλλο δρόμο. Ἐάν συμβαίνει αὐτό, πῶς θά καταλάβουν τό ἀληθινό νόημα τῶν Χριστουγέννων; Τά δέντρα καί τά λαμπιόνια, τά δῶρα τοῦ "Ἁι-Βασίλη" καί τά ρεβεγιόν, δέν κάνουν τά Χριστούγεννα. Ἡ Γέννηση τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ εἶναι τά Χριστούγεννα.
  "Δεῦτε ἴδωμεν, πιστοί..." θά ψάλουμε ὅλοι μαζί τήν ἡμέρα τῶν Χριστουγέννων. Ταυτόχρονα μᾶς δίνεται μία πρόσκληση. Μία πολύ ὄμορφη πρόσκληση: "ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός;". Ἐπίσης, θά "ἀκολουθήσωμεν, λοιπόν,  ἔνθα ὁδεύει ὁ ἀστήρ...". Νά ἀκολουθήσουμε τό ἄστρο τῆς Βηθλεέμ, πού θά μᾶς ὁδηγήσει σέ Αὐτόν πού θά ἀποτελέσει στό μέλλον τή Ζωή, τήν Ἀνάσταση καί τήν Ἐλπίδα τοῦ κόσμου γιά τή σωτηρία του, Σέ Αὐτόν πού θά "σπείρει" στίς πεινασμένες ψυχές μας τό "Θεῖο Σιτάρι", τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, ἀρκεῖ ἐμεῖς νά Τόν δεχθοῦμε, νά Τόν ἀκούσουμε, νά Τόν νιώσουμε, νά Τόν ἀγαπήσουμε. Ἄς κάνουμε τήν καρδιά μας μία μικρή καί ζεστή φάτνη γιά νά γεννηθεῖ μέσα μας ὁ μικρός Χριστός, ὁ "ἀχώρητος παντί", καί τό ἄστρο τῆς Βηθλεέμ νά εἶναι τό φῶς πού θά φωτίζει τό σκοτεινό μονοπάτι τῆς ζωῆς μας. "Δεῦτε ἴδωμεν πιστοί, ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός, ἀκολουθήσωμεν λοιπόν, ἔνθα ὁδεύει ὁ ἀστήρ...".

