Super User

Super User

Πέμπτη, 12 Ιούνιος 2014 03:00

Ὑψωθήκαμε μαζί Του!

 analipsi 2 Τούς τό εἶχε ὑποσχεθεῖ· «ἐν τῇ οἰκίᾳ τοῦ πατρός μου ... πορεύομαι ἑτοιμάσαι τόπον ὑμῖν» (Ἰω 14,2). Καί νά! μπροστά στά μάτια τους τώρα πραγματοποιεῖ τήν ὑπόσχεση. Ὑψώνεται ὁ Ἰησοῦς πάνω ἀπ᾿ τούς ἀγαπημένους του καί παίρνει τή θέση του στά δεξιά τοῦ Πατρός. Ἀλλά ἐδῶ εἶναι τό θαυμαστό: φέρνει μαζί του τούς δικούς του. Ἐπιστρέφει στόν οὐρανό, στή δόξα του, ἑνωμένος μέ τήν ἀνθρώπινη φύση. Κι αὐτό σημαίνει γιά κάθε μαθητή του κάτι πολύ μεγάλο. Ὁ Κύριος ἔζησε καί πέθανε καί τό ἴδιο θά συμβεῖ καί μέ μᾶς. Κι ὅπως ἀναστήθηκε Ἐκεῖνος, ἔτσι θά ἀναστηθοῦμε ὅλοι οἱ θνητοί. Στήν Ἀνάληψη ὅμως θά συμμετέχουν μόνο οἱ δικοί του. Αὐτοί πού γιά χάρη του πέθαναν πρίν νά πεθάνουν, νεκρώνοντας τόν ἁμαρτωλό ἑαυτό τους μέ τή μετάνοια. Αὐτοί θά πορευτοῦν πρός τόν Κύριό τους ἀναλαμβανόμενοι στόν ἀέρα ὅπως Ἐκεῖνος.
  Κατέβηκαν στήν Ἰερουσαλήμ ἀπό τό ὄρος οἱ μαθητές «μετά χαρᾶς μεγάλης». Δέν ἔβλεπαν πιά τό δάσκαλό τους μέ τά σαρκικά τους μάτια, ἀλλά τόν ψηλαφοῦσαν μέ τίς πνευματικές αἰσθήσεις τους κι αὐτό τούς γέμιζε «χαρά μεγάλη». Ἄς συγκεντρωθοῦμε κι ἐμεῖς στό ὑπερῶο μας, δηλαδή στό νοῦ μας, κι ἐπιμένοντας ἐκεῖ στήν προσευχή, ἄς καθαρίσουμε τούς ἑαυτούς μας ἀπό τούς ἐμπαθεῖς καί γήινους λογισμούς.
  Ἔτσι θά ὑποδεχθοῦμε καί τήν ἐπιδημία τοῦ Παρακλήτου καί θά προσκυνήσουμε «ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ» τόν Πατέρα καί τόν Υἱό καί τό ἅγιο Πνεῦμα καί τώρα καί πάντοτε καί εἰς τόν αἰώνα τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

 

                                            Γρ. Παλαμᾶ, «Ὁμιλία 22α, εἰς τήν Ἀνάληψιν τοῦ Κυρίου ἐν ᾗ καί περί παθῶν καί ἀρετῶν» ΕΠΕ 10,66-68

Ἐλεύθερη ἀπόδοση Β. Σ.
 
 
 analipsi Κανένα ἄλλο γεγονός δέν ἀποδίδει τόσο ἐκφραστικά, ζωηρά καί περίλαμπρα τό μεγαλεῖο καί τήν δόξα τοῦ λυτρωμένου ἀνθρώπου, ὅσο τό γεγονός τῆς ᾿Αναλήψεως τοῦ Κυρίου. ῾Ο ᾿Ιησοῦς Χριστός ἀνέβηκε στόν οὐρανό ὡς Θεάνθρωπος καί στό πρόσωπό του ἀνέβηκε μαζί του ἡ ἀνθρώπινη φύση!

 ᾿Αλλά, γιά νά κατακτήσουμε αὐτήν τήν οὐράνια καί θεϊκή τιμή, ἀπαιτεῖται νά εἴμαστε μέλη τοῦ ἀνειλημμένου σώματος τοῦ Χριστοῦ, χριστιανοί γνήσιοι. Δέν εἶναι ἀλλιῶς εὔκολο νά πιστέψεις στήν ᾿Ανάληψη. Χρειάζεται πρῶτα νά μαθητεύσεις στόν ᾿Ιησοῦ καί στό Εὐαγγέλιό του, νά ξεπεράσεις τήν ἀντίρρηση καί τήν ἀποδοκιμασία τοῦ κόσμου, νά σταθεῖς στό πραιτώριο, νά ἀνεβεῖς στόν σταυρό, γιά νά φθάσεις στήν ἀνάσταση κι ἀπό ἐκεῖ νά πορευθεῖς στήν δόξα τῆς ἀναλήψεως. Μέ ἄλλα λόγια, γιά νά γίνει ἡ ᾿Ανάληψη τοῦ Χριστοῦ προσωπικά δική μας, πρέπει ἐμεῖς οἱ ἴδιοι πρῶτα νά ἀναληφθοῦμε ἀπό τά φθαρτά καί γήινα. Νά ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τόν «ὄγκον» (῾Εβ 12,1) τοῦ ἐγωισμοῦ καί τῆς αὐταρέσκειας· νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τά πάθη καί τίς ἁμαρτίες μας· νά ἀφήσουμε τόν κόσμο καί τήν νοοτροπία του καί νά στραφοῦμε στόν Σωτήρα Κύριό μας ᾿Ιησοῦ Χριστό, πού τόν ξεπροβοδίσαμε στούς οὐρανούς, ἀπ’ ὅπου καί τόν περιμένουμε νά ξανάρθει.
 Αὐτό δέν σημαίνει ὅτι ἀπορρίπτουμε τήν παροῦσα ζωή· ἀντίθετα, τήν κερδίζουμε γιά τήν αἰωνιότητα, τήν ἀξιοποιοῦμε καί τήν χαιρόμαστε χωρίς τήν πίκρα τῆς ἁμαρτίας, χωρίς τόν φόβο τοῦ θανάτου. Καί πρό πάντων δέν σημαίνει ὅτι πιστεύουμε σέ μία οὐτοπία· οἱ οὐρανοί γιά μᾶς δέν εἶναι χῶρος παραμυθένιος. Εἶναι ἡ διάσταση τοῦ πνεύματος, μέσα στήν ὁποία ζοῦμε ἀπό τώρα, ἀπό τήν στιγμή πού τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ πέφτει πάνω μας καί μᾶς καθαρίζει μυστηριακά μέ τήν μετάνοια καί τήν θεία Κοινωνία. Οἱ οὐρανοί εἶναι ἕνας τρόπος ζωῆς, ἡ ζωή τῶν λυτρωμένων.

Στέργιος Ν. Σάκκος
Κυριακή, 01 Μάιος 2016 03:00

Σκαλοπάτι γιά τή δόξα

Γιά τόν πιστό τά παθήματα αὐτῆς τῆς ζωῆς γίνονται ἀθλήματα, ἀφορμή
γιά τήν πνευματική ὁλοκλήρωση καί τόν ἐξαγιασμό του.
  
  louloudia Στή χαρά καί στήν εὐωδία τῆς ἄνοιξης, στήν πανηγυρική καί εὐφρόσυνη ἀτμόσφαιρα τῆς ᾿Ανάστασης δείχνουν ὅλα γιορτινά καί χαρούμενα. ῎Ισως γι᾿ αὐτό φαίνεται ἀταίριαστο νά ἀσχοληθοῦμε μέ τό νόημα τῆς θλίψης καί τοῦ πόνου. Μά ἄν θελήσουμε «νά βάλουμε τό χέρι στήν καρδιά», ἄν ἐπιχειρήσουμε εἰλικρινά νά σκύψουμε γιά ν᾿ ἀκούσουμε τό χτυποκάρδι του ὁ καθένας, θά διαπιστώσουμε ὅτι τό θέμα αὐτό -εἴτε τό ὁμολογοῦμε εἴτε ὄχι- μᾶς ἀπασχολεῖ ἄμεσα, ἔντονα καί καθολικά. Σίγουρα ὅλοι μας, μεγάλοι καί μικροί, φτωχοί καί πλούσιοι, ἀγράμματοι καί ἐπιστήμονες, ἐπώνυμοι καί ἄσημοι, ὅλοι συχνά νιώθουμε νά διαπερνᾶ τήν ὕπαρξή μας, νά ματώνει τήν ψυχή μας ἡ ἀποτροπιαστική παρουσία τοῦ πόνου εἴτε στό ὑπαρξιακό ἐπίπεδο, εἴτε στό ἐπίπεδο τῆς ὑγείας, στό ἐπαγγελματικό, στό οἰκογενειακό, στό κοινωνικό κτλ. Καί τό πρόβλημα παίρνει τίς διαστάσεις σκανδάλου, ὅταν βλέπουμε νά πονοῦν καί νά ὑποφέρουν, νά ἀδικοῦνται καί νά κακοποιοῦνται ἄνθρωποι ἀγαθοί καί δίκαιοι, ἐνῶ οἱ κακοί εὐημεροῦν καί ἀπολαμβάνουν ἀνενόχλητοι τά ἀγαθά.
 

