Οἱ νεοέλληνες ποιητές, σάρκα ἀπό τή σάρκα τοῦ λαοῦ μας, πού κοιμᾶται καί ξυπνᾶ μέ τ’ ὄνομα τῆς Παναγιᾶς στά χείλη του, ἐκφράζουν στά ἀφιερωμένα στή χάρη της ποιήματα μιά τρυφερότητα καί μιά υἱική ἀναζήτηση θαλπωρῆς.

Πετυχημένα σημειώνει ὁ Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος ὅτι ὁ ποιητής «ἐξαντλεῖ τόν οἶστρο τῆς λυρικῆς φαντασίας στήν ἐπίκληση τῆς Παρθένου. Ὁ λόγος γίνεται στά χείλη μουσική, ἡ προσευχή του πλουτίζεται ἀπό θαυμάσια φραστικά εὑρήματα, ἡ κατάνυξή του γίνεται ἡδυπάθεια, ἡ συντριβή του γεμίζει ἀπό τρυφερότητα· εἶναι ἕνα παραστρατημένο, παραπονεμένο παιδί, πού ἀναζητεῖ τό θάλπος τῆς μητρικῆς ἀγκαλιᾶς».

Ἡ Παναγία πλημμυρίζει τήν ὕπαρξη τοῦ ποιητῆ ἀπό ἀπερίγραπτη γοητεία. Ἡ ἐπιείκειά της τόν ἐνισχύει, ἡ καθαρότητά της τόν ἀνακουφίζει, ἡ συμπόνια της τόν ζεσταίνει κι ὅλα μέσα του ἀνθίζουν καί εὐωδιάζουν. Ἀναμφισβήτητα, ἡ ποιητική ἔξαρση τοῦ ὀρθόδοξου Ἕλληνα ὕφανε ἀπαράμιλλους ὕμνους στήν Παναγία, «πού μπροστά τους τά ἐγκώμια τῆς Ἀθηνᾶς μοιάζουν φτωχά ξεθωριασμένα στολίδια», παρατηρεῖ ὁ ἀκαδημαϊκός Σπύρος Μελᾶς. Ἔτσι, τά σύγχρονα ποιήματα ἀποτελοῦν αὐθόρμητη ἔκφραση προσευχῆς, ἔκρηξη καρδιᾶς καί ὄχι ἁπλή ἐγκεφαλική δημιουργία.

Εἰσοδεύοντας στὸν πανίερο καὶ εὐκατάνυκτο χῶρο τοῦ πάνσεπτου Δεκαπενταυγούστου ἐπιθυμῶ νά παρουσιάσω μία εὔοσμη ποιητική ἀνθοδέσμη.

Καί πρῶτα πρῶτα, ὁ κὺρ-Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ὁ δεινός γνώστης τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἀναλογίου καὶ τῆς ὀρθόδοξης λατρείας «Στὴν Παναγιὰ τὴν Κεχριὰ» ἐξομολογεῖται:
« Γλυκειὰ Παρθέν’ ἀξίωσέ με
νά ‘ρθω καὶ πάλι στὸν ναό σου.
………………..
Στὰ νεαήμερα τ’ ἀγαπημένα ...
ἤθελα νά ‘μαι νὰ ψάλω τὸ "Πεποικιλμένη…"
στὸ πανηγύρι τὸ σεμνό».

Ὁ Κώστας Τσιρόπουλος, ἐξυμνώντας τό πέρασμά μας ἀπό τόν πεπερασμένο χρόνο στό ἄπειρο τῆς αἰωνιότητας, στὸ ποίημά του «Τῆς κοίμησης τῆς Θεοτόκου», ψάλλει γιά τήν Παναγία, ἡ ὁποία μᾶς γλυκαίνει «μέ κερήθρα ταπείνωσης», ἐνῶ «εἰρηνεύει τό σύμπαν καί τό μυστήριο ἀποδίδεται»:
«Ἄσπιλη γιορτὴ τῆς σιγῆς
ἡ σάρκα τελειώνει χρυσὴ
ἀπὸ χάρη καὶ τρόμο,
βαστάζοντάς τη
Αὐτὸς ποὺ τὸν βάστασε.
Τὰ ἐπίγεια συγκροτημένα
στὴν κυψέλη τῆς ἀγκαλιᾶς σου».