Σωτήριος Σαρβάνης
Φοιτητής Θεολογίας ΑΠΘ

   Καθώς τό ἄστρο τῆς Βηθλεέμ ἀνατέλλει καί φέτος στόν κόσμο κι ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης προβάλλει λαμπρός μέσα στό στερέωμα τῆς Ἐκκλησίας, διαφαίνονται καθάρα κάποιες σκιές, πού ξεπηδοῦν ἀπό τό χῶρο τοῦ σκότους καί ζητοῦν νά ἀμαυρώσουν τό φῶς. Χρησιμοποιοῦν τό ὄνομα τῆς ἐπιστήμης, γιά νά μᾶς ξεγελοῦν ἀποκρύπτοντας τίς δόλιες προθέσεις τους, καί φοροῦν τό ἔνδυμα τοῦ προοδευτισμοῦ, γιά νά μᾶς ἐντυπωσιάζουν φωσφορίζοντας μέ τήν ψεύτικη λάμψη τους. Τό ἀποτέλεσμα ὅμως δέν ἀφήνει καμία ἀμφιβολία· θολώνουν μέσα στίς καρδιές τῶν ἀδυνάτων τήν πίστη.
   Εἶναι οἱ θεωρίες πού χαρακτηρίζουν μῦθο τόν Χριστιανισμό, καί τή γέννηση τοῦ Χριστοῦ ἕνα ἁπλό μυθολογικό θέμα, πού συναντᾶται παραλλαγμένο στίς θρησκευτικές παραδόσεις, δηλαδή στίς μυθολογίες, πολλῶν λαῶν. Εἶναι οἱ «ἐπιστημονικές» καί «κοινωνιολογικές» ἀπόψεις πού ἰσχυρίζονται ὅτι τό δόγμα τῆς Ἐκκλησίας δέν στηρίζεται στήν ἱστορία, στά γεγονότα πού ἔπραξε ὁ Θεάνθρωπος στή γῆ γιά τή σωτηρία μας, ἀλλά ὀφείλεται στίς δοξασίες τῶν μελῶν της, στίς πεποιθήσεις πού δημιούργησαν ἱκανοποιώντας τήν ἀνάγκη τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς νά ἐξηγήσει τή ζωή καί τόν θάνατο.
Ἔτσι, λένε ὅτι οἱ πρῶτοι χριστιανοί ὅλα ὅσα ἔνιωσαν γιά τή γέννηση ἑνός θεοῦ, πού θά τούς λύτρωνε ἀπό τήν κοινωνική, τήν ἠθική καί πνευματική ἀθλιότητα, τά ἀπέδωσαν στόν Ἰησοῦ, ὁ ὁποῖος μπορεῖ νά ὑπῆρξε ὡς ἱστορικό πρόσωπο, πού ἐξιδανικεύθηκε ὅμως καί πῆρε τή μορφή τῶν προσδοκιῶν τους, ἤ μπορεῖ καί νά μήν ὑπῆρξε καθόλου, ἀλλά πλάστηκε καί ἔλαβε σκάρκα καί ὀστᾶ ἀπό τίς ἐπιθυμίες τους! Γιά νά κατευνάσουν δέ τά εὐλαβῆ πνεύματα, διευκρινίζουν ὅτι μῦθος δέν σημαίνει παραμύθι, ὅπως εἶναι οἱ λαϊκές φανταστικές διηγήσεις, ἀλλά σημαίνει μιά βιωμένη πραγματικότητα (Erlebnis), καί στή συγκεκριμένη περίπτωση ἐκεῖνα πού ἔζησε μία κοινότητα ἀνθρώπων στήν προσπάθειά της νά λύσει τά μυστήρια τοῦ κόσμου, ὄχι βέβαια στόν χῶρο τοῦ ἀντικειμένου, ἀλλά στόν χῶρο τοῦ ὑποκειμένου. Ἑπομένως, ὑποστηρίζουν, ὁ χαρακτηρισμός μῦθος δέν προσβάλλει τήν πίστη, ἀλλά ἀντίθετα τῆς δίνει διαστάσεις ὑπαρξιακές καί τήν προβάλλει ὡς μία ἀνώτερη μορφή ἀποκαλύψεως, τήν ἀναδεικνύει μία ἰσχυρή δύναμη ἱκανή νά δημιουργήσει ἱστορία. Ἐπιπλέον, ἡ πίστη ὡς μῦθος γίνεται εὐκολώτερα δεκτή ἀπό περισσότερους ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι μποροῦν ἄνετα νά ἀνεχθοῦν ἕναν Χριστό πού ἔρχεται ὄχι γιά νά κρίνει τόν κόσμο μέ τή συγκεκριμένη παρουσία του, ἀλλά γιά νά ἀνταποκριθεῖ σέ μία ὑποκειμενική ἀναγκαιότητα μέ τό μυθικό του πρόσωπο.
   Πόσο ἀλλότρια εἶναι αὐτά τά πράγματα πρός τήν Ἐκκλησία καί πόσο ἀλλοτριώνουν τήν ἀληθινή πίστη μόλις εἶναι ἀναγκαῖο νά τό ποῦμε. Κατ’ ἀρχήν, μία τέτοιου εἴδους θεώρηση τῆς ὑποθέσεως τῆς σωτηρίας εἰσάγει μία ἄλλη μορφή εἰδωλολατρίας. Ὅπως τό ἐγώ τοῦ ἀνθρώπου μέ τήν ἀχαλίνωτη φαντασία του φτιάχνει ψεύτικους θεούς, ἔτσι πάλι τό ἀνθρώπινο ἐγώ, μέ τά καταναγκαστικά βιώματά του, πλάθει τόν μῦθο τοῦ Σωτήρα. Ἔπειτα, μ’ αὐτόν τόν τρόπο τό οἰκοδόμημα τοῦ Χριστιανισμοῦ μετατίθεται πάνω σ’ ἕναν μῦθο, πού ἀκόμη κι ἄν δέν εἶναι παραμύθι, δέν παύει νά ἔχει τή σαθρότητα ἑνός ὑποκειμενικοῦ παράγοντος, εἴτε φαντασία τόν ὀνομάσουμε εἴτε ὑπαρξιακή λειτουργία εἴτε ὁμαδική συνείδηση. Βάση τῆς πίστεως, δηλαδή, παρουσιάζεται ἡ «ἐμπειρία», ἡ ὁποία ὁραματίζεται προφητεῖες καί συνθέτει μυθιστορίες. Ἡ πίστη μας, ὅμως, ἑδραιώνεται πάνω σέ γερά θεμέλια, φτιαγμένα ἀπό τήν ἀντικειμενική πραγματικότητα. Βάση της εἶναι ἡ ἱστορία· καί ὅταν λέμε ἱστορία, ἐννοοῦμε γεγονότα, πού συνέβησαν μέσα στόν χρόνο, ἐλέγχονται μέ τίς αἰσθήσεις καί ἐπικυρώνονται ἀπό ἀδιαμφισβήτητους μάρτυρες. Αὐτή ἡ ἱστορία ἐπαληθεύει τήν προφητεία καί καθώς εἶναι διαρκῶς μία παροῦσα πραγματικότητα, γεννᾶ σέ κάθε ἐποχή τήν ἐμπειρία στόν πιστό. Ἐδῶ ἀκριβῶς βρίσκεται ἡ μεγάλη διαφορά τῆς ἀποκαλύψεως τοῦ Θεοῦ μέ τίς μυθολογίες τῶν ἀνθρώπων. Ἡ θεία ἀποκάλυψη, πού ἐκφράζεται μέ ποικίλους τρόπους μέσα στήν ἀνθρώπινη ἱστορία, περιέχει πολλά στοιχεῖα ὑπερφυσικά καί ὑπέρλογα, δέν ἔχει ὅμως οὔτε ἴχνος ἀπό στοιχεῖα ἀνιστόρητα ἤ μυθικά.
   Πράγματι, μέσα σ’ ὅλη τήν ἁγία Γραφή, ἀκόμη καί στήν Παλαιά Διαθήκη, ἡ ὁποία γράφτηκε σέ περιόδους, ὅπου ὁ μῦθος εἶχε τήν πρωτεύουσα θέση, δέν ὑπάρχει οὔτε ἕνα δεῖγμα μύθου, μέ τήν ἔννοια μέ τήν ὁποία τόν ὁρίζουν οἱ κριτικοί της. Ἄν ἐξαιρέσουμε δύο ἤ τρεῖς -καί μόνο δύο ἤ τρεῖς- περιπτώσεις τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, στίς ὁποῖες ἀναφέρονται πλαστές καί χαριτωμένες διηγήσεις, δέν βρίσκουμε τίποτε ἄλλο παρά σκέτη ἱστορία. Ἐπειδή, ὅμως, στήν ἱστορία αὐτή συνδιαλέγεται ὁ Θεός μέ τούς ἀνθρώπους καί οἱ ἄνθρωποι μέ τόν Θεό, καί συνυφαίνεται ἡ ἱστορία τῶν ἀνθρώπων μέ τήν ἱστορία τοῦ Θεοῦ, οἱ συγγραφεῖς, προκειμένου νά γίνουν κατανοητοί, χρησιμοποιοῦν ἀνθρωπομορφικές ἤ ἀνθρωποπαθεῖς ἐκφράσεις καί παραστάσεις. Ὅπως, δηλαδή, γιά νά συνεννοηθοῦμε μέ κάποιον, τοῦ ὁποίου δέν γνωρίζουμε τή γλῶσσα, χρησιμοποιοῦμε νεύματα, ἔτσι, γιά νά συνεννοηθεῖ ὁ Θεός μαζί μας, παρουσιάζεται σάν νά ἔχει χέρια, πόδια, μάτια κτλ., σάν νά ζηλοτυπεῖ, νά ὀργίζεται κ.ἄ. «Θεοπρεπῶς» νά ἐννοοῦνται αὐτά, συμβουλεύουν οἱ ἅγιοι πατέρες, καί ὄχι «ἀνθρωποπαθῶς».
   Ἐξάλλου, εἶναι ὁλοφάνερο καί ἀπό μία μόνο ἀνάγνωση τῆς Βίβλου ὅτι ἐκεῖνο πού σφοδρότατα καταπολεμᾶ ἡ Γραφή εἶναι ἡ εἰδωλολατρία καί μυθολογία. Πῶς εἶναι δυνατόν νά μάχεται μέ συμμάχους τούς ἐχθρούς της; Ἁρμόζει ἐδῶ ἡ ἀπάντηση τοῦ Ἰησοῦ πρός ἐκείνους πού τοῦ ἔλεγαν ὅτι «ἐν τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τά δαιμόνια» (Μθ 12,24)· «Πᾶσα βασιλεία μερισθεῖσα καθ’ ἑαυτήν ἐρημοῦται, καί πᾶσα πόλις ἤ οἰκία μερισθεῖσα καθ’ ἑαυτήν οὐ σταθήσεται. Καί εἰ ὁ σατανᾶς τόν σατανᾶν ἐκβάλλει, ἐφ’ ἑαυτόν ἐμερίσθη· πῶς οὖν σταθήσεται ἡ βασιλεία αὐτοῦ;» (Μθ,25-26). Ἄν ὁρισμένα γεγονότα τῆς Γραφῆς φαίνονται ὑπερβολικά καί ἔξω ἀπό τή γνωστή φυσική τάξη, αὐτό ἀποτελεῖ θέμα σωστῆς ἑρμηνείας, φωτισμένου νοῦ καί ταπεινῆς καρδιᾶς.
   Ἀγνοοῦμε τίς συνθῆκες καί τίς περιστάσεις τοῦ χρόνου καί τοῦ τόπου στόν ὁποῖο διεξήχθησαν τά παρωχημένα γεγονότα, καί ἀδυνατοῦμε νά σταθμίσουμε τόν θεῖο παράγοντα, πού καθορίζει οὐσιαστικά τήν ἐξέλιξη τῆς ἱστορίας. Γιά ἕνα πρᾶγμα, ὅμως, μποροῦμε νά εἴμαστε βέβαιοι· ὅτι ὁ Θεός τῆς Γραφῆς εἶναι Θεός ζωντανός, πραγματικός, πού δίνει ἀμέτρητες μαρτυρίες τῆς ζωῆς καί τῆς παρουσίας του μέσα στόν κόσμο, δίπλα στόν ἄνθρωπο. Εἶναι ὁ Θεός πού ἀποκαλύπτει ὁ ἴδιος τόν ἑαυτό του ἀφήνοντας παντοῦ τά σημάδια του, καί ὄχι οἱ θεοί πού φτιάχνουν οἱ ἄνθρωποι προβάλλοντας τόν ἑαυτό τους σέ μυθικά πλάσματα.
   Ἕνα ἁπλό παράδειγμα ἀρκεῖ. Τό 1500 π.Χ. ὁ Μωϋσῆς γράφει ὅτι ὁ παντοδύναμος καί πάνσοφος Θεός δημιούργησε πρό ἀμνημονεύτων χρόνων τό σύμπαν. Τόν 7ο, 6ο καί 5ο ἀκόμη αἰ. π.Χ. ἡ μυθολογία λέει ὅτι μιά φορά κι ἕναν καιρό ἦταν ἕνας Οὐρανός καί μία Γῆ, πού παντρεύτηκαν καί γέννησαν τόν κόσμο. Στό πρῶτο κείμενο μιλᾶ ἡ ἀποκεκαλυμμένη Ἀλήθεια· στά ἄλλα παραληρεῖ ἡ φαντασία τῶν ἀνθρώπων. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ὅλοι οἱ λαοί βρίθουν ἀπό μύθους, οἱ ὁποῖοι μάλιστα περιστρέφονται γύρω ἀπό ὁρισμένα κοινά θέματα, ὅπως, γιά παράδειγμα, ἡ δημιουργία τοῦ κόσμου. Καί εἶναι ὁπωσδήποτε ἐπιστημονικό καί ἀδιάβλητο συμπέρασμα ὅτι μέσα στήν ἀνθρώπινη ψυχή ὑπάρχουν ἀρχέτυπα, δηλαδή ἔννοιες καί εἰκόνες κληρονομημένες ἀπό τήν πρώτη ἀρχή τοῦ ἀνθρώπου, πού βρίσκουν διάφορη ἔκφραση στούς διάφορους λαούς. Ἀλλά εἶναι λάθος ὅτι ὁ Χριστιανισμός εἶναι κι αὐτός μία μυθική παραλλαγή. Ἄν στίς μυθολογίες τῶν λαῶν βρίσκεται κάποιος ἱστορικός πυρήνας, στή διδασκαλία τῆς Γραφῆς βρίσκεται ὁλόκληρη ἡ ἱστορία τῶν σχέσεων Θεοῦ καί ἀνθρώπων, ἁπλῆ καί ἀτόφια.
   Ἡ ἀνθρωπότητα ὅλη περίμενε ἕναν Λυτρωτή καί ἔπλαθε μύθους γιά τόν ἐρχομό του. Ἀλλά ὁ Λυτρωτής ἦλθε μέ ἕναν τρόπο πού κανείς δέν τόν φαντάσθηκε οὔτε μποροῦσε νά τόν φαντασθεῖ. Γεννήθηκε ἀθόρυβα ἀπό μία Παρθένο, ἄδοξος καί κατατρεγμένος, καί ἦταν τόσο τέλειος Θεός, ὅσο ἦταν καί τέλειος ἄνθρωπος. Τό χρονικό τῶν Χριστουγέννων, ὅπως τό διηγοῦνται οἱ εὐαγγελιστές, δίνει ἕνα ράπισμα στούς ἰσχυρισμούς τῶν μυθολογικῶν σχολῶν μέ τή φυσικότητα καί τή λιτότητά του. Ἀλλά καί ἡ πραγματικότητα τῶν καιρῶν μας προσφέρει τή δική της ἀποστομωτική ἀπάντηση. Διότι καί σήμερα ἡ ἀλύτρωτη ἀνθρωπότητα περιμένει ἕναν Σωτήρα καί πλάθει μύθους καί ἀναδεικνύει ἥρωες· ὁ μῦθος τῆς ἐπιστήμης, ὁ θρῦλος τῆς εἰρήνης καί τοῦ οἰκουμενισμοῦ, ὁ ἥρωας τραγουδιστής τῆς ρόκ, οἱ μαινάδες τοῦ σέξ, ὁ παράδεισος τῶν ναρκωτικῶν, ἡ λάμψη τῆς πολιτικῆς καί ἡ αἴγλη τῆς κουλτούρας, εἶναι ἀπομυθοποίηση τῶν πάντων καί αὐτῆς ἀκόμη τῆς ἀληθινῆς ἱστορίας. Ἀρνεῖται σήμερα ἡ ὑλιστική φιλοσοφία τῆς ἐποχῆς μας τόν Θεό. Ἀρνεῖται τό θαῦμα καί τό μυστήριο. Ἀρνεῖται τό σύμπαν ὅλο ὡς δημιούργημα τοῦ Θεοῦ καί χαρακτηρίζει μῦθο τίς θεόπνευστες ἀλήθειες τῆς χριστιανικῆς πίστεως. Ἀλλά ὁ δικός της μῦθος τῆς ἀρνήσεως ἀπαιτεῖ πολύ μεγαλύτερη πίστη, γιά νά γίνει δεκτός, καί χρειάζεται αὐτός ὄντως ἀπομυθοποίηση, γιά νά δεῖ ἡ ἀνθρωπότητα τήν ἀλήθεια. Κι ἡ ἀλήθεια εἶναι ἁπλή καί σαφής· ὑπάρχει Λυτρωτής γιά ὅλους καί εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός, πού ἔζησε ὡς τέλειος ἄνθρωπος μέσα στήν ἱστορία μας καί ἀποδείχθηκε τέλειος Θεός μέ τά μαρτυρημένα θαύματά του, μέ τήν ἅγια ζωή του καί πρό πάντων μέ τό ἱστορικό γεγονός τῆς ἀναστάσεώς του. Αὐτός εἶναι ὁ Θεάνθρωπος Κύριός μας, εἶναι ὁ Ἐμμανουήλ, ὁ Θεός μαζί μας.

