Στή γῆ τῆς ἐρήμου, ἐκεῖ πού ἀνθίζουν μονάχα τά μυρίπνοα ἄνθη τοῦ ἀπόλυτου καί τοῦ ἀληθινοῦ, ξετυλίχθηκε ἀθόρυβα ὁ βίος τοῦ ὁσίου Λογγίνου. Ἀνήκει σ᾽ αὐτούς πού ἐγκατέλειψαν τά ἐγκόσμια γιά νά βιώσουν τά ὑπερκόσμια στή χώρα πού κανένα ἐκτυφλωτικό γήινο φῶς δέν ἀποσπᾶ τόν ἄνθρωπο, ἐκεῖ πού νικῶνται τά ρέοντα καί τά πρόσκαιρα. Ὁ ῞Οσιος διατυπώνει λιτά τήν ἐμπειρία τῆς ἀσκητικῆς του βιοτῆς: «Ἡ νηστεία ταπεινώνει τό σῶμα, ἡ ἀγρυπνία καθαρίζει τόν νοῦ, ἡ ἡσυχία φέρνει τό πένθος, τό πένθος βαπτίζει τόν ἄνθρωπο καί τόν ἀπαλλάσσει ἀπό τήν ἁμαρτία».
Ἕνας ἀπό τούς λόγιους καί σοφούς ἀσκητές τῆς ἐρήμου ὑπῆρξε ὁ ὅσιος Λογγῖνος. Τό σπινθηροβόλο πνεῦμα του καί ἡ ἄρτια ἐσωτερική του συγκρότηση ἀναδεικνύονται μέσα ἀπό τούς λόγους του, ὅπως διασώζονται στά ἀποφθέγματα τῶν Πατέρων. Νοτισμένα μέ τή δρόσο τῶν δακρύων τῆς προσευχῆς καί ποτισμένα μέ τόν ἱδρώτα τοῦ πνευματικοῦ μόχθου, τά λόγια του μεταφέρουν σέ μᾶς τήν πνευματική του συγκομιδή: «Ὥσπερ ὁ νεκρὸς οὐκ αἰσθάνεται τινός, οὐδὲ κρίνει τινά, οὕτω καὶ ὁ ταπεινόφρων οὐ δύναται κρίναι ἄνθρωπον» (Εὐεργετινός, σελ. 280). Κι ὅταν κάποτε ὁ Ὅσιος ρωτήθηκε ποιά ἀρετή εἶναι μεγαλύτερη ἀπό ὅλες, ἀπάντησε μέ λόγο μεστά θεολογικό: «Καθὼς ἡ ὑπερηφανία εἶναι μεγαλυτέρα ἀπὸ ὅλας τὰς κακίας καὶ τὰ πάθη, ὥστε ὁποὺ ἐδυνήθη νὰ ρίψη καὶ τοὺς Ἀγγέλους ἀπὸ τὸν Οὐρανόν, ἔτσι ἐκ τοῦ ἐναντίου ἡ ταπεινοφροσύνη εἶναι μεγαλυτέρα ἀπὸ ὅλας τὰς ἀρετάς. Ἐπειδὴ αὐτὴ δύναται νὰ ἀναβιβάσει ἀπὸ τὰς ἀβύσσους τὸν ἄνθρωπον. Διὰ τοῦτο καὶ ὁ Κύριος πρωτύτερα ἀπὸ ὅλους μακαρίζει τοὺς πτωχοὺς τῷ πνεύματι: ἤτοι τοὺς ταπεινούς» (Εὐεργετινός, σελ. 275).
Ὁ ἅγιος Λογγῖνος βίωνε μέ χαρισματική κατάνυξη τήν ὥρα τῆς προσευχῆς καί τῆς ψαλμωδίας. Ἀντικρύζοντάς τον μέσα στή μεθυστική εὐτυχία τῆς κοινωνίας μέ τόν Θεό, ἕνας μαθητής του τόν ρώτησε:
- Ἀββᾶ, αὐτός εἶναι ὁ πνευματικός κανόνας, νά κλαίει ὁ μοναχός, ὅταν κάνει τήν ἀκολουθία του;
Καί ὁ Γέροντας τοῦ ἀπάντησε:
- Ναί, παιδί μου, αὐτός εἶναι ὁ κανόνας πού ἐπιζητεῖ ὁ Θεός.
Βέβαια, ὁ Θεός δέν ἔπλασε τόν ἄνθρωπο νά κλαίει, ἀλλά νά χαίρεται καί νά εὐφραίνεται καί νά τόν δοξάζει, ὅπως οἱ ἄγγελοι, μέ τήν καθαρή καί ἀναμάρτητη ζωή του. Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ἔπεσε στήν ἁμαρτία καί γι᾽ αὐτό εἶναι ἀνάγκη νά κλαίει, ἐνῶ ὅπου δέν ὑπάρχει ἁμαρτία, ἐκεῖ δέν ἔχει θέση τό κλάμα».
Οἱ ψίθυροι τοῦ Πνεύματος, πού πνέει χαρισματικά στήν ἔρημο, φθάνουν ὥς ἐμᾶς μέ τή ζωή καί τή διδασκαλία τοῦ ὁσίου Λογγίνου, ὁ ὁποῖος ἐκοιμήθη εἰρηνικά καί ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τή μνήμη του στίς 17 Νοεμβρίου.
Ἐμεῖς οἱ χριστιανοί τοῦ σήμερα, πού μᾶς σαγηνεύει τό ἄπειρο ἀλλά ἀπειλεῖ διαρκῶς τή ζωή μας τό μηδέν, ἄς στηριχθοῦμε στό στέρεο ραβδί τῶν ἔμπειρων πνευματικῶν ὁδοιπόρων, γιά νά ὁδηγηθοῦμε στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.
Ἰχνηλάτης
"Ἀπολύτρωσις", Νοέμβριος 2015
Φοριέται ὅλο καί πιό πολύ. Κοντά στά ἄλλα πρόσφατα καινοφανῆ φαινόμενα, τῶν ὁποίων ὑπήρξαμε μάρτυρες, παρακολουθοῦμε καί τίς ὁλοένα αὐξανόμενες ἐπιθετικές ἐκδηλώσεις τοῦ ἐγχώριου ἀθεϊσμοῦ: Πολιτικοί, δημόσιοι λειτουργοί, ὁμάδες καί σύλλογοι βάλλουν ποικιλοτρόπως κατά τῆς πίστης. Ἐπιδιδόμενοι σέ ἕνα ἀκατάπαυστο σφυροκόπημα κατά τῆς Ὀρθοδοξίας ἀπαιτοῦν «χωρισμό κράτους -Ἐκκλησίας».
Ὁμάδα, μάλιστα, ἀθέων ἔγινε δεκτή ἀπό ἐπίσημα πρόσωπα τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας. Συζήτησαν μέ τούς ἁρμόδιους γιά τήν κατάργηση τῶν ἁγιασμῶν, ἐκκλησιασμῶν, εἰκόνων στά σχολεῖα, τῆς ἀναφορᾶς τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, τήν ἀπαλλαγή ἀπό τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν καί τήν ἀντικατάστασή του ἀπό μάθημα φιλοσοφίας τῶν θρησκειῶν σέ μία τάξη τοῦ Λυκείου, συμπεριλαμβανομένης καί τῆς ἀθεϊστικῆς προσέγγισης. Ἡ ὁμάδα ἔλαβε διαβεβαιώσεις γιά ἱκανοποίηση τῶν αἰτημάτων της.
