Τόν περασμένο χρόνο δημοσιεύτηκε μία παγκόσμια ἔ­ρευνα σέ δεῖγμα 7009 πατεράδων σχετικά μέ τή στάση τους ἀ­πέναντι στά κι­νούμενα σχέδια (carto­ons). Τό 85% τῶν πατεράδων συνιστοῦν στά παιδιά τους ἤ σκοπεύουν νά τό κάνουν νά παρακολουθοῦν ἐκπομπές ἤ βίντεο κι­νου­μένων σχεδίων πού ἀγάπησαν ἐκεῖ­νοι ὡς παιδιά. Τό 75% βλέπει μαζί μέ τό παιδί του τίς ἐκπομπές αὐτές καί νιώθει σάν παιδί…
 Ἡ ἔρευνα ἀκόμη ἀποκάλυψε πολιτισμικές διαφορές. Οἱ μπαμπάδες τῶν Η.Π.Α. προτιμοῦν τά κινούμενα σχέδια «Ἀ­στυ­νό­μος Σαΐνης», τῆς Βρετανίας τόν «Ἐπικίνδυνο Ποντικό», τῆς Βραζιλίας «Τόμ καί Τζέρυ», τοῦ Καναδᾶ τά «Στρουμφάκια», τῆς Γαλλίας τόν «Ἀστερίξ», τῆς Γερμανίας τήν «Πίπη Φακιδομύτη» καί τοῦ Μεξικοῦ τόν «Ρόζ Πάνθηρα».
 Σέ ὅλους μας ἀρέσει νά κάνουμε ὁρισμένα πράγματα καί τό κάνουμε. Ὡσ­τό­σο, δέν σημαίνει ὅτι πάντα εἶναι καλό γιά μᾶς. Τό ἴδιο συμβαίνει καί μέ τίς ἐκ­­πομπές τῶν κινουμένων σχεδίων, τίς τό­σο ἀ­γαπητές καί δημοφιλεῖς στά παιδιά. Δέν θά στα­θῶ ὅμως στά θετικά τους, ὅ­ποια ὑπάρχουν καί στόν βαθμό πού ὑ­πάρχουν, οὔτε εἶναι πρόθεσή μου νά τά μειώσω. Ὀ­φεί­λω ὅμως νά ἐπισημάνω τούς κινδύνους πού διατρέχει ἕνα παιδί ἀπό τήν ἄ­κριτη καί ἀνεξέλεγκτη παρακολούθησή τους, γιά νά το­ποθετηθοῦν σω­στά οἱ γονεῖς ἀπέναντι στό μέγα θέμα τῆς παιδικῆς ψυχαγωγίας .

Προβλήματα ὑγείας
 Τόν Δεκέμβριο τοῦ ᾽97 στήν Ἰαπωνία, ἀμέσως μετά τήν προβολή ἐπεισοδίου τοῦ Pokemon, ξέσπασε «κόλαση». Ἑξακόσια ὀγδόντα πέντε παιδιά μεταφέρθηκαν μέ ἀσθενοφόρα σέ νοσοκομεῖα λόγῳ προβλημάτων ὑγείας: θολή ὅραση, ζαλάδες, ναυτία, προσωρινή τύφλωση καί σέ ἕνα μικρό ἀριθμό παιδιῶν διαγνώστηκε ἐπιληψία. Τό περιστατικό ἔγινε γνωστό ὡς «Pokemon Shock» καί εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα νά ἀπαγορευτεῖ παντοῦ τό συγκεκριμένο ἐπεισόδιο.

Γλωσσική ἀνάπτυξη
 Οἱ ἐπιστήμονες διαπίστωσαν ὅτι ἡ παρακολούθηση κινουμένων σχεδίων ἐπιβραδύνει τή γλωσσική ἀνάπτυξη τῶν βρεφῶν ἀπό 8 ἕως 18 μῆνες. Γιά κάθε ὥρα πα­ρακολούθησης μειώνεται ὁ ἀριθμός ἐκμάθησης νέων λέξεων κατά ἕξι ἕως ὀ­χτώ σέ σύγκριση μέ τά βρέφη πού δέν παρακολουθοῦν. Ἀλλά παρατηρεῖται καί κακή γλωσσική ἀνάπτυξη καθώς τά περισσότερα κινούμενα σχέδια δέν χρησιμοποιοῦν σωστό λεξιλόγιο.
 Ἀκόμη ἔχουμε ἀπομείωση τῶν ἐκτελεστικῶν λειτουργιῶν βραχυχρόνια, ἴσως καί μακροχρόνια, λόγῳ ὑπερβολικῆς ὑ­περδιέγερσης ἐξαιτίας τοῦ γρήγορου ρυθμοῦ δια­δοχῆς τῶν εἰκόνων. Ἐκτελεστικές λειτουργίες ὀνομάζουμε τίς ἀνώτερες γνω­στι­κές λειτουργίες οἱ ὁποῖες ἔχουν ὡς κύριο ρόλο νά ἐποπτεύουν, νά ἐλέγχουν καί νά ρυθμίζουν τή συμπεριφορά καί τά συναισθήματά μας. Γιά παράδειγμα, ἕνας μαθητής τίς χρησιμοποιεῖ γιά νά ἑστιάσει τήν προσ­οχή του σέ ὅσα λέει ὁ δάσκαλός του καί νά σταματήσει τήν παρόρμη­σή του νά σηκωθεῖ γιά νά πεῖ ἕνα ἀνέ­κ­δοτο.
 Ὑπάρχουν ὅμως καί ἄλλες ἐπιπτώσεις ἀπό τήν παρακολούθηση τῶν κινουμένων σχεδίων λιγότερο «θεαματικές», ὄχι ὅμως ἀκίνδυνες σέ βάθος χρόνου. Ἀ­πο­δυ­νά­μωση ὅρασης, προβλήματα σπονδυλικῆς στήλης, παχυσαρκία λόγῳ ἔλλειψης φυσικῆς δραστηριότητας καί υἱοθέ­τηση λανθασμένων διατροφικῶν συνηθειῶν πού θά ἀ­κολουθοῦν τό παιδί σέ ὅλη του τή ζωή.

Σωματικοί τραυματισμοί
 Ὁ δρ. Ruebert Saturnine III, καθηγητής τοῦ πανεπιστημίου Νew Jersey, σέ ἐκτενῆ μελέτη του ἀναφέρεται στούς συχνούς τραυ­ματισμούς παιδιῶν ἀπό τούς πιό ἁπλούς μέ­χρι τούς πλέον ἐπικίνδυνους στήν προσ­πά­θειά τους νά μιμηθοῦν πράξεις ἡρώων πού θαυμάζουν. Τά παιδιά ἀδυ­νατοῦν νά κάνουν διάκριση μεταξύ φαντασίας καί πρα­γματικότητας. Χαρακτηριστική εἶναι ἡ ἀπάντηση τοῦ μικροῦ Dickie Jonson πού ἔδωσε στή δίκη ἐναντίον τῆς Walt Disney γιά τή ζημιά πού προκλήθηκε ἀπό τήν πρόσ­κρουση τῆς οἰκογενειακῆς βάρκας στήν ἀποβάθρα τῆς λίμνης, κατά τήν ὁποία καί ὁ ἴδιος κινδύνεψε: «Σκέφτη­κα ὅτι ἄν ἕνα μικρό, συνηθισμένο ποντίκι μποροῦ­σε νά ὁδηγήσει μία βάρκα, σίγουρα θά μποροῦσα νά τό κάνω κι ἐ­γώ».
Ὑπάρχουν καί ἄλλα προβλήματα πού δημιουργεῖ στήν ὑγεία καί ἀνάπτυξη τῶν παιδιῶν ἡ ἀνεξέλεγκτη ἐνασχόλησή τους μέ τά κινούμενα σχέδια-cartoons, ὅπως θά δοῦμε στή συνέχεια τοῦ ἄρ­θρου στό ἑπόμενο τεῦχος.