Ἡ μεγαλόπνοη λύρα τῆς Ζωῆς Καρέλλη κόσμησε εὐκαιριακά τὴ μορφὴ τῆς Παναγίας. Στό ποίημα «Ἐπίκληση» ὁμολογεῖ ὅτι ξεκινᾶ πρός τῶν «οὐρανῶν τήν πλατυτέρα», τήν «ἀδιάρρηκτη, ἄρρηκτη, ἄρρητη δωρεά», τήν «ἐλπίδα πού φέρνει τή νίκη» καί ταπεινά ἱκετεύει:
«Ἡ ἄφθονη χάρη σου
ἂς χαρίσει στὴ μαραμένη καρδιά μας
τὴ χαρά...
Μὴν ἀποστρέψεις τὴ ματιά σου...
Ἄκουσε Σύ, ἡ αἰώνια μητέρα,
τὶς προσκλήσεις ποὺ φωνάζουμε, καλοῦμε,
ὑμνοῦμε τὴ φωνὴ ποὺ σὲ ὀνομάζει.
Παρακαλοῦμε, δὲν ξέρουμε τὴν παράκληση
νὰ λησμονήσουμε ποὺ τὴ δύναμή σου ὁμολογεῖ
κι ἐλέγχει τὴ δική μας ἀδυναμία».

Ὁ φωτεινὸς καὶ εὐσυγκίνητος ποιητικὸς λόγος τοῦ Ματθαίου Μουντέ ἀπευθύνει στήν Παναγία μέ τό ποίημα «Δέηση τοῦ Δεκαπενταυγούστου» λόγους σιωπῆς, ἱκέσιους, γιὰ νὰ μᾶς φιλέψει Ἐκείνη, ὅπως κι ἡ μάνα μας, καλοσύνη καὶ ἔγνοια παντοτεινή:
«Ἔλα σάν αὐγουστιάτικο μελτέμι
Προτοῦ οἱ ἑφτά πληγές σφραγίσουνε τό τέλος.
.................................
Φέρε τήν πηγή τοῦ ἐλέους Σου
ν’ ἀναβλύσει πλάι στήν πληγή μας.
Μάζεψε πάλι ἐκ περάτων τά μηνύματα τῆς χαρᾶς
φόρτωσέ τα πάνω σέ δειλινές καμπάνες
πού σημαίνουν τήν Παράκληση
καί φέρ' τα νά τά καρφώσεις στεφάνι στήν πόρτα μας».

Ὁ ποιητής Τάκης Παπατσώνης μέ τόν φιλοσοφικό στοχασμό, τό βαθύ θρησκευτικό συναίσθημα καί τόν μυστικισμό, πού τόν διακρίνει, στὸ ποίημά του «Ρεμβασμὸς Δεκαπενταύγουστου» ὁμολογεῖ:
«Ἄλαλα τὰ χείλη τῶν ὅσων δὲν κοπιάσαν,
γιὰ ν’ ἀκουμπήσουν τὰ ξαναμμένα κεφάλια τους
στὰ γόνατά σου τὰ μητρικά, ποὺ καταλύουν τὸ μαῦρο πάθος…
Ἐνῶ τὰ δέντρα
τὰ εὐσκιόφυλλα στὴ λιτάνευση, καθὼς τὸ Σῶμα
περνάει τῆς Βασίλισσας, ριγοῦντα καὶ φρίττοντα,
θὰ συγκλίνουν γιὰ προσκύνηση σκορπώντας
τὴ δροσιά τους μὲ τὸ ἀνέμισμα, ριπίδια τῆς λατρείας,
ἀναστυλώνοντας ὅσους μαραίνονται κι ἀσθμαίνουν
στὶς τροπικὲς τὶς λαῦρες τοῦ καλοκαιριοῦ μας,
μισοκαμένες θημωνιὲς κοντὰ στὸ ἁλώνι,
καπνοὶ ποὺ διαλύουν
τὶς αὐγουστιάτικες τὶς ἁμαρτίες μας».

Ὁ Παυλέας Σαράντος, μέ τούς γεμάτους φῶς καί αἰσθητικό κάλλος στίχους του, δέεται στή «Σύγχρονη ἀφοσίωση στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου»:
«Κάνε τὸ χέρι μας ὄχι κλειστό, ἀλλὰ ἄφθονο, χέρι προσφορᾶς,
ποτὲ χέρι ἁρπαγῆς….
Σύντρεξέ μας, στοῦ βίου μας τὰ περιστατικὰ τὰ κρημνώδη,
γιὰ νὰ διατηρήσουμε μία ἐλπίδα εὔθυμη καὶ ἀνοιχτὴ
ἔτσι ὥστε νὰ μὴν τὴν κάνουμε μία αὐτοπεριοριζόμενη
φυλακή μας».
Στό ποίημά του «Στὴν κοίμηση τῆς Θεοτόκου» ἐκζητεῖ τήν πρεσβεία της:
«Ἐσύ, ὅπου ὁλόκληρη εἶσαι Ἀκοὴ καὶ Ὅραση,
δίδαξέ μας πὼς δὲν πεθαίνουμε, παρὰ μόνο
γιὰ λίγο κοιμόμαστε.
Κατόρθωσε μὲ τὴν πρεσβεία σου γιά μᾶς
νὰ κοιμηθοῦμε κ’ ἐμεῖς τίμια καὶ ἁπλὰ
μὲ τὴ δικαιοσύνη μας, ὅπως σήμερα
κοιμήθηκες κ’ Ἐσύ, γιὰ ν’ ἀναστηθοῦμε
μέσα στὴ θεϊκὴ καὶ τὴν ἀνθρώπινη
προστασία τῆς ἀγκαλιᾶς Σου».