Καταρχάς, ἡ μανία τήν ὁποία ἐκδηλώνουν οἱ δηλώνοντες ἄθεοι κατά τῆς ὀρθόδοξης πίστης ἀποδεικνύει ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ζωντανός καί ἀληθινός. Δέν τά βάζει κανείς μέ ἕναν νεκρό καί ἀπολιθωμένο. Οἱ λυσσώδεις ὅμως προσπάθειες ἐκδίωξης τοῦ Χριστιανισμοῦ προδίδουν μᾶλλον ἀντί-θεϊσμό καί ὄχι ἁπλῶς ἀθεϊσμό.
Οἱ ἀναλυτές τοῦ φαινομένου τῆς ἀθεΐας διακρίνουν τρία στάδια: τήν ἐπιθετικότητα κατά τῆς θρησκείας, τή θρησκευτική ἀδιαφορία καί τή λαθραία ἤ ὑποσυνείδητη εἰσαγωγή μίας νέας δεισιδαιμονίας, προκειμένου νά καλυφθεῖ τό κενό ἀπό τήν ἐγκατάλειψη τῆς προηγούμενης θρησκείας. Οἱ δυτικές κοινωνίες βρίσκονται ἤδη στό τρίτο στάδιο, καθώς εἰσελαύνει κατακλυσμιαῖα ἡ συγκρητιστική Νέα Ἐποχή, μέ τήν «πολλά ὑποσχόμενη» γιόγκα, τόν πνευματισμό, τήν ἀστρολογία, τό φένγκ σούι, τή μαγεία κ.ἄ. Προφανῶς, ὁ σύγχρονος Εὐρωπαῖος κλίνει περισσότερο πρός μία νέα εἰδωλολατρία, παρά πρός μία συνεπῆ καί ἐνσυνείδητη ἀθεΐα.
Παρατηρήθηκε μάλιστα τό παράδοξο, ὁ ἀθεϊσμός νά γίνεται θρησκεία μέ «ἐκκλησία» καί «ἕδρα» τή Μεγάλη Βρετανία, ὅπου - καθόλου τυχαῖο- τό ἕνα τέταρτο τῶν Βρετανῶν δηλώνουν ἄθεοι!
Ἀλλά καί στήν πατρίδα μας δέν εἶναι μικρή ἡ φθορά πού ἔχουμε ὑποστεῖ. Οἱ Νεοέλληνες, τρεφόμενοι μέ τά ὑποπροϊόντα καί τά βοθρολύματα τῆς τηλεόρασης ἔχουν πάψει νά ἀντλοῦν χαρά ἀπό τήν Ἐκκλησία. Ἄλλες πρακτικές πῆραν τή θέση της, ὅπως ἡ διαδικτυακή πλοήγηση, οἱ σαββατιάτικες ἔξοδοι, τό χρηματιστήριο, τό ποδόσφαιρο, ἡ δουλειά, τό χόμπι, ἡ ἐνασχόληση μέ τήν ἐπιστήμη, τήν τέχνη• οἱ ὀρθόδοξες γιορτές ὑποκαθίστανται ἀπό τίς «παγκόσμιες ἡμέρες» καί τά ὀνομαστήρια ἀπό τά γενέθλια. Ἔτσι, ἡ πνευματική ἀναζήτηση ἔχει ἀποκοιμηθεῖ, ἐνῶ, ὅταν ξυπνάει, συχνά κατευθύνεται στόν ἀνατολικό μυστικισμό (πρβλ. γιόγκα κτὅ.). Μέ τόν τρόπο αὐτό στρώθηκε τό χαλί τῆς ἀθεΐας.
Ὁ Φώτης Κόντογλου, τοῦ ὁποίου φέτος γιορτάζουμε τά πενήντα χρόνια ἀπό τήν κοίμησή του, ἔλεγε: «Ἡ ἀπιστία εἶναι ῾῾ἡ πλατεῖα πύλη καὶ εὐρύχωρος ὁδός᾽᾽, πού δέν πιστεύουνε (οἱ ἄπιστοι) πώς εἶναι ῾῾ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ἀπώλειαν᾽᾽, ὅπως εἶπε ὁ Χριστός, ἀλλά ῾῾εἰς τὴν ἐπὶ γῆς εὐδαιμονίαν᾽᾽. Ἐνῶ ἡ πίστη εἶναι ῾῾ἡ στενὴ πύλη καὶ τεθλιμμένη ὁδός᾽᾽, πού δέν πιστεύουνε πώς εἶναι ῾῾ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ζωήν᾽᾽, ἀλλά ῾῾εἰς τὴν ἐπὶ γῆς δυστυχίαν καὶ περιφρόνησιν᾽᾽».
Βαθύς καί διαφωτιστικός ὁ ψαλμωδός πρίν ἀπό αἰῶνες ἀποκάλυπτε: «Εἶπεν ἄφρων ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ οὐκ ἔστι Θεός» (Ψα 13,1). Μόνο ἕνας ἄφρων, ἕνας ἀνόητος, κι αὐτός μέ τό ἀνόητο μυαλό του, μπορεῖ νά ἰσχυρισθεῖ ὅτι δέν ὑπάρχει Θεός. Πράγματι, ἡ ἀθεΐα εἶναι τρέλα! Χωρίς Θεό δέν ζῆ ἡ ἀνθρώπινη ψυχή οὔτε ἰσορροπεῖ.
Ἀναμφισβήτητα, μέσα στήν Ὀρθοδοξία ἡ ἀποδοχή τῆς ὕπαρξης τοῦ Θεοῦ εἶναι πορεία, τρόπος ζωῆς καί ὄχι σκέψης καί λογικῆς. Εἶναι βιωματική ἐν ταπεινώσει σχέση καί ἀποδοχή τοῦ Θεοῦ καί ὄχι ἐγωιστική καί ὀρθολογιστική κατανόηση. Προσεγγίζεται μόνον μέ ταπεινή καρδιά ἀπό ἐκείνους τούς «πτωχοὺς τῷ πνεύματι» πού ὁ Κύριος μακάρισε.