 ᾿Αποφεύγοντας τήν περιπλάνηση στά ἀβέβαια μονοπάτια τῆς ἀνθρώπινης φιλοσοφίας καί διανόησης, μελετῶ τή θεώρηση τῆς πίστεως καί ἐπιχειρῶ μία σταχυολόγηση τῶν σχετικῶν θέσεων τῆς ἁγίας Γραφῆς. ᾿Εκεῖ ἀποκαλύπτεται ὅτι ὁ πόνος εἶναι ἕνα κακό πού δέν θά ἔπρεπε νά ὑπάρχει. Τόν ἔφερε στή ζωή μας ἡ ἁμαρτία (Γέ 3,14-19) καί, παρ᾿ ὅλο πού ὅλοι ἀναγνωρίζουν τήν παγκόσμια ἰσχύ του, κανείς δέν ὑποτάσσεται ἀδιαμαρτύρητα σ᾿ αὐτόν. Μόνο μέ τήν πίστη, τήν ὁλοκληρωτική παράδοση στήν πανσοφία τοῦ πανάγαθου Θεοῦ κατορθώνουν οἱ προφῆτες νά ἀνακαλύψουν τήν ἐξαγνιστική ἀξία τοῦ πόνου. Διαπιστώνουν ὅτι ὁ πόνος εἶναι ἡ φωτιά πού καθαρίζει τό μέταλλο τῆς ψυχῆς ἀπό τή σκουριά τῆς ἁμαρτίας. Παραδέχονται τήν παιδαγωγική του ἀξία καί καταλήγουν νά τόν δοῦν ὡς ἔκφραση τῆς θείας εὔνοιας. ῎Ετσι μαθαίνουν νά ἀποδέχονται τόν πόνο σάν τήν ἀποκάλυψη ἑνός θεϊκοῦ σχεδίου. Τό καταρτίζει καί τό θέτει σέ ἐνέργεια ἡ ἀνεξιχνίαστη βουλή τοῦ Θεοῦ, ἐνῶ γιά τόν ἄνθρωπο παραμένει ἀνεξήγητο, ἕνα μυστήριο.

 ῾Ωστόσο, γιά τόν πιστό τά παθήματα αὐτῆς τῆς ζωῆς γίνονται ἀθλήματα, ἀφορμή γιά τήν πνευματική ὁλοκλήρωση καί τόν ἐξαγιασμό του. Μ᾿ αὐτή τήν προοπτική ἡ κλασική παλαιοδιαθηκική μορφή πονεμένου δικαίου, ὁ πολύπαθος ᾿Ιώβ, χαρακτηρίζεται καί πολύαθλος. Αἰῶνες ἀργότερα μελετώντας τά παθήματα ἐκείνου τοῦ δικαίου ἕνας ἅγιος διδάσκαλος χτυπημένος σκληρά ἀπό τόν πόνο, ὁ ἅγιος Χρυσόστομος, συνοψίζει· «Δέν ὑπάρχει συμφορά ἀνθρώπινη πού δέν ὑπέμεινε αὐτός ὁ στερεότερος κι ἀπό κάθε διαμάντι· σήκωσε συγχρόνως τήν πείνα, τή φτώχεια, τήν ἀρρώστια, τήν ἀπώλεια τῶν παιδιῶν του καί τήν καταστροφή τόσων πραγμάτων. Μετά ἀπ᾿ αὐτά τόν ἐπιβουλεύτηκε ἡ γυναίκα του, τόν πρόσβαλαν οἱ φίλοι του, τόν πολέμησαν οἱ εὐεργετημένοι του· καί μέ ὅλα αὐτά ἀποδείχθηκε πιό στέρεος ἀπό κάθε βράχο». Καί νά σκεφθεῖ κανείς ὅτι ὁ ᾿Ιώβ ζῆ πρίν ἔλθει ἡ θεία χάρη, πρίν ἀκόμη δοθεῖ ὁ Νόμος.

 ᾿Αλλά ὁ ᾿Ιώβ, ὅπως καί ὁ ᾿Ιωσήφ, ὁ Μωυσῆς, ὁ ᾿Ιερεμίας καί τόσοι ἄλλοι δίκαιοι τῆς παλαιᾶς διαθήκης παράλληλα πρός τήν ἱστορική τους ὑπόσταση ἔχουν καί προφητική. Προτυπώνουν τόν Δοῦλο τοῦ Θεοῦ, γιά τόν ὁποῖο ὁ πόνος ἀποτελεῖ τό διακριτικό του γνώρισμα. ᾿Εκεῖνος εἶναι ὁ «ἄνθρωπος ἐν πληγῇ ὤν» (᾿Ησ 53,3). Δέν πάσχει γιά λογαριασμό του -εἶναι ὁ ᾿Αναμάρτητος- ἀλλά ἑκούσια ἐκπληρώνει τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ· «τάς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει καί περί ἡμῶν ὀδυνᾶται» (᾿Ησ 53,4) καί τελικά φέρνει σέ ὅλους τήν ἴαση καί τήν εἰρήνη.

 Στήν ἐπίγεια πορεία του ὁ ᾿Ιησοῦς Χριστός στάθηκε μέ εὐαισθησία μπρός στόν ἀνθρώπινο πόνο. «Διῆλθεν εὐεργετῶν καί ἰώμενος» (Πρξ 10,38) τούς ἀσθενεῖς καί πονεμένους. Κι ἦταν ἐκεῖνες οἱ θεραπεῖες καί οἱ νεκραναστάσεις πού ἐπιτέλεσε προανακρούσματα τῆς ὁριστικῆς νίκης καί κυριαρχίας του ἔναντι τοῦ πόνου. ῾Η σταυρική του θυσία, ἡ ὑπέρτατη μορφή πόνου, ἔφερε τήν ᾿Ανάσταση καί τήν ἀτέλειωτη χαρά στό γένος τῶν ἀνθρώπων.

 ᾿Αλλά ἡ ᾿Ανάσταση δέν καταργεῖ τή διδασκαλία τοῦ Εὐαγγελίου, τήν ἐπικυρώνει. Μέσα στό δικό της φῶς προβάλλει ἐπιτακτική ἡ ἀπαίτηση τοῦ Κυρίου γιά τήν ἄρση τοῦ καθημερινοῦ σταυροῦ (Λκ 9,23). Γιά νά εἰσέλθει «εἰς τήν δόξαν αὐτοῦ» (Λκ 24,26) ὁ Διδάσκαλος γνώρισε θλίψεις καί διωγμούς. Τόν ἴδιο δρόμο ὀφείλουν νά βαδίσουν καί οἱ μαθητές του (Μθ 10,24· ᾿Ιω 15,20). Τό προλέγει ὁ ἴδιος ἀπερίφραστα· «ἐν τῷ κόσμῳ θλῖψιν ἕξετε· ἀλλά θαρσεῖτε, ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμον» (᾿Ιω 16,33). Μ᾿ αὐτή τήν πεποίθηση οἱ ἅγιοι ἀπόστολοι μετά τούς ραβδισμούς πορεύονται «χαίροντες... ὅτι ὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναι» (Πρξ 5, 41). Μ᾿ αὐτή τή βεβαιότητα ὁ ἀπόστολος Πέτρος διδάσκει τούς πιστούς νά χαίρονται μέσα στίς θλίψεις, διότι ἔτσι γίνονται κοινωνοί στά παθήματα τοῦ Χριστοῦ (Α´ Πέ 4,13). ᾿Αντίστοιχα ὁ ἀπόστολος Παῦλος βεβαιώνει τούς ἐξ ῾Εβραίων χριστιανούς ὅτι διά τῶν θλίψεων ἀξιώνονται «μεταλαβεῖν τῆς ἁγιότητος αὐτοῦ (τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ)» (῾Εβ 12,10), ἐνῶ μακαρίζει τούς Φιλιππησίους διότι «ὑμῖν ἐχαρίσθη τό ὑπέρ Χριστοῦ, οὐ μόνον τό εἰς αὐτόν πιστεύειν, ἀλλά καί τό ὑπέρ αὐτοῦ πάσχειν» (Φι 1,29).