Στέργιος Σάκκος

  Γνωρίζουμε καί πιστεύουμε ὅτι ὁ ἄνθρωπος κτίσθηκε «κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁμοίωσιν τοῦ Θεοῦ». Ἐπίσης διδασκόμαστε ἀπό τόν ἀπόστολο Παῦλο ὅτι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ εἶναι ὁ Χριστός. Ἄρα, συμπεραίνουμε, ὁ ἄνθρωπος εἶναι εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, πλάστηκε δηλαδή μέ μοντέλο τόν Χριστό, πλάστηκε γιά νά γίνει Χριστός. Ἀκριβῶς στό ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, ἐκεῖ βρίσκεται ἡ ἀξία του, ἡ ὑπεροχή του ἀπό τά ἄλλα κτίσματα καί ἡ μοναδικότητα τοῦ προορισμοῦ του.
  Τά θρησκεύματα, οἱ φιλοσοφίες, οἱ ποικίλες ἀνθρωπολογικές θεωρίες καί ἡ πολιτική στηρίζουν τήν ἀξία τοῦ ἀνθρώπου στά συστατικά του, στήν ἐφευρετικότητά του. Καί ἀντιδικοῦν αἰῶνες τώρα, γιά τό εἶδος τῶν συστατικῶν τοῦ ἀνθρώπου, γιά τήν ἰδιαιτερότητά του ἤ τήν κοινότητά του σέ σχέση μέ τά ἄλλα πλάσματα. Ὅμως πλανῶνται στήν ἀφετηρία τῆς σκέψεώς τους καί γι’ αὐτό δέν ἐκτιμοῦν σωστά τήν ἀξία καί τόν προορισμό τοῦ ἀνθρώπου.
  Δέν εἶναι τά συστατικά του, πού προσδιορίζουν τήν οὐσία, τήν ἀξία καί τόν προορισμό τοῦ ἀνθρώπου, ὅπως τά χρώματα καί τό εἶδος τοῦ ὑλικοῦ ἀπό τό ὁποῖο εἶναι κατασκευασμένη μιά φωτογραφία δέν εἶναι ἐκεῖνα πού προσδιορίζουν τήν ἀξία τῆς φωτογραφίας. Τήν ἀξία τῆς ἡ φωτογραφία τήν παίρνει ἀπό τό πρόσωπο πού εἰκονίζει καί ἀπό τό πῶς καί πόσο σωστά καί καθαρά τό εἰκονίζει. Τό ἴδιο ἰσχύει καί γιά τόν ἄνθρωπο. Τή θέση του ὡς κορωνίδα τοῦ κόσμου καί τήν ὑπαρξιακή του ἀξία τήν ὀφείλει ὄχι στά συστατικά του ἤ στό δυναμισμό του ἀλλά στό ὅτι εἶναι εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ. Καί τό πόσο σωστά καί καθαρά εἰκονίζει τόν Χριστό, αὐτό μετρᾶ τήν ἀξία του καί τήν ἐπιτυχία τῆς ἀποστολῆς του.
  Εἶναι ὁ ἄνθρωπος λογική, ἐλεύθερη καί κοινωνική ὕπαρξη, διότι τό ἀρχέτυπό του, ὁ Χριστός, εἶναι ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, πού ὑπάρχει αἰώνια καί κοινωνεῖ ἐλεύθερα μέ τά ἄλλα πρόσωπα τῆς ἁγίας Τριάδος. Λαχταρᾶ τή ζωή, τήν ἀλήθεια καί τήν εὐτυχία, διότι τό ἀρχέτυπό του, ὁ Χριστός, εἶναι ἡ ζωή, ἡ ἀλήθεια καί ἡ ἀπόλυτη μακαριότητα. Ἄρα ὁ ἄνθρωπος κτίσθηκε, ζῆ, ὑπάρχει καί πορεύεται ἐν ὀνόματι τοῦ Χριστοῦ, τοῦ ὁποίου εἶναι ἡ εἰκόνα. Γι’ αὐτό εὔστοχα παρατηροῦν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ὅτι ἡ ἀνθρώπινη φύση ἄγχεται καί ἀγωνιᾶ ἕως ὅτου βρεῖ τόν Χριστό καί ἀναπαυθεῖ σ’ Αὐτόν. Δηλαδή τό ζητούμενο γιά τόν ἄνθρωπο εἶναι ἡ εὕρεση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ ἕνωση μαζί Του.
  Ἀκριβῶς ἡ διαδικασία γιά νά βρεῖ ὁ ἄνθρωπος τόν Χριστό καί γιά νά ἑνωθεῖ μαζί Του, ἄρχισε μέ τά Χριστούγεννα. Καί ἐδῶ βρίσκεται ἡ μοναδικότητα καί ἡ ἄμετρη φιλανθρωπία τῶν Χριστουγέννων. Ἐπειδή δέν μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος ἀπό μόνος του νά φτάσει τό ἀρχέτυπό του, τόν Χριστό, νά ἑνωθεῖ μαζί Του καί νά ἀπολαύσει τήν πληρότητά Του, γι’ αὐτό ὁ Χριστός ἦρθε στήν εἰκόνα Του, τόν ἄνθρωπο, μέ τά Χριστούγεννα.
   Τά Χριστούγεννα, δηλαδή, δέν εἶναι ὅπως οἱ θεοφάνειες, πού περιγράφονται στίς μυθολογίες τῆς ἀρχαιότητος. Ἐκεῖ, στίς διηγήσεις τῶν μύθων, οἱ θεοί ἐμφανίζονται σάν ἄνθρωποι γιά μιά στιγμή καί ὕστερα ἐξαφανίζονται, διότι «Θεός ἀνθρώπῳ οὐ μίγνυται». Ἐδῶ, στά Χριστούγεννα, τό δεύτερο πρόσωπο τῆς ἁγίας Τριάδος, ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, ἑνώθηκε αἰώνια μέ τήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη. Στή συνέχεια αὐτή τήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη τήν ἀνέστησε καί τή θέωσε. Ἔτσι, ὑπάρχει ἔκτοτε ἡ θεανθρώπινη ὕπαρξη τοῦ Χριστοῦ, πού ἑλκύει μέ τίς ἐκκλησιαστικές διαδικασίες πρός τήν παντοδυναμία του τίς εἰκόνες του, δηλαδή τούς ἀνθρώπους.
   Ἑπομένως τά Χριστούγεννα εἶναι τό μοναδικό γεγονός, πού πραγματοποιεῖ τόν προορισμό καί τήν ἀποστολή τοῦ ἀνθρώπου. Γι’ αὐτό οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί θεωροῦμε τά Χριστούγεννα καί τό ἔργο τοῦ Χριστοῦ ὡς τή μεγαλύετρη δωρεά τοῦ Θεοῦ στήν ἀνθρωπότητα. Δωρεά πού σημαδεύει ἀνεξίτηλα τή μοῖρα τοῦ ἀνθρώπου. Καταλαβαίνουμε, ἔτσι, γιατί ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων γιά τούς Ὀρθόδοξους Χριστιανούς δέν ἔχει ἀναμνησιακό μόνο χαρακτήρα καί δέν γίνεται μία φορά μόνο τόν χρόνο σάν κάποια λαογραφική ἐκδήλωση. Δέν γίνεται ἔτσι ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων στήν Ὀρθόδοξη Λατρεία.
  Τά Χριστούγεννα ὡς ἐρχομός τοῦ ἀρχετύπου στήν εἰκόνα του, ὡς φιλάνθρωπη ὑπαρξιακή αὐτοπροσφορά τοῦ Χριστοῦ στόν ἄνθρωπο, ἐπαναλαμβάνονται σέ κάθε περίπτωση πού ἕνας ἄνθρωπος γίνεται Χριστιανός, δηλαδή σέ κάθε τέλεση τοῦ μυστηρίου τοῦ Βαπτίσματος. Τή στιγμή πού ἕνας ἄνθρωπος βαπτίζεται, γίνεται ἡ θαυματουργική δικαίωση τῶν Χριστουγέννων. Διότι τή στιγμή τοῦ Βαπτίσματος, ὁ βαπτιζόμενος μέ θαυματουργικό τρόπο «βουτάει» μέ τήν ψυχή του καί μέ τό σῶμα του στή θεανθρώπινη ὕπαρξη τοῦ Χριστοῦ, «μπολιάζεται» μέ τόν θεάνθρωπο Χριστό, «ἑνώνεται» μέ τό ἀρχέτυπό του, «μπαίνει» στή διαδικασία τῆς χριστοποιήσεώς του, γιά τήν ὁποία ἔγιναν τά Χριστούγεννα.
  Ἀκριβῶς μ’ αὐτή τήν πίστη γιορτάζουμε τά Χριστούγεννα οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί. Στή γιορτή τῶν Χριστουγέννων δέν πανηγυρίζουμε μόνο τά γενέθλια τοῦ Χριστοῦ, πού ἀποτελοῦν ὡς γεγονός τό μεγαλύτερο θαῦμα ὅλων τῶν ἐποχῶν. Τήν ἡμέρα τῶν Χριστουγέννων δέν γιορτάζουμε μόνο τά γενέθλια κάθε πολιτιστικῆς καί ἀνθρωπιστικῆς προόδου, πού δημιουργήθηκε μέ τά διδάγματα τοῦ Χριστοῦ καί μέ τό ἦθος τῶν Χριστιανῶν. Ἔτσι τά Χριστούγεννα τά γιορτάζουν καί ἐκεῖνοι πού δέν εἶναι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί· ἀκόμα καί ἐκεῖνοι πού δέν εἶναι Χριστιανοί. Διότι τόν Χριστό ὡς μέγα διδάσκαλο καί ἀνακαινιστή τῆς ἀνθρωπότητος τόν τιμοῦν καί οἱ μή Χριστιανοί. Γιορτάζουν ἑπομένως καί ἐκεῖνοι τά Χριστούγεννα ὡς γενέθλια τοῦ ἀνακαινιστοῦ τῆς ἀνθρωπότητος. Ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, τά Χριστούγεννα τά γιορτάζουμε προπαντός ὡς προσωπική καί ταυτόχρονα ἐκκλησιαστική μας ὑπόθεση. Τά γιορτάζουμε ὡς μπόλιασμά μας μέ τόν Θεάνθρωπο Χριστό μέσα ἀπό τήν ἐκκλησιαστική ζωή. Τά γιορτάζουμε ὡς ἀρχή τῆς διαδικασίας γιά τήν πορεία τῆς προσωπικῆς μας κατοχυρώσεως στήν αἰωνιότητα. Κατοχυρώσεως πού γίνεται καθώς κτίζεται στήν ἐκκλησιαστική ζωή ἡ ἕνωσή μας μέ τόν Θεάνθρωπο Χριστό, ὁ ὁποῖος ἄρχισε νά ὑπάρχει στή γῆ μέ τά Χριστούγεννα.
  Κοντολογῆς, γιά μᾶς τούς Ὀρθοδόξους Χριστιανούς, τά Χριστούγεννα εἶναι ὁ προσφερόμενος παράδεισος, πού λαχταρᾶ καί ἐπιποθεῖ ἡ ὅλη ὕπαρξή μας. Γι’ αὐτό γιορτάζοντας τά Χριστούγεννα δέν περιοριζόμαστε σέ παχειά λόγια καί σέ τυπικές εὐχολογίες καί φαμφαρώνικες διακοσμήσεις. Ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί γιορτάζουμε τά Χριστούγεννα μετά ἀπό τεσσαρακονθήμερη προετοιμασία μέ τή συμμετοχή μας στήν πανδαισία τῆς χριστουγενιάτικης Λειτουργίας. Ἐκεῖ γινόμαστε σύναιμοι καί σύσσωμοι Χριστοῦ. Ἐκεῖ βιώνουμε τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι, πιστεύουμε, ὅτι δικαιώνονται τά Χριστούγεννα καί κατανοεῖται ὁ ἀγγελικός ὕμνος τή νύχτα τῶν Χριστουγέννων, ὅτι τά Χριστούγεννα εἶναι «εὐδοκία ἐν ἀνθρώποις».