Ἀθαν. Ἀστ. Γκάτζιος

Ἀπολύτρωσις 71 (2016) 178-179

  Ὑπῆρξε πνεῦμα φωτισμένο, μέ ὀρθόδοξη αὐτοσυν­ειδησία, πρότυπο ἤθους, κανόνας ἀρετῆς• ἔχοντας τή σφραγίδα τῆς δωρεᾶς ὁ Εὐγένιος Βούλγαρις συνέβαλε τά μέγιστα μέ τό πολυποίκιλο ἔργο του στήν ἀφύπνιση τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί στήν τόνω­ση τῆς ψυχικῆς ἄμυνας τῶν ἐλεύθερων πολιορκημένων ραγιάδων.
  Ὁ Ἐλευθέριος -ἦταν τό κατά κόσμον ὄνομά του- γεννήθηκε στίς 11 Αὐγούστου τοῦ 1716 στήν Κέρκυρα ἀπό Ζακυνθινούς γονεῖς. Μαθήτευσε κοντά στούς πιό γνωστούς δασκάλους τῆς ἐποχῆς του, τόν Ἀν­τώνιο Κατήφορο, Βικέντιο Δαμοδό, Ἰε­ρεμία Καββαδία, Μεθόδιο Ἀν­θρακίτη ἀρ­χικά στήν Κέρκυρα, στήν Ἄρτα, στά Ἰωάννινα καί στήν Πάδοβα (Ἰταλία). Σπού­δασε ἀρχαία ἑλληνική, λατινική καί ἑβραϊκή φιλολογία, θεολογία, θετικές ἐπιστῆμες, ξένες γλῶσσες καί προ­πάντων νεότερη φιλοσοφία• ὑπῆρξε πράγματι πανεπιστήμων.
  Ἐπιστρέφοντας στά Ἰωάννινα ἀναλαμβάνει τή διεύθυνση τῆς Μαρουτσαίας Σχολῆς. Στή συνέχεια ἐγκαθίσταται στήν Κοζάνη, ὅπου διευθύνει τήν ἐκεῖ Σχολή. Ἀπό ἐκεῖ τόν καλεῖ ὁ πατριάρχης Κύριλλος, γιά νά τοῦ ἀναθέσει τή διεύθυνση τῆς Ἀθωνιάδας τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Στό σιγίλιο μάλιστα τοῦ διορισμοῦ, ὁ Πατριάρχης τόν χαρακτηρίζει «ἄνδρα πεπαιδευμένον, λόγιον καὶ παντοδαπαῖς ἐπιστήμαις κεκοσμημένον καὶ γεγυμνασμένον καὶ δυνάμενον παιδεῦσαι τοὺς μαθητάς...». Μέ τή δι­δα­σκαλία του στήν Ἀθωνιάδα ἀνέδειξε κι ἄλλους μεγάλους δασκάλους τοῦ Γένους καί ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ὁ Ἀθανάσιος Πάριος, ὁ Κοσμᾶς Αἰτωλός, ὁ νεο­μάρτυρας Ἀθανάσιος Κουλακιώτης, ὁ Ρή­γας Βελεστινλῆς.
  Ἡ Θεσσαλονίκη καί ἡ σχολαρχία του στήν Πατριαρχική Σχολή τῆς Πόλης εἶ­ναι οἱ ἑπόμενοι σταθμοί τῆς ζωῆς του. Ὁ φθό­νος, ὅμως, πού προκαλοῦσε ἡ μαχητικότητά του, τό ἀσυμβίβαστο τοῦ χαρακτήρα του τόν ὑποχρέωσαν νά ἐγκα­ταλείψει τήν Ἑλλάδα καί νά ἐγκατασταθεῖ στήν Εὐρώπη. Ἔπειτα ἀπό πρόσκληση τῆς αὐτοκράτειρας Αἰκατερίνης Β’, φθάνει στήν Ἁγία Πετρούπολη. Τό 1776 χειροτονεῖται στή Μόσχα ἀρχιεπίσκοπος Σλαβινίου καί Χερσῶνος καί τό 1787 παραι­τεῖται, προσφέροντας τή θέση στόν συμπατριώτη του σοφό Νικηφόρο Θεοτόκη. Τό 1802, σέ ἡλικία 86 ἐτῶν, ἀποσύρεται στή Μονή Ἁγίου Ἀλεξάνδρου Νέφσκι, ὅπου καί κοιμήθηκε στίς 19 Ἰουνίου 1806.
  Τά ἔργα του εἶναι πολλά καί ποικίλα, φιλοσοφικά καί θεολογικά. Συνέγραψε Λογική, Μεταφυσική, Φυσική, Ἀριθμητική, Γεωμετρία, Γεωργικά, διατριβή περί εὐθανασίας, περί ἐκπορεύσεως τοῦ ἁγίου Πνεύματος, περί ἀνεξιθρησκίας. Ἐξέδωσε ἔργα τοῦ Ἰωσήφ Βρυεννίου, καθώς καί τή βιογραφία του, κ.ἄ.
  Ἔζησε σέ μιά περίοδο ὅπου στήν Εὐ­ρώπη κυριαρχοῦσε ὁ ὀρθολογισμός, ἡ ἀμ­φισβήτηση, ὁ ἀνθρωποκεντρισμός, ἡ ἀπο­μυθοποίηση τῶν πάντων, ὁ διαφωτισμός στίς ποικίλες ἐκδοχές του. Κατάφερε ὅ­μως μέ νηφαλιότητα νά συμπυκνώσει καί νά συνθέσει τίς διάφορες τάσεις τῆς ἐπο­χῆς του. Μελετώντας τά ἰδεολογικά καί φιλοσοφικά ρεύματα τῆς Εὐρώπης, κα­θώς καί τά νέα ἐπιστημονικά δεδομένα, ἐπιχείρησε τή σύζευξή τους μέ τίς παραδοσιακές ἀξίες τῆς ἑλληνορθόδοξης κοινωνίας. Τό ἄνοιγμα τοῦ Εὐγένιου στήν εὐ­ρω­­παϊκή ἐπιστήμη ἀποτελεῖ καθαρά πατερική στάση· καθόλου δέν σημαίνει ὅτι μπορεῖ νά ἐγκλωβιστεῖ σέ κάποια παράταξη τοῦ Διαφωτισμοῦ. Ἐκεῖνος παρέμεινε πάντα ὁ ὀρθόδοξος κληρικός, ἐνῶ συγχρόνως ἦταν καί ὁ ἐλεύθερος στοχαστής. «Ὁ Βούλγαρις παρουσιάζεται τύ­πος τοῦ Νεοέλληνα λογίου, πού πηγαίνει πρός τήν Δύση, ἀποδέχεται τή φιλοσοφία καί τήν ἐπιστήμη, ἀλλά δέν θυσιάζει τίποτε ἀπό τήν κληρονομία τοῦ Ἕλληνος ὀρθοδόξου», παρατηρεῖ εὔστοχα ὁ Τατάκης.