  Συνηθισμένοι στήν παντελῆ ἀπουσία ἄσκησης καί στήν ἀλόγιστη ἄνεση πού μᾶς ἐξασφαλίζει ἡ εὐδαιμονιστική ἐποχή μας, νιώθουμε ἐντελῶς ἀσύμβατο μέ τή ζωή μας τόν πόνο. Δέν εἶναι μάλιστα ἀσυνήθιστη καί ἡ νοοτροπία ὅτι «ἐφόσον εἶμαι τοῦ Χριστοῦ καί τῆς ᾿Εκκλησίας, πρέπει νά μοῦ ἔρχονται ὅλα καλά καί ρόδινα». Πόσο ἀπέχουμε ἀπό τή λογική τῶν ἁγίων, πού θεωροῦσαν τίς θλίψεις ἐπίσκεψη Κυρίου, ἀπό τή θέση τοῦ ἴδιου τοῦ ᾿Αρχηγοῦ μας! ᾿Εκεῖνος διά τῆς θλίψεως καί τοῦ πόνου ὁδήγησε στήν ἀνάσταση τήν ἀνθρώπινη φύση. «᾿Ιδού γάρ ἦλθε διά τοῦ σταυροῦ χαρά ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ», παιανίζει ἡ ᾿Εκκλησία του. Πότε, ἄραγε, θά υἱοθετήσουμε τή δική της λογική; Πότε θά γίνουμε ἀληθινοί χριστιανοί;

Στέργιος Ν. Σάκκος

Ἀπολύτρωσις 63 (2008) 132-134

Σάββατο, 11 Απρίλιος 2015 03:00

Ἄγγελμα - Παράγγελμα

  anasthmenos῾Η ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ εἶναι μία ἱστορική ἀγγελία, τό σπουδαιότερο ἄγγελμα πού ἀκούστηκε στήν ἱστορία. ᾿Αναγγέλλει τό μεγαλύτερο γεγονός πού συνέβη στήν ἀνθρωπότητα καί συνδέεται μέ τό πιό καίριο παράγγελμα πού ἄκουσε ποτέ ὁ ἄνθρωπος, τή μετάνοια.
 ᾿Εδῶ ἀκριβῶς, στή μετάνοια, ἔγκειται ἡ βίωση τοῦ μηνύματος τῆς ᾿Ανάστασης ἀπό τόν ἄνθρωπο σέ προσωπικό ἐπίπεδο. Διότι ἡ μετάνοια, γεγονός ἀποκλειστικά καί ἀπόλυτα προσωπικό τοῦ πιστοῦ, ἀποδεικνύει ὅτι αὐτός ἀποδέχεται καί προσυπογράφει τό ἄγγελμα τῆς ᾿Ανάστασης. ῾Η πρακτική εἶναι μεγαλειώδης, καθότι μυστηριακή, ἀλλά καί ἁπλή, προσεγγίσιμη ἀπό τόν καθένα· Μετανοώντας ὁ χριστιανός ἀφήνεται στή χάρη τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία τόν ἀνασταίνει ἀπό τά μνήματα τῶν παθῶν καί τῶν κακῶν ἐπιθυμιῶν. Καί γίνεται αὐτή ἡ πνευματική ἀνάσταση τοῦ ἀνθρώπου μία ἀσάλευτη καί ἀξιόπιστη μαρτυρία τῆς ἀνάστασης τοῦ Χριστοῦ.
  Τόν θεῖο καί σωτήριο συνδυασμό τῶν δύο γεγονότων, τῆς ἀνάστασης τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ καί τῆς προσωπικῆς ἀνάστασης τοῦ ἀνθρώπου πού μετανοεῖ, ἐκφράζει καί ἐπαγγέλλεται στόν κόσμο ἡ ᾿Εκκλησία καί συγκεκριμένα ἡ ᾿Ορθόδοξη ᾿Εκκλησία. Καί ἡ μέν πραγμάτωση τῆς μετάνοιας ἐπαφίεται στόν ἄνθρωπο, ἐνῶ ἡ ἀγγελία τῆς ἀνάστασης εἶναι τό ἴδιο τό περιεχόμενο τῆς ᾿Ορθοδοξίας θεολογικά, ἱστορικά ἀλλά καί πρακτικά.

  Τό περιεχόμενο τῆς ᾿Ορθοδοξίας
  Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι τό χρυσόδετο ἅγιο Εὐαγγέλιο, πού βρίσκεται πάνω στήν ἁγία Τράπεζα κάθε ὀρθοδόξου ναοῦ, εἰκονίζει στή μία ὄψη του τήν σταύρωση τοῦ ᾿Ιησοῦ καί στήν ἄλλη τήν ἀνάστασή του. Συμβολίζεται ἔτσι πολύ παραστατικά ἡ θεμελιακή θεολογική ἀλήθεια τῆς πίστης μας ὅτι ὁ σταυρός καί ἡ ᾿Ανάσταση ἀποτελοῦν ἕνα καί τό αὐτό γεγονός.
 ῾Η δισχιλιετής πορεία τῆς ᾿Ορθοδοξίας στήν ἱστορία εἶναι τό πιό εὔγλωττο ὑπόμνημα στήν ᾿Ανάσταση, ἡ συγκλονιστική λιτάνευση τοῦ ἀναστημένου Χριστοῦ ἀνά τούς αἰῶνες. Καί μόνον ἡ διατήρηση τοῦ ὀρθοδόξου δόγματος ἐν μέσῳ τῶν παντοδαπῶν ἐπιθέσεων πού δέχθηκε αὐτό ἀπό τήν ποικιλώνυμη αἵρεση καί τήν πολύμορφη πλάνη, ἀπ᾿ ἀρχῆς μέχρι σήμερα, ἐπιβεβαιώνει περίτρανα τήν ᾿Ανάσταση.
 ᾿Αλλά καί ἡ πράξη τῆς ᾿Ορθοδοξίας συμπλέκεται μέ τήν ᾿Ανάσταση, καθώς ἡ ᾿Ορθοδοξία γίνεται τό «φίλημα τῆς ζωῆς» γιά τόν πεπτωκότα ἄνθρωπο, γιά τή γηράσκουσα καί φθίνουσα ἀνθρωπότητα. ῎Ηδη μνημόνευσα τή μετάνοια, τήν ὁποία ἡ ᾿Ορθοδοξία διασώζει στήν ἀρχική μυστηριακή της βάση. Κρατώντας τήν ἀρχική παράδοση ἡ ᾿Ορθοδοξία ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπο στήν ὑπέρβαση. Κι εἶναι ἀσφαλῶς μία ὑπέρβαση ἡ μετάνοια· ὁ πιστός ἀποδέχεται καί ὁμολογεῖ τήν ἁμαρτία καί τήν ἀθλιότητά του, ἀλλά καί τή δύναμη τῆς χάρης τοῦ Θεοῦ, πού τόν λυτρώνει, αὐτόν τόν ἁμαρτωλό, τόν ἀνακαινίζει, τόν ἀνασταίνει καί τόν καθιστᾶ παιδί ἀγαπημένο τοῦ Θεοῦ, μέτοχο τῆς ἐπουράνιας βασιλείας.

 Διά τοῦ σταυροῦ ἡ χαρά
  Εἶναι βέβαια ὀδυνηρό ν᾿ ἀντικρύσεις κατάματα τόν ἁμαρτωλό ἑαυτό σου, νά ὁμολογήσεις τήν ἐνοχή σου. Εἶναι ἕνας σταυρός. ᾿Αλλά ἡ ᾿Ορθόδοξη ᾿Εκκλησία συμφιλιώνει τόν ἄνθρωπο μέ τόν σταυρό, τόν κάθε εἴδους σταυρό, δηλαδή μέ τόν πόνο, τήν ταπείνωση, τήν ἑκούσια στέρηση, τήν ἄσκηση. Φωτίζει τό σταυρό μέ τό φῶς τῆς ᾿Ανάστασης. Τό βίωμα καί τό μήνυμά της εἶναι· «ἰδού γάρ ἦλθε διά τοῦ σταυροῦ χαρά ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ».
  ῾Ο σταυροαναστάσιμος χαρακτήρας προσιδιάζει στήν ᾿Ορθοδοξία. ᾿Αγνοεῖται ἀπό τίς λεγόμενες χριστιανικές ὁμολογίες· τόσο ἀπό τίς προτεσταντικές, πού ἐν ὀνόματι τῆς ἐλευθερίας ἔχουν καταλύσει τά μυστήρια καί καταργήσει τήν ἱερά παράδοση, ὅσο καί ἀπό τόν ὁμόλογό τους Παπισμό, πού ἀπό τήν καθέδρα τῆς αὐθεντίας ἀλλοίωσε τήν ἱερά παράδοση καί νόθευσε τά μυστήρια. Καί οἱ δύο παρατάξεις τῆς Δύσης συμπλέοντας μέ τό πνεῦμα τῆς ἄνεσης καί τοῦ εὐδαιμονισμοῦ πού χαρακτηρίζει τήν ἐποχή μας ἔχουν ἐξορίσει τήν ἄσκηση καί τό σταυρό ἀπό τή ζωή. Τό ἀποτέλεσμα ἦταν νά ἀλλοτριωθοῦν καί ἀπό τήν ᾿Ανάσταση.
  ῾Η ἀλλοτρίωση αὐτή εἶναι ἔκδηλη στή λατρεία καί στίς γιορτές τους. ῾Η φαντασμαγορία καί ὁ θόρυβος πού χαρακτηρίζει τή γιορτή τῶν Χριστουγέννων στή Δύση, μέ τό παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο δένδρο καί τά χρυσοστόλιστα λαμπιόνια, ὑποβοηθεῖται ἀπό τό ἀνθρώπινο στοιχεῖο καί αὐτό ὑπερτονίζει ἀγνοώντας παντελῶς τό μυστήριο τῆς κενώσεως τοῦ Θεοῦ. Τό Πάσχα, ὅπου κυριαρχεῖ τό ἑκούσιο Πάθος καί ἡ σταυροαναστάσιμη δόξα τοῦ Θεανθρώπου, στοιχεῖα καθαρά ὑπερβατικά, ἐλάχιστα ὑπολογίζονται ἀπό τούς δυτικούς. Παρατηρεῖται βέβαια κάποια συναισθηματική κυρίως συγκίνηση τή Μεγάλη Παρασκευή ἀλλά μόνο αὐτό, τίποτε περισσότερο. Παραμένει ἄγνωστο τό μυστήριο, ἀνύπαρκτη ἡ μέθεξη τοῦ πιστοῦ σ᾿ αὐτό, ἀπρόσιτη ἡ χαρά καί ἡ δόξα τῆς ᾿Ανάστασης.