Κλείνω μέ τούς στίχους τοῦ Γ. Βερίτη, πού στράγγισε τό ποτήρι τοῦ πόνου καί τῆς ὀδύνης, καί στό ποίημά του «Στή μητέρα τῶν θλιμμένων» -ἐκπροσωπώντας καί ὅλους ἐμᾶς- υἱικά ἱκετεύει:
«Στή θλίψη καί στή δυστυχία,
στίς δύσκολες στιγμές τοῦ πόνου,
ὅλοι σέ Σέ τό βλέμμα ὑψώνουν
κι ὅλοι φωνάζουν "Παναγία!"...

Γλυκιά Μητέρα τῶν θλιμμένων
καί στήριγμα τῶν χριστιανῶν,
δῶσ’ στίς ψυχές τῶν πονεμένων
λίγη δροσιά τῶν οὐρανῶν.
Ὅλους Ἐσύ προστάτεψέ μας,
γέρους καί νέους καί παιδιά,
καί πάντα πλούσια χάριζέ μας
ἐλπίδα καί παρηγοριά».

Εὐδοξία Αὐγουστίνου
Ἀπολύτρωσις 70 (2015) 202-204

+Στεργίου Σάκκου

ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΖΩΗΣ

Α΄. Φθινόπωρο - Χειμώνας

Β΄. Ἄνοιξη - Καλοκαίρι

Μηνύματα ἀπό τίς μορφές τῶν Ἁγίων, μέ ἀφόρμηση μεγάλα γεγονότα τῆς πίστεως καί τῆς ἱστορίας μας, πού νοηματοδοτοῦν τήν καθημερινότητά μας.