  Ἀπ ᾽ ὅπου κι ἄν πέρασε, ἄφησε βαθιά σημάδια. Πρῶτος αὐτός εἰσήγαγε στήν Ἑλ­λάδα τή διδασκαλία τῶν φυσικῶν ἐ­πιστημῶν -μέ πειράματα μάλιστα-, τῆς νεότερης φιλοσοφίας καί τῆς λατινικῆς γλώσσας. Μέ τήν ὀξύτητα τῆς σκέψης του καί τήν πυρακτωμένη καρδιά του συγκλόνιζε, ἐνθουσίαζε, μόρφωνε, ἐνέπνεε τούς μαθητές του. «Θά φανῆ ἴσως παράδοξον εἴς τινας τῶν σημερινῶν διδασκάλων καί κα­θηγητῶν, ὅτι εἷς καί μόνος, ὁ Εὐγένιος, ἐδίδασκε τήν ἀρχαίαν ἑλληνικήν, τήν φι­λο­σοφίαν, τήν μεταφυσικήν, τήν ἀστρονομίαν καί τέλος τήν θεολογίαν», σημειώνει ὁ Ἀναστάσιος Γούδας.
  Ἀξίζει νά τονίσουμε καί μία ἄλλη παράμετρο: Συχνά ἀναφέρεται στόν παπισμό καί στούς παπιστές, διότι θεωροῦσε τόν παπισμό ὡς τή μεγαλύτερη ἀναίρεση τοῦ χριστιανισμοῦ καί ἄμεση ἀπειλή κατά τῆς Ὀρθοδοξίας. Δέν περιορίσθηκε μάλιστα σέ ἀκαδημαϊκές μόνο ἀνακοινώσεις, ἀλλά καί μέ λαϊκά ἀντιλατινικά ἔργα ἐπιχείρησε νά ἐνημερώσει τόν ὀρθόδοξο λαό, πού βρισκόταν κάτω ἀπό τήν ἄμεση ἐπιρροή τοῦ παπικοῦ στοιχείου καί κυρίως τῆς Οὐνίας. Ἕνα τέτοιο ἔργο εἶναι τό «Βιβλι­άριον κατὰ Λατίνων»· τό ἀποστέλλει στούς σέρβους ὀρθοδόξους τῆς Αὐστροουγγαρί­ας, οἱ ὁποῖοι διέτρεχαν ἄμεσο κίνδυνο ἀ­πό τήν παπική προπαγάνδα. Τούς συμ­βου­λεύει χαρακτηριστικά: «Αὐτὰ τὰ ἀ­λωπέ­κια τοῦ σκότους, δηλαδὴ τῆς Δύσε­ως, ἐ­φάνησαν πάντα ὀλέθρια εἰς τὰς ἀμ­πέ­λους τοῦ φωτός, δηλαδὴ τῆς Ἀνατολῆς. Αὐτὰ λέγω τὰ φρατορίδια, οἱ Ἀπόστολοι τῆς Ρώμης... ὁποὺ περιέρχονται μὲ σχῆμα σεμνόν, μὲ κίνημα ταπεινὸν τῆς ὑποκρίσε­ως... μὲ ὁμιλίαν γλυκείαν... αὐτὰ ἄνωθεν καὶ ἐξ ἀρχῆς ἐπιβουλεύθησαν τῆς Ὀρ­θο­δόξου Ἀνατολικῆς Ἐκκλησίας τὰ κλήμα­τα. Καὶ ἐζήτησαν ὄχι μόνον νὰ ἀφα­νίσουν τοὺς καρπούς, ἀλλὰ καὶ νὰ τοὺς μα­δήσουν τὰ φύλλα καὶ νὰ ἀποσπάσουν, ἂν ἦτο δυνατόν, καὶ αὐτὰς τὰς ρίζας... Φοβε­ρώτερος ἐχθρὸς δὲν εἶναι ἀπὸ κεῖνον ὁποὺ ὑ­ποκρίνεται φίλος. Ἐπικινδυνωδέστερος καὶ ὀλεθριώτερος πόλεμος δὲν εἶναι ἀπὸ κεῖνον, ὁποὺ μὲ τὴν ἐλπίδα τῆς ἐλευθερίας φέρνει τὴν τυραννίδα». Δέν διστάζει μάλιστα νά προτείνει καί τό μαρτύριο ὡς μέσο διαφυλάξεως τῆς ὀρθοδόξου πίστεως.
  Τέλος, αὐτός ὁ ἄτλαντας τῆς σκέψης καί τοῦ φιλοσοφικοῦ στοχασμοῦ, πού περιδιάβηκε ὅλες τίς ἀτραπούς τῆς ἐπιστήμης καί τῆς γνώσης τοῦ καιροῦ του, ἀφήνει καί σ᾽ ἐμᾶς τήν παρακαταθήκη του, γιά νά μποροῦμε νά διακρίνουμε μέσα στόν κυκε­ώνα τῶν ποικίλων ρευμάτων, πού συγ­χυ­τικά μᾶς κατακλύζουν, τό γνήσιο καί ἀ(Α)ληθινό, διδάσκοντας: «Τί κοινὸν ἔχει ἡ σοφία τοῦ κόσμου μὲ τὴν σοφίαν τοῦ Θεοῦ; Ἡ σοφία τοῦ κόσμου εἶναι πλάνη, εἶναι ἀφροσύνη, εἶναι μωρία, κατὰ τὸν Παῦλον, ὅταν εἶναι κεχωρισμένη ἀπὸ τὴν σοφίαν τοῦ Θεοῦ, ἥτις εἶναι ἡ ἀληθινὴ πίστις. Αὐτὴ εἶναι ἡ ὄντως σοφία, ἡ ἄ­σφα­λ­­τος σοφία καὶ ἄπταιστος, σοφία ὀρθή».