  Κέντρο ἡ ᾿Ανάσταση
 ῾Υστερεῖ σαφῶς ἡ λατρεία τῆς Δύσης, καθώς οἱ προτεστάντες τήν ἀπογυμνώνουν ἀπό τόν μυστηριακό της χαρακτήρα καί οἱ παπικοί τήν κατεβάζουν στό ἐπίπεδο τοῦ φεστιβάλ. ᾿Αντίθετα ἡ ᾿Ορθοδοξία, στή σωστή της -ἐννοεῖται- ἔκφραση, βιώνει τή λατρεία ἐν μυστηρίῳ, μέ κατάνυξη, δάκρυα, ἀλλά καί ἀγαλλίαση. ῎Εχει τή λογική, ἀέναη λατρεία, πού σημαδεύεται ἀπό τή χαρμολύπη τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, κορυφώνεται στήν ἀκολουθία τῶν Σεπτῶν Παθῶν κατά τή Μεγάλη ῾Εβδομάδα, γιά νά ὁλοκληρωθεῖ στό θρίαμβο τῆς ᾿Ανάστασης.
  Καί δέν σταματᾶ ἐκεῖ. ῾Η ᾿Ανάσταση ἁπλώνεται σ᾿ ὅλη τή Διακαινίσιμη ῾Εβδομάδα, καταυγάζει τό χαρμόσυνο Πεντηκοστάριο, συνέχει καί διαποτίζει ὅλο τόν ἡμερολογιακό κύκλο. Μέ τή νηστεία τῆς Τετάρτης, ἡμέρας τῆς προδοσίας καί παράδοσης τοῦ Κυρίου, καί τῆς Παρασκευῆς, ἡμέρας τῆς σταύρωσής του, κοινωνοῦμε στόν σταυρό καί στά τίμια πάθη του, ἐνῶ μέ τήν ἀναστάσιμη χαρά τῆς Κυριακῆς μετέχουμε στήν ἁγία του ἀνάσταση καί τήν καταγγέλλουμε στόν κόσμο. Καί μόνο τό ὄνομα τῆς μέρας αὐτῆς μέ τή μυστική ἔννοιά της ὡς ἡ ἡμέρα τοῦ Κυρίου, πού θά μποροῦσε νά ὀνομάζεται καί ᾿Αναστάσιμη, ἡμέρα τοῦ ἀναστημένου Κυρίου, εἶναι μία κραυγαλέα μαρτυρία τῆς ᾿Ανάστασης.
 ῾Η ᾿Ορθοδοξία δέν εἶναι ἕνας κλάδος τοῦ χριστιανισμοῦ. Εἶναι ὅλος ὁ Χριστιανισμός, διότι εἶναι ὅλη ἡ ᾿Εκκλησία, ὁ ἴδιος ὁ Χριστός ἀναστημένος καί ζῶν ἐν μέσῳ ἡμῶν «ἐν ἑτέρᾳ μορφῇ» (Μρ 16,12). Εἶναι κυρίως ὁ ἐπιζῶν μάρτυρας τῆς ἀνάστασης τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ἡ ἀγρυπνοῦσα καί ἀναμένουσα νύμφη, ἡ ἐπισπεύδουσα τόν ἐρχομό τοῦ Νυμφίου Χριστοῦ, πού νικητής τοῦ θανάτου βγῆκε ἀπό τόν τάφο καί χάρισε στήν ᾿Εκκλησία καί δι᾿ αὐτῆς στόν κόσμο ὅλο τή βεβαιότητα τῆς ᾿Ανάστασης.

 ᾿Ορθοδοξία = ᾿Ανάσταση
 ῾Η ὀρθόδοξη θεία Λειτουργία κέντρο της ἔχει τήν ἀναίμακτη θυσία τοῦ Κυρίου, ὅπως ἐκεῖνος τήν παρέδωσε κατά τό Μυστικό Δεῖπνο. Αὐθεντικά τό διατυπώνει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στήν Α´ πρός Κορινθίους ᾿Επιστολή (11,23-26). Εἶναι δέ χαρακτηριστικό ὅτι ὁ ἀπόστολος, λίγο παρακάτω στήν ἴδια ᾿Επιστολή (15,3), καταθέτοντας τή μαρτυρία τῆς ἀνάστασης τοῦ Κυρίου χρησιμοποιεῖ καί ἐκεῖ τά ἴδια ρήματα «παρέλαβον καί παρέδωκα», μέ τά ὁποῖα ἀναφέρθηκε στό Μυστήριο. ῾Υπογραμμίζει ἔτσι τόν ἄρρηκτο δεσμό θείας λατρείας καί ᾿Ανάστασης. ῾Ο ἴδιος δεσμός εἶναι ἐμφανής καί στήν ἀρχέγονη θεία λειτουργία πού ἀποδίδεται στόν ἀδελφόθεο ᾿Ιάκωβο καί στήν ὁποία ψάλλεται· «τόν θάνατόν σου καταγγέλλομεν, Κύριε, καί τήν ἀνάστασίν σου ὁμολογοῦμεν».
 ᾿Αλλά καί τά συγγράμματα καί οἱ λόγοι τῶν πατέρων καί ὁ ὑμνολογικός μας πλοῦτος, ὅλα πηγάζουν, ἐμπνέονται καί τροφοδοτοῦνται ἀπό τήν ᾿Ανάσταση. Εἶναι δέ χαρακτηριστικό ὅτι στούς ἐκκλησιαστικούς ὕμνους μας κυριαρχεῖ ὁ λόγος γιά τό φῶς. Καί φῶς εἶναι ὁ ἐνανθρωπήσας Θεός, ὁ σταυρωθείς καί ἀναστάς. Αὐτός πού σπάζοντας τά κλεῖθρα τοῦ ἅδη φώτισε τό σκοτεινό μνῆμα «θανάτῳ θάνατον πατήσας» καί διά τοῦ ἁγίου Πνεύματος παραμένει ζωντανός καί κυρίαρχος στήν ᾿Εκκλησία.
  Μεταξύ ᾿Ορθοδοξίας καί ᾿Ανάστασης ὑπάρχει ὄχι ἁπλῶς στενή καί ἀδιάρρηκτη σχέση, ἀλλά οὐσιαστική καί  ἀπόλυτη ταύτιση. ᾿Ορθοδοξία εἶναι ἡ ἀνάσταση τοῦ Κυρίου ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. Νά γιατί εἶναι μοναδική, ἀνεπανάληπτη καί ἀνυπέρβλητη στόν κόσμο ἡ ᾿Ορθοδοξία. Νά γιατί μόνο αὐτή μπορεῖ νά ἀνασταίνει ψυχές ἀπό τά μνήματα τῶν παθῶν καί νά τίς ὁδηγεῖ στή λύτρωση. Διότι εἶναι ὁ αὐθεντικός καί ἀδιάψευστος μάρτυρας τῆς ᾿Ανάστασης τοῦ Κυρίου της ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, τοῦ Λυτρωτοῦ μας.

Στέργιος Ν. Σάκκος
Τετάρτη, 03 Μάιος 2017 03:00

Κύριε, ἔγειρε τήν ψυχήν μου!

 paralytos Ἡ τρίτη Κυριακή μετά τό Πάσχα ὀνομάζεται Κυριακή τοῦ παραλύτου, διότι κατ᾽ αὐτήν διαβάζεται ἡ εὐαγγελική περικοπή πού ἱστορεῖ τή θεραπεία τοῦ παραλυτικοῦ τῆς Βηθεσδᾶ (Ἰω 5,1-16).
  Σέ δύο τροπάρια ἡ ἑορτή κατά τήν ὁποία ὁ Ἰησοῦς θεράπευσε τόν παράλυτο ὀνομάζεται Πεντηκοστή. Συμφωνεῖ καί τό συναξάριο. Ἡ γνώμη αὐτή ἐνισχύεται ἀπό τήν πράξη τῆς Ἐκκλησίας, πού ὥρισε νά διαβάζεται ἡ περικοπή τῆς θεραπείας τοῦ παραλύτου στό Πεντηκοστάριο, ἄν καί αὐτό δέν μπορεῖ νά ἀποτελέσει τεκμήριο ὅτι ἡ θεραπεία τοῦ παραλύτου ἔγινε τήν περίοδο μεταξύ Πάσχα καί Πεντηκοστῆς. Ἁπλῶς τήν περίοδο αὐτή διαβάζεται, ὅπως εἶναι γνωστό, τό κατά Ἰωάννην εὐαγγέλιο. Συμβαίνει μερικά ἀπό τά γεγονότα πού ἱστοροῦνται στό κατά Ἰωάννην νά ἔγιναν κατά τήν περίοδο αὐτή, ὅπως τοῦ παραλυτικοῦ, δέν ἰσχύει ὅμως γιά ὅλα, διότι τότε θά σήμαινε ὅτι ὁλόκληρο τό κατά Ἰωάννην εὐαγγέλιο ἐξιστορεῖ γεγονότα πού ἔγιναν ἀπό τό Πάσχα ὥς τήν Πεντηκοστή.
  Σέ ἀρκετά τροπάρια τῆς Κυριακῆς τοῦ παραλύτου γίνεται λόγος γιά τήν ἀναστάτωση πού προκάλεσε στούς Ἰουδαίους ἡ θεραπεία τοῦ παραλύτου κατά τήν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου καί ἡ ἀντίδρασή τους, διότι ὁ Ἰησοῦς παραβίασε τήν ἀργία τοῦ Σαββάτου.
  Ἡ φθονερή στάση τῶν Ἰουδαίων ἔναντι τοῦ Ἰησοῦ καί τῶν σημείων, τά ὁποῖα ἐπιτελοῦσε, δίνει ἀφορμή στούς ποιητάς νά ὑπογραμμίσουν τίς ὀλέθριες συνέπειες τοῦ φθόνου.
  • Φθείρει τόν ἴδιο τό φθονερό·
  • Παραλύει τήν ψυχή τοῦ φθονεροῦ·
  • Σκληρύνει καί κάνει ἀγνώμονα τήν ψυχή·
  • Ἀποτρέπει τήν πίστη στόν Χριστό·
  • Ὡδήγησε τόν Κύριο στό σταυρό·
  Στό σημεῖο τῆς θεραπείας τοῦ παραλυτικοῦ ὁ ποιητής ἀναγνωρίζει τή θεραπευτική δύναμη τοῦ Ἰησοῦ καί τήν εὐσπλαχνία του. Τόν αἰσθάνεται ὡς δικό του σωτῆρα καί λυτρωτή καί ζητᾶ·