Ζητῆστε τα στό Βιβλιοπωλεῖο μας

ΑΠΟΛΥΤΡΩΣΙΣ

Γ. Μπακατσέλου 5, Θεσσαλονίκη

τηλ. 2310 274518

ἤ μπεῖτε στό ἠλεκτρονικό μας Βιβλιοπωλεῖο

http://books.apolytrosis.gr/el/ 

 Ταραγμένη θάλασσα ἡ κοινωνία τοῦ 4ου μ.Χ. αἰώνα. Κοσμοθεωρίες καί βιοθεωρίες συγκρούονται μέ σφοδρότητα. Μά μέσα στό μανιασμένο πέλαγος τῶν ἰδεολογιῶν κάποιες ψυ­χές βρῆκαν πυξίδα σωτήρια. Ὁ αἰώ­νιος λόγος τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναζωραίου σηματοδότησε γιά αὐ­τούς μία νέα πορεία πλεύσεως. Ἀνάμεσά τους καί ὁ νεαρός Εὔ­πλους. Τό ἀγάπησε τό εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ, τό ἔκανε ζωή του καί πόθησε νά προσφέρει τήν ὕπαρξή του στήν ὑπηρεσία του. Χειροτονεῖται διάκονος στήν τοπική ἐκκλησία τῆς Κατάνης, στή Σικελία. Θυσία ζῶσα, ἐκλεκτή, εὐωδιάζουσα ἀγάπη κι ἀφοσίωση ἡ ζωή καί ἡ διακονία του. Στέκει ὀρθός στό ἁγιασμένο μετερίζι του μέ ὅπλο τόν ἀγαπημένο λόγο τοῦ Θε­οῦ. Ὅλοι τό γνωρίζουν πώς κρεμασμέ­νο στό στῆθος του φέ­­ρει πάντοτε ἕνα μικρό χειρόγραφο τοῦ Εὐ­αγγελί­ου. Μέ τά λόγια τῆς Γραφῆς κοι­μᾶται καί ξυπνάει καί εὐ­φραίνεται ἀνέκφραστα νά τά ἀπομνημο­νεύ­ει. Μ᾽ αὐτά νουθετεῖ καί παρηγορεῖ τούς ἀδελφούς. Μ᾽ αὐτά μοχθεῖ νά στερεώσει τήν πίστη τῶν διωκόμενων χριστιανῶν ὅταν θε­ριεύει ὁ διωγμός.
 Γιά τό ἀγαπημένο του εὐαγγέλιο θά ὁδηγήσουν τόν ζηλωτή διάκονο Εὔπλου στό δικαστήριο. Ἡ κατηγορία εἶναι σαφής: κατέχει καί διακινεῖ χειρόγραφα τῶν χριστιανικῶν βιβλί­ων, τά ὁποῖα εἶναι ἀπαγορευμένα καί ἐπικηρυγμένα ἀπό τόν αὐτοκράτορα Διοκλητιανό.
 - Ἀφοῦ ἤξερες ὅτι εἶναι ἀπαγορευμένα αὐτά τά βιβλία, γιατί δέν τά παρέδωσες στό δικαστήριο;
 - Εἶμαι χριστιανός καί δέν μοῦ ἐπιτρέπεται νά τά παραδώσω, γιατί περιέχουν τήν αἰώνια ζωή. Καί ὅποιος τά παραδίδει  χάνει τήν αἰώνια ζωή.
 - Ποῦ ἔχεις κρυμμένα τώρα αὐτά τά βιβλία σου; φώναζαν ἀγριεμένοι οἱ εἰδωλολάτρες.
 -Ἐντός μου. Εἶναι χαραγμένα στήν καρδιά μου, ἀπαντοῦσε μέ ἀφοπλιστική ἁπλότητα ὁ ὁμολογητής τοῦ Χριστοῦ. Κι αὐτό πού κρατῶ πάνω μου ἀρνοῦμαι νά τό ἀποχωριστῶ.
 Σκληρά βασανιστήρια ὑπέμεινε ὁ διάκονος τοῦ Χριστοῦ. Τό ἀγαπημένο ἅγιο φυλακτό του στό στῆθος ἔμελλε νά ματώσει. Κι ἡ σφραγίδα τῆς ἀγάπης του θά χαραζόταν πάνω του μα­τω­μένη κάποια αὐγή τοῦ Αὐγούστου τοῦ 304 μ.Χ. Τότε πού γονατιστός καί προσευχόμενος ἔγειρε τόν αὐχένα του στό ξίφος τοῦ δημίου σύμφωνα μέ τή διαταγή τοῦ ρωμαίου διοικητῆ Καλβισιανοῦ. Οἱ ρανίδες τοῦ αἵματός του ποτίσανε τό νιόφυτο δεντρί τῆς Ἐκ­κλησίας τοῦ Χριστοῦ, ἀνταπόδομα στή ματωμένη δεξιά τοῦ Φυτουργοῦ της. Ματωμένο ἔπεσε τότε καταγῆς τό χειρόγραφο τοῦ Εὐαγγελίου πού ἔφε­ρε πάντοτε ἐπάνω του. Τό περισυνέλεξαν μέ συγκλονισμό οἱ πιστοί μαζί μέ τό σκήνωμα τοῦ τίμιου διακόνου πού παρέμεινε πιστός στό εὐαγγέλιο ἄχρι τέλους.
 Πίσω ἀπό τό ὄνομα τοῦ μεγαλομάρτυρα Εὔπλου διακρίνουμε ἐ­μεῖς οἱ σύγχρονοι χριστιανοί μία ἡρωική ὁμολογία κι ἕνα ματωμένο Εὐαγγέλιο. Εἶ­ναι ἡ κληρονομιά μας, ὁ ἀκριβός πλοῦτος πού παραδίδουν στή γενιά μας χέρια θυσιαστικῆς ἀγάπης. Τιμή, εὐλογία καί εὐθύνη γιά μᾶς. Πῶς νά προδώσουμε τό τόσο αἷμα τῆς θυσίας πού ἄρδευσε τήν πίστη μας;
 Τήν ἡμέρα τοῦ μαρτυρίου τοῦ διακόνου Εὔπλου, 11 Αὐγούστου, πανηγυρίζουν οἱ πιστοί μές στούς αἰῶνες τή μαρτυρική μνήμη του. Ἰδιαίτερη τιμή ἀπέδιδαν στόν Ἅγιο οἱ Θρακιῶτες πρόγονοί μας στήν Αἶνο. Μικρός ναός ἀφιερωμένος στή μνήμη του, χτισμένος στήν ἄκρη τοῦ λιμανιοῦ τῆς Αἴ­νου, ξεπροβόδιζε τά καράβια, ὥστε νά ἔχουν «εὖ πλοῦν», καλό ταξίδι. Πανομοιότυπο ἀντίγραφο τοῦ ὁμώνυμου ναοῦ τῆς Αἴνου εἶναι χτισμένο, ἀπό τά εὐλαβικά χέρια τῶν προσφύγων, στό λιμάνι τῆς Ἀλεξανδρούπολης, γιά νά κατευοδώνει ὁ Ἅγιος τά ἀμέτρητα σκάφη, μικρά καί μεγάλα, πού ταξιδεύουν στό Αἰγαῖο. Ἕνα καντήλι ἀ­διά­κοπα ἀναμμένο καί μία ἱκεσία γιά κάθε ταξίδι στή θάλασσα ἀλλά καί στή ζωή: «Σὺ γὰρ ἐν τῷ πελάγει, τῶν ποικίλων ἀγώνων, εὔπλοος ἀνεδείχθης, παμμακάριστε Εὖπλε. Καὶ νῦν πρὸς λιμένας ἡμᾶς, θείους κυβέρνησον». Ἀμήν!