Εὐδοξία Αὐγουστίνου

Φιλόλογος - Θεολόγος

Ἀπολύτρωσις 71 (2016) 173-175

 Μία πλατειά ἀγκαλιά ἀγάπης ἔκανε τήν ὕπαρξή της ἡ ὁσία Μελανία, μία πηγή μέ γάργαρο νερό ἀλήθειας καί στοργῆς πού ἀνάβλυζε θαυμαστά ἀπό τόν βράχο τῆς ἀκλόνητης πίστης στόν Χριστό.
 Θυγατέρα τοῦ ὑπάτου τῆς Ἰσπανίας Μαρκελλίνου, γεννήθηκε τό 340 μ.Χ. καί ἔμεινε χήρα σέ ἡλικία εἰκοσιδύο ἐτῶν. Σέ τούτη τήν κρίσιμη καμπή τῆς ζωῆς της, γυναίκα ἀληθινά ἀνδρεία μέ νηφάλιο νοῦ καί καρδιά πυρωμένη ἀπό θεία ἀγάπη, ἐπιστρα­τεύ­ει τόν ἑαυτό της καί ὅλα τά δικά της στή διακονία τῆς μά­νας Ἐκκλησίας.
 Ἡ εὐγενική της καταγωγή δέν στέκεται ἐμ­πό­διο στόν τραχύ δρόμο πού ἐπιλέγει. Ἡ ἀ­γάπη γιά τόν Χριστό φτερώνει τήν ὕπαρξή της καί ἐκ­φράζεται πολυτρόπως. Ἡ Μελανία φθάνει στά ὀνομαστά ἀσκητήρια τῆς Νιτρίας στήν Αἴγυ­πτο καί διαμοιράζει στούς ἀσκητές ἄ­φθονα ὑλικά ἀγαθά πού ἔχουν ἀνάγκη. Ἀνακουφίζει τούς ἀσκητικούς κόπους τους μέ πλούσιες εὐλογίες. Ἐμ­πνέει τόν σεβασμό μέ τό ὀρθόδοξο ἦθος της, τή σύνεση καί τή σεμνότητά της.
 Τό ἀνεξόφλητο χρέος τῆς ἀγάπης φέρνει τήν Ὁσία κοντά στούς μεγάλους Πατέρες τῆς ἐρήμου ὅταν ἐξορίζονται βάναυσα ἀπό τόν διώκτη αὐτοκράτορα Οὐάλη. Ἡ ἀξόδευτη ἀγάπη της ξοδεύεται γι’ αὐτούς καί τούς ἐξασφαλίζει τά ἀπαραίτητα γιά τή βιοτή τους. Ποιός θά ἀναγνώριζε τήν πλούσια ρωμαία δέσ­ποι­να στήν ἀνθρώπινη σκιά πού φορώντας κουκούλα δούλου ἔφερνε κρυφά τή νύχτα τά ἀ­ναγκαῖα ἀγαθά στούς ὁμολογητές τῆς πίστης;
 Ἀργότερα στήν ἁγία πόλη τῆς Ἰε­ρου­σαλήμ ἡ Μελανία ὀργανώνει κοινόβιο παρθένων ἀφι­ερωμένων στόν Χρι­στό καί ἐργάζεται ἄοκνα σέ κάθε ἀγα­θό ἔργο. Προστατεύει τούς ξένους, φροντίζει τούς ἐνδεεῖς, ἱδρύει ξενῶνες γιά τούς προσκυνητές. Ὁ βιογράφος τῆς Ὁ­σίας γράφει γιά τή φιλάνθρωπη δράση της: «Ἐπί τρι­άντα ἑπτά χρόνια στήν ξενιτεία, μέ ἰδικά της ἀφιερώματα ἐνίσχυσε καί ἐκκλησίες καί μοναστήρια καί ξένους καί φυλακισμένους».
 Ἡ διακονία της δέν περιορίζεται στά ὑλικά ἀγαθά, ἀλλά προσφέρει μέ θερμουρ­γό ζῆλο τό ζείδωρο νερό τῆς ἀλήθειας καί τό ψωμί τοῦ θεϊκοῦ λόγου.
 Μέ τήν ἐμβριθῆ γνώση τῶν Γραφῶν καί τόν φωτισμό τοῦ ἁγίου Πνεύματος στερεώνει στόν βράχο τῆς Ὀρθοδοξίας ψυχές πού σαλεύονται. Κατορθώνει μάλιστα νά ἐπαναφέρει στούς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας τούς τετρα­κόσιους μοναχούς τοῦ Παυ­λίνου, οἱ ὁποῖοι ἀκο­λού­θη­­σαν τήν πλάνη καί ἐ­γκα­τέλειψαν τήν ποίμνη τοῦ Χριστοῦ. Ἄγρυπνη ἡ μέριμνά της καί γιά τούς πνευματομάχους αἱρετικούς τῆς περιοχῆς, πού εἶχαν ἀποσχισθεῖ ἀπό τόν ἐ­πίσκοπο Ἀντιοχείας Μελέτιο. Ἐξαίροντας ὁ ἱστορικός Παλλάδιος τή δρά­ση τῆς Ὁσίας καί τῶν συνεργατῶν της γράφει: «Καὶ πάντα αἱρετικὸν πνευ­­­ματομάχον συμπείσαντες εἰσ­ήγαγον εἰς τὴν Ἐκκλησίαν».
 Ἡ ὁσία Μελανία ἐ­κοι­μήθη μέ εἰ­ρή­νη τό 410 μ.Χ ὁλοκληρώνοντας τό ὁλοκαύτωμα τῆς προσφο­ρᾶς της στόν νυμ­φίο Χριστό. Ἡ Ἐκκλησία μας τι­μᾶ τή μνήμη της στίς 8 Ἰουνίου προβάλλοντας μπρο­στά μας μία ἀκόμα ἱερή γυναικεία μορ­φή πρό­τυπο ἀγάπης καί προσφορᾶς, ὀρ­­θό­δοξης πίστης καί ὁσίας βιοτῆς.

Ἰχνηλάτης

Ἀπολύτρωσις 71 (2016) 172-173

   Κάθε φορά κατά τήν τρι­πλή ἐρώτη­σή του ὁ Κύριος Ἰη­σοῦς ἐμπιστεύεται τά πρόβατά του στόν Πέτρο διακηρύσσοντας τήν ἀ­γάπη του: «Βόσκε τά ἀρνία μου, ποί­­μαινε τά πρόβατά μου». Μέ τό νά μέ ἀγαπᾶς, τί μοῦ προσφέρεις, ἀ­φοῦ ἐγώ εἶμαι ἐ­κεῖ­νος πού σοῦ ἐπέτρε­ψα νά μέ ἀγα­πᾶς; Ὡστόσο, τήν ἀγάπη σου γιά μένα ἔ­χεις τόν τρόπο νά τήν ὁ­μολογήσεις, ἔχεις τό μέσο νά τήν ἐνεργοποιήσεις: Ποίμαινε τά πρόβατά μου!
  Μέχρι ποιοῦ σημείου ὀφείλει νά φτάσει κανείς γιά νά βοσκήσει τά πρόβατα τοῦ Κυρίου; Μέ ποιά δύναμη ἀγάπης ὀφείλει κανείς νά ποιμάνει ἀρνιά, ἀγορασμένα σέ τόσο μεγάλη τιμή; Μᾶς τό δείχνει ἡ συνέχεια. Ὁ Πέτρος ξόφλησε τό χρέος του μέ τή δίκαιη τρι­πλή ἀπάντησή του· διαβεβαίωσε ὅτι ἀγαποῦ­σε τόν Κύριο καί τότε Ἐκεῖνος τοῦ μίλησε γιά τό μελλοντικό πάθος του. Τοῦ ἀποκάλυψε ὅτι ἐ­κεῖνοι στούς ὁποίους ἐμπιστεύεται τά πρόβατά του ὀφείλουν νά τά ἀγαποῦν μέχρι σημείου ὥσ­τε νά εἶ­ναι ἕ­τοιμοι νά πεθάνουν γι᾽ αὐτά. Ὁ Ἰ­ω­άννης γράφει ἐπίσης στήν ἐπιστολή του: «Ἐ­- κεῖνος ὑπὲρ ἡμῶν τὴν ψυ­χὴν αὐ­τοῦ ἔθηκε. Καὶ ἡμεῖς ὀφείλομεν ὑ­πὲρ τῶν ἀδελφῶν τὰς ψυχὰς τι­θέ­ναι».
  Ἐκφράστηκε λοιπόν ὁ Πέτρος μέ ἔ­παρση ὅταν τοῦ εἶχε πεῖ: «Τὴν ψυ­χὴν μου ὑπὲρ σοῦ θήσω». Δέν εἶχε ἀ­κόμη τίς δυνάμεις γιά νά ἐκ­πληρώσει μία τέτοια ὑπόσχεση. Τώρα γέμισε μέ ἀγάπη γιά νά μπορέσει νά τήν πραγματοποιή­σει.
  Λοιπόν, Πέτρε, ὅταν τόν ἀρνήθηκες, ποιόν εἶχες φοβηθεῖ; Τόν θάνατό σου. Ἡ Ζωή σοῦ μι­λᾶ, αὐτός πού τόν εἶ­δες νεκρό. Λοιπόν, μή φοβᾶ­σαι πιά τόν θάνατο, νικήθηκε ἀπ᾽ αὐτόν πού θε­ω­ροῦ­σες νε­κρό. Κρεμάστηκε στόν Σταυ­ρό, καρ­φώθηκε μέ τά καρφιά, παρέδωσε τό πνεῦ­μα, τρυπήθηκε μέ τή λόγχη, θάφτη­κε. Νά αὐτό πού φοβόσουν ὅταν ἀρ­νιόσουν. Φοβούμενος τόν θάνατο ἀρνήθηκες τή ζωή. Κατάλαβέ το τώρα: ὅ­ταν φοβήθηκες τόν θάνα­το, τότε πέθανες. Ἡ ἄρνηση τοῦ Πέτρου ἦταν θάνα­τος. Τά δάκρυά του ἀνάσταση.

Ἁγ. Αὐγουστίνου Λόγος 253
(Μετάφραση ἀπό τήν Γαλλική Γ.Π.Μ.)