α) Τή θεραπεία τῆς ψυχικῆς του παραλυσίας, τήν ὁποία τοῦ δημιουργεῖ ἡ ἁμαρτία.
  Τήν ψυχήν μου, Κύριε,
  ἐν ἁμαρτίαις παντοίαις
  καί ἀτόποις πράξεσι
  δεινῶς παραλελυμένην,
  ἔγειρε τῇ θεϊκῇ σου ἐπιστασία,
  ὥσπερ καί τόν παράλυτον
  ἤγειρας πάλαι
  ἵνα κράζω σεσωσμένος·
  Οἰκτίρμον, δόξα, Χριστέ,
  τῷ κράτει σου.
β) Τό ἔλεος τοῦ Κυρίου·
  ...Πάντα σοι δυνατά, πάντα ὑπακούει
  πάντα ὑποτέτακται
  πάντων ἡμῶν μνήσθητι
  καί ἐλέησον, Ἅγιε, ὡς φιλάνθρωπος.

 Αὐτό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ εἶναι πού δίνει ἐλπίδα σωτηρίας σ᾽ ὅλους τούς ἠθικά παραλύτους. Ἄς μᾶς καταδιώκει πάντοτε!
Παυσανίας Κουτλεμάνης
Σάββατο, 04 Μάιος 2024 00:00

...καί στόν Πέτρο

 «Κι αὐτόν τόν θέλω, τόν περιμένω. Νά πεῖτε καί στόν Πέτρο. Σᾶς περιμένω ὅλους στή Γαλιλαία».
ap Petros  Ὁ Διδάσκαλος! Ἦταν ὡραῖα τότε μαζί του. Οἱ μαθητές κοντά του σέ ὁδούς ζωῆς. Δέν θά τέλειωνε ποτέ αὐτή ἡ χαρά. Πορεῖες, περιοδεῖες, διδαχές, συνομιλίες, θαύματα. Καί πάνω ἀπ᾿ ὅλα ἡ μορφή του, ἡ φωνή του, τό βλέμμα του, ἡ παρουσία του. Ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἀναζητώντας τόν ἄνθρωπο. Κι αὐτοί κοντά του νά βλέπουν τούς οὐρανούς ἀνοιγμένους κι ἀγγέλους ν᾿ ἀνεβαίνουν καί νά κατεβαίνουν. Προφῆτες καί βασιλεῖς τοῦ Ἰσραήλ εἶχαν πεθυμήσει βαθιά νά δοῦν ἀλλά δέν εἶδαν, ν᾿ ἀκούσουν ἀλλά δέν ἄκουσαν ὅσα ἔβλεπαν κι ἄκουγαν αὐτοί. Μυστήρια πού κι οἱ ἄγγελοι λαχταροῦσαν νά σκύψουν νά δοῦν. Κι ὁ Πέτρος ἔζησε πολλές φορές τό θάμβος, τό δέος, τήν ἔκσταση. Ὅπως τότε στή Γεννησαρέτ μετά ἀπό ᾿κείνη τήν ἄγονη νύχτα πού κόντεψαν νά σκιστοῦν τά δίχτυα στό λόγο τοῦ Ἰησοῦ. Ἤ τότε πού περπατοῦσε πάνω στά κύματα κοιτώντας τά μάτια Του. Ἤ στό Θαβώρ πού ἔπεσε κάτω στή γῆ μέσα στήν τόση λάμψη. Μπροστά του ὁ Ἰησοῦς στή θεϊκή του δόξα.
  «Δέν ξέρω τί λές. Δέν ξέρω αὐτόν τόν ἄνθρωπο. Ὁρκίζομαι δέν τόν ξέρω. Δέν εἶμαι ἀπό τούς δικούς του». Ὁ Σταυρός ἦταν σκληρός κι ἀσήκωτος. Κι ὁ Πέτρος σκιάχτηκε, κρύφτηκε, ἀρνήθηκε.
  «... Καί στόν Πέτρο». Μέσα στό φῶς τῆς Ἀναστάσεως σβήνουν ὅλα. Ὁ Ἀναστάς τά ᾿χει ξεχάσει ὅλα. Τούς ψάχνει, τούς θυμᾶται, τούς θέλει ὅλους, ἕναν-ἕναν μέ τ᾿ ὄνομά τους. Νά ξαναζήσουν μέσα σ᾿ αὐτό τό φῶς.
  Ποῦ εἶναι ἐκεῖνοι οἱ ἀδελφοί; Φυσιογνωμίες, κινήσεις, ἀγῶνες, ὑποσχέσεις, ἕνας δρόμος, ἕνα ὄνειρο. Ξεθώριασαν μέσα μου. Ἀρχίσαμε μαζί. Ἤπιαμε τό ἴδιο εὐφρόσυνο ποτήρι. Τραγουδήσαμε τήν ἴδια χαρά. Μεθύσαμε ἀπ᾿ τό ἴδιο Πνεῦμα. Μαζί του λέγαμε θά περπατήσουμε πιασμένοι ἀπ᾿ τό χέρι γιά πάντα. Ποῦ εἶναι; Ποῦ συναντηθήκαμε; Πῶς τούς ἔλεγαν; Πῶς χάθηκαν; Ἦταν ἐκείνη τήν ὥρα τῆς ἄρνησης. Ὅταν ὁ Σταυρός ἄρχισε νά μᾶς τρυπάει κι ὁ πειρασμός νά μᾶς γλείφει. Δέν ἄντεξαν. Χάθηκαν μέσα στή νύχτα.
  Τό μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως τό χρωστοῦμε σέ ὅλους, νά τό στείλουμε σέ ὅλους. Ἡ γῆ περιμένει. Μά πρῶτα-πρῶτα οἱ πρώην μαθητές. Αὐτοί πού ἔζησαν κάποτε τή μεγάλη ἀγάπη καί τώρα τή μεγάλη πτώση. Πού ἄρχισαν, ἀλλά δέν ἔφτασαν στήν Ἀνάσταση. Πού κάποτε ἐγκατέλειψαν γιά τόν Ἰησοῦ τά πάντα, ἀλλά ὕστερα ἐγκατέλειψαν αὐτόν. Τούς ξέχασα, ὅμως Αὐτός τούς θυμᾶται καί τούς θέλει. Μέ στέλνει νά πῶ καί σ᾿ αὐτόν καί σ᾿ ἐκεῖνον καί στόν ἄλλον ὅτι περιμένει. Ἔτσι ὅπως κάποτε εἶχαν ἔρθει σέ μένα κάποιοι ἄλλοι μαθητές καί μοῦ εἶπαν: ἔλα! Μᾶς εἶπε νά σοῦ ποῦμε καί σένα. Σέ θέλει καί σένα. Μή λυπᾶσαι. Πέρασαν ὅλα. Μέ τή δικαίωση, μέ τήν Ἀνάσταση!