Ὅσο καί ἄν λυσσομανοῦν οἱ υἱοί τοῦ σκότους, «ἡ Ὀρθοδοξία ἦταν πάντοτε ἡ σπονδυλική στήλη τοῦ Γένους». Ἀπόκλιση ἀπό τήν Ἐκκλησία σημαίνει θάνατος τοῦ Γένους. Αὐτή τήν ἀλήθεια διατύπωσε κρυστάλλινα ὁ κύρ-Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης καί τά λόγια του παραμένουν μοναδικά ἐπίκαιρα: «Ἄγγλος ἤ Γερμανός ἤ Γάλλος δύναται νά εἶναι κοσμοπολίτης ἤ ἀναρχικός ἤ ἄθεος ἤ ὁτιδήποτε. Ἔκαμε τό πατριωτικόν χρέος του, ἔκτισε μεγάλην πατρίδα. Τώρα εἶναι ἐλεύθερος νά ἐπαγγέλλεται, χάριν πολυτελείας, τήν ἀπιστίαν καί τήν ἀπαισιοδοξίαν. Ἀλλά Γραικύλος τῆς σήμερον, ὅστις θέλει νά κάμη δημοσία τόν ἄθεον ἤ τόν κοσμοπολίτην, ὁμοιάζει μέ νᾶνον ἀνορθούμενον ἐπ᾽ ἄκρων ὀνύχων καί τανυόμενον νά φθάση εἰς ὕψος καί φανῆ καί αὐτός γίγας. Τό ἑλληνικόν ἔθνος, τό δοῦλον, ἄλλ᾽ οὐδέν ἧττον καί τό ἐλεύθερον, ἔχει καί θά ἔχη διά παντός ἀνάγκην τῆς θρησκείας του».
Εὐδοξία Αὐγουστίνου
"Ἀπολύτρωσις", Νοέμβριος 2015
Β΄ τόμος τῆς Νέας σειρᾶς Κατηχητικῶν Βοηθημάτων «Μαθαίνω γιά τόν Θεό»
(γιά τά παιδιά τοῦ Δημοτικοῦ Σχολείου).
Τά θέματα τῶν μαθημάτων τοῦ τόμου αὐτοῦ εἶναι κυρίως ἀπό τήν Καινή Διαθήκη,
καί συγκεκριμένα ἀπό τά τέσσερα Εὐαγγέλια.
Τό Βοήθημα συνοδεύεται καί ἀπό CD μέ ἐποπτικό ὑλικό (εἰκόνες, ζωγραφιές, σχεδιαγράμματα, προβολές, παιχνίδια, κατασκευές).
Τιμή: 9€.
Ζητῆστε το στό Βιβλιοπωλεῖο "Ἀπολύτρωσις", τηλ. 2310 274518.
ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΩΝ "ΕΛΠΙΔΑ" ΣΑΣ ΠΡΟΣΚΑΛΕΙ
ΣΤΟΝ ΕΟΡΤΑΣΜΟ ΤΗΣ ΕΠΕΤΕΙΟΥ ΤΗΣ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940.
ΤΡΙΤΗ 27 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ΣΤΙΣ 6.00 μ.μ.
ΣΤΗΝ ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΩΝ.
Δέν ὑπάρχει δυναμικώτερο καί ἀποτελεσματικώτερο κίνητρο γιά τήν ἁγιότητα ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Ἐκεῖνος πού συνειδητοποιεῖ ὅτι ὁ Θεός τόν ἀγαπᾶ ἐνθαρρύνεται νά ἀνυψωθεῖ ἀπό τά γήινα καί νά ἀναζητήσει τόν οὐρανό. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, πού ἔζησε ὅσο λίγοι τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, μιλᾶ στά ἀποσπάσματα πού ἀκολουθοῦν γιά τό θέμα αὐτό. Στό πρῶτο ἀναφέρει ὁρισμένες θαυμαστές ἐκδηλώσεις, στίς ὁποῖες ὁδήγησε τόν Θεό ἡ ἀγάπη. Στό δεύτερο ἀφήνει τόν ἴδιο τόν Θεό νά μιλήσει προσωπικά στόν καθένα μας ὡς «μανικός ἐραστής» καί νά ζητήσει τή δική μας ἀγάπη.
Ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ μέ τόν οὐρανό ἕνωσε τή γῆ, ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ τόν ἄνθρωπο κάθισε στόν θρόνο τόν βασιλικό, ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ τόν Θεό φανέρωσε στή γῆ, ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἔκανε νά παραδοθεῖ σέ θάνατο γιά χάρη τῶν έχθρῶν ὁ ἀγαπητός, γιά χάρη τῶν μισούντων ὁ Υἱός, γιά τούς δούλους ὁ ἐλεύθερος. Κι οὔτε μέχρι ἐδῶ σταμάτησε, ἀλλά καί σέ μεγαλύτερα μᾶς κάλεσε. Διότι δέν μᾶς ἀπήλλαξε μόνο ἀπό τά προηγούμενα κακά, ἀλλά καί μᾶς ὑποσχέθηκε νά μᾶς δώσει ἄλλα, πολύ μεγαλύτερα. Γιά ὅλα αὐτά, λοιπόν, νά εὐχαριστήσουμε τόν Θεό καί νά ἀσκήσουμε κάθε ἀρετή καί προπάντων νά κατορθώσουμε τήν ἀγάπη μέ ἀκρίβεια, γιά νά ἀξιωθοῦμε νά ἐπιτύχουμε τά ἀγαθά πού μᾶς ὑποσχέθηκε ὁ Κύριος.
Ὑπόμνημα εἰς τήν πρός Ἐφεσίους 9,4· PG 62,74-75
Εἴτε θέλεις νά στολισθεῖς, λέει ὁ Κύριος, πάρε τά δικά μου στολίδια, εἴτε νά ἐξοπλισθεῖς, τά δικά μου ὅπλα, εἴτε νά ντυθεῖς, τό δικό μου ροῦχο, εἴτε νά τραφεῖς, τό δικό μου τραπέζι, εἴτε νά περπατήσεις, τόν δικό μου δρόμο, εἴτε νά κληρονομήσεις, τή δική μου κληρονομιά, εἴτε νά μπεῖς σέ πατρίδα, στήν πόλη τῆς ὁποίας τεχνίτης καί δημιουργός εἶμαι ἐγώ, εἴτε νά οἰκοδομήσεις σπίτι, στά δικά μου σκηνώματα. Ἐγώ γιά ὅσα σοῦ δίνω δέν σοῦ ζητῶ μισθό... Τί θά μποροῦσε νά εἶναι ἰσάξιο αὐτῆς τῆς φιλοτιμίας; Ἐγώ πατέρας, ἐγώ ἀδελφός, ἐγώ νυμφίος, ἐγώ σπίτι, ἐγώ τροφός, ἐγώ ροῦχο, ἐγώ ρίζα, ἐγώ θεμέλιο, ὁ,τιδήποτε θελήσεις ἐγώ· τίποτε νά μή σοῦ λείψει. Ἐγώ καί θά σέ ὑπηρετήσω, διότι ἦλθα γιά νά διακονήσω, ὅχι νά διακονηθῶ. Ἐγώ καί φίλος, καί μέλος, καί κεφαλή καί ἀδελφός καί ἀδελφή καί μητέρα, τά πάντα ἐγώ· μόνο νά νιώθεις οἰκειότητα μαζί μου.