Δῆμος Ματσικίδης

 Δεκέμβριος, ὁδεύοντας πρός τά Χρι­στού­γεν­να. Εἶναι ἡ ἐποχή τοῦ χρό­νου πού γεμίζει τίς καρδιές μας μέ εὐ­φρο­σύνη καί μέ γλυκειά προσμονή γιά τό παιδί πού θά γεννη­θεῖ. Διότι αὐ­τό τό «παιδίον» ξε­χω­­ρίζει ἀπό ὅλα τά παι­διά πού γεν­νήθηκαν ἤ θά γεννη­θοῦν. Εἶ­ναι, ὅπως λέει ὁ προ­φήτης Ἠ­σαΐας, ὁ «με­γάλης βουλῆς ἄγ­γε­λος» (9,5), δη­­λαδή ὁ ἀγγε­λιοφόρος τοῦ σχεδίου τοῦ Θε­οῦ γιά τήν σωτηρία μας• εἶναι ὁ «ἄρχων εἰρήνης», ὁ μέγας εἰ­ρηνοποιός πού μᾶς συμ­φιλιώ­νει μέ τόν Θεό• εἶναι ὁ ἴδιος ὁ «Θε­ὸς ἰσχυρός», ὁ ὁποῖος σαρ­­κώνεται γιά νά μᾶς θεώσει.
 Πρόκειται, λοιπόν, νά γεννηθεῖ ὁ Χριστός. Ποῦ ὅμως;  Ὁ εὐαγγε­λιστής Λουκᾶς, πού ἀ­φηγεῖται τά περιστατικά τῆς γέν­νησής του τότε, στήν Βηθλεέμ, λέει ὅτι γεν­νήθηκε σ᾽ ἕνα στάβλο καί ὅτι γιά πρώ­τη βρεφική του κούνια χρη­σι­μο­ποιήθηκε ἡ «φάτνη», τό παχνί τῶν ζώων. Αὐτό δέ ἔγινε διότι, ὅπως ὑπο­γραμμίζει ὁ εὐαγγε­λι­στής, «οὐκ ἦν αὐ­τοῖς τόπος ἐν τῷ κα­ταλύματι» (Λκ 2,7), δέν ὑπῆρχε κα­τάλλη­λος τόπος ἐκεῖ πού πῆγαν ὁ Ἰωσήφ μέ τήν παρθένο Μαρία νά καταλύσουν. Τά πανδοχεῖα τήν ἐ­ποχή ἐκείνη, ὅπως καί μέχρι τίς ἀρχές περίπου τοῦ 20οῦ αἰ., ἦταν μεγάλοι χῶ­ροι χω­ρίς δω­μάτια. Ὁ καθένας ἀπό τούς δια­νυ­κτε­ρεύοντες, καί μάλι­στα σέ καιρό ἀ­πο­γρα­­φῆς, βο­λευόταν ὅπου καί ὅπως μποροῦ­σε ἀ­νά­μεσα σέ ἄλλους πολ­λούς. Συνεπῶς ἦταν ἀδύ­να­το νά γεννήσει μία γυναίκα μέσα σέ τό­σο κό­σμο. Γι’ αὐτό καί προτιμήθηκε ὁ στάβ­λος.
 Αὐτά, ἐπαναλαμβάνω, τότε, «ἐν ταῖς ἡμέ­ραις ἐκείναις» (Λκ 2,1). Ἀλλά Χρι­στούγεννα ἑορτάζουμε καί σήμερα. Καί σή­μερα ὁ «Χριστός γεννᾶται», καί σήμε­ρα ἀναζητᾶ τόπο κατάλληλο γιά τήν γέν­­νησή του. Καί ἄν τότε γεν­νή­θηκε σ’ ἕνα στάβλο, σήμερα θέλει νά γεννηθεῖ στήν καρδιά μας. Θέλει τό ἱστορικό γε­γονός τῆς γέννησής του νά γίνει ὑπό­θε­ση τοῦ κάθε ἀνθρώπου, προσω­πική ἐμ­ πειρία.
 Εἶναι ὅμως ἡ καρδιά μας ἕτοιμη νά Τόν δεχθεῖ; Εἶναι ἕτοιμη γιά τόν μεγάλο ἐπισκέπτη; Τότε ὁ Κύριος ἐπισκέφθηκε τήν Βηθλεέμ ἀφανῶς, σάν ἔμβρυο στά σπλάγχνα μιᾶς ἄσημης Ναζωραίας. Κα­νείς στό πανδοχεῖο δέν γνώριζε τήν ταυ­τότητά του, γι’ αὐτό προφανῶς καί κα­νείς δέν ἐνδιαφέρθηκε. Γιά ὅλους ἐ­πρό­κειτο νά γεννηθεῖ ἕνας ἀκόμη δοῦ­λος τοῦ Καίσαρα. Γιά ποιόν λόγο ἄξιζε κάτι περισσότερο ἀπό ἕνα στάβλο κι ἕνα πα­χνί;
 Ὅμως σήμερα γνωρίζουμε ὅλοι. Γνω­ρίζουμε ὅτι τό παιδί πού θά γεν­νηθεῖ εἶ­ναι ὁ παντοδύναμος Θεός. Καί γνω­ρί­ζουμε ἀκόμη πολύ καλά, ὅπως ἀνέφερα ἤδη, καί τόν σκοπό τῆς γέν­νησής του: εἶ­ναι ἡ σωτηρία μας. Θέλει νά μᾶς σώσει, νά μᾶς γλυτώσει ἀπό τόν ἐφιάλτη στόν ὁποῖο μᾶς ἐνέπλεξε ἡ ἁ­μαρτία. Γεννιέται ὡς ἄνθρωπος ὁ Θεός γιά νά ἀναλάβει τό βαρύ φορτίο μας. Δέν γινόταν ἀλλιῶς. Κατεστραμμένοι ἀπό τήν ἐπιλογή τοῦ Ἀδάμ μέσα στήν Ἐδέμ ἀδυνατούσαμε νά ξεπεράσουμε τήν φθορά. Ὁ θάνατος κυ­ριάρχησε σ’ ὅλες τίς γενιές τῶν ἀν­θρώ­πων σάν ἀ­δυσώπητη κληρονομι­κό­τητα. Ἡ ἀπαλ­λαγή μας ἀπ’ αὐτή τήν κα­τά­στα­ση δέν ἦταν ὑπόθεση μόνον μετά­νοιας, ὅ­πως λέει ὁ Μ. Ἀθανάσιος, διότι τότε τό πρᾶ­γμα θά ἦταν ἁπλό. Αὐτό πού χρεια­ζό­ταν πλέον ἦταν ἀναστήλωση καί ἀνοι­κοδόμηση. Ἡ ἀνθρώπινη φύση ἔ­πρε­πε νά ἀνακαινισθεῖ.
 Αὐτό λοιπόν κάνει ὁ Θεός Λόγος  μέ τήν ἐνανθρώπησή του. Ἑνώνει τήν φύση μας μέ τήν φύση του. Συνδέει τό κτιστό μέ τό ἄκτιστο κι ἔτσι χαρίζει καί πάλι σ’ ὅλους μας τήν προοπτική τῆς ἀφ­θαρ­σί­ας.
 Τό ἐρώτημα ὡστόσο παραμένει. Εἴ­μαστε ἕτοιμοι νά δεχθοῦμε αὐτή τήν προσφορά; Γιατί πρόκειται πράγματι γιά προσφορά, γιά δῶρο, γιά χάρη. Δέν ἐπι­βάλλεται. Νά καθαρίσει ἡ ψυχή ἀ­πό τήν ἁμαρτία γιά νά ’ρθει νά γεννη­θεῖ ὁ Χρι­στός μέσα της. Νά μήν Τόν ξαναστεί­λουμε στόν στάβλο. Διότι ἄν οἱ Βηθλεε­ μῖτες ἐκεῖνοι, τότε, ἦταν δι­και­ο­λογημένοι λόγῳ τῆς ἄγνοιάς τους, ἐ­μεῖς οἱ Χρι­στιανοί τοῦ 21ου αἰ­ώνα ὄχι, δέν ἔχουμε καμιά δικαιολογία.
 Εἶναι καιρός λοιπόν νά ἀγωνι­σθοῦ­με φιλότιμα. Νά προσπαθήσουμε, ὥστε τά φετινά Χριστούγεννα νά ἀποτελέ­σουν γιά ὅλους μας μιά καινούργια εὐ­λογη­μένη ἀρχή.

Εὐάγγελος Ἀ. Δάκας

-Νυχτωμένοι στρατοκόποι,
στά σκοτάδια πού γυρνᾶτε,
σάν τί νά 'ναι πού ζητᾶτε;
Τόσος δρόμος, τόσοι κόποι
μές στό σκοτεινό στρατί
τ' ἀνηφορικό, γιατί,
νυχτωμένοι στρατοκόποι;
 
Νά! Σέ λίγο ἀρχίζει ἡ μπόρα:
Σύγνεφα, βροντή, καπνός·
καί τό λιγοστό ἀστροφῶς,
πού σᾶς σιγοφέγγει τώρα,
ὅπου νά 'ν' κι αὐτό θά σβήσει.
Καί σεῖς τρέχετε, γυρνᾶτε,
λές καί βιάζεστε νά πᾶτε
σέ νυχτερινό μεθύσι.
 