Ζωή Γούλα
Φιλόλογος
Ἀπολύτρωσις 52 (1997) 104-105
Σάββατο, 27 Απρίλιος 2019 03:00

Ἀνάσταση· ἄγγελμα καί παράγγελμα

 anastasi3 Γλυκόηχο καί καλοδεχούμενο ἀντηχεῖ αὐτήν τήν περίοδο τό Χριστός Ἀνέστη! Αὐτήν  τήν θριαμβευτική ἰαχή εὐφρόσυνα ἐπαναλαμβάνουν οἱ καρδιές καί τά χείλη τῶν πιστῶν ἀπό τήν νύχτα τῆς Ἀναστάσεως μέχρι τήν ἁγία Ἀνάληψη τοῦ Κυρίου. Δέν εἶναι ἁπλῶς ἡ διακήρυξη τῆς πίστεώς μας. Εἶναι συγχρόνως καί ἡ ὑπενθύμιση καί παιδαγωγία πού προσφέρει ἡ παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας σέ μᾶς κι ἐμεῖς οἱ ἴδιοι στόν ἑαυτό μας καί στούς ἀδελφούς. Μία ὑπόμνηση ὅτι κάτι ἀπαιτεῖ ἀπό ἐμᾶς ἡ Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας, κάτι μᾶς ἀναθέτει.
  Τό ἄγγελμα τῆς Ἀναστάσεως ἀπό τήν πρώτη στιγμή συνδέεται μέ τό παράγγελμα τῆς ἀναγγελίας της καί σέ ἄλλους. Ἔτσι τό πρόσφερε ὁ "ἀστράπτων ἄγγελος" στίς μυροφόρες (Μθ 28,6-7). Καί ὁ Κύριος, ἀφοῦ διαβεβαίωσε τήν Μαρία Μαγδαληνή γιά τήν ἀναστημένη παρουσία του, τῆς ἀνέθεσε τήν διακονία· "πορεύου δέ πρός τούς ἀδελφούς μου καί εἰπέ αὐτοῖς..." (Ἰω 20,17). Τό ἴδιο ἀπαιτεῖ κι ἀπό τόν κάθε πιστό ὁ Ἰησοῦς Χριστός.
  Λίγοι βέβαια εἶναι ἐκεῖνοι πρός τούς ὁποίους ἀπευθύνεται τό κάλεσμα "πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη..." καί στῶν ὁποίων τήν καρδιά καί τούς ὤμους ἀποθέτει ὁ Κύριος καί ἡ Ἐκκλησία του τήν εὐθύνη γιά τόν εὐαγγελισμό καί τήν σωτηρία τοῦ κόσμου. Ἀλλά δέν ἀπαλλάσσονται ἀπό τήν εὐθύνη τῆς ἱεραποστολῆς καί ὅλοι οἱ ἄλλοι χριστιανοί. Αὐτοί δέν χρειάζεται νά πορευθοῦν σέ ἄλλους τόπους. Θά μηνύσουν τήν Ἀνάσταση γύρω τους, στό σπίτι τους, στή γειτονιά, στό περιβάλλον τους, μέ τούς καινούργιους τρόπους τῆς ἀναστημένης ζωῆς τους.
  Ὁ κάθε πιστός, πού ἔνιωσε ν᾿ ἀγγίζει τήν ψυχή του ἡ Ἀνάσταση καί νά τοῦ ἀλλοιώνει τήν ὕπαρξη μέ τήν προσωπική του μετάνοια -αὐτό εἶναι ἀπαραίτητη προϋπόθεση-, φέρει ἐπάνω του ἀνεξάλειπτη τήν σφραγίδα τῆς Ἀναστάσεως, πού δίνει ἄλλη διάσταση στήν καθημερινή ζωή του. Ἡ δουλειά του, ἡ ἀναστροφή του μέ τούς ἄλλους, ἡ σκέψη καί οἱ ἐπιθυμίες του παίρνουν μιά ἄλλη χροιά, διότι αὐθόρμητα καί ἑκούσια ἔχει θέσει τόν ἑαυτό του στήν διακονία τῆς ἀγάπης. Δέν δηλητηριάζει τήν καρδιά του μέ τό μῖσος, δέν τήν βρωμίζει μέ τήν πονηριά. Δέν βαρυγκωμᾶ στίς θλίψεις οὔτε ἐπαναστατεῖ γιά τίς ἀδικίες. Ἀγωνίζεται ὅμως, σεμνά ἀλλά δυναμικά, γιά νά ἐπικρατήσει τό δίκαιο καί δίνει τήν ζωή του γιά τήν ἀνακούφιση τῶν δυστυχισμένων. Ἀνέχεται. Ὑπομένει. Συμπαθεῖ. Συγχωρεῖ. Ἀγαπᾶ. Ἐλπίζει. Πιστεύει. Τί ἄλλο, στ᾿ ἀλήθεια, χρειάζεται περισσότερο ἡ ἐποχή μας, παρά τόν συνειδητό χριστιανό, πού μέ τήν ἀναστημένη ζωή του καταθέτει δυναμική τήν μαρτυρία του ὅτι ὄντως Χριστός Ἀνέστη;
Στέργιος Ν. Σάκκος
 
  Χριστός Ἀνέστη, ἀδελφοί!

 

  Εἶναι τό μήνυμα τοῦ μήνα καί ὅλου τοῦ χρόνου καί τῆς ζωῆς μας ὅλης, ἀφοῦ σέ ὅλη μας τή ζωή εἶναι μαζί μας ὁ ἀναστημένος Κύριος. Τό ὑποσχέθηκε τό ἀψευδές στόμα του·«Καί ἰδού ἐγώ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τάς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» (Μθ 28,20). Ἡ ὑπόσχεση ἀπευθύνεται στούς τότε μαθητές του, τούς συγκεντρωμένους στό ὄρος τῆς Γαλιλαίας, ἀλλά καί στούς πιστούς του ἀνά τούς αἰῶνες. Εἴμαστε κι ἐμεῖς, οἱ χριστιανοί τοῦ σήμερα, ἀποδέκτες τῆς ὑπόσχεσης τοῦ ἀναστημένου Χριστοῦ. Πῶς, λοιπόν, τήν εἰσπράττουμε; Τί νόημα ἔχει γιά μᾶς;
  Κάθε ἀνθρώπινη ὑπόσχεση, καί τοῦ πιό σπουδαίου καί εὐυπόληπτου ἀνθρώπου, ἔχει ἀμφίβολη τήν ἐκπλήρωσή της. Συχνά οἱ ἄνθρωποι δέν θέλουν ἤ δέν μποροῦν νά ἐκπληρώσουν ὅ,τι ὑποσχέθηκαν. Δέν συμβαίνει ὅμως τό ἴδιο μέ τίς ὑποσχέσεις, τίς «ἐπαγγελίες», τοῦ πανάγαθου καί παντοδύναμου Θεοῦ. Αὐτές ἔχουν βέβαιη τήν ἐκπλήρωση, ὅπως μαρτυρεῖ ἡ ἱστορία. Εἶναι μεγάλο τό κόστος ἀλλά καί τό κέρδος τῶν ὑποσχέσεων τοῦ Θεοῦ. Παράδειγμα ἡ ὑπόσχεση γιά τή λύτρωση τοῦ πεσμένου ἀνθρώπου: Κόστισε τήν ἐνανθρώπηση καί τή θυσία τοῦ Θεανθρώπου. Ἀλλά πόσο τό κέρδος γιά μᾶς!Ὁ Θεός ἔγινε ὁ Ἰησοῦς, ὁ προσωπικός μας λυτρωτής, πού διαλύει τῆς καρδιᾶς μας τή μεγάλη θλίψη· ἔγινε ἐπίσης ὁ Ἐμμανουήλ, ὁ μεθ᾿ ἡμῶν Θεός, ὁ παντοτινός μας σύντροφος, πού καταλύει τῆς ζωῆς μας τήν ἀφόρητη πλήξη. Αὐτό ἀκριβῶς ἐπικυρώνει ἡ ὑπόσχεσή του «μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι».
  Εὐεργετημένη ἡ Ἐκκλησία ἀπό τό κέρδος τῆς θεϊκῆς ὑπόσχεσης ἀναφωνεῖ μέ τό στόμα τοῦ ὑμνωδοῦ της: «Ὤ θείας, ὤ φίλης, ὤ γλυκυτάτης σου φωνῆς! Μεθ᾿ ἡμῶν ἀψευδῶς γάρ ἐπηγγείλω ἔσεσθαι μέχρι τερμάτων αἰῶνος, Χριστέ». Καί κατέχει αὐτή τήν ὑπόσχεση ὡς «ἄγκυραν ἐλπίδος», κτῆμα πολύτιμο, πηγή ἀστείρευτης εὐφροσύνης. Μακάριοι ὅσοι μέ ἐμπιστοσύνη ἀποδέχονται τήν ἐπαγγελία τοῦ ἀναστημένου Κυρίου. Ὅταν γύρω τους σφυρίζουν οἱ ἄνεμοι τῶν πειρασμῶν, ὅταν ὑψώνονται ἀπειλητικά τά κύματα τῆς θάλασσας τοῦ βίου, αὐτοί ρίχνουν τήν ἄγκυρα τῆς ἐλπίδος κι εὐθύς γίνεται γαλήνη μεγάλη. Ἡ ὑπόσχεση τοῦ ἀναστημένου Χριστοῦ καταπραΰνει τά δεινά καί γιατρεύει τά βάσανα, ἐνδυναμώνει στίς ἀσθένειες καί ἀνακουφίζει στίς στενοχώριες.
  Ἀλλά πῶς θά κάνουμε κτῆμα μας ὅλα αὐτά τά θαυμάσια καί ποθητά; Ἡ βίωσή τους στήν προσωπική μας ζωή προϋποθέτει τή συγκατάθεσή μας στήν ὑπόσχεση τοῦ Θεοῦ μέ τή δική μας ὑπόσχεση. Συγκατατεθήκαμε ὅλοι κατά τή βάπτισή μας, ὅταν διά τοῦ ἀναδόχου μας ἤ προσωπικά ὑποσχεθήκαμε: «Συντάσσομαι τῷ Χριστῷ». Ἐκείνη ἡ ὑπόσχεση πρέπει νά ἐνεργοποιεῖται καί νά ἀνανεώνεται καθημερινά. Αὐτό σημαίνει, διδάσκει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ὅτι θά βλέπουμε τόν ἀναστημένο Χριστό παρόντα σέ κάθε στιγμή τῆς ζωῆς μας. Πῶς; Μέ τά μάτια τῆς πίστεως. Αὐτή ἡ θέα μᾶς προσπορίζει τά μεγάλα ἀγαθά: ἐξουδετερώνει κάθε ἁμαρτία, γκρεμίζει κάθε πονηρό πάθος, διώχνει κάθε κακό. Εἶναι ἀκόμη «πάσης ἀρετῆς ποιητική, καθαρότητος καί ἀπαθείας γεννητική, ζωῆς αἰωνίου καί βασιλείας ἀπεράντου παρεκτική». Ἀναστημένε μας Κύριε, χάρισε καί σέ μᾶς τή βεβαιότητα τῆς ἀδιάκοπης παρουσίας σου, αὐτῆς τῆς ὑπέροχης ἐπαγγελίας σου! Ἀμήν.