Ἐγώ φτωχός γιά σένα καί πλάνητας γιά σένα, πάνω στόν σταυρό γιά σένα, στόν τάφο γιά σένα, στόν οὐρανό γιά σένα παρακαλῶ τόν Πατέρα, στή γῆ γιά σένα ἦλθα πρεσβευτής σταλμένος ἀπό τόν Πατέρα. Εἶσαι γιά μένα τά πάντα· καί ἀδελφός καί συγκληρονόμος καί φίλος καί μέλος. Τί περισσότερο θέλεις; Γιατί ἀποστρέφεσαι αὐτόν πού ἔτσι σέ ἀγαπᾶ;
Εἰς τό κατά Ματθαῖον 76,5· PG 58,700
Τά παιδιά γύρω στά τρία τους χρόνια ἀρχίζουν τά πρῶτα τους ψέματα. Αὐτό συμβαίνει ἐπειδή συνειδητοποιοῦν ὅτι οἱ ἐνήλικοι δέν διαβάζουν τή σκέψη τους καί μποροῦν νά δίνουν στούς ἄλλους ψευδεῖς πληροφορίες, ἴσως γιά νά ἀποφύγουν φασαρίες ἤ νά καλύψουν κάτι.
Γενικῶς, τά παιδιά στήν ἡλικία τῶν 4-6 ἐτῶν λένε περισσότερα ψέματα. Γίνονται πιό ἐπιδέξια στή γλῶσσα τοῦ σώματος καί εἶναι καλοί ἠθοποιοί, ἀλλά συχνά μπλέκονται καί τά ἴδια στήν προσπάθεια νά δώσουν παραπέρα ἐξηγήσεις.
Ὅταν φτάσουν στή σχολική ἡλικία, λένε συχνότερα ψέματα τά ὁποῖα εἶναι πιό σύνθετα, καθώς τό λεξιλόγιό τους ἀναπτύσσεται καί ἀντιλαμβάνονται καλύτερα πῶς σκέφτονται οἱ ἄλλοι. Στήν ἡλικία τῶν ὀχτώ, τά παιδιά μποροῦν νά λένε πετυχημένα ψέματα, χωρίς τόν κίνδυνο νά πιαστοῦν.
Τά παιδιά ψεύδονται γιά πολλούς λόγους:
•Θέλουν νά κρύψουν κάτι μέ τήν ἐλπίδα νά ἀποφύγουν τήν τιμωρία.
•Γιά νά διερευνήσουν καί νά πειραματιστοῦν μέ τίς ἀπαντήσεις καί τίς ἀντιδράσεις τῶν γονιῶν τους.
•Γιά νά μεγαλοποιήσουν μία ἱστορία ἤ νά ἐντυπωσιάσουν τούς ἄλλους.
•Γιά νά προσελκύσουν τήν προσοχή τῶν ἄλλων, ἀκόμη καί ἄν γνωρίζουν ὅτι ὁ ἀκροατής ἤ οἱ ἀκροατές ξέρουν τήν ἀλήθεια.
•Γιά νά χειριστοῦν μία κατάσταση.
Ἐνθαρρύνετε τήν εἰλικρίνεια!
Μόλις τά παιδιά μεγαλώσουν ἀρκετά ὥστε νά καταλαβαίνουν τή διαφορά ἀνάμεσα στό πραγματικό καί στό φανταστικό, εἶναι καλό νά τά ἐνθαρρύνουμε καί νά τά ὑποστηρίζουμε νά λένε τήν ἀλήθεια.
Νά εἶστε θετικοί καί νά τονίζετε τή σημασία καί τήν ἀξία πού ἔχει ἡ εἰλικρίνεια γιά τήν οἰκογένεια. Μπορεῖτε νά τούς διηγηθεῖτε ἱστορίες πού ὑπογραμμίζουν τή σημασία τῆς εἰλικρίνειας, ὅπως τόν γνωστό μύθο τοῦ Αἰσώπου μέ τόν βοσκό καί τόν λύκο.
Γενικά, εἶναι καλύτερα νά διδάξουμε στά παιδιά μας νά λένε τήν ἀλήθεια ἀπό τό νά τά τιμωροῦμε γιά ἥσσονος σημασίας παραπτώματα.
Πῶς πρέπει νά ἀντιδράσετε ὅταν τό παιδί σας λέει ψέματα;
•Ἄν τό παιδί σας σᾶς λέει κάτι πού εἶναι φανταστικό ἤ ἀποτέλεσμα μίμησης, μπορεῖτε ἁπλῶς νά συμφωνήσετε. Ἡ μίμηση καί ἡ φαντασία εἶναι πολύ σημαντικές δυνάμεις γιά τήν ἀνάπτυξη τοῦ παιδιοῦ. Γιά παράδειγμα, ἐπηρεασμένο τό παιδί σας ἀπό τίς ἱστορίες γιά τόν Τρωικό Πόλεμο, μπορεῖ νά σᾶς πεῖ πώς εἶναι ὁ Ἀχιλλέας. Θά μπορούσατε νά τοῦ ἀνταπαντήσετε ρωτώντας το σχετικά μέ τίς ὑπερδυνάμεις του.
•Βοηθῆστε τό παιδί νά ἀποφύγει νά ἐμπλακεῖ σέ καταστάσεις ὅπου νιώθει ὅτι πρέπει νά πεῖ ψέματα.
•Ὑπερβολικές ἱστορίες κομπορρημοσύνης μπορεῖ νά εἶναι ὁ τρόπος ἑνός παιδιοῦ νά κερδίσει τόν θαυμασμό καί τόν σεβασμό τῶν ἄλλων. Ἄν αὐτό συμβαίνει συχνά, ἴσως χρειάζεται νά δοκιμάσετε περισσότερο τή χρήση τοῦ ἐπαίνου, γιά νά ἐνισχύσετε τήν αὐτοεκτίμηση τοῦ παιδιοῦ σας.
•Βεβαιωθεῖτε ὅτι ἔχετε σαφεῖς κανόνες σχετικά μέ τήν ἀποδεκτή συμπεριφορά στό σπίτι σας. Τά παιδιά εἶναι πιθανότερο νά συμπεριφερθοῦν ἐντός τῶν ἀποδεκτῶν ὁρίων, ἄν ἐπιβάλλονται ξεκάθαροι κανόνες.
•Ὅταν τό παιδί σας ἀναγνωρίζει ὅτι ἔκανε κάποιο λάθος, ἐπαινέστε το γιά τήν εἰλικρίνειά του. Ὄντως εἶναι σπουδαῖο νά γνωρίζει τό παιδί σας ὅτι δέν ἐκνευρίζεστε, ὅταν ὁμολογεῖ κάτι ἀρνητικό.
•Ἄν τό παιδί σας σκοπίμως σᾶς παραπλανᾶ, ἄς γνωρίζει ὅτι τό ψέμα δέν εἶναι ἀποδεκτό. Ἐξηγῆστε του γιατί τό ψέμα δέν εἶναι καλό πράγμα καί ὅτι δέν θά μπορεῖτε νά τό ἐμπιστεύεστε στό μέλλον.
•Προσπαθῆστε νά ἀντιμετωπίσετε τό ψέμα χωριστά ἀπό τή συμπεριφορά πού ὁδηγεῖ σ᾽ αὐτό. Ἄν τό παιδί σας ψεύδεται γιά νά ἀποσπάσει τήν προσοχή σας, σκεφθεῖτε θετικότερους τρόπους μέ τούς ὁποίους θά μπορούσατε νά δείξετε ὅτι ἐνδιαφέρεστε γιά τό παιδί σας.