Τόσος δρόμος, τόσοι κόποι!
Σάν τί νά 'ναι πού ζητᾶτε
στά σκοτάδια πού γυρνᾶτε,
νυχτωμένοι στρατοκόποι;
 
- Τί ζητᾶμε; Φῶς, διαβάτη:
Εἶν' ὁ πόθος ὁ βαθύς
κάθε ἀνθρώπινης ψυχῆς.
Σάν ποιό νά 'ν' τό μονοπάτι
πού στό φῶς θέ νά μᾶς φέρει;
Ἄχ! κανείς μας δέν τό ξέρει.
 
Φῶς ζητᾶμε, Φῶς, διαβάτη.
Πήραμ' ἕνα γιδοστράτι
καί χυθήκαμε στά σκότη
ἀπ' τήν πρώτη μας τή νιότη.
Καί ζητᾶμε κι ὅλο πᾶμε
κι ὅσο πᾶμε καί ζητᾶμε.
 
Πόσα χρόνια πᾶνε τώρα;
Χίλια; Δυό χιλιάδες; Τρεῖς;
Μέτρησέ μας τα ἄν μπορεῖς.
Μέ τήν ἴδια πάντα φόρα,
στό σκοτάδι, στ' ἀστροφῶς,
τριγυρνᾶμε σάν ἀλῆτες,
νυχτωμένοι παρωρίτες,
καί γυρεύουμε τό Φῶς.
 
Πήγαμε στή Βαβυλώνα,
στό Θιβέτ, στήν Καρχηδόνα,
στῆς Αἰγύπτου τίς ἐρμιές.
Μᾶς ἐμάθαν ὅλ' οἱ δρόμοι
κι ὅλες οἱ νεροσυρμές
ὥς τήν Κίνα κι ὥς τή Ρώμη.
 
Τϊποτα! Νεκρές ἐλπίδες!
Δέν ἐβρήκαμε παρά
λιγοστές χλωμές ἀχτίδες.
Φῶς ζητᾶμε, Φῶς, διαβάτη.
Ξαναπαίρνουμε φτερά
καί πετᾶμε νύχτα-μέρα
ἀπ' τό Νεῖλο στόν Εὐφράτη
κι ὥς τίς θάλασσες κι ὥς πέρα.
 
Τρέξαμε στό Καπιτώλιο
καί στό βράχο τόν αἰώνιο
κι ἀνεβήκαμε κι αὐτές
τοῦ Ὀλύμπου τίς κορφές.
 
Μά κι ἐδῶ ἡ χαρά σάν πρῶτα
σβήστηκε σάν λευκαφρός:
Ἦταν φῶτα, χίλια φῶτα,
μά δέν ἤτανε τό Φῶς...
Καί κινήσαμε καί πάλι
καί ριχτήκαμε ξανά
στά λαγκάδια, στά βουνά,
στά σκοτάδια καί στήν πάλη.
 
Καί γυρνᾶμε σάν ἀλῆτες,
νυχτωμένοι παρωρίτες,
στό σκοτάδι στ' ἀστροφῶς.
Ἄχ! πονόψυχε διαβάτη,
πές ἐσύ, ποιό μονοπάτι
θά μᾶς φέρει πρός τό Φῶς;
 
- Κουρασμένοι στρατοκόποι,
πού σᾶς εἶδαν τόσοι τόποι,
πού σᾶς θόλωσαν τό μάτι
καταιγίδα, ἀνεμοζάλη,
δίψα, θλίψη, φόβος, μπόρα,
πάρτε καί τό μονοπάτι
τό φτωχό, πού θά σᾶς βγάλει
πρός τῆς Βηθλεέμ τή χώρα.
 
Εἶν' τό ἴδιο τό στρατί
τό ματόβρεχτο πού φθάνει
στό μαρτυρικό στεφάνι
κι ὥς τό Γολγοθᾶ κρατεῖ.
Ἀκλουθᾶτε το, ἀκλουθᾶτε:
Ἀπ' τή φάτνη ὥς τό Σταυρό
μπόρεσα κι ἐγώ νά βρῶ
τ' ἄυλο Φῶς π' ἀναζητᾶτε.
 
Γ. Βερίτης

Κατανοῶ τήν δυσπιστία πού ἐνδεχομένως προξενεῖ ὁ τίτλος τοῦ ἄρθρου. ῾Η σοβαρή οἰκονομική κρίση τῶν ἡμερῶν μας, ἡ μείωση τῶν ἐνεργειακῶν πόρων, οἱ ἀθρόες ἀπολύσεις, ἡ συνεχιζόμενη εἰσροή οἰκονομικῶν μεταναστῶν, ἡ αὐξανόμενη ἀνεργία, ἡ διογκούμενη φτώχεια καί τά τόσα συναφῆ προβλήματα, πού μαστίζουν ὄχι μόνο τήν πατρίδα μας ἀλλά καί ὅλες τίς λεγόμενες ἀνεπτυγμένες χῶρες, δέν ἐπιτρέπουν εὐχάριστες προβλέψεις στόν οἰκονομικό τομέα. Κι ὅμως, ὑπάρχουν πράγματα εὐχάριστα καί συμφέροντα πού προγραμμάτισε γιά τόν καθένα ἀπό μᾶς ἡ Οἰκονομία· ὑπογραμμίζω τό κεφαλαῖο στήν ἀρχή τῆς λέξεως. Ναί, δέν πρόκειται γιά τήν οἰκονομία τῆς ζήτησης καί προσφορᾶς ἀγαθῶν, τῶν ἐπενδύσεων καί τοῦ ἐμπορίου. Πρόκειται γιά τήν Οἰκονομία τοῦ Θεοῦ!