            Ἰχνηλάτης

 Ὁ ἐγκέφαλος εἶναι «τό πιό πολύπλοκο ἑνάμισι κιλό στό σύμπαν». Εἶναι  τό θαῦμα τῆς Δημιουργίας. Γεννιόμαστε μέ 100 δισεκατομμύρια νευρῶνες καί προσ­τίθενται 250.000 ἕως 500.000 νέοι, οἱ ὁποῖοι σχηματίζονται κατά τούς πρώτους μῆνες τῆς ζωῆς τοῦ βρέφους. Δέν εἶναι ὅμως μόνον ὁ τεράστιος ἀριθμός τῶν νευρώνων, ἀλλά καί ὁ ἀριθμός τῶν συνάψεων ἤ τῶν συνδέσεων μεταξύ τῶν νευρώνων πού εἶναι ἐπίσης ἐξαιρετικά μεγάλος. Οἱ πρώιμες ἐμπειρίες εἶ­ναι ζω­τικῆς σημασίας. Ἡ πιό ἔντονη ἀνάπτυ­ξη τῶν συνδέσεων τοῦ ἐγκεφάλου παρατηρεῖται στά τρία μέ τέσσερα πρῶτα χρόνια τοῦ παιδιοῦ, διότι ὁ ἐγκέφαλος στήν ἡλικία αὐτή εἶναι πιό «πλαστικός» καί ἑπομένως εἶναι σέ θέση νά δημιουργεῖ νέες συνδέσεις.
 Ἐνέργειες, πράξεις ἤ παραλείψεις ἀλλά καί προκαταλήψεις τοῦ οἰκογενειακοῦ περιβάλλοντος παίζουν πρωταρχ­ικό ρόλο στή δημιουργία εὐνοϊκῶν συν­θη­κῶν ἤ μή γιά τό μικρό παιδί. Ἀπό τούς πιό σημαντικούς παράγοντες εἶναι ἡ ἀ­νάπτυξη τῆς γλωσσικῆς ἱκανότητας καί ἐπικοινωνίας τοῦ βρέφους μέ τούς γονεῖς καί τούς γύρω του, καθώς καί ὁ ἐμπλουτισμός τοῦ λεξιλογίου του. Εἶναι εὐρύτατα διαδεδομένο ὅτι ἡ τηλεόρα­ση καί τά κατάλληλα DVD εἶναι ἰδανικά μέσα, γιά νά ἐξυπηρετήσουν τήν ἀνάπτυξη τῆς γλωσσικῆς ἱκανότητας τοῦ παιδιοῦ. Καί ὅμως αὐτό εἶναι μύθος, ὁ ὁ­ποῖος ἔχει γίνει εὐχαρίστως ἀποδεκτός ὡς ἀδιαμφισβήτητη ἀλήθεια, ἡ ὁποία «κνήθει τὴν ἀκοήν» (=γαργαλᾶ τά αὐτιά) ὅ­λων μας. Συνέβη τελικά αὐτό πού ἀνα­- φέρει ἡ Γραφή: οἱ ἄνθρωποι «ἀπὸ μὲν τῆς ἀληθείας τὴν ἀκοὴν ἀποστρέψουσιν, ἐπὶ δὲ τοὺς μύθους ἐκτραπήσονται» (Β´ Τι 4,4).
 Ἄς ἀκούσουμε τούς εἰδικούς:
 •Ἡ Ἀμερικανική Παιδιατρική Ἀ­καδημία σέ ἀνακοίνωσή της συνιστᾶ στούς γονεῖς νά ἀποτρέπουν τά παιδιά τους, ἡλικίας κάτω τῶν δύο ἐτῶν, νά πα­ρα­κολουθοῦν τηλεόραση. Τά δύο πρῶ­τα χρόνια της ζωῆς τους, ἐξηγεῖ, εἶναι πολύ σημαντικά γιά τήν ἀνάπτυξη τοῦ ἐγκεφάλου καί τά παιδιά χρειάζονται τήν ἐπικοινωνία καί ἀλληλεπίδραση μό­νο μέ ἐνήλικες καί παιδιά.
 •Σέ μελέτη πού δημοσιεύτηκε στά Ἀρχεῖα Παιδιατρικῆς καί  Ἐφηβικῆς Ἰα­τρι­κῆς οἱ ἐρευνητές διαπίστωσαν ὅτι τά μωρά πού παρακολουθοῦσαν τηλεόραση διέκοπταν τήν πρόοδό τους στή γλωσσική καί γνωστική ἀνάπτυξή τους. Γνωστική ἀνάπτυξη θεωρεῖται ἡ ἱκανότητα τοῦ παιδιοῦ νά μαθαίνει καί νά λύ­νει προβλήματα.
 •Σέ παρόμοια ἀποτελέσματα κατέληξε καί μία ἀντίστοιχη μελέτη τοῦ Πανε­πιστημίου τῆς Οὐάσινγκτον. Ἡ παρα- κολούθηση τῆς τηλεόρασης μειώνει τήν πιθανότητα ἐκμάθησης νέων λέξεων. «Οἱ ἐνήλικες συνήθως προφέρουν περίπου 941 λέξεις ἀνά ὥρα», λέει ὁ παιδίατρος Δημήτρης Χριστάκης, καθηγη­τής τοῦ ὡς ἄνω Πανεπιστημίου. Καί προσθέτει: «Ἡ μελέτη μας διαπίστωσε ὅτι οἱ λέξεις τῶν ἐνηλίκων ἔχουν σχεδόν ἐξαλειφθεῖ ἐντελῶς, ὅταν ἡ τηλεόραση ἔ­χει ὡς ἀκροατή τό παιδί».
 •Μία τρίτη μελέτη ἔδειξε ὅτι κάθε ὥρα μπροστά στήν τηλεόραση, σέ βίντεο ἤ DVD στοιχίζει στά μωρά ἕξι ἕως ὀ­χτώ λιγότερες λέξεις στό λεξιλόγιό τους μέ ὅ,τι αὐτό συνεπάγεται γιά τή γνωστι­κή, γλωσσική, συναισθηματική καί κοινωνική τους ἀνάπτυξη.