 Στέργιος Ν. Σάκκος
Πέμπτη, 27 Απρίλιος 2023 03:00

Γιά ν᾿ ἀνθίσει ἡ πίστη

  Μέ γιορτινή εὐφροσύνη καί εὔλογο ἐνθουσιασμό σᾶς ἀπευθύνουμε, φίλοι μας ἀναγνῶστες, τόν ἀναστάσιμο χαιρετισμό-ὁμολογία: Χριστός Ἀνέστη! Ὁ θάνατος καί ἡ ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ χρωματίζει καί νοηματίζει ὄχι μόνο τό μήνα πού διανύουμε καί τόν ἑπόμενο, μέχρι τήν Ἀνάληψη τοῦ Κυρίου καί τήν Πεντηκοστή, ἀλλά καί ὅλο τό χρόνο. Εἶναι τό μέγιστο καί ἐνδοξότατο γεγονός τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἀλλά καί τῆς παγκόσμιας ἱστορίας, γεγονός μαρτυρημένο καί βεβαιωμένο ἀπό μυριάδες μάρτυρες.
   Ἀσύλληπτη γιά τήν τρέχουσα πραγματικότητα ἡ ἀνάσταση ἀποτελεῖ πράγματι τήν πιό μεγάλη πρόκληση γιά τόν σκεπτόμενο ἄνθρωπο· ὀρθώνει μέσα του πλῆθος τίς ἀμφιβολίες, ἀντιρρήσεις, ἐνστάσεις. Ἀλλά αὐτό δέν ἐνοχλεῖ καθόλου τόν ἀναστημένο Κύριο. Μᾶλλον τόν εὐχαριστεῖ, διότι δέν φοβᾶται οὔτε ἀρνεῖται τήν ἔρευνα. Τό «πίστευε καί μή ἐρεύνα» δέν ἔχει θέση στήν ἐξιστόρηση τῆς ἁγίας Γραφῆς. Ἀντίθετα ὁ Κύριος «χαίρει ἐρευνώμενος», ὅπως ὡραιότατα διαβεβαιώνει ἕνας ἐκκλησιαστικός ὕμνος. ᾿Αρκεῖ αὐτός πού ἐρευνᾶ νά εἶναι εἰλικρινής καί καλοπροαίρετος· νά ἀγαπᾶ καί νά σέβεται τήν ἀλήθεια, ἀδέσμευτος ἀπό ἐμπάθειες καί φανατισμούς.
  anastasi Kyriou Οἱ πρῶτοι μάρτυρες τῆς ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου ἦταν δύσπιστοι, καί πολύ δικαιολογημένα, διότι ποτέ δέν ἔβαλαν στό νοῦ τους ὅτι μπορεῖ νά ἀναστηθεῖ ὁ Διδάσκαλός τους. Δέν τούς συνερίσθηκε γι᾿ αὐτό ὁ Κύριος. Μέ ἄκρα συγκατάβαση τούς βοήθησε νά ξεπεράσουν τά ἐμπόδια καί, ὅταν ἀποδέχθηκαν τήν ἀλήθεια, τούς κατέστησε μέλη τῆς Ἐκκλησίας του. Συγκαταβαίνει καί ἐμφανίζεται π.χ. στόν ἀμφιβάλλοντα Θωμᾶ. Τοῦ προτείνει μάλιστα νά ψηλαφήσει τίς οὐλές στό ἀναστημένο σῶμα του καί φιλικά τόν προτρέπει· «μή γίνου ἄπιστος ἀλλά πιστός» (Ἰω 20, 27)!
  Τό πέρασμα ἀπό τήν ἀπιστία στήν πίστη δέν εἶναι θέμα ἀποδείξεων, ἀλλά ἀπόφαση μετανοίας. Καθένας μπορεῖ νά πιστέψει, ἀρκεῖ νά θελήσει νά μετανοήσει. Ὅταν δέν ὑπάρχει ἡ διάθεση μετανοίας καί συμμορφώσεως πρός τό ἐκφρασμένο θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἀμέτρητα ἐμπόδια ὀρθώνονται. Μά εἶναι ὅλα ὑποκειμενικά. Πολλά παραδείγματα βρίσκουμε στήν ἁγία Γραφή καί στήν ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας μέχρι σήμερα. Ἐνδεικτικά ἀναφέρω ἕνα: Οἱ φρουροί πού φύλαγαν τόν τάφο τοῦ Κυρίου μαρτυροῦν ὅτι Ἐκεῖνος ἀναστήθηκε· εἶδαν ἄδειο τόν τάφο. Ἀλλά οἱ ἀρχιερεῖς σπεύδουν νά τούς δωροδοκήσουν γιά νά ποῦν ὅτι κάποιοι ἔκλεψαν τό νεκρό σῶμα (βλ. Μθ 28,11-15). Ἄν δέχονταν ὅτι ἀναστήθηκε ὁ Κύριος, θά ἔπρεπε νά μετανοήσουν καί δέν τό ἤθελαν αὐτό...
  Τό μήνυμα ἁπλό καί σαφέστατο, τό διατυπώνει λυρικά ὁ ἐκκλησιαστικός ὕμνος: «Κατήφεια παθῶν καί λογισμῶν ἡ ζάλη μακράν ἐξοριζέσθω καί οὕτως ἐξανθήσει τό ἔαρ τό τῆς πίστεως». Γιά νά ἀνθοβολήσει στήν καρδιά μας ἡ ἄνοιξη τῆς πίστεως πρέπει νά διώξουμε μακριά τήν κατήφεια, πού προξενοῦν τά πάθη, καί τή ζάλη τῶν ἀμφιβόλων λογισμῶν. Νά ἀναστηθοῦμε μέσα μας μέ τή μετάνοια. Τότε δέν θά ἐγγίζει τήν ψυχή μας καμία ἀμφιβολία γιά τήν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ!
Στέργιος Ν. Σάκκος
Παρασκευή, 21 Μάιος 2021 03:00