᾿Αλλά τί εἶναι ἡ Οἰκονομία τοῦ Θεοῦ; Εἶναι τό σχέδιο πού, πρίν γίνει ὁ κόσμος καί πρίν ὑπάρξει ὁ χρόνος, κατέστρωσε ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Διαχειρίζεται τό σπουδαιότερο κεφάλαιο τῆς ἀνθρωπότητος, τήν σωτηρία μας, τήν λύτρωση τῆς ψυχῆς μας ἀπό τήν ἁμαρτία. ῎Αν τό ἀνώτερο ἀπό ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά εἶναι ἡ ὑγεία, τό ἀνώτερο ἀπό τά πνευματικά καί αἰώνια ἀγαθά εἶναι ἡ σωτηρία. ᾿Αποτελεῖ τήν ὕψιστη ἀναζήτηση, τήν ὑπέρτατη ἀνάγκη ὅλων. ῞Αγιοι καί ἄγριοι, φιλάνθρωποι καί ἀπάνθρωποι, ληστές καί ἀσκητές, ἀπαθεῖς καί παραδομένοι στά πάθη, οἱ πάντες, εἴτε τό ὁμολογοῦμε εἴτε ὄχι, ποθοῦμε τήν σωτηρία, δηλαδή τήν ἀπαλλαγή ἀπό κάθε τι πού βαραίνει τήν ψυχή μας, τήν ἀπόλυτη καί ἀτέρμονη χαρά καί εὐτυχία. ῎Αν μπορούσαμε νά ἀποκρυπτογραφήσουμε τό καρδιοχτύπι μας, θά ἀκούγαμε τό μήνυμα τῆς καρδιᾶς μας· «Θέλω σωτηρία». Καί ὁ φιλάργυρος, πού σωρεύει πλούτη, τήν σωτηρία ἀναζητᾶ μέσα σ᾿ αὐτά. Καί ὁ φιλήδονος, πού μέ βουλιμία πέφτει στίς ἡδονές, αὐτό θέλει, μία γλυκειά καί ἀτέλειωτη ζωή. Καί ὁ φιλόδοξος, πού μέ ὅλες του τίς δυνάμεις ἀγωνίζεται νά ἀποσπάσει τήν ἀναγνώριση τῶν ἄλλων, τήν δόξα, οὐσιαστικά ἐπιθυμεῖ τήν μέγιστη καί ἀτέλειωτη δόξα, πού μόνο ἡ σωτηρία ἐγγυᾶται.
῾Ωστόσο, ἡ σωτηρία εἶναι ἀγαθό πνευματικό. Δέν περιορίζεται στά ὅρια αὐτοῦ τοῦ κόσμου μήτε ζυγίζεται μέ τά γήινα σταθμά. ῾Απλώνεται στήν ἀτέρμονη αἰωνιότητα καί βαραίνει ὅσο ἡ πολύτιμη καί μοναδική ψυχή τοῦ ἀνθρώπου. Γιά τήν ἐξασφάλισή της ἔγινε ἄνθρωπος ὁ ἄπειρος Θεός. ῾Ο ἄχρονος μπῆκε στήν τροχιά τῆς δικῆς μας ἱστορίας καί σημάδεψε τήν πορεία τοῦ χρόνου μέ τήν ἐνανθρώπησή του. ῾Ο Μονογενής Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ ἔζησε ὡς ταπεινός ἄνθρωπος ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους, τούς δίδαξε μέ τόν λόγο καί τό παράδειγμά του, θεράπευσε πολλούς ἀπό ἀσθένειες καί νοσήματα, «διῆλθεν εὐεργετῶν...» καί τελικά ἔχυσε πάνω στόν σταυρό τό ἄχραντο αἷμα του γιά ὅλους. Μόνο αὐτό ἔχει τήν δύναμη νά καθαρίζει καί νά ἐξαλείφει ἀπό τήν ψυχή τήν ἁμαρτία. Αὐτό ἀκριβῶς εἶναι ἡ σωτηρία· ἡ λύτρωση ἀπό τήν ἁμαρτία.
῾Η γέννηση τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ τό κέντρο καί τήν μείζονα προσφορά τῆς θείας Οἰκονομίας. Γι᾿ αὐτό φωτίσθηκαν οἱ οὐρανοί καί σκίρτησε ἡ γῆ ἐκεῖνο τό βράδυ ὅταν οἱ στρατιές τῶν ἀγγέλων ἀνήγγειλαν στούς ἔκθαμβους βοσκούς τῆς Βηθλεέμ ὅτι «ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον Σωτήρ»! Πῶς τό εἰσπράττει αὐτό τό μήνυμα ὁ σημερινός ἄνθρωπος; Εἶναι ἀλήθεια ὅτι, πνιγμένος στήν καθημερινότητα καί φορτωμένος μέ μύρια ἄλλα θέματα, ἐλάχιστα σκέφτεται τήν ψυχή του καί τήν σωτηρία της. Πανικόβλητος γιά τήν οἰκονομική κρίση, τήν ὁποία ἐπιδεινώνει ἡ διάχυτη ραθυμία συνδυασμένη μέ τήν καταναλωτική μανία, ἐλάχιστα νοιάζεται γιά τήν Οἰκονομία τοῦ Θεοῦ. Καί -τί τραγικό!- ἀποστρέφεται τήν λιτότητα πού τοῦ ἐπιβάλλει ἡ οἰκονομική κρίση, ἀλλά εἶναι πολύ φειδωλός στό νά ἀξιοποιήσει τά δῶρα τῆς Οἰκονομίας τοῦ Θεοῦ. Γι᾿ αὐτό παραμένει φτωχός, ἀνήσυχος καί ἀνειρήνευτος.
Τήν σωτηρία πού οἰκονόμησε γιά μᾶς ὁ Θεός τήν προσλαμβάνουμε μέ τήν δική μας πίστη, πού ἐκδηλώνεται μέ τήν μετάνοια καί τά ἔργα ἀγάπης. Τίς μέρες αὐτές τίς γιορταστικές, πόσοι καί πόσο θά ἑτοιμασθοῦμε γιά νά ὑποδεχθοῦμε τόν ἄναρχο Θεό, ὁ ὁποῖος μπαίνει στό προσκήνιο τῆς ζωῆς μας ὡς «παιδίον νέον»; Δέν ἐννοῶ ἑτοιμασία ὅ,τι σχετίζεται μέ τίς γαστρονομικές μας ἐπιδόσεις, μέ τίς ἐνδυματολογικές ἐπιδείξεις, τόν τουρισμό, τά ρεβεγιόν καί τίς τόσες κοσμικές ἐκδηλώσεις. ᾿Εννοῶ τήν ἑτοιμασία ἐκείνη πού θά μᾶς βοηθήσει νά προσεγγίσουμε καί νά οἰκειοποιηθοῦμε τά δῶρα τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Θεοῦ, τήν χαρά, τήν εἰρήνη, τήν λύτρωση. Διαφωτιστική καί ἐξαιρετικά ἐπίκαιρη γιά τά σημερινά δεδομένα ἀκούγεται ἡ προτροπή τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου· «Νά μή στήσουμε χορούς, ἀδελφοί, οὔτε νά στολίσουμε τίς πλατεῖες... Νά μήν ἐπιδοθοῦμε στίς ἀπολαύσεις τῆς γεύσης οὔτε νά ψάξουμε γιά τά καλύτερα φορέματα, γιά τήν λάμψη τῶν διαμαντιῶν καί τοῦ χρυσοῦ, γιά τά βαψίματα πού ἀλλοιώνουν τό πρόσωπο, τήν θεία εἰκόνα... Νά μήν παραδοθοῦμε στά μεθύσια καί στά ἄσωτα γλέντια πού πᾶνε μαζί μέ τήν ἀσέλγεια... ῞Ολα αὐτά τά κάνουν οἱ εἰδωλολάτρες. Αὐτοί ἔχουν θεούς πού χαίρονται μέ τίς μυρωδιές τῶν κρεάτων καί τούς λατρεύουν μέ τόν ἡδονισμό τῆς κοιλιᾶς... ᾿Αλλά ἡ δική μας τρυφή νά εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ... Νά ταξιδέψουμε μαζί μέ τόν ἀστέρα, νά προσφέρουμε στόν Κύριό μας δῶρα μαζί μέ τούς μάγους. Νά τόν δοξάσουμε καί νά τόν ὑμνήσουμε μαζί μέ τούς βοσκούς καί τούς ἀγγέλους... Νά τόν ἀκολουθήσουμε ὕστερα σέ ὅλα τά στάδια τῆς ζωῆς του... γιά νά συσταυρωθοῦμε καί νά συμβασιλεύσουμε μαζί του» (Εἰς τά Θεοφάνεια, Λόγος 38ος).
Γιά νά χαροῦμε τά πλούτη τῆς θείας Οἰκονομίας, πού ᾿Εκεῖνος μᾶς χαρίζει, ὀφείλουμε νά δείξουμε πλούσια τήν δική μας ἀγάπη. ῾Υπάρχουν πολλοί τρόποι γιά ὅσους θά ἤθελαν νά ἀνταποκριθοῦν. Αὐτοί θά εἶναι οἱ κερδισμένοι, οἱ εὐλογημένοι τοῦ Θεοῦ.
 

Στέργιος Σάκκος

Ἀπολύτρωσις 64 (2009) 324-326

Πανηγυρικό καί λαμπρό, ἀλλά συνάμα μυσταγωγικό καί κατανυκτικό τό μήνυμα τοῦ Νοεμβρίου. Τή λάμψη καί τή μεγαλοπρέπειά του ἀντλεῖ ἀπό τό μεγάλο γεγονός τοῦ ἑπομένου μήνα, πού εἶναι τό γεγονός τῶν αἰώνων καί τῆς ἀνθρωπότητας, ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Θεοῦ, ἡ Γέννηση τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. Διότι ὁ μισός Νοέμβριος μαζί μέ τίς 24 ἡμέρες τοῦ Δεκεμβρίου ἀποτελοῦν μία πνευματική ἑνότητα, τήν Τεσσαρακοστή τῶν Χριστουγέννων. Εἶναι ἕνα στάδιο προετοιμασίας γιά τή μεγάλη γιορτή τῆς πίστεώς μας.
  Κατά τό διάστημα αὐτό μᾶς προετοιμάζει καί μᾶς χειραγωγεῖ μέ μύριους τρόπους ἡ ἁγία μας ᾿Εκκλησία, ἡ θεόσταλτη παιδαγωγός μας στό δρόμο τῆς σωτηρίας. Φθάνει νά ᾿χουμε ἀνοιχτά τῆς ψυχῆς μας τά μάτια καί πρόθυμα τ᾿ αὐτιά μας, γιά ν᾿ ἀκούσουμε καί νά ἐνστερνισθοῦμε ὅσα μέ φιλανθρωπία καί ἀγάπη μᾶς προσφέρει. Κι εἶναι τόσο ἐπίκαιρα, τόσο κατάλληλα καί ἀναγκαία γιά τίς μέρες μας, τόσο προετοιμαστικά καί «εἰσαγωγικά» στό μυστήριο τῆς σωτηρίας μας τά πνευματικά μηνύματα τῆς περιόδου αὐτῆς!
 Πρῶτα-πρῶτα τά εὐαγγελικά καί τά ἀποστολικά ἀναγνώσματα τῶν Κυριακῶν. Μέ ἰδιαίτερη ἔμφαση ὅλα τονίζουν τήν ἀγάπη, τήν ἐλεημοσύνη, τή συμπαράσταση στόν ἀδύναμο ἀδελφό. ῎Ετσι μᾶς προετοιμάζουν γιά νά δεχθοῦμε τήν ἀσύλληπτη ἀγάπη καί τή μοναδική ἐλεημοσύνη πού προσέφερε στό ἀνθρώπινο γένος ὁ Θεάνθρωπος Κύριος· Κατέβηκε ὡς ἄνθρωπος στή γῆ ὁ Θεός, γιά νά δώσει στόν ἄνθρωπο τή δυνατότητα τῆς θεώσεως καί τῆς ἀνόδου στόν οὐρανό.
 Ἡ ἁγία νηστεία, τήν ὁποία ὅλοι καλούμαστε νά τηρήσουμε, τό κατά δύναμιν, τί ἀντίδοτο σωστικό στήν εὐδαιμονιστική ἐποχή μας!
 ῎Επειτα, ἡ ὑμνολογική προετοιμασία, πού μᾶς προσφέρεται στίς λατρευτικές μας συνάξεις. Τί χάρμα ἐκεῖνες οἱ εὐλογημένες καταβασίες, πού τίς ἀκοῦμε στόν ῎Ορθρο κάθε Κυριακή μετά τίς 21 Νοεμβρίου! ᾿Αναφέρω μόνο ἕνα παράδειγμα· ῾Η λαχτάρα μας γιά εἰρήνη -ζωηρότερη τόν καιρό αὐτό, πού πόλεμοι καί «ἀκοαί πολέμων» ἀναστατώνουν τόν πλανήτη μας καί προσθέτουν ἄγχος στό ἄγχος καί ἀγωνία στήν ἀγωνία μας- πόσο τέλεια ἐκφράζεται μ᾿ ἐκεῖνο τό ὑπέροχο «Θεός ὤν εἰρήνης, Πατήρ οἰκτιρμῶν, τῆς μεγάλης βουλῆς σου τόν ῎Αγγελον εἰρήνην παρεχόμενον ἀπέστειλας ἡμῖν...»!
 ῾Ο Χριστός, ἡ εἰρήνη τῆς ψυχῆς καί τοῦ κόσμου μας, ἔρχεται. ῾Ετοιμάσου, ἀδελφέ μου, νά τόν δεχθεῖς στή φάτνη τῆς καρδιᾶς σου. ᾿Αξιοποίησε τά μέσα πού ἡ ᾿Εκκλησία μας προσφέρει. ῾Η ἐγγύηση γι᾿ αὐτή τή σωτήρια ἀξιοποίηση εἶναι ἡ προσωπική σου μετάνοια. Μέ συντριβή καί προσευχή, μέ ἐλεημοσύνη καί συγχώρηση, μέ εἰλικρινῆ ἐξομολόγηση τῶν ἁμαρτιῶν σου προετοιμάσου, γιά νά δεχθεῖς τόν Χριστό!