 Οἱ ἐρευνητές διαπίστωσαν ὅτι τή με­γαλύτερη ἀρνητική ἐπίδραση ὑφίσταντο τά βρέφη μεταξύ 8 καί 16 μηνῶν. Στήν ἡ­λικία αὐτή ἀρχίζουν νά σχηματίζονται οἱ γλωσσικές δεξιότητες. Τά νήπια αὐτά ὑ­στεροῦν κατά 10% στίς γλωσσικές δεξιότητες σέ σχέση μέ ἐκεῖνα πού ποτέ δέν παρακολούθησαν βίντεο κ.τ.ὅ.
 •Ὁ Dr. Vic Strasburger, ἐκπρόσωπος τῆς Παιδιατρικῆς Ἀμερικανικῆς Ἀκαδημίας, ἐξηγεῖ: «Τά νήπια γιά νά μάθουν χρειάζονται τήν ἀλληλεπίδραση πρόσ­ω­πο μέ πρόσωπο. Δέν ὑπάρχει ἀλληλε­πί­δραση μέσῳ τηλεόρασης ἤ βίντεο. Ἐπιπλέον, ἡ τηλεόραση παρεμβαίνει σέ κρίσιμα ἐγκεφαλικά δίκτυα πού δημιουργοῦνται κατά τήν πρώιμη ἀνάπτυξη τοῦ ἐγκεφάλου».
 •Ἡ Patricia Kuhl, Ph.D, πολυβραβευμένη καθηγήτρια τοῦ Τμήματος Λόγου καί  Ἐπιστημῶν Ἀκοῆς στό Πανεπιστήμιο τῆς Οὐάσινγκτον, τονίζει μέ ἔμφαση: «Τά βρέφη μαθαίνουν τούς ἤχους τῆς γλώσσας μόνο ὅταν παίζουν μέ ἕνα ζωντανό πρόσωπο.  Δέν μποροῦν νά μάθουν ἀ­πό ἕνα βίντεο ἤ ἀκούγοντας τούς ἤχους ἀπό CD. Στήν προσωπική ἀλληλεπίδρα­ση, οἱ ἐνήλικες μποροῦν νά ἀνταποκριθοῦν ἄμεσα στίς ἀνάγκες καί στά ἐν­διαφέροντα τοῦ παιδιοῦ πού γεννιοῦν­ται στή δεδομένη στιγμή. Αὐτή ἡ ἀλληλεπίδραση βοηθάει τό βρέφος νά μά­θει παρατηρώντας τό βλέμμα, τίς ἐκ­φράσεις καί τίς χειρονομίες τοῦ προσώπου πού τό φροντίζει. Κατ᾽ αὐτόν τόν τρόπο ὁ γονιός καί τό βρέφος χτίζουν μία σχέση πρίν κἄν ξεκινήσει ἡ ἀληθινή συνομιλία μεταξύ τους».
 Αὐτή ἡ ἀπαραίτητη σχέση εἶναι τό μυστικό τῆς ἐπιτυχημένης καί ἰσορροπημένης συναισθηματικῆς ἀνάπτυξης τοῦ παιδιοῦ, πού ἡ παρακολούθηση τῆς τηλεόρασης ἀδυνατεῖ νά ἐξασφαλίσει. Ὁ καθηγητής Χριστάκης θά τονίσει: «Ἡ τηλεόραση κινεῖται σέ ἕνα σουρεαλιστικό ρυθμό. Τά προγράμματα αὐτά εἶναι πολύ πολύ γρήγορα. Τά νήπια νομίζουν ὅτι τό­σο γρήγορος εἶναι ὁ πραγματικός κόσμος. Ἡ ὑπερδιέγερση κατά τή βρεφική ἡλικία μπορεῖ νά ὁδηγήσει σέ προβλήματα τοῦ ἐγκεφάλου. Ὁ ἐγκέφαλος τῶν μικρῶν παιδιῶν εἶναι διαφορετικός ἀπό τῶν μεγάλων. Τά βρέφη δέν ἐπεξεργάζονται τό περιεχόμενο. Ἁπλῶς δέχονται βομβαρδισμό εἰκόνων καί ἤχων».
 Ἄν δέν ἔχει ἀκόμη καταρρεύσει μέ­σα μας ἡ… «ἀ­λή­θεια», ἴσως μᾶς βοηθήσει μία εἴδηση ἀπό τή μή συντηρητική Γαλλία:
 Ἀπό τό 2008, ἡ Γαλλική Ραδιοτηλεοπτική Ἀρχή ἀ­πα­γόρευσε στά γαλλικά κα­νά­λια νά προβάλλουν τη­λε­ο­πτι­­κές ἐκπομπές πού ἀπευθύνονται σέ παιδιά ἡ­λικίας κάτω τῶν τριῶν ἐ­τῶν. Τό Ἀνώτατο Ὀπτικοακουστ­ι­κό Συμβούλιο δικαιο­λό­­γη­σε τήν ἀπό­φα­ση αὐ­τή μέ τήν ἐπισήμαν­ση ὅτι «ἡ παρακολούθηση τῆς τηλεόρασης λειτουργεῖ ἐπιζήμια στήν ἀ­νάπτυξη τοῦ παιδιοῦ ἡλικίας κάτω τῶν τριῶν ἐ­τῶν, ἐνῶ παράλλη­λα ἐ­γκυ­μο­νεῖ μία σειρά κινδύνων, καθώς ἐν­θαρρύνει τό πνεῦ­μα ἀ­δρά­νειας, τήν ἀρ­γή ἐκμάθηση τῆς γλώσσας, τήν ὑ­περ­δι­έ­γερση, τήν ἐμ­φάνι­ση διαταραχῶν στόν ὕπνο καί στή συγκέντρωση, κα­θώς καί τήν ἐξάρτηση ἀπό τίς ὀθόνες».
 Ὅταν τό παιδί ἤ τό ἐγ­γόνι μας χαμογελάει στήν τηλεόραση, ἐκείνη δέν τοῦ χαμογελᾶ. Αὐτό μπορεῖ νά τό ἐπηρεάσει κοινωνικά  καί ψυχολογικά! Ἄς τοῦ ἀν­ταποδώσουμε τό δικό μας χαμόγελο βγαλμένο ἀπ᾽  τήν καρδιά μας!