•Μήν πεῖτε ποτέ στό παιδί σας ὅτι εἶναι «ψεύτης». Ὁ χαρακτηρισμός αὐτός μπορεῖ νά ἐπηρεάσει ἀρνητικά τήν αὐτοεκτίμησή του ἤ νά τό ὁδηγήσει σέ ἀκόμα περισσότερα ψέματα. Ἄν τό παιδί σας πιστέψει ὅτι εἶναι ψεύτης, μᾶλλον δέν θά θελήσει νά σᾶς διαψεύσει!
• Ἕνας τρόπος γιά νά ἀποθαρρυνθοῦν τά παιδιά ἀπό προφανῆ ψέματα εἶναι νά τό «ρίξετε» στό ἀστεῖο ἤ νά «φουσκώσετε» τήν ἀναληθῆ δήλωση. Π.χ. ἕνα παιδί μπορεῖ νά δικαιολογηθεῖ γιά ἕνα σπασμένο παιχνίδι λέγοντας: « Ἕνας ἄντρας ἦρθε καί τό ἔσπασε». Θά μπορούσατε νά πεῖτε κάτι ἀστεῖο, ὥστε νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό παιδί σας νά ἀποφορτιστεῖ ἀπό τό ἄγχος τῆς τιμωρίας καί νά πεῖ ἀβίαστα τήν ἀλήθεια. Π.χ. «Γιατί δέν παρακάλεσες τόν κύριο νά μείνει γιά νά φάει μαζί μας, νά τόν γνωρίσουμε κι ἐμεῖς, καί νά θαυμάσουμε τά μπράτσα του;». Μέ τόν τρόπο αὐτό ἀποκαλύπτεται τό ψέμα του καί τοῦ δίνεται ἕνα μάθημα χωρίς καμιά ἀνάγκη γιά πειθαρχία ἤ σύγκρουση.
Γιά μεγαλύτερα παιδιά:
•Καθώς τά παιδιά μεγαλώνουν, τά ψέματα μποροῦν νά γίνουν συνήθεια. Ἄν τό παιδί σας λέει ψέματα συχνά, ἐπιλέξτε μία ὁρισμένη ὥρα γιά νά καθίσετε ἤρεμα μαζί του. Μιλῆστε του γιά τό πῶς σᾶς κάνει νά νιώθετε τό ψέμα, πῶς ἐπηρεάζει τή σχέση σας μαζί του καί πῶς τό παιδί σας θά αἰσθάνεται ἄν ἡ οἰκογένεια καί οἱ φίλοι του πάψουν νά τό ἐμπιστεύονται.
•Πάντα νά τό λέτε στά παιδιά σας, ὅταν εἶστε ἀπολύτως σίγουροι ὅτι δέν σᾶς λένε τήν ἀλήθεια. Τό παιδί πρέπει νά γνωρίζει ὅτι ἡ εἰλικρίνεια εἶναι σημαντικό γιά σᾶς. Ἀλλά προσπαθῆστε νά ἀποφύγετε νά τό ρωτᾶτε συνεχῶς ἄν λέει τήν ἀλήθεια.
•Νά συμμετέχετε στή ζωή τοῦ παιδιοῦ σας καί νά τό ἐνθαρρύνετε νά εἶναι ἀληθινό μαζί σας. Τά παιδιά κάθε ἡλικίας πού ἔχουν καλή ἐπικοινωνία μέ τούς γονεῖς τους καί συζητοῦν μαζί τους αὐτό πού κάνουν ἔχουν λιγότερες πιθανότητες νά ἐκδηλώσουν ἀντικοινωνική συμπεριφορά.
Τά πράγματα γίνονται πολύ δύσκολα, ὅταν ἔχουμε νά ἀντιμετωπίσουμε ἐφήβους.
Ἡ εἰλικρίνεια καί ἡ ἀνεντιμότητα μαθαίνονται στό σπίτι, θά ἀποφανθεῖ ἡ Ἀμερικανική Ψυχιατρική Ἀκαδημία γιά τό Παιδί καί τόν Ἔφηβο. Πρίν ἀπό δύο χρόνια, τό ἔγκυρο περιοδικό New York Magazine δημοσίευσε τά συμπεράσματα μίας ἔρευνας τοῦ Penn State, Πανεπιστημίου τῶν Η.Π.Α., ἡ ὁποία ἀφοροῦσε σέ ἐφήβους, γιά νά ἐκτιμηθεῖ ἡ ἔκταση τῆς «ἀπόκρυψης», νά κατανοηθεῖ, δηλαδή, γιατί τά παιδιά λένε ψέματα. Τό συμπέρασμα τῶν καθηγητῶν–ἐρευνητῶν εἶναι κόλαφος γιά μᾶς τούς ἐνήλικες. «Τά παιδιά ψεύδονται ἀπό νεαρή ἡλικία, συχνά, καί γιά πολλούς καί διαφόρους λόγους. Ὡστόσο, ὑπάρχει πλέον μία ξεχωριστή θεωρία σχετικά μέ τόν τρόπο πού διαμορφώνεται ἡ συνήθεια αὐτή: Τά παιδιά ἁπλῶς ἀντιγράφουν τούς γονεῖς τους!».
Ἀθανάσιος Ἀπ. Γκάτζιος
"Ἀπολύτρωσις", Ὀκτώβριος 2015
- Ἄντε, κουράγιο! παρηγορήθηκε ἡ κυρα-Πέρσα καί κοντοστάθηκε γιά νά σκουπίσει τόν ἱδρώτα της.
Ἡ ζέστη ἦταν ἀφόρητη. Ἔλεγε νά ξεκινήσει πρωί-πρωί, ἀλλά μέ τό ἕνα καί τό ἄλλο μεσημέριασε. Ἔσφιξε τήν τσάντα της, ἔχοντας καρφώσει τό βλέμμα στήν Τράπεζα στή γωνία, κι ἔνιωσε τό σακούλι μέ τίς οἰκονομίες τῶν ἐγγονιῶν της. Πάει καιρός τώρα πού οἱ παπποῦδες καί οἱ θεῖοι δέν τούς ἀγόραζαν παιχνίδια στίς γιορτές τους, τούς ἔδιναν λεφτά. Καλύτερα. Τί νά τό κάνουν ἄλλο ἕνα παιχνίδι σ’ ἕνα δωμάτιο γεμάτο παιχνίδια ἤ ἄλλο ἕνα ρουχαλάκι στήν ἀσφυκτικά γεμάτη ντουλάπα; Ἔτσι, εἶχαν γεμίσει οἱ κουμπαράδες τους. Κι ἐκείνη, γιά νά τά μάθει στήν οἰκονομία, τά παρακίνησε ν’ ἀνοίξουν λογαριασμό στήν Τράπεζα.
- Ὅταν μεγαλώσετε καί τά χρειαστεῖτε, μαζί μέ τόν τόκο θά ᾽χουν γίνει ἕνα καλό κομπόδεμα!