 Ἡ σκηνή ὑποβλητική. Ὁ λαός τοῦ Ἰ­σρα­ήλ βρίσκεται μπροστά στό ὄρος Σινᾶ. Εἶναι πρωί. Τό ὄρος καπνίζει ὁλόκληρο. Εἶχε κα­τεβεῖ σ’ αὐτό ὁ Θεός καί ἡ φωτιά δήλωνε τήν παρουσία του· «Ἐκαπνίζετο ὅλον διὰ τὸ κα­ταβεβηκέναι ἐπ’ αὐτὸ τὸν Θεὸν ἐν πυρί, καὶ ἀνέβαινεν ὁ καπνὸς ὡσεὶ καπνὸς καμίνου» (Ἔξ 19,18). Συγχρόνως ἀκούγεται ἦχος σάλ­πιγγος, ἐνῶ τόν οὐρανό αὐλακώνουν ἀ­στραπές. Ὁ Θεός ἀρχίζει νά μιλᾶ καί ὁ λαός ἀκούει ἔντρομος. Ὁ Γιαχβέ κλείνει «δια­θή­κη», δηλαδή συμφωνία, μέ τόν Ἰσραήλ. Οἱ ὅροι τῆς συμφωνίας αὐτῆς εἶναι σαφεῖς καί ξεκάθαροι. Ἄν ὁ Ἰσραήλ δεχθεῖ καί ἐφαρ­μόσει ὅσα προβλέπονται, δηλαδή τόν νόμο Του, θά εἶναι λαός Του περιούσιος, ξεχω­ρι­στός ἀπό ὅλα τά ἔθνη. Θά Τοῦ εἶναι «βασί­λειον ἱεράτευμα καὶ ἔθνος ἅγιον» (Ἔξ 19,6). Καί θά κληρονομήσει τήν γῆ πού τοῦ ἔχει ἑ­τοιμάσει (βλ. Ἔξ 23,20), τήν γῆ πού ὑπο­σχέ­θηκε στούς πατέρες του.
 Ὁ λαός δέχεται· «ἀπεκρίθη δὲ πᾶς ὁ λα­ὸς φωνῇ μιᾷ λέγοντες· πάντας τοὺς λόγους, οὓς ἐλάλησε Κύριος, ποιήσομεν καὶ ἀκου­σό­μεθα» (Ἔξ 24,3). Τότε ὁ Μωϋσῆς ἔγραψε ὅλα ὅσα εἶπε ὁ Κύριος σέ βιβλίο καί τό ἑπόμενο πρωί ἔχτισε θυσιαστήριο μέ δώδεκα λίθους, ὅσες καί οἱ φυλές τοῦ Ἰσραήλ, καί θυσίασε μοσχάρια. Μέ τό αἷμα δέ τῶν μοσχαριῶν αὐτῶν ράντισε τόν λαό καί εἶπε: «ἰδοὺ τὸ αἷ­μα τῆς διαθήκης, ἧς διέθετο Κύριος πρὸς ὑ­μᾶς περὶ πάντων τῶν λόγων τούτων» (Ἔξ 24,8).
 Αὐτή εἶναι ἡ παλαιά διαθήκη, ἡ παλαιά συμφωνία· συμφωνήθηκε δέ κατ’ αὐτόν τόν τρόπο μεταξύ τοῦ Θεοῦ καί τοῦ Ἰσραήλ, μέ καπνό καί ἦχο σάλπιγγος καί ἀστραπές, ὥστε, ὅπως ἐξήγησε στούς Ἰ­σρα­ηλῖτες ὁ Μωϋσῆς, νά ἀποκτήσει ὁ λαός τόν φόβο τοῦ Θεοῦ γιά νά μήν ἁμαρτάνουν (βλ. Ἔξ 20,20). Ἐπειδή ἦταν «ἀλογώτεροι», παρατηρεῖ ὁ ἅ­γιος Χρυσό­στομος, δηλαδή ἦταν ἀκό­μη κατώτε­ρης πνευματικῆς στάθμης καί δέν μπο­ροῦσαν νά ἐννοήσουν ἀλλιῶς τά ὑψηλά καί μεγάλα.
1.500 περίπου χρόνια ἀργότερα ὁ Θεός θά καταργήσει τήν παλαιά καί θά συνάψει «καινή», καινούργια δια­θήκη. Τήν εἶχε προαναγγείλει ὁ προ­φήτης Ἰερεμίας· «Ἰδού ἔρχονται ἡμέ­- ρες, λέει ὁ Κύριος, καί θά συνάψω μέ τόν οἶκο τοῦ Ἰσραήλ καί μέ τόν οἶκο τοῦ Ἰούδα διαθήκη νέα, ἡ ὁποία δέν θά εἶναι ὅμοια μέ τήν διαθήκη τήν ὁ­ποία συνῆψα μέ τούς πατέρες τους κατά τήν ἡμέρα πού τούς ἔπιασα ἀπό τό χέρι, γιά νά τούς ὁδηγήσω ἔξω ἀπό τήν γῆ τῆς Αἰγύπτου...» (Ἰε 38,31-32). Ἡ διαθήκη αὐτή εἶναι πολύ ἀνώτερη τῆς παλαιᾶς. Εἶναι τόσο ἀνώτερη, ὅ­σο ἀνώτερο εἶναι τό σῶμα ἀπό τήν σκιά του. Μέ τήν διαθήκη αὐτή μᾶς χαρίζεται ἡ μυριοπόθητη ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν, πού ἦταν ἀδύνατο νά τήν ἀπολαύ­σουμε μέ τήν παλαιά· «θά θέ­σω τούς νόμους μου μέσα στήν διά­νοιά τους καί θά τούς γράψω στίς καρδιές τους. Ἐγώ θά εἶμαι Θεός τους καί αὐτοί θά εἶναι λαός μου... διότι θά εἶμαι ἐλεή­μων γιά τίς ἀδικίες τους καί δέν θά θυμηθῶ πλέον τίς ἁμαρτίες τους» (βλ.  Ἰε 38,33-34).
 Ἡ καινή διαθήκη συμφωνήθηκε ὄχι σέ κάποιο βουνό πού κάπνιζε, μέ­σα σέ ἀστραπές καί βροντές, ἀλλά σ’ ἕνα ὑπερῶο ἁπλά καί εἰρηνικά. Στό ὑπερῶο ἐκεῖνο ὅπου ἦταν συγκεντρωμένοι οἱ μαθητές τοῦ Χριστοῦ κα­τά τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς. Ἀ­­κούστηκε βέβαια ἦχος «ὥσπερ φερο­μένης πνοῆς βιαίας» καί ἐμφανί­στη­καν «γλῶσσαι ὡσεὶ πυρὸς» (Πρξ 2, 2-3), ἀλλά, ὅπως πάλι λέει ὁ Χρυσό­στομος, αὐτά συνέβησαν γιά τούς ἔξω, γιά τούς Ἰουδαίους· ὄχι γιά τούς πιστούς.
 Διαθέτης τῆς καινῆς διαθήκης εἶ­ναι ὁ Θεός ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, καί Ἰ­σραήλ καί Ἰούδας εἶναι οἱ Χριστιανοί, ἡ «ἄνω Ἰερουσαλὴμ» (Γα 4,26), ἡ Ἐκ­κλησία. Παύει πλέον ὄχι μόνον ἡ φυ­λε­τική, ἀλλά καί ὁποιαδήποτε ἄλλη διά­κριση. Στήν διαθήκη αὐτή μπο­ροῦν νά συμβληθοῦν ἰσότιμα οἱ πάν­τες· «οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ· πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Γα 3,28).
 Νόμος τῆς καινῆς διαθήκης εἶναι ὁ νόμος τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Γι’ αὐ­τό καί ἐπιφοίτησε στούς μαθητές, γιά νά τούς ὁδηγήσει «εἰς πᾶσαν τὴν ἀ­λή­θειαν» (Ἰω 16,13). Καί ἡ τήρηση αὐτοῦ τοῦ νόμου συνεπάγεται ὅτι οἱ πι­- στοί θά εἶναι ὄχι μόνον ὁ λαός τοῦ Θεοῦ, ὅπως ὁ Ἰσραήλ τῆς παλαιᾶς, ἀλλά καί τά παιδιά Του· τό Πνεῦμα μᾶς μπολιάζει μέ τό χάρισμα τῆς υἱο­θεσίας, μᾶς ἀναδεικνύει υἱούς καί θυ­γατέρες τοῦ Θεοῦ (βλ. Γα 4,5-7· Ἰω 1,12-13). Ἡ δέ ἐπαγγελία δέν εἶναι πλέον μερικά μέτρα γῆς, ἀλλά ἡ αἰ­ώ­νια ζωή, ὁ παράδεισος.
 Τέλος, τό αἷμα μέ τό ὁποῖο σφρα­γίστηκε ἡ διαθήκη αὐτή δέν εἶναι αἷμα ζώων, ἀλλά τό αἷμα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θε­οῦ, πού χύθηκε στόν Γολγοθᾶ. Ὅ­πως εἶπε ὁ ἴδιος· «πίε­τε ἐξ αὐτοῦ πάντες· τοῦτο γάρ ἐστι τὸ αἷμά μου τὸ τῆς καινῆς διαθή­κης τὸ περὶ πολλῶν ἐκχυ­νόμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν» (Μθ 26,27-28). Δηλαδή ὁ αἰώνιος καί παντο­δύναμος διαθέτης σφραγίζει καί κυρώνει τήν διαθήκη του μέ τό αἷ­μα του. Τόσο ἀξιόπιστη καί βέβαιη τήν καθιστᾶ.
 Κι ἐμεῖς, οἱ «κεκλημένοι» νά με­τά­σχουμε σ’ αὐτή τήν οὐράνια εὐ­λογία, πῶς ἀνταποκρινόμαστε; Δέν πρέπει νά ξεχνᾶμε ὅτι ὅλοι οἱ παραβάτες τῆς παλαιᾶς διαθήκης τιμωρήθηκαν, «ἔλαβον ἔνδικον μι­σθαποδοσίαν» (Ἑβ 2,2). Ἄν λοιπόν ἐκεῖνοι, οἱ μέτοχοι τῆς σκιᾶς, ἀντιμετωπίστηκαν ἀπό τόν Θε­ό ἔτσι, ἐ­μεῖς οἱ κάτοχοι τοῦ σώ­μα­τος «πῶς ἐκφευξόμεθα τηλικαύτης ἀμελή­σαντες σωτηρίας;» (Ἑβ 2,3). Γι’ αὐτό εἶναι καιρός νά βάλουμε ἀρχή, ἄν δέν τό ἔχουμε κάνει. Νά τη­ροῦμε τίς ἐντο­λές Του. Σήμερα, ὄχι αὔριο· τό αὔριο δέν τό κατέ­χουμε· «ἰδοὺ νῦν καιρὸς εὐπρόσ­δε­κτος, ἰδοὺ νῦν ἡμέρα σωτη­ρί­ας» (Β´ Κο 6,2). Γιά νά ἀκούσουμε κάποτε τήν μακάρια ἐκείνη φωνή· «εὖ, δοῦλε ἀγαθὲ καὶ πιστέ!… εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου» (Μθ 25, 21).