Ἀθαν. Ἀστ. Γκάτζιος

Ἀπολύτρωσις 70 (2015) 208-210

 Ὁ ἐσταυρωμένος Δεσπότης εἶναι, παιδί μου, τό βιβλίο πού σοῦ δίνω νά μελετᾶς συνεχῶς κι ἀπ᾿ αὐτό μπορεῖς νά μάθεις τήν εἰκόνα κάθε ἀρετῆς. Αὐτός, ὡς βιβλίο ζωῆς, ὄχι μόνο διδάσκει μέ λόγια τό νοῦ, ἀλλά καί θερμαίνει τή θέληση μέ ζωντανό παράδειγμα. Ἀπό βιβλία εἶναι γεμάτος ὅλος ὁ κόσμος. Ὡστόσο, δέν μποροῦν ὅλα μαζί τά βιβλία νά σοῦ ἑρμηνεύσουν μέ τόση ἀκρίβεια τόν τρόπο, γιά ν᾿ ἀποκτήσεις ὅλες τίς ἀρετές, ὅπως σοῦ τά ἑρμηνεύει ὁ ἐσταυρωμένος Ἰησοῦς. Σ᾿ αὐτόν τόν ἐσταυρωμένο σέ συμβουλεύω, παιδί μου, νά προσέχεις, νά τόν καταφιλεῖς μέ δάκρυα καί νά τόν ἀγκαλιάζεις θερμά κάθε φορά πού θά πληγωθεῖς καί θά φαρμακωθεῖς ἀπό τά νοητά φίδια τῶν δαιμόνων καί τούς πειρασμούς τοῦ κόσμου. Καί, βέβαια, θά θεραπευθεῖς ἀπό τίς πληγές σου, ὅπως κάποτε οἱ Ἑβραῖοι στήν ἔρημο θεραπεύονταν ἀπό τά τσιμπήματα τῶν φυσικῶν φιδιῶν, ὅταν ἔβλεπαν τό χάλκινο φίδι, πού κρεμόταν στό ξύλο καί τό ὁποῖο ἦταν ἀντίτυπος τοῦ Κυρίου μας (Ἰω 3,14).