Ἔτσι πείστηκαν ν’ ἀδειάσουν τούς κουμπαράδες στήν ἀγκαλιά της.
Ὁ χτύπος τῆς καμπάνας τήν ἔκανε νά στρέψει τό βλέμμα στόν Ἅγιο Μηνᾶ, στήν ἀπέναντι πλευρά τῆς πλατείας. Ἕνα τρυφερό χαμόγελο ἀνέτειλε στό πρόσωπο τῆς κυρα-Πέρσας, ἐνῶ σταυροκοπήθηκε εὐλαβικά. Πόσες φορές ἀπό παλιά εἶχε καταθέσει ἐκεῖ τόν φτωχικό ὀβολό της γιά ὅσους ἤτανε πιό πεινασμένοι ἀπ’ αὐτήν!
- Κάνεις κατάθεση στόν οὐρανό, τῆς ἔλεγε κάθε φορά ὁ παπα-Κοσμᾶς.
Ἀλλά καί πόσες φορές δέν τή συνέτρεξε ὁ Ἅγιος, ὅταν φοβισμένη καί ταραγμένη ἀνέβαινε αὐτά τά σκαλοπάτια γιά νά ξεφορτώσει τήν πίκρα της στό πετραχήλι τοῦ παπα-Κοσμᾶ...
Πόσο μακριά τήν πήγαιναν αὐτές οἱ μνῆμες!
Ἦταν καιρός πού τό ὑστέρημα δέν ἔφτανε γιά ὀβολό στήν ἐκκλησία. Πάλι περίμενε παιδί. Τό τέταρτο. Πῶς νά τό πεῖ στόν Ἀποστόλη, θά ᾽βαζε τίς φωνές. Καί θά ’χε κι ἕνα δίκιο. Δούλευε σκληρά ὥς τό βράδυ στίς οἰκοδομές καί δύσκολα τά φέρνανε βόλτα μέ τά τρία. Πῶς νά ’ρθει κι ἄλλο στόμα;… Ἡ μάνα τῆς ἔπαιρνε τ’ αὐτιά, οἱ κουνιάδες τό ἴδιο. Νά τό ρίξει, νά γλυτώσει τή φτώχεια, τί φταίει τό κακόμοιρο νά ὑποφέρει;
- Πῶς θά κάνεις τέτοιο κακό μπροστά στά μάτια τοῦ Θεοῦ; τή ρώτησε ἔντρομος ὁ παπα-Κοσμᾶς.
- Θά μέ σκοτώσει ὁ ἄντρας μου, κλαψούρισε αὐτή. Πῶς θά τό ζήσουμε αὐτό καί τά ὑπόλοιπα; Οὔτε μία δραχμή δέν ἔχουμε στήν ἄκρη γιά ὥρα ἀνάγκης!
- Ἔχε ἐσύ πίστη στόν Θεό καί μή φοβᾶσαι! τῆς εἶπε ἤρεμα ὁ παπάς. Κάνε τό θέλημά του κι αὐτό εἶναι κατάθεση στήν Τράπεζα τοῦ οὐρανοῦ!
«Ἔχει ὁ Θεός», εἶπε ἡ Πέρσα τότε κι ἔφερε στόν κόσμο τό τέταρτο παιδί.
Πάνω πού χρόνισε, ὁ Ἀποστόλης ἔπαθε ἀτύχημα, ἔπεσε ἀπ’ τή σκαλωσιά καί θά ᾽μενε ἀνάπηρος γιά πάντα. Ἐκεῖνος ὁ χειμώνας ἦταν ἀσήκωτος στούς ὤμους της. Ἕξι τά στόματα καί μεροκάματο κανένα. Μόνο ὁ παπα-Κοσμᾶς τούς στάθηκε. Ὅλο ἔβρισκε νά φέρνει λάδι, ρύζι, γάλα καί φεύγοντας ὅλο καί κάποια χαρτονομίσματα τῆς ἔχωνε στό χέρι.
Μά, σά νά μήν ἔφταναν ὅλα τά ὑπόλοιπα, διαπίστωσε ὅτι περίμενε κι ἄλλο παιδί. Τώρα τί γίνεται; Πῶς θά μεγάλωναν πέντε παιδιά μέ ἐλεημοσύνες; Δέν τό ᾽πε πουθενά. Πῶς νά τολμοῦσε; Τό ᾽χε ἀποφασίσει νά ξεφορτωθεῖ αὐτό «τό πρόβλημα» πρίν τό ὑποψιαστεῖ κανένας.
Ἀνάστατη εἶχε ἀνέβει τά σκαλιά ἐκεῖνο τό πρωί γιά νά βρεῖ τόν παπα-Κοσμᾶ, ν’ ἀκουμπήσει τά βάσανα μονάχα στό δικό του πετραχήλι.
- Ξέρει ὁ Θεός πῶς νά σοῦ μεγαλώσει τά παιδιά, τή συμβούλεψε ἐκεῖνος. Λές νά μή βλέπει ὁ Πανάγαθος; Ἄσ᾽ τονε στή ζωή σου ἀφεντικό καί δέ θά βγεῖς χαμένη. Κάνε κι αὐτή τή δυσκολία σου κατάθεση στόν Οὐρανό!
Ἔτσι ἔκανε, ἄν καί μέ φόβο στήν καρδιά. Ἔκλεισε μάτια καί αὐτιά κι ὑπάκουσε, νά μήν πικράνει τόν παπα-Κοσμᾶ, πού τόσο τούς εἶχε σταθεῖ στή μεγάλη τους φτώχεια. Κι ἀλήθεια, δέν μετάνιωσε ποτέ! Θαρρεῖς αὐτό περίμενε ὁ Θεός γιά νά τῆς γυρίσει πίσω τίς καταθέσεις τοῦ οὐρανοῦ μέ τόκους κι ἐπιτόκια. Γιά πότε ἀλλάξανε τά πράγματα! Ὁ Ἀποστόλης ἔβγαλε σύνταξη ἀναπηρική, πού ἦταν σίγουρα λεφτά στό σπίτι! Ὕστερα, ἐκεῖνο τό μπαΐρι, πού θέλανε νά τό πουλήσουνε μά δέν τ’ ἀγόραζε κανείς στό χάλι πού ἦταν, μπῆκε στό σχέδιο πόλεως. Ὁ ἐργολάβος πού τό ἔχτισε τούς ἔδωσε πέντε διαμερίσματα, νά τά νοικιάζουν ὅσο τά παιδιά ἦταν μικρά κι ἀργότερα νά πάρει τό καθένα ἀπό ἕνα σπίτι! Καί μόνο αὐτά; Ὅλα της τά βλαστάρια ἕνα κι ἕνα γίνανε, καί πιό πολύ ἐκεῖνο τό στερνό, πού σκέφτηκε ἡ κακούργα νά τό ρίξει! Ἅγια ἡ ὥρα πού ἄκουσε τόν παπα-Κοσμᾶ! Ξέρει ὁ Θεός νά ἐπιστρέφει μέ πλούσιο τόκο!