Εὐ. Ἀλ. Δάκας

Φιλόλογος, Δρ Θεολογίας

 Ὑπογράψαμε στήν κατάσταση, παραλάβαμε τούς φακέλους μέ τά τετράδια τῶν πανελλαδι­κῶν ἐξετάσεων καί κατευθυνθή­κα­με ἀνά δύο στίς αἴθουσες. Μέ τή συνά­δελ­φο πού θά ἐπιτηρούσαμε μα­ζί, μόλις γνωριστήκαμε. Φαινόταν ἤρεμη καί σοβαρή.
Καλημερίσαμε τά παιδιά καί πήραμε παρουσίες. Μέχρι πρίν λίγο ἀκούγονταν στήν αὐλή ὁ­μι­λί­ες καί ἀστεῖα. Μέ τήν εἴσοδο στήν αἴθουσα καί τό ξεκίνημα τῆς διαδικασίας τά παιδιά σοβά­ρεψαν. Τό κρυμμένο ἄγχος ἦρθε στήν ἐπιφάνεια, ἔκλεψε τή φωτεινότητα ἀπό ἀρκετά πρόσωπα, σφράγισε τά στόματα, ἀναποδογύρισε ἀδέξια μερικά …μπουκαλάκια μέ νερό κι ἔκανε ἀπρόβλεπτα λάθη στά ὀνοματεπώνυμα!
 Ἀφοῦ ξεπεράσαμε τά τεχνικά προβλήματα, ἔριξα μία τελευταία ματιά στό ἔντυπο τῶν ὁδηγιῶν: «Οἱ ἐπιτηρητές ἔχουν βασική ὑποχρέωση ὥστε μέ τή στάση τους καί τή συμπεριφορά τους νά δημιουργοῦν κλίμα ἠρεμίας καί σεβασμοῦ τῶν ἐξεταζομένων». Πῶς ὅμως νά τό κάνεις αὐτό ὅταν εἶσαι κι ἐσύ ἀγχωμένος ἀπό τόν φόβο μήπως κάνεις κάποιο λάθος, μήπως κάποια παράλειψή σου γίνει ἀφορμή γιά νά δολιευτεῖ κάποιος τίς ἐξετάσεις…
Προσπάθησα νά χαλαρώσω λίγο καί νά μιλή­σω ζεστά στά παιδιά. Νά τά βοηθήσω νά ἠρεμήσουν. Ὁ πάγος εἶχε ἀρχίσει νά σπάει καί θά ἔ­- πρεπε τώρα νά κρατήσω τήν ἰσορροπία ἀνάμεσα στήν ἁπλότητα καί τόν σεβασμό.
 Τά θέματα ἦρθαν εὐτυχῶς χωρίς καθυστέρηση. Μαζί ξαναγύρισε καί ὁ ἀόρατος … «συνοδός» τῶν παιδιῶν πού γιά λίγο εἶχε παραμερίσει. Αὐτή τή φορά πιό κυριαρχικός, ἔκανε τίς καρδιές νά χτυπᾶνε γρηγορότερα, τά χέρια νά ἱ­δρώνουν καί τά στυλό νά παίρνουν φω­τιά!
 Εἶχα ἤδη προλάβει στά λίγα λεπτά πού μεσολάβησαν νά γνωρίσω τήν Ἀντιγόνη, πού ἐνῶ ἦταν ἀπό ἕνα χωριό τῆς Καρδίτσας φιλοξενοῦνταν τήν τελευταία χρονιά στή θεία της πού ἔμενε στή συμπρωτεύουσα• τόν Νῖκο, πού παρά τό ξαφνικό πρόβλημα ὑγείας του, εἶχε τό θάρρος νά συμμετάσχει στή διαδικασία τῶν ἐξετάσεων• καί τόν Ἄλντο, πού καταγόταν ἀπό γειτονική χώρα καί δέν ἤ­θελε μέ τίποτα νά ἐπιστρέψει στήν πα­- τρίδα του. Σκεφτόμουν πώς αὐτά τά παι­διά πίστευαν ὅτι μετά τίς ἐξετάσεις τους θά ἄνοιγε μπροστά τους ἕνας δρόμος, ἕνα παράθυρο στή ζωή.
 Στό πρῶτο θρανίο ἀριστερά ἔγραφε ἡ Κατερίνα, μία συμπαθητική, λιγομίλητη κοπέλα μέ κοκκινόξανθα μαλλιά… Φαινόταν πιό ὥριμη ἀπό τούς ὑπόλοιπους. Κάνοντας στήν ἀρχή ἔλεγχο τῶν στοι­χεί- ων πρόσεξα, καθώς δίπλα στό δελτίο ἐξεταζομένου βρισκόταν ἡ ταυτότητά της, πώς ἡ ἡμερομηνία γέννησής της ἀ­πεῖχε μόνο μία δεκαετία ἀπό τή δική μου! Φοροῦσε βέρα... δέν ρώτησα λεπτομέρειες. Σίγουρα προσδοκοῦσε κι ἐκείνη ν᾽ ἀνοίξει ἕνα παράθυρο...
 Δέν ξέρω ἄν ἡ προσδοκία τους αὐτή θά γινόταν πραγματικότητα. Ζοῦσα φέ­τος τήν ἴδια ἀγωνία μέ τή μεγάλη μου κόρη. Μπροστά μου εἶχα δεκαοκτώ νέους ἀνθρώπους πού ἀγωνίζονταν νά ἀποδείξουν στόν ἑαυτό τους καί στούς ἄλλους πώς μποροῦν κάτι νά κάνουν, πώς κάτι ἀξίζουν… Στήν πιό ἁπλή περίπτωση ἀγωνίζονται νά ἀποδείξουν στούς γονεῖς τους -καί ἡ Κατερίνα πιθανόν στά παιδιά της- πώς εἶναι ἀντάξιοι τῶν προσδοκιῶν τους. Ἤθελα νά φωνάξω δυνατά, νά τούς πῶ πώς τά ἀγαπῶ κι ἄς μήν εἶναι δικά μου παιδιά! Μέ κόπο σεβάστηκα τόν κανονισμό…
 Αὐθόρμητα ἔκανα μία εὐχή: Φώτισε, Θεέ μου, αὐτά τά παιδιά! Ἀνάλαβε Ἐσύ καί τήν προσπάθεια τοῦ καθενός μά καί τό ἀποτέλεσμα. Ἔσκυψα πάλι στό παρουσιολόγιο. Μοῦ φάνηκε πώς ἄλλαζε μέγεθος καί μορφή. Γινόταν μικρό, θαρρεῖς ὅλο καί πιό μικρό. Οἱ κωδικοί ὑποψηφίων ἦταν πλέον περιττές λεπτομέ­ρει- ες. Τό παρουσιολόγιο θύμιζε δίπτυχο… Καί ἡ εὐχή γινόταν τώρα ἱκεσία μυστική γιά κάθε ἕνα παιδί ξεχωριστά: Μνήσθητι Κύριε τῶν δούλων Σου Περικλῆ, Ἀντιγόνης, Ἰωάννας, Ἄλντο, Αἰκατερίνης, Νικολάου….