Στέργιος Σάκκος

Ἀπολύτρωσις 56 (2001) 219

 Τά Χριστούγεννα, τή μητρόπολη καί ρίζα τῶν ἑορτῶν, φρόντισαν οἱ ἐπιτήδειοι νά τήν ὑποβαθμίσουν μέ τήν ἐμπορευματοποίηση καί τήν ὑπερκατανάλωση, καί νά τήν ἀπογυμνώσουν ἀπό τό πνευματικό καί ὑψηλό νόημά της. Τώρα οἱ ψυχροί ἐκτελεστές τῆς πολυπολιτισμικότητας τή βομβαρδίζουν ἀνελέητα. Στή σημερινή παγκοσμιοποιημένη κοινωνία σημειώνονται ὅλο καί περισσότερα περιστατικά ἐκδίωξης τῆς Χριστοῦ Γέννας. Καταγράφουμε κάποια ἀπό τά πολλά περιστατικά πού συνέβησαν τά Χριστούγεννα τοῦ 2010, μέ σκοπό τήν ἐκπαραθύρωσή τους ἀπό τίς χριστιανικές κοινωνίες.
 Ἡ Εὐρωπαϊκή Ἐπιτροπή κυκλοφόρησε τό 2010 πάνω ἀπό τρία ἑκατομμύρια ἡμερολόγια τοῦ 2011 γιά τά σχολεῖα τῆς Δευτεροβάθμιας Ἐκπαίδευσης τῆς Βρετανίας, στά ὁποῖα περιλαμβάνονται οἱ γιορτές τῶν Ἑβραίων, Ἰνδουϊστῶν, Μουσουλμάνων καί τῶν Σίχ. Δέν γίνεται ὅμως καμία ἀναφορά στίς χριστιανικές γιορτές οὔτε φυσικά καί στά Χριστούγεννα. Στήν κενή σελίδα τῆς 25ης Δεκεμβρίου ἀναφέρεται ἕνα ἄσχετο μέ τή γιορτή μήνυμα, ἐνῶ στή χριστουγεννιάτικη κάρτα τῆς ἴδιας Ἐπιτροπῆς σημειώνεται ἁπλῶς «Γιορτινές εὐχές».
 Ἕνα ἄλλο περιστατικό ἔχει σχέση μέ τόν Βρετανικό Ἐρυθρό Σταυρό, ὁ ὁποῖος σέ 430 καταστήματά του ἀπαγόρευσε τίς φάτνες, τά δέντρα καί γενικά τίς χριστουγεννιάτικες διακοσμήσεις, πού θά μποροῦσαν νά προσβάλουν τούς μουσουλμάνους. Ἔδωσε ἐντολή οἱ εὐχετήριες κάρτες νά ἀναγράφουν «Καλές γιορτές» ἤ «τίς καλύτερές μας εὐχές». Τίποτε δέν πρέπει νά παραπέμπει στά Χριστούγεννα. Παρ’ ὅλ’ αὐτά, ἕνας ἀπό τούς ἐξέχοντες μουσουλμάνους πολιτικούς τῆς χώρας δήλωσε: «Εἶναι ἀνόητο νά σκεφτεῖ κανείς ὅτι οἱ μουσουλμάνοι θά προσβληθοῦν ... Στή δουλειά μου, ὅλο τό προσωπικό μου γιορτάζει τά Χριστούγεννα καί ἐγώ γιορτάζω μαζί τους».
 Στήν ἄλλη πλευρά τοῦ Ἀτλαντικοῦ, τό Ἐφετεῖο τῆς Φιλαδέλφειας τῶν προοδευτικῶν Η.Π.Α. ἐνέκρινε τή στάση συνοικιακοῦ σχολείου τό ὁποῖο ἀπαγόρευσε στούς μαθητές του νά τραγουδήσουν τά κάλαντα καί τά γνωστά χριστουγεννιάτικα τραγούδια, ὅπως τό «Silent Night», «Joy to the World», «Oh, Come All Ye Faithful» καί «Hark the Herald Angels Sing», ἐνῶ ἐνέκρινε τό «Rudolph the Red-Nosed Reindeer» («Rudolph» τό ἐλαφάκι) καί τό «Frosty the Snowman» («Frosty» ὁ χιονάνθρωπος)!
 Νομικοί ὑποστήριξαν ὅτι πίσω ἀπό τήν ἀπαγόρευση τοῦ σχολείου σχετικά μέ τίς χριστουγεννιάτικες μελωδίες κρύβεται ἡ πολιτική τῆς κυβέρνησης πού ἀποδοκιμάζει καί ἐχθρεύεται τή θρησκεία, παραβιάζοντας τήν ἱδρυτική ρήτρα τοῦ Συντάγματος τῶν Η.Π.Α. Δήλωσαν μάλιστα τά ἑξῆς: «Τά Χριστούγεννα εἶναι μία ἐθνική ἀργία· γιορτάζουμε τή γέννηση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, δέν γιορτάζουμε τή γέννηση τοῦ Frosty τοῦ χιονάνθρωπου ἤ τοῦ Ροῦντολφ τοῦ ἐλαφιοῦ!... Ἡ ἀπόφαση αὐτή ἀποτελεῖ ἕνα ἀκόμη παράδειγμα γιά τό πῶς τά δικαστήρια ἔχουν διαστρέψει καί μετατρέψει τυραννικά τήν ἱδρυτική ρήτρα σέ ὅπλο κατά τῶν χριστιανῶν στόν πόλεμο κατά τῶν Χριστουγέννων».
 Ἀλλά καί στόν τόπο ὅπου γεννήθηκε ὁ Χριστός, στή Βηθλεέμ, ἐξαιτίας τοῦ φόβου τῶν ἰσλαμιστῶν φονταμενταλιστῶν, τά ἐργαστήρια κλωστοϋφαντουργίας στή Χεβρώνα καί στήν Ἰερουσαλήμ, παρῆγαν καί πουλοῦσαν μπλουζάκια καί ἄλλα προϊόντα πού ἀπεικονίζουν τό ναό τῆς Γεννήσεως χωρίς τό σταυρό, γιά νά μήν ἐνοχλοῦνται οἱ μουσουλμάνοι.
 Πάντως ἐδῶ καί 2.000 χρόνια κανείς ἀλλόθρησκος δέν εἶχε πρόβλημα. Καί ἔχουν τώρα οἱ κοινωνίες ὅπου οἱ χριστιανοί ἀποτελοῦν τή συντριπτική πλειοψηφία τους; Αὐτή εἶναι ἡ περίφημη παγκοσμιοποίηση, μέ τά ἀντιρατσιστικά της κηρύγματα, πού ἐν τέλει καταντοῦν ἀντιχριστιανικές ἀποφάσεις!
 Ὀφείλουμε νά ὁμολογήσουμε ὅτι τά Χριστούγεννα βρίσκονται στό στόχαστρο τῆς Νέας Τάξης, ἡ ὁποία ἀνέλαβε τό ρόλο τοῦ σύγχρονου Ἡρώδη. Καθώς ἀποτελοῦν ἕναν ἀπό τούς πιό συνεκτικούς δεσμούς τῆς κοινωνίας, βάλλονται πανταχόθεν. Ἔτσι, ὁ πόλεμος ἐναντίον τους στίς χριστιανικές κοινωνίες ὁλοένα καί ἐντείνεται. Καί αὐτό, γιατί στή Νέα Τάξη ὑπάρχουν μόνο πολίτες καί ὄχι κοινωνίες. Μέ τήν ὑποβάθμιση ἤ καλύτερα τήν ἐξαφάνιση τῶν Χριστουγέννων εἶναι προφανές τί θέλουν νά πετύχουν: τή μετατροπή τοῦ πολίτη σέ ὑπήκοο-πιόνι, πού δέν θά συναισθάνεται ὅτι εἶναι μέλος τῆς λαϊκῆς κοινότητας, δέν θά ἔχει πνευματικές ρίζες οὔτε πνευματικές ἀνατάσεις καί ἀναφορές. Μόνον ἔτσι ἐξυπηρετοῦνται τά σχέδια τῆς Νέας Ἐποχῆς. Ὅλοι ἐκεῖνοι ὅμως πού ἐπιμένουν νά συνεχίζουν τό ἔργο τοῦ Ἡρώδη ἄς μήν ξεχνοῦν ὅτι τό Βρέφος τῆς Βηθλεέμ «ἐξῆλθε νικῶν καί ἵνα νικήσῃ», ἀφοῦ «τεθνήκασι οἱ ζητοῦντες τήν ψυχήν τοῦ παιδίου».
 Καί κάτι ἀκόμη: Τά Χριστούγεννα δέν κινδυνεύουν τόσο ἀπό τούς ἀλλόθρησκους, ὅσο ἀπό μᾶς τούς λεγόμενους χριστιανούς, πού ἐν ὀνόματι τοῦ προοδευτισμοῦ συμμορφωνόμαστε μέ ὅλα τά ἀντιχριστουγεννιάτικα μηνύματα. Ἐγκαταλείποντας τή φάτνη τῆς Ἐκκλησίας μας ζητοῦμε καταφύγιο στά χιονοδρόμια, στά ρεβεγιόν ἤ ὁπουδήποτε ἀλλοῦ, μέ ἀποτέλεσμα νά ἀλλοτριώνουμε τόν ἑορτασμό τῶν Χριστουγέννων καί νά στεροῦμε ἀπό τόν ἑαυτό μας αὐτές τίς μεγάλες πνευματικές εὐκαιρίες. Εὐθύνη καί ὑποχρέωσή μας εἶναι νά γιορτάζουμε τά Χριστούγεννα ὅπως μᾶς καλεῖ ἡ Ἐκκλησία μας καί ὅπως τά μάθαμε ἀπό τή ζωοδότρα παράδοσή μας. Τό χρωστοῦμε στόν ἑαυτό μας καί ταυτόχρονα στίς γενιές πού μᾶς ἀκολουθοῦν. Ἰδιαίτερα φέτος πού οἱ ψυχές μας κουρασμένες ἀπό τήν παταγώδη κατάρρευση τῶν πάσης φύσεως πύργων τῆς Βαβέλ ἀποζητοῦν λυτρωτικά Χριστούγεννα, Χριστούγεννα μέ Χριστό.