Μιά λάμψη διαπέρασε τά μάτια της, καθώς κοίταξε δύσπιστα τά φῶτα τῆς Τράπεζας στή γωνία, ἐνῶ ψαχούλευε τήν τσάντα της νά βρεῖ τό σακούλι μέ τίς οἰκονομίες τῶν ἐγγονιῶν. Ὄφειλε νά τά ἐπενδύσει ὅσο γινόταν πιό σοφά, σκέφτηκε στρέφοντας τό βλέμμα στήν ἀνοιχτή πόρτα τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ. Θά τ’ ἀκουμποῦσε στήν Τράπεζα πού ἐπιστρέφει μέ τούς καλύτερους τόκους κι ἐπιτόκια, τήν Τράπεζα τοῦ οὐρανοῦ!
Μαρτινιανή
"Ἀπολύτρωσις", Ὀκτώβριος 2015
Σέ ἕνα φύλλο ἐφημερίδας διάβασα γιά τούς μετανάστες στή χώρα μας, γιά τούς πρόσφυγες πού προσφεύγουν στήν πατρίδα μας ἀπό στεριά καί θάλασσα… «γιά ἕνα καλύτερο αὔριο», σημείωνε ὁ ἀρθρογράφος. Ἔμεινε τό μάτι μου καί ταξίδεψε ἡ σκέψη μου σέ αὐτό τό «καλύτερο αὔριο». «Γιά ἕνα καλύτερο αὔριο», ψιθύρισα στόν ἑαυτό μου, μειδιώντας καί καμαρώνοντας τό τραγικά «καλύτερο» αὔριο, ὅπως τό φωτογράφιζε ἡ ἐφημερίδα πού εἶχα μπροστά μου…
Μά ἡ σκέψη μου ταξίδεψε ὄχι στό αὔριο ἀλλά στό χθές, αἰῶνες πρίν. Ταξίδεψε ὁ νοῦς μου στό πρῶτο ἐκεῖνο ταξίδι τῶν ἀνθρώπων γιά ἕνα «καλύτερο αὔριο»… Τότε πού οἱ πρῶτοι κάτοικοι τοῦ πλανήτη αὐτοῦ ἐγκατέλειψαν τό τέλειο παρόν τους, τήν αἰώνια πατρίδα, τόν Παράδεισο τοῦ Θεοῦ, γιά ἕνα δῆθεν «καλύτερο αὔριο» κι αὐτοί. Ἦταν οἱ πρῶτοι μετανάστες τοῦ κόσμου πού, ἀντί νά βροῦν ἕνα καλύτερο αὔριο, βρέθηκαν πρόσφυγες στή χώρα τῆς φθορᾶς, στή γῆ τοῦ πρόσκαιρου, στή χώρα τοῦ πόνου, τοῦ κόπου, τοῦ ἀνικανοποίητου. Οἱ ταλαίπωροι! Πρόσφυγες καί αὐτοί στή μακριά ἀπό τόν Θεό πραγματικότητα, γιά ἕνα καλύτερο αὔριο…
Ἡ ματιά μου ἐπέστρεψε στήν ἐφημερίδα πού κρατοῦσα στά χέρια μου. Κι ἡ σκέψη μου, σάν ἄλλος μετανάστης, ἐπέστρεψε κι αὐτή στό παρόν, στό φθαρτό παρόν, στό τώρα, στό δῆθεν «καλύτερο αὔριο» πού ἀναζητοῦν ὅλοι αὐτοί πού κατέφυγαν στήν πατρίδα μου. Μαζί τους μετανάστης κι ἐγώ σέ τοῦτα τά χώματα, ἀλλά καί σέ κάθε γῆ! Ὄχι οἰκονομικός μετανάστης, ἀλλά πνευματικός πρόσφυγας πού ἀπερίσκεπτα προσπαθῶ τόσες φορές νά ξεφύγω ἀπό τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ…
Ὡστόσο, μένει πάντα μέσα μου ἡ ἀναζήτηση τῆς «μένουσας πόλης», τοῦ ἄυλου, τοῦ ἄπειρου… Κι εἶμαι πάντα νοσταλγός τῆς «μένουσας πόλης», τῆς Νέας Ἰερουσαλήμ. Γι' αὐτό προσφεύγω στό ἔλεος τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, γιά νά μέ δεχτεῖ καί πάλι ἡ αἰώνια πατρίδα, καί νά μεταναστεύσω, μόνιμα πιά, ἀπό τή χωμάτινη γῆ στήν οὐράνια πατρίδα, «συμπολίτης» τῶν ἁγίων καί «οἰκεῖος» τοῦ Θεοῦ (βλ. Ἐφ 2,19).
Δ. Καλογεράκη
Ἀπολύτρωσις 70 (2015) 247
Θά μποροῦσε λόγῳ τῆς θέσης του νά ἀνήκει στούς διῶκτες τοῦ χριστιανισμοῦ. Ὑψηλόβαθμο πρόσωπο στήν κοσμοπολίτικη Θεσσαλονίκη τοῦ 300 μ.Χ., ἀριστοκράτης στήν καταγωγή μέ οἰκονομική ἐπιφάνεια, μόρφωση καί δυνατότητες κοινωνικῆς ἀνέλιξης. Ὡστόσο, στά μάτια τοῦ Δημητρίου ὅλα αὐτά τά μάταια τοῦ κόσμου φαίνονται πολύ φτωχά, τά θεωρεῖ σκύβαλα μπροστά στόν θησαυρό τόν κεκρυμμένο.
Προτιμᾶ νά δώσει τήν καρδιά καί τόν δυναμισμό του γιά νά φυλάξει ὅσα κληροδότησε στήν ἐκκλησία τῆς Θεσσαλονίκης ὁ ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν: τήν πίστη στόν ἀληθινό Θεό καί τήν ὑπακοή στό θέλημά του. Πῶς νά νιώθει ἄραγε ὅταν κρυφά καί εὐλαβικά μελετᾶ τίς ἐπιστολές πού δύο αἰῶνες πρίν ἔστειλε στούς Θεσσαλονικεῖς ὁ πυρφόρος Παῦλος; Πῶς σκιρτᾶ ἡ καρδιά του; Ποιά ἐσωτερική ἐπικοινωνία βιώνει μέ τόν ἀπόστολο;
Ὁ νεαρός Θεσσαλονικέας αἰσθάνεται μία ἔκτακτη κλήση ἐντός του νά τόν καθοδηγεῖ. Πρόσκληση - πρόκληση γιά ἕνα ἄλλου εἴδους ἀξίωμα, ὕψιστο στή συχνότητα τοῦ Θεοῦ, μωρία δίχως προηγούμενο γιά τήν ἐποχή του• ἐποχή τῶν φοβερῶν διωγμῶν τοῦ Διοκλητιανοῦ... Τετρωμένος ἀπό τή θεία ἀγάπη παραδίδεται μέ ὅλο του τό εἶναι στό ἔργο τῆς ἐξάπλωσης τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Τόν προίκισε ὁ Θεός μέ χαρίσματα πολλά: παράστημα καί ὀμορφιά καί λόγο. Κι ὅλα τά κατέθεσε στή διακονία Του.