Ἁγ. Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Ἀόρατος πόλεμος.
Ἀπόδ. Β.Σ.

 Ἔγιναν ὅλα τόσο γρήγορα... πρίν καλά-καλά ἐγκαταλείψω τά φοιτητικά ἕδρανα, προτοῦ κορνιζώσω καί καμαρώσω τό πολυπόθητο πτυχίο μου, πρίν συνειδητοποιήσω τή νέα πραγματικότητα... ἦρθε τό προσκλητήριο-διορισμός!
 Δασκάλα σέ ἕνα μακρινό ὀρεινό χωριό τοῦ  Ἕβρου. Μικρή καί ἄμαθη, κρατώντας σφιχτά μέχρι πρίν ἀπό λίγα χρόνια τό χέρι τῆς μητέρας καί ζυγιάζοντας τά φτερά μου σέ μικρά, κοντινά πετά­γματα, ἀντίκρυσα γιά πρώτη φορά τόσο ζωντανό τό ὄνειρο τῆς παιδιάστικης ἐπιθυμίας μου. Δασκάλα...
 Δέν ξέρω γιατί, ἀλλά τό πρῶτο πού ἔκανα ὕστερα ἀπό τό τηλεφώνημα τῆς Διεύθυνσης ἦταν νά ἀνοίξω ἕνα ἀπό τά ἀγαπημένα μου βιβλία, τό λεξικό μου, καί νά ἀναζητήσω τόν ὁρισμό τῆς λέξης δασκάλα, μία λέξη οἰκεία πού ἔνιωθα ὅμως τώρα νά μέ βαραίνει.
 Δάσκαλος-α: αὐτός-ή πού διδάσκει. Αὐτή ἡ ἀγαπημένη λέξη μέ ὁδήγησε σ᾽ ἕναν συνειρμό: δίδω καί ἀσκῶ, δηλαδή μέ μία λέξη, δόσι­μο, ἄσκηση τοῦ νά δίνεις! Κατάλαβα πώς τούτη ἡ μικρή λέξη ζητοῦ­σε ἀπό μένα κάτι μεγάλο καί ἱερό: ἕνα δόσιμο. Καί εἶχε γιά προϋπό- θεση τήν ἄσκηση.
 Ἄνοιξα μέ λαχτάρα τόν λόγο τοῦ Θεοῦ κι ἔψαξα νά βρῶ κάτι πού θά μοῦ θύμιζε τή μεγάλη μου ἀποστολή, μία λέξη συνώνυμη. Στάθηκα στήν Α´ Κορινθίους, κεφάλαιο 4: «ἐὰν γὰρ μυρίους παιδαγωγούς ἔχητε ἐν Χριστῷ, ἄλλ᾽ οὐ πολλοὺς πατέρας» (στ. 15). «Νά μία ταιριαστή λέξη», σκέφτηκα. Παιδαγωγός: νά ὁδηγεῖς τά παιδιά... Κι ἐκεῖνο τό «ἐν Χριστῷ» τόσο ται­ρια­στά δίπλα του! Παιδαγωγός ἐν Χριστῷ... νά ὁδηγεῖς ψυχές στόν Χριστό, νά ἕνα δόσιμο πού ἀξίζει...
Ἔσκυψα μέ λαχτάρα νά βρῶ στή θεϊκή ἱστορία μίαν ἀπόκριση πού νά ἀνταποκρινόταν σέ τέτοια τιμή, μήπως καί μποροῦσαν νά τήν ψελλίσουν τά χείλη μου τά χωμάτινα... Καί μέ τά λόγια τοῦ Ἠσαΐα ἔσπευ­σα νά ἀπαντήσω σιγαλά στήν πρόσκληση τήν πατρική: «Ἰδοὺ ἐγώ εἰμι. Ἀποστειλόν με... Ἀμήν».

Μ.Ε.Χ.

Ἀπολύτρωσις 70 (2015) 205

Στεργίου Σάκκου

Πρωτότυπη ἱστορική καί βιωματική προσέγγιση τῆς σταυρικῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ.

Ἀδιάσειστη μαρτυρία γιά τήν ἀξία καί τή σημασία τῆς Π. Διαθήκης σήμερα.

Σελίδες 260, ἔκδοση Γ΄

Ζητῆστε το στό Βιβλιοπωλεῖο μας "Ἀπολύτρωσις", Γ. Μπακατσέλου 5, τηλ. 2310 274518

ἤ μπεῖτε στό ἠλεκτρονικό μας βιβλιοπωλεῖο https://www.apolytrosis-books.gr/