Ἡ ἐπιτηρήτρια

Ἀπολύτρωσις 71 (2016) 153-154

 Ἔκαναν ὄνειρα ἡ Ἄννα μέ τόν σύζυγό της τόν Λευ­τέ­ρη σάν ἔλαβαν δῶ­ρο σταλμένο ἀπό τόν οὐρανό αὐτό πού χρόνια ἐπιθυμοῦσαν… Κι ὅταν γιά πρώ­τη φορά ἄκουσαν στόν καρδιο­το­κογρά­φο τούς χτύπους τῆς μικρῆς ζωῆς πού ἡ Ἄν­να φιλοξενοῦσε στά σπλάχνα της, σκίρτησαν καί οἱ δύο μπροστά στό θαῦ­μα τοῦ Θεοῦ! Ἔκαναν ὄνειρα! Φανταζόταν ἐκεί­νη τόν ἑαυτό της μέ ἕνα βρεφάκι στήν ἀγκαλιά νά χύνει πάνω του ὅλη τή μητρι­κή στοργή της… Καί ὁ Λευτέρης ζωγράφιζε μέ τόν νοῦ του τό μέλλον: ἕναν πα­τέρα νά κρατᾶ ἀπό τό χέρι τό παλληκάρι του καί νά πηγαίνει νά τό γράψει στό σχολεῖο!
 Στή χαρά καί στήν προσμονή τοῦ καινούργιου μέλους τῆς οἰκογένειας μία εἴδηση-κεραυνός ἦρθε νά σβήσει τά ὄνει­ρά τους: τό ἔμβρυο πού σέ λίγους μῆνες θά ἄνοιγε τά μάτια του στήν ἐξωμήτρια ζωή ἦταν παιδί μέ σύνδρομο. Κι αὐτό ἦ­ταν τό παιδί τους... Τό παιδί πού ἀπέθεσαν πάνω του ἐλπίδες, ὄνειρα, σχέδια… Τώρα; Τί νά κάνουν; Βρέθηκαν πολλοί «σύμβουλοι» νά τούς βοηθήσουν, προτείνοντας διακοπή κύησης «γιά τό καλό ὅ­λων». Ὅμως αὐτό τό παιδί, τό δικό τους παιδί, ἦταν δῶρο, δῶρο σταλμένο ἀ­-πό τόν Θεό ὡς ἀπάντηση στήν ἐπίμο­νη προσευχή τους. Ἔτσι τό ζοῦσαν ἀ­πό τήν πρώτη στιγμή. Κι αὐτή ἡ βεβαι­ό­τη­τα τούς ἔριξε καί πάλι μέ εὐ­γνω­μο­σύνη στά γόνατα καί θέριεψε ἡ πίστη τους στήν προσπάθεια ὑποταγῆς στό πάνσοφο θέλημά Του.
 Γεννήθηκε ὁ μικρός καί πῆρε τό ὄ­νο­μα Ἀναστάσιος. Μεγάλωνε μέσα στήν ἀ­γάπη τῶν δικῶν του, μά δέν ἀναπτυσ­σόταν ὅπως τά ἄλλα παιδιά τῆς ἡλικίας του. Περίμεναν σιγά-σιγά νά ἀρχίσει νά στηρίζει τό κεφαλάκι του, νά κάθεται, νά κάνει τά πρῶτα του βήματα, μά ἐκεῖνος δέν ἔλεγε νά ἀποχωριστεῖ τό παιδικό κρεβατάκι του. Πέρασαν ἔτσι δύο, πέντε, δέ­κα χρόνια… Μπορεῖ ὁ Ἀναστάσης νά μήν κατάφερε νά μιλήσει, νά περπατήσει, νά ἀναπτύξει δεξιότητες. Μποροῦσε ὅ­μως νά νιώθει τήν ἀγάπη μέσα ἀπό τήν ἀκούραστη φροντίδα τῶν δικῶν του καί νά χαμογελᾶ. Κι ἄν δέν εἶχε τή δυνατότητα νά ἐκφράσει μέ λέξεις αὐτό πού ἤθελε, εἶχε μία μάνα δί­πλα του, σάν ἄγγελο πι­στό, νά προλα­βαίνει τήν κάθε ἀνάγκη του.
 Τόν Ἀναστάση τόν γνώρισα μέσα σέ ἕναν θάλαμο τῆς Παιδιατρικῆς κλινικῆς τοῦ Νοσοκομείου, ὅταν χρειάστηκε νά νοσηλευτεῖ γιά μία λοίμωξη. «Τίκ τάκ, τίκ τάκ, καρδούλα νά χτυπᾶς• τίκ τάκ, τίκ τάκ, νά ζῆς γιά νά ἀγαπᾶς», ἄκουσα νά σιγοτραγουδᾶ ἡ καλλίφωνη μανούλα του, σάν τόν περιποιοῦνταν, κι ἐκεῖνος τήν εὐχαριστοῦσε μέ ἕνα πλατύ χαμόγελο. Ὅ­ταν πονοῦσε δάκρυζε, καί τό καλύτερο παυσίπονο ἦταν τό χάδι τῆς μανούλας του. Αὐ­τή ἡ μάνα... χρειάστηκε νά μείνει καιρό μές στό Νοσοκομεῖο μέ τό παιδί, ὅμως πάντα μέ τό χαμόγελο• δέν ξεχνοῦ­σε νά εὐχαριστεῖ γιατρούς καί νοσηλευτές γιά τή φροντίδα τους. Κι ἦταν μία διαρκής μαρτυρία τῆς Ἀνάστασης τοῦ Ἀναστάση ἡ μη­τέ­ρα κι ἦταν ἕνα μήνυμα ἐλπίδας μές στόν ναό τοῦ πόνου.
 Ἐκείνη τή νοσηλεία ἀκολούθησαν κι ἄλλες στά δύο ἑπόμενα χρόνια. Μεγάλη Παρασκευή καί …«τίκ τάκ», ἡ καρδούλα τοῦ Ἀναστάση ἔπαψε νά χτυπᾶ ἤ μᾶλλον ἄρχισε νά χτυπᾶ σέ ἄλλη συχνότητα. Κι ἔφυγε ὁ Ἀναστάσης ἀπό αὐτή τή γῆ γιά νά προλάβει νά γιορτάσει τήν Ἀνάσταση μέ τόν ἀναστάντα Κύριο στόν οὐρανό!
 Προσπάθησα νά κρύψω τά δάκρυά μου ὅταν ἡ Ἄννα, τήν ἑ­πόμενη μέρα, Κυριακή τοῦ Πά­σχα, σάν ἄλ­λη μυροφόρα ἦρθε νά πεῖ στούς θαλάμους τοῦ Νοσοκομείου τό «Χρι­στός Ἀνέστη»! «Ἡ κηδεία τοῦ Ἀναστάση μου ἦ­ταν ἕνα πανηγύρι, τό πανηγύρι τῆς Λαμ­πρῆς! Κι ἐκεῖ­νος πόσο ἔ­λα­μπε…». Κι ἔφερε τά μύ­ρα τῆς ἀ­γάπης της αὐτή ἡ χριστιανή μά­να γιά νά τά προσφέρει καί σέ ἄλ­λες μάνες πού σήκωναν τόν σταυ­- ρό τους συνοδεύοντας τό ἄρρωστο παιδί τους μές στό Νοσο­κομεῖο τή μέρα τῆς Λαμ­πρῆς... Γιά νά μήν πάψει νά ἀντηχεῖ τό τραγούδι τῆς καρδιᾶς της: «Τίκ τάκ, τίκ τάκ, καρδούλα νά χτυ­πᾶς• τίκ τάκ, τίκ τάκ, νά ζῆς γιά νά ἀγα­πᾶς». Γιά νά φτάνει ὥς τήν πονεμένη γῆ μας ἡ ἐλπιδοφόρα φωνή τοῦ Ἀναστάση: «Ἀληθῶς Ἀνέστη ὁ Κύριος».