Συνοδοιπορία καί ἐμπειρία

Ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς, μόνο αὐτός, περιγράφει μία ἀπό τίς ὡραιότερες καί ζωηρότερες σκηνές τοῦ Εὐαγγελίου, τήν ἐμφάνιση τοῦ ἀναστημένου Κυρίου στούς δύο μαθητές πού πήγαιναν πρός Ἐμμαούς. Μᾶς δίνει ἔτσι τήν εὐκαιρία νά ψηλαφήσουμε τήν μοναδική ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ πρός τούς θλιμμένους μαθητές του, τῶν ὁποίων ἡ πίστη ἔχει σοβαρά κλονισθεῖ.
 Οἱ δύο μαθητές ἀναχώρησαν ἀπό τά Ἰεροσόλυμα τήν ἴδια τήν ἡμέρα τῆς ἀναστάσεως, δηλαδή τό πρωί τῆς Κυριακῆς, μόλις πληροφορήθηκαν ὅτι τό μνῆμα τοῦ Διδασκάλου τους βρέθηκε κενό. Ὑπέθεσαν ἴσως ὅτι κάποια παγίδα τούς ἔστησαν οἱ σταυρωτές Του, γιά νά τούς συλλάβουν καί νά τούς ἐξοντώσουν· γι’ αὐτό σπεύδουν νά ἀπομακρυνθοῦν. Θλιμμένοι καί ἀπελπισμένοι, ἐντελῶς ἀμέτοχοι στήν χαρά τῶν μυροφόρων, πού βεβαίωναν ὅτι εἶδαν τόν Ἀναστημένο, ἐπιστρέφουν προφανῶς στό χωριό τους, ἀπό ὅπου εἶχαν ἔλθει στά Ἰεροσόλυμα γιά τόν ἑορτασμό τοῦ Πάσχα.
pros emmaous
 Περπατώντας συνομιλοῦν γιά τά γεγονότα πού σημάδεψαν τίς τελευταῖες ἐκεῖνες ἡμέρες: τήν καταδίκη, τήν σταύρωση, τόν θάνατο τοῦ Ἰησοῦ, τό κενό μνῆμα. Παρ’ ὅλη τήν ἀπελπισία καί τήν πίκρα πού τούς ἔχει κυριεύσει, δέν ἔσβησε ἡ ἀγάπη τους γιά τόν Ἰησοῦ. Aὐτός ἀποτελεῖ τό κέντρο τῆς συζητήσεώς τους. Δέν μποροῦσαν νά κατανοήσουν πῶς ξαφνικά ἀνατράπηκαν ὅλα. Σέ ἐλάχιστο χρονικό διάστημα ἔσβησαν ὅλες οἱ ἐλπίδες τους· σταυρώθηκαν καί ἐνταφιάσθηκαν γιά πάντα μαζί μέ τόν ἀγαπημένο τους Διδάσκαλο.
 Καθώς οἱ δύο προχωροῦν, τούς πλησιάζει ὁ Ἰησοῦς σάν ἕνας ἄγνωστος συνοδοιπόρος. Ἐκεῖνοι, ἀφοσιωμένοι στήν συζήτηση, δέν ἀντιλήφθηκαν τήν παρουσία τοῦ Ξένου, παρά μόνο ὅταν βάδιζε πλέον δίπλα τους. Δέν τόν ἀναγνώρισαν. Ὁ Κύριος μπῆκε στήν συντροφιά τους ἀπρόσμενα, ἀλλά δέν δυσκολεύτηκε νά τούς προσεγγίσει. Δέν ἀδιαφορεῖ γιά τήν θλίψη τους. Μέ συμπάθεια παρακολούθησε ἀπό τήν ἀρχή τήν συζήτησή τους. Μέ περισσή ἀγάπη ἀντικρύζει τά σκυθρωπά πρόσωπά τους, πού προδίδουν τήν στενοχώρια τῆς καρδιᾶς τους. Στοργικά τούς πλησιάζει, γιά νά ρίξει φῶς στό σκοτάδι τους, νά διαλύσει τήν θλίψη τους, νά χύσει βάλσαμο παρηγοριᾶς καί ἐλπίδας στήν καρδιά τους.
  Ἡ διαπίστωση ὅτι ὁ Ἄγνωστος ἀγνοεῖ τά γεγονότα τῶν ἡμερῶν ἐκπλήσσει τούς μαθητές καί εὐγενικά τόν ἐπι τιμοῦν· εἶναι ὁ μόνος πού ζῆ στά Ἰεροσόλυμα καί δέν ἀντιλήφθηκε τί συνέβη! Ἔτσι νομίζουν. Στήν πραγματικότητα εἶναι ὁ μόνος πού ἔζησε ὅλο τό δρᾶμα τῶν ἡμερῶν, πού ξέρει πραγματικά τί συνέβη καί ποιές εἶναι οἱ διαστάσεις τῶν κοσμοϊστορικῶν αὐτῶν γεγονότων. Πόσες φορές ἐκδηλώνουμε παρόμοια συμπεριφορά, ὅταν κάτω ἀπό τό βάρος ποικίλων θλίψεων στρεφόμαστε μέ παράπονο στόν Κύριο, καταλογίζοντάς Του ἄγνοια ἤ ἀδιαφορία γιά τίς δυσκολίες πού ἀντιμετωπίζουμε! Στήν πραγματικότητα, Αὐτός γνωρίζει καλύτερα ἀπό ἐμᾶς τούς ἴδιους τά θέματά μας καί συμμετέχει πάντοτε στήν δοκιμασία μας.
 Οἱ δύο μαθητές εἶχαν πιστεύσει ὅτι ὁ Διδάσκαλός τους εἶναι ὁ Μεσσίας, ὁ λυτρωτής πού περίμεναν ὅτι θά ἐλευθερώσει τόν Ἰσραήλ ἀπό τήν ρωμαϊκή κυριαρχία. Τελικά ὅμως διαψεύσθηκαν, ἀφοῦ Τόν εἶδαν νά πεθαίνει μέ τόν πιό ἀτιμωτικό θάνατο. Ἀπελπισμένοι ἐπισημαίνουν ὅτι περνοῦν οἱ ἡμέρες καί ἡ ἀπόγνωσή τους γίνεται μονιμώτερη, διότι μέ τό πέρασμα τοῦ χρόνου ἡ ὑπόθεση τοῦ Ἰησοῦ θά γίνεται ὅλο καί πιό ἀπόμακρη, μέχρι νά σβήσει ἐντελῶς μέσα στήν λήθη.
 Ὡς τέλειος παιδαγωγός ὁ Κύριος, ἀφοῦ ἄκουσε πρῶτα τούς συνομιλητές του μέ ὑπομονή καί καρτερία, παίρνει τόν λόγο καί μάλιστα τούς μιλᾶ ἐλεγκτικά. Θέλει νά τούς ταρακουνήσει, νά τούς βγάλει ἀπό τό ἐπικίνδυνο τέλμα τῆς θλίψης καί νά διεγείρει τήν προσοχή τους σέ ὅσα θά τούς πεῖ. Τούς ἐπιτιμᾶ, διότι δέν κατανοοῦν ὅσα προφήτευσαν γιά τόν Μεσσία οἱ προφῆτες. Ἐλέγχει τήν ἀδυναμία τοῦ νοῦ τους, πού δέν κατανοεῖ, καί τήν νωθρότητα τῆς καρδιᾶς τους, πού δέν πιστεύει. Ὁ ἔλεγχος καταλήγει στήν διαφώτιση τῶν συνοδοιπόρων. Τούς δείχνει ὅτι ταῦτα, τά πα θήματα τοῦ Χριστοῦ, ἦταν ὁ καθορισμένος δρόμος γιά τὴν δόξαν αὐτοῦ, ἡ ὁποία ἤδη ἄρχισε νά φανερώνεται μέ τά φοβερά γεγονότα πού συνόδευαν τήν σταύρωσή του καί θά ὁλοκληρωθεῖ μέ τήν Ἀνάσταση, τήν ἔνδοξη Ἀνάληψή του στούς οὐρανούς καί τήν Δευτέρα Παρουσία του. Ἔπρεπε νά ὑποφέρει τά παθήματα ὁ Χριστός, γιά νά φθάσει στήν δόξα. Αὐτό ἦταν τό σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας γιά τήν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Ὅσα, λοιπόν, θεωροῦσαν οἱ μαθητές θλιβερά, ὅσα διέψευσαν τίς ἐλπίδες τους, αὐτά ἀκριβῶς θά ἔπρεπε νά τούς βεβαιώσουν ὅτι ὁ Ἰησοῦς εἶναι ὁ Μεσσίας, ἀφοῦ στό δικό του πρόσωπο ἐκπληρώνονται κατά γράμμα οἱ προφητεῖες.
  Ἡ συντροφιά τῶν τριῶν συνοδοιπόρων πλησιάζει πρός τόν οἰκισμό Ἐμμαούς· γιά ἐκεῖ εἶχαν ξεκινήσει οἱ δύο μαθητές. Ὁ Κύριος δίνει τήν ἐντύπωση ὅτι θά συνεχίσει τήν πορεία του σάν ἕνας τυχαῖος ὁδοιπόρος κι ἀφήνει στούς δύο τήν πρωτο βουλία νά Τόν καλέσουν νά παραμείνει μαζί τους· θά ἔδειχναν ἔτσι ἄν πράγματι Τόν ἀγαποῦν. Κι ἐκεῖνοι, μέ τήν καρδιά γλυκασμένη ἀπό τήν συντροφιά τοῦ ἄγνωστου Συνοδοιπόρου, μέ τήν θλίψη μετριασμένη ἀπό τά λόγια του, νιώθουν νά φτερώνουν πάλι μέσα τους οἱ ἐλπίδες, νά ξαναζοῦν οἱ πόθοι. Αἰσθήματα χαρᾶς ξυπνοῦν στήν ψυχή τους. Αὐθόρμητα ζητοῦν ἀπό τόν Ξένο νά παραμείνει κοντά τους· μεῖνον μεθ’ ἡμῶν (Λκ 24,29)!
 Στό κατά Λουκᾶν Εὐαγγέλιο παραδίδονται πολλές σύντομες συγκινητικές προσευχές, ὅπως ἡ ὁμολογία τοῦ ἀσώτου· «πάτερ, ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἐνώπιόν σου» (Λκ 15,18), ἡ κατανυκτική ἱκεσία τοῦ τελώνου· «ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ» (Λκ 18,13), ἡ συντετριμμένη προσευχή τοῦ ληστῆ· «μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου» (Λκ 23,42). Ἀλλά δέν εἶναι λιγώτερο συγκλονιστική ἡ παράκληση τῶν δύο μαθητῶν, πού ἐπίμονα Τόν παρακαλοῦν νά μείνει μαζί τους. Ἀπό τότε, ὅλοι ὅσοι θέλησαν νά κάνουν προσευχή τῆς καρδιᾶς τους τό αἴτημα «μεῖνον μεθ’ ἡμῶν», ἀπέκτησαν μία πρόσθετη μαρτυρία τῆς ἀναστάσεως· τήν προσωπική τους ἐμπειρία, τήν γεύση τῆς παρουσίας τοῦ ἀναστημένου Κυρίου στήν ζωή τους.
Στέργιος Ν. Σάκκος
(Ἀπό τό βιβλίο: Ἑρμηνεία στό κατά Λουκᾶν Εὐαγγέλιο τ. Γ΄, σελ. 366401)