Εὐδοξία Αὐγουστίνου

Φιλόλογος-Θεολόγος

Τί κι ἄν φέτος γιορτάσαμε το 2013 πανηγυρικά τά 1.700 χρόνια ἀπό τήν ἀπόφαση τῶν Μεδιολάνων (313 μ.Χ.), τή γνωστή ὡς «διάταγμα τῆς ἀνεξιθρησκίας»; Παγκοσμίως μαίνεται ὁ πόλεμος κατά τῶν xριστιανῶν· οἱ xριστιανοί καί πάλι «ὁδηγοῦνται στά λιοντάρια», καθώς ἀναφέρονται μαζικές δολοφονίες τους, ἀποκεφαλισμοί, ἀπαγωγές καί ἐκτελέσεις ἑλληνορθοδόξων, ρωμαιοκαθολικῶν καί κοπτῶν χριστιανῶν, βιασμοί χριστιανῶν γυναικῶν, καταστροφές ἐκκλησιῶν καί ἱερῶν συμβόλων, καταστρατήγηση θρησκευτικῶν ἐλευθεριῶν, ἐπιστροφή στή βία καί στήν ἀπανθρωπιά. Οἱ ἐξελίξεις δείχνουν ὅτι εἴμαστε πρό τῶν πυλῶν ἑνός παγκόσμιου διωγμοῦ τῶν χριστιανῶν ἀπό τή Νέα Τάξη πραγμάτων.
 Δυστυχῶς οἱ βιαιότητες στή Συρία, στό Ἰράκ καί στά κράτη τῆς Ἀνατολῆς γίνονται μέ τήν ἀνοχή ἀλλά καί μέ τή συμμετοχή καί ὑποστήριξη δυτικῶν χριστιανικῶν κρατῶν. Καί ἐμεῖς, οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοί, τί κάνουμε; Πόσο μᾶς ἀπασχολεῖ τό δράμα τῶν ἀδελφῶν μας; Πόσο προσευχόμαστε γι᾽ αὐτούς;
 Καί ἐνῶ αὐτά συμβαίνουν γύρω μας, ἑτοιμαζόμαστε γιά τή μεγάλη γιορτή τῆς πίστης μας, τά Χριστούγεννα. Ὡστόσο, τά πράγματα προϊόντος τοῦ χρόνου καί προωθουμένης τῆς ἀποτυχημένης πολυπολιτισμικότητας ἔχουν ἀρχίσει νά μεταβάλλονται ἀνησυχητικά γιά τή «μητρόπολιν τῶν ἑορτῶν», τά Χριστούγεννα, ἀφοῦ καί πάλι ὁ Ἡρώδης ζητεῖ «τὸ παιδίον τοῦ ἀπολέσαι αὐτό».
 Ἀσφαλῶς ἡ «πολεμική» διάθεση κατά τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας δέν εἶναι καινοφανές φαινόμενο. Πάντοτε ὑπῆρχε. Στήν ἐποχή μας ὅμως εἶναι περισσότερο ὀργανωμένη, μεθοδική καί πολύμορφη.
 Ἀναφέρουμε κάποια περιστατικά:

    «Δέν μοῦ ἀρέσει τό θρησκευτικό κομμάτι τῶν Χριστουγέννων», εἶπε ἡ ἑβραιοαμερικάνα παρουσιάστρια καί ἰατρική συντάκτρια τοῦ NBC Nancy Snyderman σχετικά μέ τίς γιορτές. «Νομίζω ὅτι ἡ θρησκεία μπερδεύει τό ὅλο πράγμα... Αὐτό εἶναι πού κάνει τίς γιορτές τόσο ἀγχώδεις».

    Στή Γαλλία ἡ ἀνθρωπολόγος Οunia Amina Bouzar, ἀλγερομαροκινῆς καταγωγῆς, ὑπέβαλε πρόταση νά καταργηθοῦν δύο χριστιανικές γιορτές καί τή θέση τους νά καταλάβουν ἡ ἑβραϊκή Yom Kippur καί ἡ μουσουλμανική Aïd! Ἡ Bouzar διορίστηκε ἀπό τόν γάλλο πρωθυπουργό στήν κυβερνητική ὑπηρεσία Observatoire de la laicité, πού προφανῶς στόχο ἔχει τήν προώθηση τῆς ἀποδοχῆς τοῦ Ἰσλάμ στή Γαλλία εἰς βάρος βεβαίως τοῦ χριστιανισμοῦ.

    Στό Wausau τοῦ Wisconsin τῶν ΗΠΑ σχολική περιφέρεια ἀποφάσισε γιά τόν φετινό ἑορτασμό τῶν Χριστουγέννων τά δημοτικά σχολεῖα νά ἀκυρώσουν τίς συναυλίες τους καί νά περιορίσουν τά σχετικά γιορτινά τραγούδια πού θά ψάλει ἡ σχολική χορωδία. Σύμφωνα μέ τίς ὁδηγίες ἐπιτρέπονται «ἑορταστικά καί χριστουγεννιάτικα τραγούδια πού δέν ἐπικεντρώνονται στόν θρησκευτικό ἑορτασμό τῶν Χριστουγέννων». Θά πρέπει ἐπίσης νά ἀπαλειφθεῖ κάθε ἀναφορά στά Χριστούγεννα, τά ὁποῖα πρέπει νά μεταλλαχθοῦν σέ γιορτή τοῦ χειμώνα.

    Στή γερμανική πόλη τοῦ Solingen τελευταῖα ἀπαγορεύτηκαν τά χριστιανικά σύμβολα κατά τόν δημόσιο ἑορτασμό τῶν Χριστουγέννων. Τώρα καί στό Kreuzberg τοῦ Βερολίνου ἀπαγορεύτηκε ὁ ἑορτασμός τῶν Χριστουγέννων σέ δημόσιους χώρους -ἐπιτρέπεται μόνο κατ᾽ οἶκον-, γιά νά μήν «τραυματίζονται» τά θρησκευτικά συναισθήματα τῶν «ἄλλων». Μπορεῖ νά στηθεῖ μόνο ἕνα χριστουγεννιάτικο δέντρο σέ κεντρικό σημεῖο. Ἀκόμη καί αὐτή ἡ χριστουγεννιάτικη ἀγορά ἔλαβε ἄδεια, ἀφοῦ προηγουμένως μετονομάσθηκε «Winterfest» (= χειμωνιάτικη γιορτή).

    Στήν Ἰσπανία ἡ ὑπουργός Παιδείας τῆς ἐπαρχίας τῆς Ἀστούριας -χωρίς καμία διαβούλευση μέ τούς ἐμπλεκόμενους φορεῖς- ἔστειλε ἐγκύκλιο στά σχολεῖα νά ἀφαιρεθεῖ κάθε ἀναφορά στά «Χριστούγεννα» καί τή «Μεγάλη Ἑβδομάδα», γιά «νά μήν πληγωθοῦν οἱ εὐαισθησίες τῶν ἀνθρώπων»(!). Σύμφωνα μέ τήν ἐγκύκλιο στά ἡμερολόγια τοῦ σχολείου ἡ λέξη «Χριστούγεννα» θά πρέπει νά ἀντικατασταθεῖ μέ τή φράση «χειμερινές διακοπές».

    Στό Βέλγιο ὑπῆρξε ἔντονη ἀντιπαράθεση σχετικά μέ ὑπουργική ἐγκύκλιο πού ἀπαγορεύει τή λέξη «Πάσχα» καί τήν ἀντικαθιστᾶ μέ τόν ὅρο «διακοπές τῆς ἄνοιξης», μέ τή δικαιολογία νά μήν «προσβάλλονται» οἱ μή χριστιανοί μετανάστες.

 Σέ ὅλες τίς προαναφερόμενες περιπτώσεις ἀντέδρασαν οἱ τοπικές κοινωνίες, οἱ ὁποῖες ἑρμήνευσαν τήν ἐν γένει στάση ὡς ἀντιχριστιανική μέ συγκεκριμένο στόχο τήν καταστροφή τῆς χριστιανικῆς κληρονομιᾶς τους.
 Χαρακτηριστική εἶναι ἡ τοποθέτηση ἁρμόδιου ὀργάνου τῆς Ἰσπανίας (ORLC) στούς νεωτερισμούς τῆς ὑπουργοῦ: «Οἱ “γιορτές” πάντα ὀνομάζονταν Χριστούγεννα, Μεγάλη Ἑβδομάδα καί Πάσχα καί μέχρι τώρα κανείς δέν εἶχε προσβληθεῖ ἀπό αὐτό. Καλοῦμε, λοιπόν, τήν ὑπουργό νά παραιτηθεῖ ἀπό τίς κοσμικές φιλοδοξίες της, καί νά δεῖ ὅτι ἡ Ἰσπανία εἶναι μία χώρα μέ χριστιανικές ρίζες, οἱ ὁποῖες δέν μποροῦν νά ξεχαστοῦν ἀπό τή μία στιγμή στήν ἄλλη».
 Ἀλλά καί στήν ὀρθόδοξη πατρίδα μας παρατηροῦνται τέτοια κρούσματα, καθώς ἀπό τά σχολικά μας βιβλία ἐξορίσθηκαν τά σχετικά ἑορταστικά κείμενα καί τή θέση τους ἔχουν καταλάβει «Ο Νορντίν στην εκκλησιά», «Η μπουγάδα του Άι Βασίλη», «Τότε που βγάλαμε βόλτα τον Επιτάφιο», «Η γάτα του παπά» κτλ., μέ σκοπό τήν πλήρη ἀποχριστιανοποίηση τῆς νέας γενιᾶς. Καθώς φαίνεται, ὁ μύθος τῆς πολυπολιτισμικότητας ἀποτελεῖ ἄριστο φυτώριο ἀντιχριστιανικῶν κινήσεων καί ἡ περίφημη παγκοσμιοποίηση στήν οὐσία εἶναι πολτοποίηση θεσμῶν, ἠθῶν, ἀξιῶν, παραδόσεων.
 Ἀναμφισβήτητα, ὁ Χριστός σέ κάθε ἐποχή, ὅπως καί σήμερα, ἐξακολουθεῖ νά εἶναι «σημεῖον ἀντιλεγόμενον». Δέν θά ἦταν ὑπερβολή νά ποῦμε ὅτι ὁλόκληρη ἡ μετά Χριστόν ἱστορία συνυφαίνεται γύρω ἀπό τήν παραδοχή ἤ τήν ἀπόρριψή του. Ὅσοι τόν ἀρνοῦνται καί τόν πολεμοῦν ἀργά ἤ γρήγορα θά καταλάβουν τή σημασία τῶν λόγων του: «Πᾶς ὁ πεσὼν ἐπ᾿ ἐκεῖνον τὸν λίθον συνθλασθήσεται· ἐφ᾿ ὃν δ᾿ ἂν πέσῃ, λικμήσει αὐτόν» (Λκ 20,18). Ἄς μήν ἐπιτρέψει ἡ ἀγαθότητά του νά βρεθοῦμε στό ἀντίθετο στρατόπεδο.

Εὐδοξία Αὐγουστίνου

Φιλόλογος-Θεολόγος