Κάθε μέρα ὁ χριστιανός ἀξιωματοῦχος ἀδημονεῖ νά ᾽ρθει τό σούρουπο. Εἶναι ἡ ὥρα πού ὁ Δημήτριος ἀντικαθιστᾶ τή μεγαλόπρεπη στολή μέ μία ἁπλή κι ἀπέριττη φορεσιά καί κατηφορίζει ἀθόρυβα καί διακριτικά γιά τή στοά τῶν χαλκέων... Ἐκεῖ συναντᾶ μία ὁμάδα νέων. Δέν τόν ἀπασχολεῖ ὁ ἀριθμός. Ἔστω κι ἕνας. «Εἷς πρὸς ἕνα πρὸς Ἰχθύν» εἶναι τό σύνθημά του! Ρίχνεται μέ λαχτάρα καί ζῆλο στήν κατήχηση.
Μεταγγίζει στίς νεανικές ψυχές τῆς Θεσσαλονίκης τή φωτιά πού ἄναψε μέσα του ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Μά πιότερο ἀπό τόν φλογερό λόγο του δίδασκε ἡ ὁλοφώτεινη ζωή του. Τό παράδειγμά του ἀπέπνεε ἁγιότητα κι ἐνέπνεε στά νέα παιδιά τή μίμηση. Λαμπρή ἀπόδειξη αὐτῆς τῆς δυναμικῆς κατήχησης ἀποτελοῦν οἱ μαθητές του. Ἡ ἱστορία κατέγραψε ἕναν Νέστορα, ἅγιο καί μάρτυρα τῆς πίστης. Στήν ἴδια ὁμάδα νέων ἀνῆκαν καί οἱ τρεῖς παρθενομάρτυρες ἀδελφές Ἀγάπη, Εἰρήνη καί Χιονία, πού ἡ Ἐκκλησία τίς ἔχει κατατάξει στό ἁγιολόγιό της.
Στέκεται μπροστά μας ἀπαράμιλλος κατηχητής ὁ ἅγιος Δημήτριος. Μπορεῖ γιά μᾶς τούς σύγχρονους χριστιανούς νά μοιάζει ἄφθαστο πρότυπο… Ὅμως, στ’ ἀλήθεια, ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τέτοιους κατηχητές πού ὁ λόγος καί ἡ ζωή τους θά ἐμπνέουν τούς μαθητές τους.
Ἅγιε Δημήτριε, γίνε συμπαραστάτης καί ὁδηγός στό κατηχητικό ἔργο τά δύσκολα καί ἄγονα τοῦτα χρόνια... Πρέσβευε νά ἀναδείξει ὁ Θεός εὐλαβεῖς, ἀγωνιστές κατηχητές πού θά μεταλαμπαδεύσουν φρόνημα μαρτυρίου σέ νέους Νέστορες• θά σπείρουν μέσα στήν ψυχή μίας νέας Ἀγάπης τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ· θά ἐμπνεύσουν σέ μία σύγχρονη Χιονία τό θάρρος τῆς ὁμολογίας, θά μεταγγίσουν σέ μία σημερινή Εἰρήνη τόν πόθο γιά ἁγνή ζωή.
Χάρισε, Κύριε, στήν Ἐκκλησία σου ἁγίους διδασκάλους, γιά νά χαροῦμε καί ἁγίους μαθητές. Στήν ἐποχή μας, πού περίσσεψε παντοῦ ἡ ἁμαρτία, ἄς πρεσβεύει ὁ μυροβλύτης Ἅγιος νά ὑπερπλεονάσει ἡ χάρη σέ κάθε τόπο ὅπου κατηχοῦνται ψυχές.
Ἀγγελική Τσιραμπίδου
Φιλόλογος
Ἀπολύτρωσις 70 (2015) 239-240
Τί θέλει νά συμβολίσει ἡ εἰκόνα τοῦ ἁγίου Δημητρίου ὡς ἀρματωμένου καβαλάρη;
• Πρῶτον, ἡ ἀρματωσιά εἶναι σύμβολο τῆς πνευματικῆς πανοπλίας, τῆς «πανοπλίας τοῦ Θεοῦ» (Ἐφ 6,10-18), μέ τήν ὁποία καλεῖται ὁ κάθε πιστός νά ἀντιμετωπίζει τίς ἐπιθέσεις τοῦ ἐχθροῦ διαβόλου. Οἱ ἅγιοι χρησιμοποίησαν μ᾿ ἐπιτυχία τά ὅπλα τοῦ Πνεύματος, γι᾿ αὐτό πολλοί ἀπ᾿ αὐτούς -μεταξύ τῶν ὁποίων καί ὁ ἅγιος Δημήτριος- εἰκονίζονται ἐξοπλισμένοι.
• Ἔπειτα, ἡ λαχτάρα τοῦ λαοῦ, πού ζήτησε καί ἔλαβε ἀμέριστη τή βοήθεια τοῦ ἁγίου σέ ποικίλες δύσκολες περιστάσεις, ἀρμάτωσε τόν Δημήτριο μέ στρατιωτική πανοπλία, διότι τόν νιώθει ὡς ἰσχυρό προστάτη της. Καβάλα στό κόκκινο ἄλογό του τρέχει κάθε φορά, γιά νά συνδράμει ὅσους τόν ἐπικαλοῦνται καί μάλιστα τούς συμπατριῶτες του Θεσσαλονικεῖς.
• Ὅταν στίφη ἐχθρῶν κυκλώνουν τή Θεσσαλονίκη, ὁ ἅγιος τήν ὑπερασπίζεται.
• Τή σώζει ἀπό τίς βαρβαρικές ἐπιδρομές.
• Καταπαύει τίς τρικυμίες πού ταράσσουν τή θάλασσά της.
• Ὅταν ἰσχυροί σεισμοί ἀπειλοῦν νά καταστρέψουν τήν πόλη του συθέμελα, ὁ «συμπολίτης ἅγιος» συγκρατεῖ καί στερεώνει τή γῆ.
Κι ὅταν αἱρέσεις καί κακοδοξίες ἀπειλοῦν νά σαλεύσουν τήν ὀρθόδοξη πίστη, ἐκεῖνος τή στηρίζει.
...Ἀλλά ἄν μείνουμε σ᾿ αὐτό τό σύμβολο, πού παριστάνει τόν Δημήτριο ἀρματωμένο πάνω στό ἄλογο νά ἐξολοθρεύει τόν κατακτητή, ὅπως μέ τήν εὐχή του ἐνίσχυσε τόν Νέστορα γιά νά συντρίψει τόν Λυαῖο, τόν ἀδικοῦμε σκληρά. Τόν ἀνακηρύττουμε ἐθνικό ἥρωα. Δέν εἶναι ὅμως ἥρωας. Εἶναι ἅγιος, μεγαλομάρτυρας τοῦ Χριστοῦ, βλαστός τῆς θείας χάριτος.
Στέργιος Ν. Σάκκος
(Ἀπό τό βιβλίο
"Ὁ Κατηχητής
τῆς Θεσσαλονίκης")