Β. Ἀ.
Παιδίατρος

 Στίς 6 Ἀπριλίου 2016, ἐπιστρέφοντας ἀπό τή Λειτουργία στήν ἐκ­κλη­σία τῆς ἐνορίας του, ὁ Ἰωάννης Νικολαΐδης κάθισε γιά λίγο στό γραφεῖο του καί καθώς δέν αἰσθανόταν καλά ξάπλωσε γιά λίγο στόν κανα­πέ. Σάν νά τόν πῆρε ὁ ὕπνος, καί ἡ ψυχή του πέταξε ὡσάν ἕνα κάτασπρο που­λί στόν οὐρανό, γιά ν’ ἀνταμώσει τόν ἀγαπημένο του Χριστό. Ἰδεώδεις οἱ τελευταῖες στιγμές, κα­θώς τίς εὐχόμαστε ὅλοι προσευχόμενοι: «Χριστιανὰ τὰ τέλη τῆς ζωῆς ἡμῶν, ἀνώδυνα, ἀνε- παίσχυντα, εἰρηνικά…». Ὄντας μακριά, δέν μπόρεσα νά παρευρεθῶ καί νά ψάλω ὅ­πως θά ἤθελα στήν ἐξόδιο Ἀκολουθία τοῦ ἀ­γαπη­μέ­νου μου φίλου, καί γι’ αὐ­τό χαράζω αὐτές τίς πρόχειρες ἀράδες πρός τιμήν του καί εἰς μνημόσυνον αἰώνιον.

 Ἐκφράζοντας ἐγκάρδια συλλυπητήρια στήν οἰκογένειά του, ἐπιθυμῶ νά συλλυπηθῶ καί τό περιοδικό «Ἀπολύτρωσις», ὅπου ἀπό χρόνια ὁ Γιάννης συνεργαζόταν μέ ποιήματα, διηγήματα, δοκίμια, σχόλια καί κριτικά ση­μειώ­μα­τα, κοντά στόν ἀλησμόνητο φίλο μας καθη­γητή Στέργιο Σάκκο.
 Γιά τόν φιλόλογο, τόν ποιητή καί κριτικό τῆς Χριστιανικῆς μας Λογοτεχνίας ἔγραψα παλαιότερα στήν «Ἀπολύτρωσι» (Μάρτιος 1999), καθώς καί τό 2001, προλογίζοντας τό βιβλίο του «Νεοελληνική Χριστιανική Λογοτεχνία - Προσεγγίσεις καί Ἀποτιμήσεις», πού εἶχε ἀφιερώσει «Στήν ἱερή μνήμη τοῦ Ἀλεξ. Παπαδιαμάντη». Σ’ αὐτό τό βιβλίο τῶν 206 σελίδων ὁ Ἰ. Ἀ. Ν. ἐκθέτει τίς ἰδέες του γιά τή σύγχρονη Χριστιανική λογοτεχνία μας, τά γνωρίσματα καί τόν σκοπό της, τά ὅριά της καί τίς χρονικές περιόδους, ὅπως τίς ἔ­βλε­πε. Ἐπίσης, ἐκεῖ μᾶς δίνει τά σπουδαιότερα ὀνόματα τῶν Χριστιανῶν Λογοτεχνῶν, ἀρχίζοντας ἀ­πό τόν Σολωμό καί φτάνοντας ὥς τίς μέρες μας.
  Ο Ἰ. Ἀ. Ν. ἦταν κραταιός φιλόλογος καί εἶχε βαθύτατη γνώση τῶν ἑλληνικῶν καί τῶν θεολογικῶν γραμμάτων, γι’ αὐτό καί τά βιβλί­α του (πρωτότυπα ἤ μεταφράσεις ἀπό τά ἀρ­χαῖα ἤ τά βυζαντινά κείμενα) εὐωδιάζουν ἑλ- ληνικότητα καί ὀρθόδοξη πνευματικότητα. Ὁ πεζογράφος, ποιητής καί κριτικός Ἰ. Ἀ. Ν. ἄνοιξε δρόμους μέ ὅλα τά βιβλία του, ἀπ’ ὅ­που ἡ πνευματική δροσιά καί χάρη τῆς τέχνης περνάει εὐεργετικά καί καλλιεργεῖ ὅλες τίς νεώτερες ἀγωνιζόμενες συνειδήσεις. Μακάρι ὁ Θεός νά δώσει νά βλαστήσουν οἱ σπόροι πού ἔριξε μέ τήν τέχνη του καί νά καρποφορήσουν σ’ ὅλους τους χώρους τῆς Ἑλληνορθοδοξίας!
 Σ’ ἕνα ἀπό τά τελευταῖα του ποιήματα ἔγραφε ὁ Γιάννης:
«Ὤ, μήν ἀργεῖς, σέ καρτερῶ μ’ ἀδημονία
γεμάτη προσδοκία τῶν Ἐθνῶν
καί τή δική μου!»
Καί δέν ἄργησε ἡ πρόσκληση καί ἡ ἄνωθεν ἐπίσκεψη.
Καλή Ἀνάσταση καί καλόν Παράδεισο, ἀγαπημένε μας ἀδελφέ Γιάννη!

Π.Β. Πάσχος